Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ывӑлне следстви изоляторне хупни пирки сайтра хыпарланӑччӗ.
Аса илтерер: 20 ҫулти каччӑ утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Муркаш районӗнче ҫул ҫинче пулнӑ аварире айӑплӑ тесе шутлаҫҫӗ. Следстви версийӗ тӑрӑх, Ладыков-кӗҫӗнни «Ауди» водителӗ УАЗпа ҫапӑннӑ, кайран вырӑнтан тарнӑ. УАЗри водительпе пассажир аманнӑ, сурансенчен хӑшӗ-пӗри сывлӑха йывӑр сиен кӳнипе танлашнӑ.
Утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче суд Ладыков-кӗҫӗннине следстви изоляторне хупма йышӑннӑ. Анчах каччӑн ваккачӗ аппеляци панӑ. Нумаях пулмасть ЧР Аслӑ сучӗ ӑна пӑхса тухнӑ. Анчах вӑл та сити-менеджер ывӑлне СИЗОрах хӑварма йышӑннӑ.
Чӑваш патшалӑх художество музейӗнче Чӑваш Республикин халӑх художникӗ Николай Енилин ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа «Моя любимая Родина» (чӑв. Манӑн юратнӑ Тӑван ҫӗршыв) курав уҫӑлнӑ.
Курава саванӑҫлӑ лару-тӑрура уҫма хутшӑннисем сӑрӑ ӑстин пултарулӑхне пысӑка хурса хакланӑ. Юрий Викторов искусствовед художник пейзаж ӳкернинчен тытӑнса тематика ӳкерчӗкӗсем патне куҫнине, ҫав вӑхӑтрах чӑваш теминчен пӑрӑнманнине палӑртнӑ. Николай Енилин культурӑпа тата ӳнерпе ҫыхӑннӑ ҫынсене сӑнлама юратать. Вӑл Юрий Кудаков композитора, Марина Карягина тата Валери Туркай поэтсене, РСФСР халӑх артисткине Нина Григорьевӑна ӳкернӗ.
Михаил Кондратьев музыковед художник шӑплӑмӑлланине асӑрханӑ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, Николай Енилининӑн музыка инструменчӗсем те чӗмср выртаҫҫӗ. Е хуллен сас кӑлараҫҫӗ.
Художник Алексей Трофимов, Юрий Викторов, Антонина Мордвинова искуствоведсене, Атнер Хузангая, Михаил Воробьева, Юрий Яковлева тата ыттисене тав тунӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян ӗҫе тухнӑ. Ҫак йӗркесен авторӗ пӗлнӗ тӑрӑх, ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе тунтикунсерен ирттерекен канашлӑва паян Михаил Васильевич хай ертсе пынӑ.
Паянах Михаил Игнатьев республикӑн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫипе Иван Моторинпа тата Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗпе Алексей Ладыковпа канашлу ирттернӗ. Унта вӗсем Шупашкарӑн 550 ҫулхине уявлас ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Республика ертӳҫи тӗп хулан юбилейне асра юлмалла ирттермеллине палӑртнӑ. Хулан сити-менеджерӗ уяв программин хӑйне евӗрлӗхӗпе паллаштарнӑ. Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков ҫавӑн пекех юбилей тӗлне туса ирттерме палӑртнӑ строительство ӗҫӗсем ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Шупашкар ҫуралнӑ кунне уявланӑ чухне кӳлмеке вӑхӑтлӑх маршрут яма палӑртнӑ. Ку Юрламалли уйра концерт пулнипе ҫыхӑннӑ.
Уявра транспорт мӗнле ҫӳрессине тӳре-шара нумаях пулмасть хула администрацийӗнче иртнӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Унта ҫакна йышӑннӑ: ҫурла уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Ленин проспекчӗпе, Карл Маркс урамӗпе ҫӳрекен маршрутсене улӑштарма, общество транспортне 24.00-1.00 сехетчен ҫӳреттерме палӑртнӑ.
Канашлура кӳлмек тавра вӑхӑтлӑх маршрут ярас ыйтӑва та пӑхса тухнӑ. Маршрут тӑршшӗ 4,84 ҫухрӑмпа танлашӗ, транспорт кашни 15-20 минутран ҫӳремелле. Вӑл Президент бульварӗпе, Академик Крылов, Савут урамӗсемпе, Мускав проспекчӗпе кайӗ.
Пӗр кунра ултавҫӑсем Чӑваш Енре пурӑнакан виҫӗ ҫынна шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнӑ. Вӗсем пӗтӗмпе 105 пин тенкӗлӗх улталанӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 35 ҫулти арҫын вӑйлах шар курнӑ: вӑл 95 пин тенкӗ ҫухатнӑ. Ҫӗмӗрлере пурӑнакан 37-ри тата 38-ти икӗ ҫын вара 2 пин тата 8 пин тенкӗ ултавҫӑсене панӑ. Халӗ полицейскисем ултавӑҫем кам пулнине палӑртас тӗллевпе ӗҫлеҫҫӗ.
Ӗҫ-пуҫ вара ҫапларах пулса иртнӗ: ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ултавҫӑсем шанкӑравланӑ та хӑйсем банк ӗҫченӗ пулнине каланӑ. Вӗсем такам банк картти ҫинчен укҫа илме хӑтланнине ӑнлантарнӑ. Ҫавӑнпа хайхискерсем картта реквизичӗсене ыйтнӑ.
Шупашкарти пӗр арҫын кӗпепе ҫурална пулӗ. Ӑна тухтӑрсем вилӗмрен ҫӑлнӑ. Тӗрӗсрех каласан, ҫав арҫын клиника вилӗмӗнче 20 минут пулнӑ.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «103» номер ҫине шӑнкӑрав килнӗ: арҫыннӑн юн пусӑмӗ чакса ларнӑ. Тухтӑрсем пациент патне 6 минутран ҫитнӗ. Медиксем ҫитнӗ тӗле унӑн сывлӑхӗ тата йывӑрланнӑ, вӑл сывлама пӑрахнӑ, чӗри тапман. Тухтӑрсем клиника вилӗмӗ пулнине палӑртнӑ.
Шурӑ халатлисем тӳрех реанимаци ӗҫӗсене тума пуҫланӑ. Вӗсем пациентӑн пурнӑҫӗшӗн 20 минут кӗрешнӗ. 20 минутран арҫыннӑн пульс тупӑннӑ, вӑл тӑна кӗнӗ. Халӗ вӑл пульницӑра выртать.
Паян Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Анисим Асламассен динаситине халалласа «Асламас+» юрӑпа кӗвӗ каҫӗ иртнӗ. Ӑна Раҫҫейӗн тата Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, чӑвашсен классик-композиторӗ Анисим Асламас (1924-2000) ҫуралнӑранпа 95 ҫул, унӑн ывӑлӗ ывӑлӗ Алексей Асламас (1959- 2017) ҫуралнӑранпа 60 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Чӑваш композиторӗн ывӑлӗ Алексей Ленинградри консерватори хыҫҫӑн 1993 ҫулта Чехие ӗҫлеме тухса кайнӑ. Вӑл — дирижёр, пианист. Унти Брно хулинчи наци театрӗнче, консерваторире тата музыка академийӗнче тӑрӑшнӑ. Шупашкара Алексей Анисимовичӑн мӑшӑрӗ Инна Георгиевна (вӑл Брно консерваторийӗнчи фортепиано уйрӑмӗнче заведующийӗ пулса ӗҫлет), чӑваш классикӗн мӑнукӗ Антон Асламас, Алексей Асламас-кӗҫӗнни килсе ҫитнӗ. Вулавӑшри уяв каҫне ҫавӑн пекех Хусанти консерватори студентки, пӗтӗм тӗнчери конкурссен лауреачӗ Екатерина Чеботарёва тата Чӑваш патшалӑх филармонийӗн солистки Динара Федотова хутшӑннӑ.
Шупашкар ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвас умӗн йӑлана кӗнӗ тӑрӑх хулан хисеплӗ ҫыннине суйлаҫҫӗ. Ҫак ята ултӑ ҫынран пӗри тивӗҫӗ. Ӑна «Уҫӑ хула» порталти сасӑлав пӗтӗмлетӗвӗпе суйлӗҫ. Ҫавӑн пекех Шупашкарти депутатсен хула пухӑвӗн депутачӗсен шухӑшне шута илӗҫ. Сасӑлав ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗччен пырӗ.
Кӑҫал ҫак кандидатсене тӑратнӑ:
- «Уяв» Чӑваш наци фольклор ансамблӗн ертӳҫи Зинаида Козлова;
- Тихонов ячӗллӗ спортшкулӗн инструктор-методисчӗ, бокс енӗпе СССР тӗнче класлӑ спорт мастерӗ Валерий Львов;
- Республикӑри клиника пульницин эндокринологи уйрӑмӗн заведующийӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ Игорь Мадянов;
- Шупашкарти В.И.Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗн ӗҫ тӑвакан директорӗ, тӗнче шайӗнчи фейерверксен фестивалӗн йӗркелӳҫи Михаил Резников;
- «Дорисс» ПАОн тулашри консультачӗ, Чӑваш Енри ҫулйӗрҫӗсен династийӗн пуҫаруҫи Игорь Рощин;
- И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ профессорӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ энергетикӗ Владимир Щедрин.
Палӑртмалла: ку таранччен ҫак хисеплӗ ята 35 ҫын тивӗҫнӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Атӑл хӗррине уҫӑлма тухнӑ.
Тӗрӗссипе, унччен те вӑл сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗркине тытса пынӑ-ха, спортпа туслипе палӑрать. Хӗлле йӗлтӗрпе, ҫулла ролик конькипе тата велосипедпа ярӑнать. Халӗ вӑл каллех Атӑл хӗррине уҫӑлма тухнӑ. Спорт тумӗ тӑхӑннӑ, хаваслӑ сӑнлӑ Элтепер ҫынсемпе калаҫнӑ, вӗсемпе сӑн ӳкерӗннӗ. Сӑн ӳкерчӗксен айне: «Хастар тата позитивлӑ ҫынсем ҫыран хӗрринче яланхиллех. Атӑл вӑй парать!» — тесе ҫырнӑ.
Сӑн ӳкерчӗксене пӑхсан Элтепер мӗнпе ярӑнни паллӑ мар. Вӑл, ахӑртнех, уҫӑлса ҫӳренӗ.
Атӑл ҫыранӗ хӗрринчи сӑн ӳкерчӗксене Инстаграма паян, ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, ҫур сехет каярах вырнаҫтарнӑ. Сӑн ӳкерчӗксен айне ҫак самантра тӑватӑ ҫын комментари ҫырнӑ.
Шупашкарта чукун ҫул ҫинче алхасакан виҫӗ ҫамрӑка тытса чарнӑ. Хайхискерсем «чун киленӗҫӗ» тупнӑ: ҫывхаракан пайӑс умӗнче рельс ҫине тӗрлӗ япала хунӑ, ӑна пуйӑс мӗнле таптаса кайнине сӑнанӑ.
Чукун ҫул ҫинче алхаснӑ ачасем 11-те, 13-ре тата 14 ҫулта. Вӗсем Мир проспекчӗпе Хула ҫум урамӗнче вырнаҫнӑ автомобиль тоннелӗ тӑрринче вылянӑ. Ачасем 16 ҫул тултарманнине кура вӗсен ашшӗ-амӑшне явап тыттарнӑ. Ку пӑтӑрмах пирки ҫамрӑксем вӗренекен шкула тата пурӑнакан вырӑнти полицие пӗлтернӗ – вӗсем ачасемпе профилактика ӗҫӗсем ирттерӗҫ.
Асӑрханӑр: чукун ҫул – вылямалли вырӑн мар. Кӑҫалхи ҫур ҫулта кӑна 80 ытла ҫамрӑка рельс тӑрӑх утнӑшӑн тытса чарнӑ.
-0.7 °C