Кӑрлач уйӑхӗн 23-мӗшӗнче К.В.Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артисткин, Чӑваш Республикин халӑх артисткин Любовь Федорован пултарулӑх каҫӗ иртнӗ. Аса илтерер: Шупашкар районӗнчи Лапсар ялӗнче ҫуралнӑ артистка кӑрлач уйӑхӗн 12-мӗшӗнче 70 ҫул тултарнӑ.
Сцена ӑстине саламлама Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн социаллӑ ыйтусемпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫи Вячеслав Рафинов, ЧНК хастарӗ Владимир Тяпкин, культура учрежденийӗсенче ӗҫлекенсем юбиляра ӑшшӑн саламланӑ.
Чӑваш Енри Театр ӗҫченӗсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Геннадий Медведев союз грамотипе чысланӑ.
Пултарулӑх каҫне Игорь Муренкон пьеси тӑрӑх лартнӑ «Ай, мӑнтарӑн ҫил-тӑманӗ» спектакль малалла тӑснӑ.
Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ, Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артистки Любовь Федорова кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 12-мӗшӗнче 70 ҫул тултарать.
Любовь Владимировна Шупашкар районӗнчи Лапсар ялӗнче ҫуралнӑ. 1972 ҫулта Ленинградри А.Н. Островский ячӗллӗ театр, музыка тата кинематографи институтӗнчен вӗренсе тухнӑ. Ҫав ҫулах К.В. Иванов ячӗллӗ патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ. Артистка унта 49 ҫула яхӑн тӑрӑшать.
Чӑваш культурипе ӳнер аталанӑвне пысӑк тӳпе хывнӑшӑн 1988 ҫулта ӑна «Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ артисчӗ», 1996 ҫулта «Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ», 2005 ҫулта «Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ» хисеплӗ ятсем панӑ.
Любовь Федорован юбилей каҫӗ кӑрлач уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче иртӗ. Мероприяти 18 сехетре пуҫланӗ.
Шупашкар хулинче ӗнер каҫхине икӗ машина ҫапӑннӑ. Сӑлтавӗ — пӗри теприне ҫул парас килменнинче. Кун пирки ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсем пӗлтернӗ.
Инкек Лапсар проездӗнче пулса иртнӗ. «ГАЗ-53» автомобиль водителӗ сулахай енне пӑрӑннӑ чух ҫул паман. Унпа «ВАЗ-2115» пырса тӑрӑннӑ. Инкекре аманакансем пулнӑ. Ҫӑмӑл машинӑн рульне тытса пыракан хӗрарӑм тата автомобильти хӗрарӑм-водитель аманнӑ.
Ҫул-йӗр инспекторӗсем асӑрханса ҫӳреме чӗнсе калаҫҫӗ. Васкакан вакка сикнӗ тесе калани тӗрӗсех ҫав. Ҫакна асра тытсан инкекрен пӑрӑнма май килӗ.
Раҫҫейӗн хӗрарӑмсен биатлонӗн шанчӑкӗ, Лапсар хӗрӗ Татьяна Акимова пысӑк спорта таврӑннӑ. Ку хыпара Михаил Вансяцкий журналист Фейсбукра пӗлтернӗ.
Ентешӗмӗр Тӗмен хулинче иртекен ҫуллахи биатлон ӑмӑртӑвне хутшӑнать. Раҫҫей шайӗнчи ӑмӑртӑва пирӗн республикӑран Татьяна Акимова ҫеҫ хутшӑнать. Кун пирки ҫак йӗркесен авторне республикӑн Спорт министерствин пресс-службинче ҫирӗплетрӗҫ.
Татьяна Акимова пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнче амӑшӗ пулса тӑчӗ. Ҫавна май пӗр вӑхӑтра спортран кайнӑччӗ.
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=3998638776829634&id=100000506539988
Шупашкар районӗнче паян пӗрисем пӑши асӑрханӑ. Кӗске видео тӑрӑх хакласан, ҫул хӗрринче 3 пӑши пулнӑ. Вӗсем «М-7» федераци ҫулӗ ҫине, Лапсарпа Мӑн Карачура хушшине, тухнӑ.
Чӗрчунсем автоҫулпа пыракан ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсен машинин видеорегистраторӗ ҫине лекнӗ. Видеона Инстаграмри «gibdd121» паблика вырнаҫтарнӑ.
«Вӑрмансем патӗнчи ҫулсем ҫинче асӑрхануллӑ пулӑр. Чӗрчунсем ҫул ҫине кӗтмен ҫӗртен сиксе тухма пултараҫҫӗ. Ку пӑшисене эпир «М-7» ҫул ҫинче, Лапсарпа Мӑн Карачура хушшинче, асӑрхарӑмӑр. Хӑвӑртлӑха пӑхӑнма лайӑх сӑлтав», – тесе хыпарланӑ пабликра.
Авӑн уйӑхӗн 2 тата 3-мӗшӗсенче Улатӑр шосси урлӑ каҫма май килмӗ. Унта чукун ҫула юсанӑ май каҫӑна вӑхӑтлӑха хупса хурӗҫ.
Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, юсав ӗҫӗ авӑн уйӑхӗн 2-мӗшӗнче 22 сехетрен пуҫласа авӑн уйӑхӗн 3-мӗшӗнчи ирхи 5 сехетчен пырӗ.
Вӑл вӑхӑтра машинӑсем Ҫӗнӗ Лапсар патӗнчи чукун ҫул урлӑ каҫма пултарӗҫ. Вӑхӑтлӑх чӑрмав кӳнӗшӗн хула администрацийӗ ҫынсенчен каҫару ыйтнине пӗлтернӗ.
Чӑвашсен ӑс-тӑнӗнче ҫапларах шухӑш ҫирӗпленнӗ: ӗлӗк, имӗш, чӑвашсем пытанса пурӑннӑ, тӗттӗм пулнӑ, тӗнче курса ҫӳремен. Ҫакна ҫирӗплетес тесе вӗсем чӑваш ялӗсем ҫырмасенче вырнаҫнипе ҫирӗплетме пӑхаҫҫӗ. Мӗншӗн «ҫирӗплетме пӑхаҫҫӗ»? Ара, тимлӗн тишкернӗ хыҫҫӑн ҫак теори чӑл-пар кӑна саланать-ҫке.
Паллах, ҫак шухӑшӑн тымарӗ ытларах пайӗпе совет саманинче ҫуралнӑ пулмалла. Ун чухне совет влаҫӗ, хӑйӗн пахалӑхне тата уссине ҫӗклес тесе патша вӑхӑтӗнчи саманана май ҫитнӗ таран хурлама тӑрӑшнӑ. Вӗсенчен пӗр ҫитӗнӗвӗ вӗсен шучӗпе вара — чӑваша тӗттӗмлӗхрен кӑларни. Имӗш, совет влаҫӗччен пирӗн халӑх хӑраса та пытанса, айван пурнӑҫпа пурӑннӑ.
Ак Хӗветӗр Уярӑн «Таната» романӗнчи «Паллӑ мар инкек» сыпӑкӗнчи пӗр абзацах илес:
«Ҫырма хӗррине кӗтӳ пырайман пулас-ха, шыв тӑп-тӑрӑх. Вӑрмансем хушшинче тура ялсем пуррине Шуркасси ҫыннисем ӗлӗк ҫак шыв тӑрӑх турпас юхса аннипе пӗлнӗ, тет. [Хӗветӗр Уяр. Таната. Паллӑ мар инкек]»
Ҫакна вуланӑ хыҫҫӑн вулаканӑн пуҫӗнче мӗнле шухӑш ҫуралмалла?
Паян кӑнтӑрла М-7 ҫул ҫинче, Лапсарпа Кӳкеҫ хушшинче, хӑрушӑ авари пулнӑ. Шел те, инкекре ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, «Фиат Дукато» Уйкас еннелле пӑрӑнма тӑнӑ. Ун ҫине фура пырса кӗнӗ. Унтан йывӑр тиевлӗ машина транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухса кайнӑ, унта «УАЗпа» ҫапӑннӑ. Ку вара «ВАЗ-2110» машина ҫине пырса тӑрӑннӑ.
УАЗри ҫын авари вырӑнӗнче вилнӗ. Инкек вӑхӑтӗнче ҫул ҫинче «пӑкӑ» пулнӑ. Вырӑнта Инкеклӗ лару-тӑру министерствин специалисчӗсем ӗҫленӗ.
Шупашкарти «Лапсар проездне юсаса ҫӗнетес ыйту тинех вырӑнтан хускалчӗ», – тесе ҫырнӑ Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев Инстаграмра.
Паянхи куна илсен, ҫулӑн ҫав пайне республика харпӑрлӑхне куҫарасси юлнӑ. Ҫитес эрнере вӑл ыйту татӑлмалла. Ун хыҫҫӑн реконструкци валли проект хатӗрлӗҫ.
Лапсарти промышленность зонинче вырнаҫнӑ 40-е яхӑн предприяти-организаци проектпа смета документацийӗ валли 5 миллион тенке яхӑн пухнӑ. Шупашкар хула администрацийӗ хыснаран та уйӑрма шантарнӑ. Проект экспертизине тӳлевсӗр ирттерме калаҫса татӑлнӑ.
Газ валеҫекен станцие е куҫарӗҫ, е сӳтӗҫ. Унтан газ илсе тӑракансене тепӗр магистральпе ҫыхӑнтарма пулать тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Ҫула юсамалли проектпа смета документацине кӑҫал, ҫула 2024-2025 ҫулсенче туса пӗтермелле.
Чӑваш Енре тара илнӗ ҫуртра 20 ҫулти каччӑна вӗлернӗ. Унӑн пӗлӗшӗ чӗрех юлнӑ.
Следстви комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кун тӗлӗшпе ҫынна вӗлернӗшӗн тата икӗ ҫынна вӗлерме тӑнӑшӑн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ҫак преступление тума пултарнӑ ҫын Шупашкарти Лапсар ҫулӗ ҫинче вырнаҫнӑ мунча комплексӗнче пулнӑ. Унта вӑл 20 ҫулти тата 21-ри каччӑсемпе хирӗҫсе кайнӑ.
Хайхискер ҫӗҫӗпе пӗрне тапӑннӑ, лешӗ сурансене пула больницӑра вилнӗ. Тепри вилӗмрен хӑтӑлнӑ.
Арҫынна тытса чарнӑ. Вӑл – унччен те айӑпланнӑ 49 ҫулти арҫын. Халӗ экспертизӑсем ирттереҫҫӗ, пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.
+2.3 °C