Паян пирӗн республикӑра «Молодежь за здоровый образ жизни» (чӑв. Ҫамрӑксем сывӑ пурнӑҫ йӗркишӗн) ҫулсерен иртекен акцин ҫуркуннехи тапхӑрӗ пуҫланнӑ. Вӑл ака уйӑхӗн 30-мӗшӗччен пырӗ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗренӳ организацийӗсенче сывлӑх фестивалӗсем, семинарсемпе тренингсем, сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗркине тытса пыракан паллӑ ҫынсемпе тӗл пулусем, спорт мероприятийӗсем, ҫавра сӗтелсем, ыр кӑмӑллӑх акцийӗсем иртӗҫ. Унсӑр пуҫне куравсем йӗркелеме, кинофильмсем кӑтартма палӑртса хунӑ.
ЧР Вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, акцин ҫуркуннехи тата кӗркуннехи тапхӑрӗсене ҫулсерен 100 пин ытла ачапа 30 ҫула ҫитмен ҫамрӑк хутшӑнать. Вӗсем валли 10 пине яхӑн тӗрлӗ мероприяти йӗркелеҫҫӗ.
Паян, пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Красноярск хулинче XXIX Пӗтӗм тӗнчери хӗллехи Универсиада пуҫланнӑ, унта Чӑваш Енӗн тӑватӑ спортсменӗ вӑй виҫет. Кун пирки республикӑн Физкультурӑпа спорт министерстви хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи Универсиадӑра ӑмӑртмашкӑн ҫӗршывӑн пӗрлештернӗ ушкӑнне Чӑваш Республикинчен тӑватӑ спортсмен кӗнӗ. Ҫапла майпа Универсиада ӑмӑртӑвӗсене Лана Прусаковӑпа Дмитрий Мулендеев фристалҫӑсем, Кристина Кускова йӗлтӗрҫӗ тата Алексей Петров биатлонист хутшӑнаҫҫӗ.
Палӑртса хӑвармарни вырӑнлӑ пулмалла, кӑҫалхи Универсиадӑра 50 ытла ҫӗршывран килнӗ 3 пине яхӑн спортсмен тупӑшать, вӗсем медальсен 76 комплектне ҫӗнсе илессишӗн хӑйсен ӑсталӑхне 11 тӗрлӗ спортра кӑтартӗҫ.
Ӗнер Шупашкарта шкул ҫулне ҫитмен сусӑр ачасен пӗчӗк паралимп вӑййисем иртнӗ. Ӑна республикӑн тӗп хулинчи 158-мӗш ача пахчинче савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Ҫавӑнта 141-мӗш, 145-мӗш тата 158-мӗш ача пахчине ҫӳрекен шӑпӑрлансем пухӑннӑ.
Пӗчӗк паралимп вӑййисене уҫма тӳре-шара та пырса ҫитнӗ. Вӗсен шутӗнче Раҫҫейӗн Патшалӑх Думин депутачӗ Леонид Черкесов (маларах вӑл Шупашкар хула пуҫлӑхӗ пулнӑччӗ) тата Шупашкар хула администрацийӗ вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Елена Сахарова пулнӑ.
Ӑмӑртма пухӑннӑ ачасене хавхалантарма Тӗнче тата Европа чемпионки, хӑвӑрт утассипе Олимп вӑййисен кӗмӗл призерӗ ята тивӗҫнӗ Олимпиада Иванова тата спорт гимнастики енӗпе СССР спорт маҫтӑрӗ Надежда Кальметова ҫитнӗ.
Пӗчӗкскерсем биатлон, ҫуна спорчӗ, кёрлинг, следж-хоккей, йӗлтӗр ӑмӑртӑвӗ енӗпе тупӑшнӑ.
Комсомольски районӗнчи Хирти Ӗнел ялӗнче хӗрарӑмсем Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин ячӗпе арҫынсем валли хӑйне евӗр парне хатӗрленӗ. Вӗсем коньки сырса, хоккеистсен тумне тӑхӑнса пӑр ҫине тухнӑ, икӗ командӑна пайланса хоккейла вылянӑ.
Хӗрарӑмсен командисем «Хирти» тата «Ӗнел» ятлӑ пулнӑ. Тупӑшу хӗрӳ иртнӗ. Арҫынсемпе арҫын ачасем вара арӑмӗсемпе амӑшӗсене хавахалантарнӑ, вӗсемшӗн «чирленӗ».
Пӗтӗмпе ултӑ шайба кӗртнӗ. Надежда Голландцева, Ольга Прокопьева тата Валентина Тихонова икшер гол кӗртнӗ. Вӑйӑ вӗҫленсен арҫынсем хӗрарӑмсене уяв сӗтелӗ хушшине чӗннӗ. Вӗсем кӑвайт чӗртсе спортсменкӑсем валли пулӑ шӳрпи пӗҫернӗ.
Эрӗнпур облаҫӗн спорт кӗрешӗвӗн федерацийӗн президенчӗн Евгений Сусоевӑн парнисене ҫӗнсе илессишӗн иртнӗ Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи ӑмӑртура Чӑваш Ен спортсменӗсем 6 ылтӑн, 4 кӗмӗл тата 5 бронза медаль ҫӗнсе илнӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн спорт министерстви пӗлтерет.
Ирӗклӗ кӗрешӳ ӑмӑртӑвӗ нарӑс уйӑхӗн 13-15-мӗшӗсенче Эрӗнпур хулинче иртнӗ, унта Мари, Тутар, Мордва, Удмурт, Чӑваш республикисенчен, Сарӑту, Чулхула, Пенза, Киров, Самар, Чӗмпӗр облаҫӗсенчен 250 спортсмен хутшӑннӑ. 19-20 тата 16-17 ҫулсенчи ҫамрӑксем 11 виҫе категорийӗнче вӑй виҫнӗ.
Палӑртса хӑвармалла, Чӑваш Ен спортсменӗсенчен ылтӑн медале Екатерина Жирнова, Надежда Матвеева, Анна Иванова, Юлия Кириллова, Виктория Александрова тата Елизавета Смирнова тивӗҫнӗ.
Кӑҫал йӑлана кӗнӗ «Раҫҫей йӗлтӗр йӗрӗ» нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче иртӗ. Ӑмӑрту Шупашкарта аэропорт ҫывӑхӗнче пулӗ.
Спорт уявне кирек кам та хутшӑнма пултарать. Мандатлӑ комисси нарӑсӑн 5-8-мӗшӗсенче «Энергия» стадионта ӗҫлӗ. Ӑмӑртӑва хутшӑнма заявка парас тесен унта 10-16 сехетсенче ҫитмелле е ку ӗҫе старт кунӗнче, нарӑсӑн 9-мӗшӗнче, вырӑнта 8-11 сехетсенче тума пулать. Регистраци 10 сехетре пуҫланать, йӗлтӗр сырнӑ ҫынсем старта 2 сехетре тухӗҫ.
Кӑҫал 2019 метрлӑ, 3 тата 5 ҫухрӑмлӑ дистанцисене (2001 ҫулта ҫуралнисем тата ҫамрӑкарххисем) чупӗҫ. 2000 ҫулта ҫуралнисем тата аслӑрахисем 10 ҫухрӑма парӑнтарӗҫ. Кунсӑр пуҫне йӗлтӗр сырнӑ чи ҫамрӑк тата чи ватӑ ҫынна суйлӗҫ.
Белгород облаҫӗнчи Кивӗ Оскол хулинче йывӑр атлетика енӗпе иртекен Раҫҫей первенствинче Елчӗк районӗнче ҫуралса ӳснӗ, халӗ Шупашкарти Олимп хатӗрленӗвӗн училищинче вӗренекен Полина Андреева темиҫе медаль ҫӗнсе илнӗ, ҫӗршыври пилӗк рекорда ҫӗнетнӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн спорт министерстви хыпарлать.
13-17 ҫулсенчи ҫамрӑксен хушшинче иртекен ӑмӑртусене ҫӗршыври 220 хӗрпе каччӑ хутшӑнать, вӗсенчен улттӑшӗ — Чӑваш Енрен: Полина Андреева, Ксения Александрова, Александра Степанова, Артур Никонов, Андрей Портнов тата Максим Матвеев. Геннадий Иванов тренерӑн вӗренекенӗ Полина Андреева тӗрлӗ меслетпе вӑй виҫсе икӗ ылтӑн тата пӗр кӗмӗл медаль ҫӗнсе илнӗ. Унсӑр пуҫне чӑваш спортсменки 17 ҫулти хӗрсен йышӗнче — виҫӗ, 20 ҫултисен хушшинче ӑмӑртса икӗ рекорда ҫӗнетнӗ.
Шупашкарти Хӗллехи спорт тӗсӗсен центрӗнче ӗнер, кӑрлачӑн 27-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗн парнисене ҫӗнсе илессишӗн спорт ҫемйисен ӑмӑртӑвӗ иртнӗ. Унта ытти ҫул та ӑмӑртӑва хутшӑннӑ, анчах ҫӗнтерме май килмен Красновсене ӑннӑ. Мӑшӑрсем — биатлон енӗпе спорт мастерӗсем. Светлана Краснова пӗлтернӗ тӑрӑх, ытти ҫул ӑмӑртӑва вӗсем аслӑ хӗрӗпе тухнӑ. Халӗ вӑл ӳснӗ ӗнтӗ, ун вырӑнне вӑталӑххи тӑнӑ. Кӗҫех вӗсен ывӑлӗ те тӗрекленӗ — ӳлӗмрен ӑна та ӑмӑртӑва илсе тухма пуҫлӗҫ.
Элтепер парнисемшӗн ирттернӗ ӑмӑртӑва 5 ушкӑнпа йӗркеленӗ: 10 тата 15 ҫулсемчченхи пӗрер ачаллӑ ҫемьесем, икшер ачаллисем, виҫшер ачаллисем, тӑватшар ачаллисем.
Шӑмат кун Элтепер парнисемшӗн ветерансем ӑмӑртнӑ. Унта 89 ҫулти Пимен Петров 1938 ҫулта тусс кӑларнӑ йӗлтӗр сырса тухнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Вӑл «76 ҫултан аслӑраххисем» категорире чи асли пулнӑ.
Кӑрлачӑн 26-мӗшӗнче Хӗллехи спорт тӗсӗсен центрӗнче 89 ҫулти Пимен Иванович Петров йӗлтӗр сырса тухнӑ. Вӑл «76 ҫултан аслӑраххисем» категорире чи асли пулнӑ.
Ватӑ арҫын хӑйне евӗрлӗ йӗлтӗр сырса тухнӑ. Вӑл 1938 ҫулта туса кӑларнӑскерех. Пимен Иванович 8 ҫулта чухне ҫак йӗлтӗр ӑна тӑванӗнчен парне пек лекнӗ. Унпа вӑл пурнӑҫ тӑршшӗпех ярӑнать.
Пимен Иванович нимӗнле эмел те ӗҫмест-мӗн, сывлӑхӗ ҫирӗп. «90 ҫулта та йӗлтӗрпе ярӑнасса шанатӑп», - тенӗ ватӑскер. Унӑн раритечӗпе ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев та паллашнӑ. Кун пирки Михаил Васильевич Инстаграмри хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Пӗтӗм тӗнчери футбол чемпионатне курма пӗлтӗр пирӗн ҫӗршыва килнӗ ҫынсенчен 5 пин ытларахӑшӗ Раҫҫейрех юлнӑ. Ҫак цифрӑна паян ҫӗршывӑн Шалти ӗҫсен министерствин Миграци енӗпе ӗҫлекен тӗп управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Андрей Краюшкин пӗлтернӗ.
Пакунлӑ ҫын каланӑ тӑрӑх, футбол кураканӑн паспорчӗпе пирӗн ҫӗршыва 650 пин ытла ҫын килнӗ. Анчах каялла кайма вӗсенчен хӑшӗсем тӑхтаса тӑраҫҫӗ. «Чылайӑшӗ саккуна пӑхӑнакансерсем пулчӗҫ, хӑйсен тӑван тӑрӑхне вӑхӑтра тухса кайрӗҫ, — тенӗ полицейски. — Ҫав вӑхӑтрах иртнӗ ҫулхи раштавӑн 31-мӗшӗ тӗлне 12 пин ытла ҫын Раҫҫейре тӑрса юлнӑ. Федерацин хӑрушсӑрлӑх службипе пӗрле вӗсенчен чылайӑшне тӑван ҫӗршывне ӑсатма май килчӗ. Футбол кураканӑн карттипе килнисем халӗ Раҫҫейре — 5,5 пин ҫын~~».
+11.3 °C