2016 ҫулта «Раҫҫей Чӑваш пики» конкурсра ҫӗтернӗ Тутарстанри чӑваш хӗрне Ксения Романовӑна паян кун та укҫа паман имӗш. Тутарстанри чӑвашсен «Сувар» хаҫатӗнче Ирина Кузьмина ҫырнӑ тӑрӑх, хӗре сцена ҫинче 30 пин тенкӗлӗх сертификат тыттарнӑ, «анчах укҫи пике патне паянхи кун та ҫитмен».
Ксения Романова икӗ ҫул ӗнтӗ Чӑваш Конгресне ҫак ыйтупа шӑнкӑравлать, анчах кашнинче шантарнине кӑна илтет имӗш.
«Раҫҫей чӑваш пики» конкурса Шупашкарта ирттерме тытӑннӑранпа тӗлӗнтерекенни ҫулран ҫул ытларах та ытларах. Раҫҫей регионӗсенчи пикесене ку конкурсра питӗ юратманни, унран ытла – кӗтменни палӑрать. Ноябрӗн 30-мӗшӗнче иртнӗ «Раҫҫей чӑваш пики» конкурса та акӑ, «Чӑваш пики – 2016» титула хуҫинчен, Тутарстанри Ксения Романоваран, туртса илчӗҫ те Виктория Тихоновӑна (вӑл 2015 ҫулхи конкурсӑн ҫӗнтерӳҫи) пачӗҫ. Шӑпах ӑна 2016 ҫулхи конкурсӑн ҫӗнтерӳҫи тесе пӗлтерсе жюрие лартрӗҫ. Йӑнӑшнӑ кӑна пуль текен шухӑш та пулчӗ малтан, анчах та йӗркелӳҫӗсем ятарласах ҫапла тунинчен тунмарӗҫ: «Пӗлтӗр Романова жюриреччӗ-ҫке, кашни ҫул ӑна лартсан тӗрӗс мар. 2015 ҫул хыҫҫӑн 2016 ҫула асӑнмасӑр 2017 ҫине сиксе кайни хитре маррипе ҫапла турӑмӑр», – терӗҫ пӗр вӑтанмасӑрах», — ҫырнӑ «Суварта».
Шупашкарти Ленин районӗн сучӗ Шупашкарти депутатсен пухӑвӗн депутатне Антон Ковалев водитель прависӗр хӑварма йышӑннӑ. Вӑл машина рулӗ умне 1,5 ҫул лараймӗ. Кунсӑр пуҫне унӑн 30 пин тенкӗ штраф тӳлемелле.
Кӑҫал утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Антон Ковалева Шупашкарти Ленин Комсомолӗн урамӗнче чарнӑ. Унӑн ҫӑварӗнчен эрех шӑрши кӗнӗ, куҫӗ, ӳчӗ хӗрелнӗ, хӑй утнӑ чухне тайкаланнӑ. Депутат медосвидетельствовани витӗр тухма килӗшмен. Хӑй вара судра ҫакна ҫапла ӑнлантарнӑ: документсене ылмаштарасран хӑранӑ имӗш. Ара, вӑл политкӑра, общество ӗҫӗнче ӗҫлет-ҫке-ха та.
Шупашкарта пурӑнакансенчен чылайӑшне транспорт реформи кулянтарать. Ҫынсем палӑртнӑ тӑрӑх, халӗ ӗҫ вырӑнне ҫитме йывӑртарах.
Шупашкарсем тӗнче тетелӗнче транспорт реформине хирӗҫлесе петици хатӗрленӗ. Ӑна Владимир Путин, Дмитрий Медведев, Михаил Игнатьев, Алексей Ладыков, ЧР Транспорт министерстви, монополипе кӗрешекен служба, республикӑри Генеральнӑй прокуратура, прокуратура ячӗпе ҫырнӑ. Петицие Change.org сайтра пичетленӗ.
Ҫынсем 48, 49, 50, 51, 63-мӗш маршрутсене тавӑрма ыйтнӑ. Ҫак маршруткӑсене ҫӳреме чарсан вӗсем шӑпӑрланӗсене ача пахчинчен е шкултан илсе кайма ӗлкӗреймеҫҫӗ, ӗҫе кая юлса ҫитеҫҫӗ. Ҫитменнине, транспортран транспорта ларса укҫа нумайрах тӑкаклаҫҫӗ.
Кунсӑр пуҫне 35-мӗш тата 54-мӗш маршруткӑсене унчченхи ҫулпах яма ыйтнӑ, мӗншӗн тесен ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнче пурӑнакансемшӗн йывӑрлӑхсем сиксе тухнӑ. Петицире 60-мӗш тата 60К-мӗш маршрутсем ҫитменнине те палӑртнӑ.
Хальлӗхе петицие 2 пин ытла ҫын алӑ пуснӑ.
Ҫӗнӗ ҫула хатӗрленме тытӑнтӑр-и? Республикӑра вара уявра мӗнле мероприятисем ирттересси пирки шутлама тытӑннӑ ӗнтӗ. Тӗп чӑрӑша та вырнаҫтарнӑ. Аса илтерер: вӑл Республика лапамӗнче ларать.
Раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Шупашкарта Мускав ҫыранӗ хӗрринче Хӗл Мучисем кайтпа ярӑнса ӑмӑртӗҫ. Мероприяти 12 сехетре пуҫланӗ.
Кайт – мӗн вӑл тетӗр-и? Вӑл – парӑс евӗр сывлӑш ҫӗленӗ, ӑна ятарлӑ планкӑпа стропсем ҫумне ҫирӗплетнӗ. Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, кайт-парада 20 ытла Хӗл Мучи тухӗ.
Старт вӗҫленсен чӑрӑш патӗнче чей те ӗҫтерӗҫ.
Шупашкар хулинче ҫӗнӗ загс тӑвасшӑн. Ӑна валли Шупашкарти К. Иванов урамӗнче кадет шкулӗ пулнӑ ҫурта усӑ курасшӑн.
Чӑваш Енӗн юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Наталья Тимофеева пӗлтернӗ тӑрӑх, Раҫейӗн Юстици министерстви загс валли укҫа уйӑрма хирӗҫ мар. Кун пирки вӑл патшалӑх пурлӑхне тата ҫӗрпе усӑ курнине тишкерекен канашлура пӗлтернӗ.
Федераци хыснинчен укҫана 2020-2021 ҫулсенче уйӑрма пултараҫӗ иккен. Загса Шупашкарти Константин Иванов урамӗнчи 9-мӗш ҫуртра тахҫан вырнаҫнӑ «Родина» кинотеатр пулнӑ ҫурт вырӑнӗнче тӑвассине те тишкернӗ. Ҫапах та кадет шкулӗ пулни меллӗрехӗн туйӑннӑ курӑнать.
Загс 1 гектара яхӑн лаптӑк йышӑнмалла. Объектӑн лаптӑкӗ – 3 пин тӑваткал метра яхӑн.
Шупашкарта тума пуҫланӑ «Амазани» этнокомплекса Чӑваш Ен Элтеперӗнчен сӑмах лекнӗ. «Этносла Чӑваш Ен» проекта ӗнер Правительство ҫуртӗнче иртнӗ канашлура сӳтсе явнӑ.
«Федерацин Туризм агентствипе тата хулапа пӗрле эпир юлашки темиҫе ҫулта унта 1 миллиард та 357 миллион тенкӗ уйӑртӑмӑр. Хыснаран хывнӑ кашни 1 тенкӗ пуҫне усламҫӑсен 2 тенкӗ те 30 пус хывмаллаччӗ, нумайран та – 3 тенкӗ. Анчах, шел пулин те, вӗсем ҫапла тумарӗҫ», – палӑртнӑ республика ертӳҫи Михаил Игнатьев.
Михаил Игнатьев республика Правительстви инфраструктурӑна хатӗрлемелли хӑйӗн тивӗҫне пурнӑҫланӑ. 2013-2018 ҫулсенче этнокомплекса ҫутӑ кӗртнӗ, унта газ ҫитернӗ, шыв тата канализаци пӑрӑхӗсене хунӑ, ҫул сарса панӑ. Анчах унччен палӑртнӑ объектсене туса пӗтермен. Ҫавна май «ТРИгрупп» тулли мар явапла обществӑпа килӗшӗве татнӑ.
Чулхулара Шупашкарти таксиста вырӑнти таксистсенчен лекнӗ. Чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче «Яндекс. Такси» службӑн Шупашкарти водителӗ Чулхулари Каяльянов урамӗнчи пӗр каферен тухнӑ та унӑн машинине аркатнине асӑрханӑ. Вӑл часрах чупса пынӑ, анчах хӑйне те патак лекнӗ.
Вырӑна полицейскисем ҫитнӗ. «Чулхулара «чаевойсем» лайӑх теҫҫӗ. Клиентсен 90 проценчӗ 50 тенкӗрен сахалрах тӑк сдачӑна илмест. Анчах унта вырӑнти таксисисем 21-мӗш регионтан пулнине курсан хӗсеҫҫӗ», - «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ Шупашкарти пӗр таксист Денис.
Шупашкартан килнӗ таксистсене вырӑнтисем хӑратсах тӑраҫҫӗ-мӗн. «Эсӗ тепри пулӑн», «киле кай» йышши запискӑсене машина кантӑкӗ ҫинче хӑвараҫҫӗ.
Шупашкарти аэропорт валли ят шырани пирки, сасӑлавра Андриян Николаев космонавтшӑн нумаййӑн сасӑлани пирки пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: сасӑлав «Раҫҫейри паллӑ ҫынсем» сайтра иртнӗ.
Пӗтӗмлетӳ тунӑ: аэропорта Андриян Николаев ятне парӗҫ. Сасӑлава хутшӑннисенчен чылайӑшӗ, 62 проценчӗ, ӑна суйланӑ. Святослав Федоров офтальмологшӑн – 19 процент, Иван Яковлев Ҫуттакӑларуҫӑшӑн 17 процент сасӑланӑ.
Шупашкарти аэропорт валли суйлас ӗҫе 58,2 пин ҫын хутшӑннӑ. Пӗтӗмлетӗве паян 19 сехетре «Раҫҫей 1» телеканалпа тӑвӗҫ. Хальлӗхе регионсенчен килнӗ хут ҫинчи анкетӑсене тишкереҫҫӗ
Шупашкарта саккуна пӑсса ӗҫлене хостела хупнӑ. Куҫман пурлӑх хуҫи хваттере тара панӑ-мӗн, арендатор вара унта хостел йӗркеленӗ.
Хостел Шупашкарти Гайдар урамӗнчи 2-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ пулнӑ. Калинин районӗн прокуратури пурӑнмалли хваттерте хостел йӗркелеме чарӑнмашкӑн ыйтса суда ыйтупа тухнӑ. Ара, ҫав ҫуртра пурӑнакансен прависене пӑсни-ҫке-ха ку.
Сӑмах май, кунашкал тепӗр тӗслӗх те пулнӑччӗ Шупашкарта. Ун чухне те хуҫисем хваттере арҫынна тара панӑ, лешӗ вара унта хостел йӗркеленӗ, краватьсем лартса тухнӑ.
Шупашкар хулинчи тӳре-шара хваттер тара паракансене тӗрӗсленӗ. Республикӑн тӗп хулинче кун пек акцисене тӑтӑшах ирттереҫҫӗ-ха. Черетлӗ рейда чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче тухнӑ.
Тӗрӗслевҫӗсем патшалӑха налук тӳлемесӗр тупӑш куракансене палӑртас тӗллев лартнӑ. Чӑн та, ун пеккисем сахал мар. Пушӑ хваттерсене вӗсен хуҫисем ют ҫынсене укҫалла хваттере яраҫҫӗ, анчах тупӑшшӑн налук тӳлемеҫҫӗ.
Чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкар хулинчи мускав районӗнчи 45 хваттере ҫитнӗ, вӗсенчен 25-шӗнче хваттер алӑкне уҫса кӗртекен тупӑнман. Ҫапах та тӗрӗслевҫӗсем сакӑр хваттер хуҫи хӑйсен куҫман харпӑрлӑхне тара панине палӑртма пултарнӑ. Вӗсем налук тӳленипе тӳлеменнине налукҫӑсем тӗрӗслӗҫ. Тӳлемен пулсан налук хурса парӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (28.04.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 3 - 5 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 6-8 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Иван Мучи, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ. | ||
| Данилов Дмитрий Данилович, литература критикӗ вилнӗ. | ||
| Данилов Дмитрий Данилович, литература критикӗ, вӗрентекен ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |