Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 +8.3 °C
Ҫиччӗ виҫ те пӗрре кас.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

Хыпарсем: ҫӑл

Ял пурнӑҫӗ
Красноармейски районӗн халӑх тетелӗнчи страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк
Красноармейски районӗн халӑх тетелӗнчи страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Красноармейски районӗнчи Еншик Чуллӑ ялӗнче пурӑнакансем тӑван тӑрӑхри «Еншик» ҫӑла юсанӑ.

Асӑннӑ тӑрӑхри ветерансен канашӗн председателӗ Нина Петрова пуҫарнӑ ку ӗҫе. Ялти хастар ҫын сӑмахне ҫынсем итленӗ.

Нина Петрова шухӑшланӑ тӑрӑх, Еншик ял историйӗпе тӳрремӗнех ҫыхӑннӑ. Еншик Чуллӑна чӑвашсем 14 ӗмӗрте туиар-монголсенчен тарса пырса тӗпленнӗ. Кунти вӑрманлӑ та ҫырмаллӑ вырӑнта ҫӑл та нумай ҫӗрте тапса тӑнӑ.

Куҫса килнисен ертӳҫине Еншик тесе чӗннӗ-мӗн. Ҫӑла ун ячӗпе Еншик теме пуҫланӑ.

Хыпар ҫӑлкуҫӗ: https://vk.com/wall-195771107_11845
 

ҪӖР
17

Сиплӗ шыв
 Olga Ульга | 17.06.2012 09:20 |

Ҫӗнетнӗ ҫӑл
Ҫӗнетнӗ ҫӑл

Элӗк районӗнчи Лупашка ятлӑ пӗчӗк ялта ҫырмара ҫӑлкуҫ вырнаҫнӑ. Ку тӑрӑхра пурӑнакансене мӗн авалтанах сиплӗ те таса шывпа тивӗҫтерсе тӑнӑ вӑл. Ҫав ялти Николаев урамӗнчи ҫӑл умне халӗ те картлам йӑтса ҫынсем пырсах тӑраҫҫӗ. Чӑнах та вӑхӑт иртнипе ҫӑл пури кивелсе ҫитнӗччӗ. Аптраса ӳкмерӗҫ ял ҫыннисем. Кивӗ ҫӑлпа юнашар ҫӗр чавса тимӗр бетон ункисенчен ҫӗнӗрен пусӑ маҫтӑрларӗҫ. Ҫак ӗҫсене пӗтӗмпех ылтӑн алӑллӑ Юрий Ефремов ертсе пычӗ. Вӑл ҫӑл тӑррине те турӗ.

Лупашкасем ӳлӗмрен те ҫӗнӗ ҫӑлтан таса шыв ӑсса кӑларасса шанаҫҫӗ.

 

Чӑрӑшкасси пӗви. 2006, утӑ, 31.
Чӑрӑшкасси пӗви. 2006, утӑ, 31.

Шупашкар районне кӗрекен ял тӑрӑхӗсем те, хӑш-пӗрисемсӗр пуҫне, уяр ҫанталӑка пула йывӑрвӑрлӑха кӗрсе ӳкнӗ. Сӑмахран, Чӑрӑшкасси ял тӑрӑхне кӗрекен ялсенче те шыв уҫлакан башньӑсем чӑтаймаҫҫӗ. Ҫанталӑк шӑрӑх тӑнине пула шыв ҫитми пулнӑ. Ял тӑрӑх пуҫлӑхӗ: «Шыв пурне те кирлӗ, ҫынсене те, ӳсентӑрансене те, выльӑх-чӗрлӗхне те. Насусӗсем чӑттӑрччӗ ҫеҫ», — тет.

Чӑрӑшкасси ял тӑрӑхӗнчи лару-тӑру ҫакнашкал: кӑҫалхи ҫанталӑка пула ҫӑлсем типсех ларнӑ. Ҫырма таврашӗнчи пӗвесем те малттанхи шая ҫитеймеҫҫӗ. Чӑрӑшкассинчи ҫырмара 1985-86 ҫулсенче бетон ҫаврашкасем ярса ҫӑл тунӑ пулнӑ. Вӑл ҫӑла Дмитрий Серебряков ҫине тӑнипе алтнӑ, вырнаҫтарнӑ. Пурӑна киле, ялсенче шыв салатакан колонкӑсем ӗҫлеме тытӑнсан, ҫак ҫӑл пирки халӑх маннӑ. Кам утас килтӗр ӗнтӗ ҫырмана? Малтан унти шыва ӑсма халӑх утатчӗ. Халӑхӑн авалхи йӑлипе ҫӗнӗ мӑшӑра шыв ҫулӗ пуҫлама илсе кайни те пулнӑ.

Кӑҫал ҫак ҫӑла каллех чун кӗчӗ темелле. Халӗ унта халӑх бидонсемпе те витресемпе шыв ӑсма ҫӳрет. Колонкӑсем шыв парсах кайман чухне вӑл чухах пулчӗ.

Малалла...

 

Картлашкапа анса хӑпарма ҫӑмӑл
Картлашкапа анса хӑпарма ҫӑмӑл

Шӑрӑх... термометр 30-40 градус кӑтартать. Пӗвесем, юханшывсем типеҫҫӗ. Ял халӑхӗ ҫӑлкуҫсене тасатма тухни ку ҫул йӑлана кӗчӗ ӗнтӗ. Пӗр ял тӑрӑхӗнчен, тепӗр ял тӑрӑхӗнчен хыпар килет — ял халӑхӗ нимелле вырӑнти ҫӑлкуҫсене тасатать, тирпей кӗртет.

Ак нумай пулмасть, утӑн 17-мӗшӗнче, Сӗнтӗрвӑрри районне кӗрекен Карапаш ял ҫыннисем те хӑйсен ҫӑлкуҫне тасатма тухнӑ. Хурӑн карти урамӗнчи (вырӑсла Березовая) кашни килтен ҫак сӑваплӑ ӗҫе пуҫтарӑннӑ. Хӑйсемпе пӗрле кам витре, кам кӗреҫе илсе тухнӑ. Вӗтӗр-шакӑр та юлман — аслисемпе пӗрле ӗҫлеме тухнӑ. Нимене пурӗ вӑтӑр ытла ҫын пуҫтарӑннӑ.

Маларах ку ҫӑлкуҫ пури йывӑҫран пулнӑ. Каярах тимӗртен туса хунӑ пулнӑ. Чылай хушӑ усӑ курманран ӑна курӑк та таптаса илнӗччӗ. Кункра патне ҫын ҫӳрет-ха, ҫӑл шывӗ патне каякан ҫул вара манӑҫа туха пуҫланӑччӗ.

Ҫӑлкуҫа юлашки хут 2004 ҫулта тасатнӑ. Ӑна тасатса, тирпейлесе тӑраканни Оливанов Вячеслав Гаврилович пулнӑ. Шел те, вӑл ҫӗре кӗнӗ хыҫҫӑн ун ӗҫне тӑсакан пулман. Ҫакна асра тытса ӗнтӗ кӑҫал ҫӑлкуҫа ял халӑхӗ тирпейлесех терӗ.

Малалла...

 

Orphus

Баннерсем

Шутлавҫӑсем

0 Хурал кӗтесӗ (чат)

Ҫанталӑк

Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (09.09.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 759 - 761 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.

Гороскоп

СурӑхВӑкӑрЙӗкӗрешРакАрӑсланХӗрТарасаСкорпионУхӑҫӑТу качакиШывтӑканПулӑсем
Сурӑх: Ӗҫре асӑрхануллӑ пулмалла, хӑвӑр ҫине пысӑк ӗҫсем илмелле мар. Харпӑр пурнӑҫ тӗлӗшпе вара эрне тухӑҫлӑ — ҫӗнӑ паллашусем, романтика хутшӑнӑвӗсем кӗтеҫҫӗ. Эрнекун — йывӑртарах кун, вырсарникун вара ӑнӑҫлӑ пулӗ.

Авӑн, 09

1777
248
Бичурин Никита Яковлевич, монголовед, синолог, прозаик, очеркист, сӑвӑҫ ҫуралнӑ.
1917
108
Васильев Алексей Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ.
1944
81
Петров Кронид Андреевич, педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫуралнӑ.
1979
46
Талвир Алексей Филиппович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ.
1993
32
Чӑваш республикин вӗренӳ институтне йӗркеленӗ.
1996
29
Кириллов Кирилл Демьянович, литературовед, критик, театровед вилнӗ.
2012
13
Айдак Аркадий Павлович, паллӑ ҫӗрйӗркелӳҫӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ.
Пулӑм хуш...Пулӑм хуш...

Ыйтӑм

Чӑваш йӑли тӑрӑх хӑнана пынӑ арҫынна камӑн ӑсатмалла?
хуть те кам тухсан та
кил-йышри арҫын
ӑсатма тухни — ҫылӑх, юрамасть
хӑнана ӑсатма никам та тухмасть
хуҫа тарҫи
хуҫа хӑй
хуҫин ҫитӗннӗ ачисем
пӗтӗм кил-йышпа тухаҫҫӗ
хӑни ҫулне ахаль те пӗлет, ӑсатмасӑр та
хуҫа арӑмӗ