Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Выҫли ялӗнче шкул пулнӑ ҫуртра ӗне ферми тӑвасшӑн. Кунти шкул 39 ҫул ӗҫленӗ. 2016 ҫулта оптимизаци пуҫланнӑ та ӑна хупнӑ. Вырӑнти халӑх ӑна юсама укҫа пухнӑ, чӳрече улӑштарнӑ, плиткӑсене ҫӗнетнӗ, санузел тунӑ. Шкул умӗнхи ушкӑн та уҫма палӑртнӑ. Анчах кӑлӑхах.
Хупнӑ чухне шкулта 100 ытла ача вӗреннӗ. Халӗ ачасене Хурамал шкулне автобуспа илсе ҫӳреҫҫӗ. Шӑпах унта ҫӗнӗ шкул уҫӑлсан Ҫӗнӗ Выҫлирине хупнӑ.
Пушӑ ҫурта вырӑнти фермера сутнӑ. Вӑл ӑна халӗ ӗнесем валли хута ярасшӑн. Анчах фермер ял ҫыннисем пекех шутлать: пушӑ шкулта ферма тумалла мар, клуб е ФАП уҫмалла. Тепӗр енчен, унӑн шухӑшӗпе, пушӑ лариччен ферма пултӑр, унсӑрӑн вӑл юхӑнать. Вӑл тепӗр ҫуртпа улшӑнма та хатӗр. Вырӑнти влаҫ кун пирки шутласа пӑхма шантарнӑ.
Республикӑри шкулсенче Ҫӗнӗ ҫулхи каникула тӑсасшӑн. Паян кун пирки оперативлӑ штаб ларӑвӗнче пӗлтернӗ.
Ку шухӑша ЧР Элтеперӗ Олег Николаев пӗлтернӗ. Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, каникула раштавӑн 31-мӗшӗччен маларах пуҫламалла, каярах вӗҫлемелле.
Каникул пирки ҫитес эрнере татӑклӑ йышӑну тӑвӗҫ. Кун пирки Правительство ҫуртӗнче иртекен планеркӑра вӗренӳ министрӗ пӗлтернӗ.
Украинӑри Остёр хулинчи гимназири Ҫеҫпӗл Мишшин музейне хупнине эпир унччен пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: кун пирки ҫак уйӑхӑн пуҫламӑшӗнче Украинӑри чӑвашсен ентешлӗхӗн председателӗн ҫумӗ Надежда Лисовая Фейсбукра хыпарланччӗ. Ун чухне вӑл вӗренӳ заведенийӗнче пулнӑччӗ, гимнази директорӗпе Анна Дробязкӑпа тӗл пулса калаҫнӑччӗ.
Раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче музейри экспонатсене шкултан илсе тухнӑ. Надежда Лисовая ӗнентернӗ тӑрӑх, вӗсем пурте йӗркеллех. Вӗсене илсе тухма вырӑнти хастарсем пулӑшнӑ.
Ҫеҫӗл музейӗн фондӗнчи экспонатсене упраса хӑварма пулӑшнӑшӑн Украинӑри хастар чӑвашсен ентешлӗхӗн пайташӗсене Валерий Сидорова, Георгий Трофимов, Николай Ястребова, Фаина Павловӑна, Лира Урдана, Никита Никитина, Ирина Холоденкона, Владимир Иванова, Людмила Цыкала, Мария Золота тав тунӑ.
Акцыновсем ячӗллӗ Шупашкарти ача-пӑча ӳнер шкулӗ «Невская образовательная ассамблея» (чӑв. Нева вӗрентӳ ассамблейи) Пӗтӗм Раҫҫейри V вӗрентӳ форумне хутшӑннӑ. Мероприяти Питӗр хулинче кӑҫалхи чӳк уйӑхӗнче иртнӗ.
Форум вӑхӑтӗнче «Парадигма инновационной системы образования: будущее рождается сегодня» (чӑв. Вӗрентӳ тытӑмӗнчи ҫӗнӗлӗх тӗслӗхӗ: пуласлӑх паян ҫуралать) пӗтӗм ҫӗршыври конференци ӗҫленӗ. Унта Акцыновсен ячӗллӗ ӳнер шкулӗн директорӗ Анна Колесникова вӗренӳ учрежденийӗн опычӗпе паллаштарнӑ. Ҫавна кура Анна Викторовнӑна «Тухӑҫлӑ ертӳҫӗ – 2021» паллӑпа чысланӑ. Вӗренӳ учрежденийӗ вара «Чи лайӑх ӳнер шкулӗ» ята тивӗҫнӗ.
Украинӑри чӑвашсен ентешлӗхӗн председателӗн ҫумӗ Надежда Лисовая Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, Остёр хулинчи гимназири Ҫеҫпӗл Мишшин музейне хупнӑ. Украинӑри хастар асӑннӑ вӗренӳ заведенийӗнче ӗнер пулнӑ, гимнази директорӗпе Анна Дробязкӑпа тӗл пулса калаҫнӑ.
Шкулта уҫнӑ Ҫеҫпӗл музейне хупнӑ. Халӗ гимнази террторийӗнчен Ҫеҫпӗл бюстне ӑҫта илсе каймалли пирки пуҫ ватаҫҫӗ.
«Шел пулин те общество япӑхса пырать. Кӗҫӗн классенче вӗренекен ачасем бюст ҫинче кам сӑнланнине пӗлменни мана тӗлӗнтерчӗ тата пӑшӑрхантарчӗ», — тесе ҫырнӑ Фейсбукра Надежда Лисовая.
Шупашкар хула администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хулари Садовӑй микрорайонта хӑпартма пуҫланӑ шкул строительстви йывӑррӑн пулса пырать. Ҫавна строительство материалӗсем хакланнипе тата проектпа смета документацине ҫӗнетме тивнипе сӑлтавлаҫҫӗ. Объект хакӗ, малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, 500 миллион тенкӗ хаклӑрах кайса ларӗ.
Шкула 1650 ача вӗренмелӗх тума тытӑннӑ. Ҫурт 4 блокран тӑрӗ. Хула администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗҫӗн классем вӗренмелли блока подрядчик раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗ тӗлне хута яма палӑртать. Вӗренӳ учрежденине килес ҫулхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне туса пӗтермелле.
Оперативлӑ штабӑн черетлӗ ларӑвӗнче Ҫӗнӗ ҫулхи уявсене сӳтсе явнӑ. Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн ертӳҫи Надежда Луговская Ҫӗнӗ ҫулта та хальхи чару мерисене хӑварма сӗннӗччӗ. ЧР Элтеперне Олег Николаева пӗр пункт ҫеҫ иккӗлентернӗ: раштавӑн 31-мӗшӗнче кафесем ҫур ҫӗр иртни 1 сехетчен ӗҫлесси.
Олег Алексеевич ҫак тапхӑрта кафесене хупма сӗннӗ. Хальлӗхе ку йышӑнӑва туман-ха. Сӑмах май, корпоративсем ирттерме те чарнӑ. Шкулсенче, ача пахчисенче уява класра, ушкӑнра ирттерме сӗннӗ. Ашшӗ-амӑшне QR-кодпа е справкӑпа кӗртмелле.
Паян Шупашкарти 28-мӗш шкулта ачасене эвакуациленӗ. Пӗлӳ ҫурчӗ кӑнтӑр поселокӗнче Ашмарин урамӗнче вырнаҫнӑ.
Шкулта бомба хуни пирки хыпар килнӗ. Вырӑна Росгварди, полици ӗҫченӗсем ҫитнӗ, пӗлӳ ҫуртне тӗплӗн тӗрӗсленӗ. Кун валли ҫур сехет кирлӗ пулнӑ. Ҫав вӑхӑтра ачасем урамра пулнӑ, вӗсене эвакуациленӗ.
Эвакуаци вӑхӑтӗнче нимӗнле пӑтӑрмах та пулман. Тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн ачасем каллех парта хушшине ларнӑ та малалла вӗреннӗ.
Виталий Петрович Станьял ӑсчах Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат вӑтам шкулӗн ачисемпе 2021 ҫулхи юпан 22-мӗшӗнче интернетпа калаҫнӑ. Ҫыхӑнӑва Шупашкарти коопераци институчӗн доценчӗ Эрбина Никитина тата шкул енчен Валентина Филиппова учительница йӗркеленӗ. Калаҫу йӗрне пичетлетпӗр.
Паллашӑпӑр, яш тусӑмсем, Кӗтне хӗрӗ-каччи! Вӑй патӑр! Сирӗн «Вунҫич ҫулхи яш ӗмӗрӗ ҫитсе тӑчӗ пулмалла», манӑн вара, 82 ҫулхи чӑлах картӑн, «Аван-и, паллӑ мар ҫамрӑк ӑру» («Здравствуй, племя, младое, незнакомое») теесси кӑна юлчӗ-тӑр.
Мӑрат-Тукай енче пулса курман эпӗ. Урмаелӗнче тутар ачисене вӗрентнӗ чухне утсӑр урапапа Шурута мордва пресветителӗн Макар Евсевьев ялне кайнӑччӗ, хаҫатра ӗҫленӗ вӑхӑтра ҫаврӑнса курнӑ. Чӑваш таврапӗлӳҫисен пӗрлӗхне йӗркелесен Каҫал енчи пайтах ҫынпа, районти музейпа паллашма тиврӗ. Герман Ксенофонтов, Владимир Григорьев, Алексей Краснов, Петр Таллеров краеведсемпе нумайччен тачӑ ӗҫлемелле пулчӗ.
Ҫӗнӗ Мӑрат авалах Сӗве, Чӗмпӗр, унтан Тутарти Пӑва, хамӑрӑн Ҫӗрпӳ уесӗсене кӗнӗ, кайран Патӑрьел, Йӗпреҫ районӗсенче пулнӑ.
Чӑваш Енри Профессионал писательсен союзӗн членӗсен йышӗ хушӑннӑ. Унта ҫӗнӗ ҫынсене илнӗ.
Союзӑн Фейсбукри страницинче Светлана Гордеева ҫыравҫӑ пӗлтернӗ тӑрӑх, калем ӑстисен йышне Лариса Петровӑна, Нина Царыгинӑна тата Мая Селендеевӑна илнӗ. Ларисӑпа Нина «Хыпар» издательство ҫуртӗнче ӗҫлеҫҫӗ. Вӗсен хайлавӗсем Чӑваш кӗнеке издательствин кӑларӑмӗсенче те кун ҫути курнӑ. Лариса Петрова сӑввисене вырӑсла тата тутарла куҫарнӑ. Кумык поэчӗсем вырӑсла ҫырнӑ сӑвӑсене вӑл чӑвашла та куҫарса пӑхнӑ.
Мая хайлавсене тӗнче тетелӗнче пичетлет. «Контактра» соцсетьри страница тӑрӑх хакласан, Мая Селендеева 1965 ҫулта ҫуралнӑ, И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУра аслӑ пӗлӳ илнӗ. Вӑл Патӑрьелти 2-мӗш вӑтам шкулта ӗҫленӗ, ачасене чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентнӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.07.2025 03:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 752 - 754 мм, 16 - 18 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Александров Михаил Александрович, паллӑ авиаконструктор ҫуралнӑ. | ||
| Патман Николай Кириллович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Абужаров Анатолий Ильич, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ вӑрманҫи ҫуралнӑ. | ||
| Золотов Арсений Иванович, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |