Шупашкарта пахча-ҫимӗҫпе улма-ҫырла валли вырӑн пур-ха. Эпир «Яблоко» ( чӑв. Панулми) парти пирки калатпӑр.

Тимӗр Акташ журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ парти агитаци валли куб евӗрлӗ каркассем усӑ курать.

Сӑмах май каласан, ун пеккине республикӑри ҫӗрулми «баронӗ», вӑл «Слава картофелю» хуҫалӑха ертсе пырать, Александр Капитонов та усӑ курать. «ПАРТИЯ РОСТА» (чӑв. Ӳсӗм партийӗ) партин регионти уйрӑмӗн ертӳҫи те суйлава хутшӑнать. Вӑл та Шупашкарти МТВ чарӑнура паян ирпе куб евӗр реклама вырнаҫтарнӑччӗ.

Маларах каланӑ «Панулми» активисчӗ куба кунсерен урӑх вырӑна куҫарса ҫӳренине пӗлтернӗ. Вӗсен ун пекки икӗ баннер-мӗн.

Суйлав умӗнхи рекламӑна вырнаҫтарма асӑннӑ парти ыйтнине хула администрацийӗ ырламан имӗш, ҫавӑнпа Шалти ӗҫсен министерствине ҫырупа ҫитнӗ. Унтисен хуравӗн копине парти агитаторӗсем пӗрлех чиксе ҫӳреҫҫӗ иккен.

Николай Артемьев коммунист Олег Николаева майлӑ

9-мӗш номерлӗ суйлав округӗпе Чӑваш енӗн Патшалӑх Канашне депутата суйланма кандидата тӑнӑ Николай Артемьев коммунист суйлава хутшӑнмассине пӗлтернӗ. Хӑйӗн кандидатурине вӑл «Справедливая Россия» (чӑв. Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей) парти пайташӗшӗн Олег Николаевшӑн илнине пӗлтернӗ. Николай Артемьев коммунист хӑйне шанакансене Олег Николаева суйлама чӗнсе каланӑ.

Коммунист хӑйӗн кандидатурине илнӗ хыҫҫӑн кӗрешӳ кӑсӑклӑ пулассӑн туйӑнать, мӗншӗн тесен вӑл округра харӑсах икӗ партин республикӑри уйрӑмӗсен ертӳҫисен тупӑшма тивет. «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин республикӑри уйрӑмӗн ертӳҫин тӗп конкуренчӗ «Единая Россия» (чӑв. Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей) партин регионти уйрӑмӗн ертӳҫи Николай Малов тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫак икӗ кандидатсӑр пуҫне унти округпа списокра либерал-демократсен партийӗн пайташӗ Ольга Угабаева пур.

Чӑвашра суйлав пирки нумай калаҫнӑ. Ҫакна «Петербургская политика» (чӑв. Питӗр политики) фонд асӑрханӑ. Халӑх шухӑшне тӗпчекен, хӑйне никама пӑхӑнман, коммерцилле мар организаци тесе пӗлтерекен фонд регионсенчи иртнӗ уйӑхри социаллӑ пурнӑҫпа политика тӑнӑҫлӑхне тишкернӗ май кӗпӗрнаттӑрсем (Чӑваш Енре — Элтепер) суйлав кампанине епле хутшӑннине те сӑнанӑ.

Федераци шайӗнче пӗр тӗрлӗ каланӑ вӑхӑтрах вырӑнсенче пуҫлӑхсем тӗрлӗрен тытни сисӗннӗ. Самар облаҫне ертсе пыракан Николай Меркушкина тата Липец облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрне Олег Королева фонд эксцентристла каланипе палӑрнӑ тесе хаклать. Чулхула облаҫӗн ертӳҫи Валерий Шанцев тата Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Справедливая Россия» (чӑв. Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей) пайташӗсене тапӑнса калаҫнӑ.

Михаил Игнатьев «Единая Россия» (чӑв. Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей) парти пайташӗсемпе авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчи мероприятисене, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти сӗмӗпе хӑпартса лартнӑ физкультурӑпа сывлӑх комплексне уҫма, республика правительствин ларӑвне «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» пайташӗсемпе хутшӑннине, республикӑн Тӗп суйлав комиссине «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин республикӑри ӗҫтӑвкомӗн ертӳҫин ҫумне тата Общество палатин аппарачӗн ертӳҫине лартнине асӑнса кайнӑ.

Малалла...

Чӑваш Енре суйлав епле иртнине пӑхса тӑма Мускавран офицерсен десанчӗ килсе ҫитнӗ. Ку хыпара «Правда ПФО» хӑйӗн ҫӑлкуҫӗсем пӗлтерни тӑрӑх хыпарлать.

Суйлав саккунӗсене пӑсни пирки шалти ӗҫсен органӗсене ҫӑхавласси Чӑваш Енре ытла та йышлӑ-мӗн. Ҫавна курах Мускаврисем кунтисем хӑйсен вӑйӗпе йӗрке туса ҫитереймеҫҫӗ тесе шухӑшланӑ-ши — ҫӗршывӑн тӗп хулинченех йӗрке хуралҫисене ярса панӑ.

«Наблюдатель» (чӑв. Сӑнавҫӑ) юхӑм йӗркеленӗ ҫавра сӗтел вӑхӑтӗнче Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерстви нихӑш партинне те, сӑвӑн пекех уйрӑм ҫыннӑнне те правине пӑсма парас маррине ӗнентернӗ.

РФ Шалти ӗҫсен министерствин пайташӗсене регионсене ярса пани пирки каласан, кун пек чыса (те кавычкӑра каласан тӗрӗсрех пулатчӗ ӗнтӗ) ҫӗршывӑн ултӑ регионне кӑна ӑсатнӑ-мӗн.

Суйлав тематикипе Патӑрьелте суйлав иртет

Патӑрьел районӗнче «На выборы — с родителями» (чӑв. Суйлава атте-аннепе) конкурс ирттерме йышӑннӑ. Ӑна йӗркеленин тӗллевӗсенчен пӗри авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче иртекен суйлава хастаррӑн хутшӑнтарасси тенӗ.

Конкурса 1—11-мӗш классенче вӗренекенсем кӑна мар, 18—35 ҫулсенчи ҫамрӑксем те хутшӑнайӗҫ.

Ҫула кура конкурсҫӑсене тӑватӑ ушкӑна пайлӗҫ: 1—4-мӗш классенче вӗренекенсем, 5—8-мӗшне ҫӳрекенсем, 9—11-мӗш класра ӑс пухакансем тата 18—35 ҫулсенчи яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫ.

1—4-мӗш класра вӗренекенсем валли «На выборы – с родителями!» (чӑв. Суйлава — атте-аннепе!) номинаци хатӗрленӗ. 5—8-мӗш классенче вӗренекенсем «Как я ходил на выборы с родителями» (чӑв. Эпӗ атте-аннепе суйлава кайни ҫинчен) ятпа сочинени ҫырӗҫ. 9—11-мӗш классене ҫӳрекенсен ӗҫне «На выборы – с родителями!» (чӑв. Суйлава — атте-аннепе) фото ӳкерӗнни тӑрӑх (ют чӗлхери сӑмахпа кӑна селфи теҫҫӗ) хаклӗҫ. 18-тан пуҫласа 35 ҫул таранхисен ӗҫсене «Выборы – это модно!» (чӑв. Суйлав — ку вӑл модӑлла) темӑпа информаци буклечӗ хатӗрлемелле.

Конкурс ӗҫӗсене авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗ таран районти Ача-пӑча пултарулӑх центрӗнче йышӑнаҫҫӗ.

Суйлав умӗн Чӑваш Енре «хӗрӳ лини» ӗҫлеме тытӑннӑ. Call-центра республикӑри общество палатин ҫумӗнче хута янӑ.

«Хӗрӳ линин» хӑтлавне Наци вулавӑшӗнче ирттернӗ. Тӗп суйлав комиссийӗн Председателӗ Александр Цветков кунашкал центр пӗлтӗр республика Элтеперне суйланӑ чухне те ӗҫленине палӑртнӑ. Ку енӗпе Раҫҫейри 26 субъект хушшинче Чӑваш Ен виҫҫӗмӗш вырӑн пулнӑ. Ҫӗршывӗпе унта килнӗ 1000 ыйтуран 168-шӗ Чӑваш Енри ҫынсенчен пулнӑ.

Кӑҫал «хӗрӳ лини» ӗҫченӗсем заявкӑсемпе ыйтусене пӑхса тухма ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ. 62-35-86 номерпе шӑнкӑравласан специалистсем кирек мӗнле ыйтӑва та хуравлӗҫ. Суйлав вӑхӑтӗнче йӗркене пӑснине те ҫак номерпех пӗлтерме пулать. Лини ун чухне талӑкӗпех ӗҫлӗ.

Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫин Александр Цветковӑн паянхи пресс-конференцийӗнче

«Ютуб» видеохостинг виҫӗмкун Канаш районӗнчи Шӑхасанти 2717-мӗш номерлӗ суйлав комиссийӗн пайташӗн Наталия Васильевӑн видеомелпе чӗнсе каланине вырнаҫтарнине, унта вӑл суйлавпа ҫыхӑннӑ кӑлтӑксем пирки асӑнса кайнине ӗнер эпир пӗлтернӗччӗ.

Аса илтеретпӗр, унта хӗрарӑм суйлав комиссийӗсен пайташӗсен суйлав саккунне пӑхӑнмалла тесе шухӑшланӑ май Раҫҫейӗн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫинчен Элла Памфиловӑран пулӑшу ыйтать. Видеора чӗнсе каланинче асӑннӑ фактсене тӗрӗслеме Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫи Александр Цветков Канаш районӗнчи территорири суйлав комиссийӗн ертӳҫи Лия Арсентьева ячӗпе ыйтса ҫырнине те эпир пӗлтернӗччӗ.

Паян Александр Цветков пресс-конференци ирттернӗ. Унта эпир калакан видеочӗнӳ пирки те сӑмах хускатнӑ. Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫин шучӗпе участокри комиссисем саккунпа килӗшӳллӗ ӗҫлеҫҫӗ. Суйлав комиссийӗн пайташӗ каланинче хӑрушши нимех те ҫук, пӗр япаланах кашни тӗрлӗрен ӑнланма пултарать.

«Ютуб» видеохостинг виҫӗмкун Канаш районӗнчи Шӑхасанти 2717-мӗш номерлӗ суйлав комиссийӗн пайташӗн Наталия Васильевӑн видеомелпе чӗнсе каланине вырнаҫтарнӑ. Унта вӑл суйлавпа ҫыхӑннӑ кӑлтӑксем пирки асӑнса кайнӑ.

Унта пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫурла уйӑхӗн 29-мӗшӗнче суйлав комисси пайташӗсене ӗҫпе ҫыхӑннӑ канашлӑва чӗннӗ. Ҫавӑнта комисси пайташӗсене яваплӑ ҫуртсене пайласа панӑ, открепительнӑй удостоверени патне пымаллисен списокне те тыттарнине калать вӑл. Килсерен ҫӳресси суйлав комиссийӗн пайташӗн тивӗҫӗ мар тесе шухӑшлать Наталия Васильева.

Раҫҫейри партисенчен пӗрин (ятне кунта асӑнмӑпӑр) мӗн чухлӗ сасӑ пухмаллине те каласа хунине пӗлтерет ҫав хӗрарӑм.

Суйлав комиссийӗсен пайташӗсен суйлав саккунне пӑхӑнмалла тесе шухӑшланӑ май хӗрарӑм Раҫҫейӗн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫинчен Элла Памфиловӑран пулӑшу ыйтать.

Видеора чӗнсе каланинче асӑннӑ фактсене тӗрӗслеме Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫи Александр Цветков ӗнер Канаш районӗнчи территорири суйлав комиссийӗн ертӳҫи Лия Арсентьева ячӗпе ыйтса ҫырнӑ.

Малалла...

Чӑваш чиновникӗсем валли этика кодексне хатӗрленӗ. Вӑл авӑн уйӑхӗн тепӗр ҫурринчен вӑя кӗрӗ.

Хушӑва ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.

Этика кодексӗнче мӗн палӑртнӑ-ха? Унта ҫакнашкал пунктсем пур:

1. Граждан служащийӗсем ахаль ҫынсен тата юридици сӑпачӗсен ыйтӑвӗсем тӗлӗшпе объективлӑ пулмалла.

2. Профессионал шайӗнче ӗҫлемелле.

3. Влаҫ ятне варалакан конфликтлӑ лару-тӑруран пӑрӑнмалла.

4. МИХсен ӗҫне хисеплемелле.

5. Ют ҫӗршывсенчи банксенче счет пулмалла мар.

6. Халӑх умӗнче калаҫнӑ чухне вӑл е ку тавар хакне ют ҫӗршыв валютипе асӑнмалла мар.

7. Тупӑш пирки вӑхӑтра пӗлтермелле. Ку мӑшӑра та пырса тивет.

8. Коррупци пирки Элтепере пӗлтермелле.

9. Усал сӑмахсенчен, тӳрккеслӗхрен пӑрӑнмалла, халӑхпа калаҫнӑ чухне пирус туртма юрамасть.

10. Профессионализм тӗслӗхӗ пулмалла.

Ку – тулли список мар-ха. Ҫаксене пӑхӑнмасан Элтепер шанӑҫӗнчен тухнипе ӗҫрен кӑларма пултараҫҫӗ.

Ҫак сайтри хыпарсене пӗр сиктермесӗр йӗрлесе пыракансене тата информатор йышӗнчисене тӳрех пӗлтерем: ку хыпара пӗр-пӗр партие мухтаса та, хурласа та ҫырмастӑп. Тупата Туршӑн та, маншӑн пурте пӗрех: хальхи вӑхӑтри созывра тӗрлӗ парти сӗмӗпе депутата суйланнисем те, ҫитес суйлавра лекме ӑнтӑлакансем те. Ҫапах та суйлав умӗнхи агитаци тапхӑрне сӑнама, пытармастӑп, питех те кӑсӑклӑ. Унтан та ытларах – кулӑшла та.

Халӑх тетелӗнчи ушкӑнсенче те паян кандидатсем пӗрне-пӗри хурласа ҫырнине, хӑйсен тӑрӑшӑвне вара ырӑ енчен кӑна кӑтартма талпӑннине курса тӗлӗнмеллипех тӗлӗнетӗп. «СССР вӑхӑтӗнче, влаҫра коммунистсем ларнӑ чух, апла пулман», — тесе ҫырать халӑх тетелӗсенчен пӗринче депутат пулма кандидат евӗр регистрациленнӗ пӗр ҫамрӑк арҫын. Эпӗ, хӗрӗхри ҫын, вӑл вӑхӑтри саманана ыррӑнах астумастӑп та, вӑл, манран та кӗҫӗнрехскер, ӑҫтан пӗлет-ши? Тепӗр хутчен калатӑп: Совет саманине хурлас шухӑшӑм пачах та ҫук. Вӑл вӑхӑтра ҫынсем черете тӑрсан темиҫе ҫултан хваттере тӳлевсӗр кӗрсе ларнине лайӑх пӗлетӗп. Ара, хулара пурӑнакан иккӗмӗш сыпӑкри тӑванӑмсем, вӗсем пурте манран аслӑрах, нихӑшӗ те укҫалла хваттер туянман.

Малалла...