Ҫав ҫамрӑк ҫынсем хӑйсене «Русфондӑн» волонтерӗсем теҫҫӗ, Чӑваш Енри чирлӗ ача валли Ставрополь хулин ҫул хӗрринче укҫа пухаҫҫӗ. Анчах вӗсем — суя волонтерсем-мӗн. Пухнӑ укҫа-тенкӗ чирлӗ хӗрача патне ҫитмест.
Ҫав нимеҫӗсем укҫана Руфина Соломонова валли пухнӑ. Хӗрача 2013 ҫулта урапа айне лекнӗ, халӗ утаймасть. Амӑшӗ ӑна пӗччен пӑхать, укҫи-тенки ҫитсе пымасть. Эмелӗсем вара хаклӑ. Ҫавӑнпа хӗрарӑм ыркӑмӑллӑх фондӗнчен пулӑшу ыйтнӑ.
Анчах хӑшӗ-пӗри ҫын куҫҫулӗ ҫинче пуять. Ултавҫӑсем тӗнче тетелӗнче чуна пырса тивекен историсене тупаҫҫӗ те ун валли тесе укҫа пухаҫҫӗ. Анчах нухрат кирлӗ ҫӗре ҫитмест.
Руфинӑн амӑшӗ патне ытти регионти полицейскисем шӑнкӑравласа вӑл е ку волонтера пӗлнипе пӗлменнипе кӑсӑкланать. Хӗрарӑм пӗлмест, укҫи те ун патне ҫитмест. Лешсем тӗнче тетелӗнче ҫемьен докуменчӗсене тупаҫҫӗ те ырӑ кӑмӑллӑ ҫынсенчен укҫа сӑптӑраҫҫӗ.
«Русфонд» волонтерсен пулӑшӑвӗпе усӑ курма сӗнмест. Халӗ ултав мелӗпе пуяс текен нумай-ҫке…
Шупашкарти «Ҫӗнтерӳ» асӑну комплексӗнче Туслӑх аллейине уҫнӑ. Ку мероприятие Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсем хутшӑннӑ.
Тӗрӗссипе, Туслӑх аллейине йӗркелес шухӑш пӗлтӗрех ҫуралнӑ. Хӑш йывӑҫсене лартасси пирки ун чухнех калаҫнӑ. Ҫӑка, юман, хурӑн е сирень лартма сӗнекенсем пулнӑ.
Кӑҫал аллейӑна уҫнӑ. Ун валли йывӑҫ суйланӑ — ҫӑка. Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов вӑл хула сӑнӗ пулнине пӗлтернӗ. Ҫӑка аллейи Шупашкарта чылай. Туслӑх аллейинче вара 27 хунав лартнӑ. Мероприятие Чӗмпӗр облаҫӗнчи тата Тутар Республикинчи ентешлӗхсем те килнӗ.
Йывӑҫ лартнӑ ҫӗре Иван Торин ветеран хутшӑннӑ. Вӑл ку ҫӑкасем Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче паттӑрлӑх кӑтартнисем пирки аса илтернине палӑртнӑ. Йӗркелӳҫӗсем кунашкал акцисем малашне те иртессине шантарнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 35 ҫулти арҫын Мӑкшӑ Республикин тӗп хулинче, Саранскра, финанс пирамиди йӗркеленӗ. Ҫынсене улталаса пуйма шут тытнӑ арҫыннӑн шӑпине Шупашкарти Ленин районӗнчи суд татса парӗ. Прокуратура айӑплав хутне ҫирӗплетнӗ ӗнтӗ.
Арҫын Шупашкарта «Народный сейф» (чӑв. Халӑх сейфӗ) ятпа тулли мар яваплӑ общество йӗркеленӗ. Унта вӑл ҫынсен укҫа-тенкине пуҫтарнӑ. 2014 ҫулхи пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнчен пуҫласа 2015 ҫулхи кӑрлачӑн 20-мӗшӗччен арҫын Шупашкарта тата Саранскра пурӑнакансенчен 8,1 миллион тенкӗ ытла пухнӑ. Малтанхи уйӑхсенче арҫын процентсене паркаланӑ, кайран тупра ҫынсене кӗми пулнӑ. Укҫана ултавҫӑ арҫын темиҫе уйӑхран пуҫласа темиҫе ҫуллӑх тесе пуҫтарнӑ. Процентне пысӑк кӑтартнӑ вӑл.
Вӑхӑт пулсан Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та «Вилӗмсӗр полк» акцие хутшӑнӗ. Кун пирки вӑл ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче журналистсене пӗлтернӗ. Пресс-конференцире Михаил Игнатьев каланӑ тӑрӑх, акцие хӑй хутшӑнаймасан та унӑн ывӑлӗ тухатех. Ҫакна Элтепер вӗсен ҫемйи патриотизм туйӑмӗллӗ пулнипе, Раҫҫей Федерацине, Чӑваш Республикине юратнипе сӑлтавланӑ.
Аса илтеретпӗр, Ҫӗнтерӳ кунӗнче Шупашкарта иртекен «Вилӗмсӗр полк» акцие тӗп хулара пурӑнакан 10 пин ытла ҫын хутшӑнма палӑртнӑ.
Ҫавӑн вӑхӑтӗнче ҫынсем Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ тӑванӗсен транспаранчӗсене йӑтса утӗҫ. Акцие кашниех хутшӑнма пултарать. Кун валли штендер, салтакӑн сӑнӳкерчӗкне хатӗрлемелле. Сӑнӳкерчӗке Шупашкарти «Гранит» типографире тӳлевсӗрех пичетлеҫҫӗ. Акци Республика тӳремӗнче 12 сехетре пуҫланӗ. Колонна тӳремрен Президент бульварне тухӗ. Пӗлтӗр акцие 10 пин ытла ҫын хутшӑннӑ. Кӑҫал вӗсен йышӗ тата нумайланасса шанаҫҫӗ.
Малашне Шупашкартан Симферополе чӑрмавсӑрах ҫитме май пулӗ тесе Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтеретпӗр, кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен «Шупашкар — Симферополь» (Крым Республики) авиарейс уҫӑлӗ. Ӑна «Ижавиа» тата «Нордавиа» авиакомпанисем ЯК-42 тата Boеing-737-500 самолетсемпе турттарӗҫ. Малтанласа палӑртнӑ тӑрӑх, самолетсем кӗҫнерникун 18 сехет те 25 минутра тата эрнекун ирхи 8 сехетре Шупашкарти аэропортран хускалмалла.
Халӗ ку рейс федераци хыснинчен субсидилекеннисен йышне лекнӗ. Ятарлӑ тарифӑн чи пысӑк виҫи 3,4 пин тенкӗпе танлашӗ.
РФ Правительствин пуҫлӑхӗн Дмитрий Медведевӑн хушӑвӗнче палӑртнӑ тӑрӑх, ятарлӑ тариф пӗр енне 3375 тенке ларӗ. Ку хак 23 ҫула ҫитменнисене, пенсионерсене, ачаран II тата III ушкӑнри инвалида тухнисене, пур ҫулхи I ушкӑн инваличӗсене тата вӗсене илсе каякансене тата сусӑр-ачапа ҫула тухнисене пырса тивӗ.
Иртнӗ канмалли кунсенче Чӑваш Енре ҫул-йӗр ҫинче пулнӑ тӑватӑ аварире 5 ача суранланнӑ. Пӗри Шупашкарта ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Строительсен урамӗнчи картишре пулнӑ. 7 ҫулти арҫын ача ҫывӑхра ларакан машина хыҫӗнчен чупса тухнӑ та урапа айне лекнӗ. Водитель тормоз пусма ӗлкӗрнӗ-ха, анчах ачана пур-пӗрех пырса ҫапнӑ. Ачан ури аманнӑ.
Ҫав каҫах Шупашкарти Афанасьев урамӗнчи ҫуртсен картишӗнче те пӑтӑрмах сиксе тухнӑ. Унта водитель тӳрех икӗ ача ҫине кӗрсе кайнӑ. 8 тата 9 ҫулсенчи арҫын ачасем та ҫывӑхра ларакан урапасен хыҫӗнчен чупса тухнӑ. Ачасем, телее, аварире вӑйлах аманман.
Ҫӗмӗрле районӗнче вара икӗ урапа ҫапӑннӑ чухне 12-ри хӗрача шар курнӑ. Сӗнтӗрвӑрри районӗнче 13 ҫулти велосипедист пӑтӑрмаха ҫакланнӑ. Вӑл транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухнӑ та ВАЗ-2110 урапапа ҫапӑннӑ. Арҫын ачана пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Шупашкарти «Ҫӗнтерӳ» асӑну комплексӗнче патриотлӑх акцине ирттернӗ. Унта шкул ачисем хутшӑннӑ. Ку мероприяти ҫамрӑксемпе ачасенче патриотлӑх туйӑмне аталантарма пулӑшать.
«Георги хӑйӑвӗ» ятлӑ вӑл. Мероприятие Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов уҫнӑ. Вӑл вӑрҫӑра пуҫ хунӑ паттӑрсене пирӗн ас тума тивӗҫ пулнине палӑртнӑ. Леонид Ильич Шупашкарта вӑрҫа хутшӑннӑ 486 ҫын пурӑннине каланӑ. Тӗп хулара паянхи кун тӗлне 3960 тыл ӗҫченӗ пурӑнать.
Ачасем Ҫар Мухтавӗн монуменчӗ патне чечексем хунӑ. Унтан 1000 ытла шӑпӑрлан Георги хӑйӑвӗ евӗр ӳкерчӗк тытса пысӑк хӑю евӗр тӑрса тухнӑ.
Акци вӑхӑтӗнче Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче паттӑррӑн вилнисене, хыпарсӑр ҫухалнисене аса илнӗ. Пӗлтӗр Ржев хули ҫывӑхӗнче Чӑваш Енре ҫуралнӑ Борис Егорович Тихонов салтакӑн виллин юлашкийӗсене пытарнӑ. Ӑна шырав отрячӗ тупнӑ.
Ҫӗнтерӳ кунӗнче «Вилӗмсӗр полк» акци Шупашкарта та иртӗ. Унта тӗп хулара пурӑнакан 10 пин ытла ҫын хутшӑнма палӑртнӑ.
Ун чухне ҫынсем Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ тӑванӗсен транспаранчӗсене йӑтса утӗҫ. Акцие кашниех хутшӑнма пултарать. Кун валли штендер, салтакӑн сӑнӳкерчӗкне хатӗрлемелле. Сӑнӳкерчӗке Шупашкарти «Гранит» типографире тӳлевсӗрех пичетлеҫҫӗ.
Акци Республика тӳремӗнче 12 сехетре пуҫланӗ. Колонна тӳремрен Президент бульварне тухӗ. Пӗлтӗр акцие 10 пин ытла ҫын хутшӑннӑ. Кӑҫал вӗсен йышӗ тата нумайланасса шанаҫҫӗ.
Палӑртса хӑварар: акци пӗрремӗш хут Томск хулинче 2012 ҫулта иртнӗ. Унта 6 пин ытла ҫын 2 пин ытла сӑнӳкерчӗк йӑтса утнӑ. Тепӗр ҫулхине акцие Раҫҫейри 120 хулара ирттернӗ. Пӗлтӗр вара акцие 15 ҫӗршыв хутшӑннӑ.
Шупашкарти чиновниксем пассажирсене илсе ҫӳрекен тытӑма ҫӗнетес ыйту тавра калаҫаҫҫӗ. Ку хулари маршруткӑсене пырса тивӗ.
Хула урамӗпе кунсерен 200 троллейбус тата 500 ытла автобуспа микроавтобус ҫӳрет. Чиновниксем халӗ микроавтобуссем пирки ыйту хускатнӑ.
ЧР Общество палатин председателӗ Алексей Судленков, сӑмахаран, маршруткӑсем Кӳкеҫе мӗншӗн Коопераци институчӗ патӗнчен ҫӳренине ӑнланмасть. Мӗншӗн хула урлӑ каймалла вӗсен?
Малашне микроавтобуссене пысӑкраххисем ҫине улӑштарасшӑн. Хусанти, Чулхулари тӗслӗхе шута илесшӗн вӗсем. Маршруткӑсене те хӑварасшӑн, тӗппипех пӗтересшӗн мар.
Ҫавӑн пекех хулара экологи тӗлӗшӗнчен таса тата йӳнӗ троллейбуссен тытӑмне аталантарасшӑн. Чиновниксем плана ҫынсен шухӑшне шута илсе хатӗрлесшӗн.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе вӑхӑт хыҫран хыҫа юлса пырать. Апла пулин те ӑна асра тытни паха. К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ те ҫак ятпа ятарлӑ концерт йӗркелеме шут тытнӑ. Ыран, ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, унта «Не покидай меня» (чӑв. Ан пӑрахсам мана) ятпа уяв концерчӗ иртмелле.
18 сехетре пуҫланакан мероприятин малтанхи пайне ҫарпа патриотизм темипе ҫыхӑннӑ юрӑ-сӑвӑран хатӗрленине пӗлтереҫҫӗ. Унта Арсентий Димитриев, Александр Демидов, Василий Иванов, Надежда Кузьмина, Анна Кудряшова, Эмилия Назарова, Алексей Степанов хутшӑнӗҫ. Концерта режиссер тата сценарист пулса Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Иван Иванов лартнӑ. Художникӗ — Светлана Зверева.
Уяв концертне «Ан пӑрахсам мана» спектакль вӗҫлӗ.
+23.3 °C