Ӗнер республикӑра шартлама сивӗ пулчӗ – Шупашкарта 17 градус сивӗтнӗ. Ҫапах республикӑра ку хӗлле термометр 20 градусран сивӗрех кӑтартман-ха. Кунашкалли хальччен пулман. Ҫапах синоптиксем шартлама сивӗ нарӑс уйӑхӗнче пуласса пӗлтереҫҫӗ.
Пӗтӗмӗшле илсен, нарӑс уйӑхӗ ытти чухнехинчен ӑшӑрах килӗ, юр 2,5 хут нумайрах ҫӑвӗ.
Нарӑсӑн 1-5-мӗшӗсенче ӑшӑ пулӗ, йӗпе юрпа ҫумӑр ҫӑвӗ. Нарӑсӑн 6-10-мӗшӗсенче юр ҫумӗ, 20-25 градус таран сивӗтӗ.
Иккӗмӗш декадӑра пӗр уйӑхра ҫумалли юр ӳкӗ, юр хулӑнӑшӗ 20 сантиметра ҫитмелли. Уйӑх хӗвеллӗ те ӑшӑ ҫанталӑкпа вӗҫленӗ.
Чӑваш Енре ҫил-тӑманлӑ кунсем пулчӗҫ, паян ав сивӗтрӗ. Синоптиксем республикӑра каллех юр ҫӑвассине пӗлтереҫҫӗ.
«Чӑваш Енри ҫанталӑк» проект авторӗ Владимир Михайлов пӗлтернӗ тӑрӑх, эрне вӗҫнелле кӗртсен ҫӳллӗшӗ 25 сантиметр ҫитмелле. Ырантан каллех ӑшӑтать. Хальхинче, юрать-ха, юр ирӗлесси патнех ҫитмест.
Уйӑх вӗҫнелле, Гидрометцентр пӗлтернӗ тӑрӑх, юр уйӑхри нормӑн пӗрре виҫҫӗмӗш пайӗ ҫума пултарать, сывлӑш температури 0 градусран пуҫласа 5 градус таран сивӗ тӑрӗ.
Владимир Михайлов пӗлтернӗ тӑрӑх, шартлама сивӗ нарӑс уйӑхӗн варринче пулма пултарать.
«Чӑваш Енри ҫанталӑк» проект авторӗ Владимир Михайлов пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗҫех ҫанталӑк самаях сивӗтет. Палӑртмалла: кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн чи ӑшӑ уйӑх пек асра юлма пултарӗ.
Ыран синоптиксем пӗлӗтлӗ ҫанталӑк пуласса пӗлтереҫҫӗ, 1-3 градус сивӗ пулӗ, ҫӗрле – 4 градус сивӗ. Вырсарникун та ҫанталӑк ҫавӑн пекех тӑрӗ, кӑштах ҫеҫ сивӗтӗ .
Тунтикун вара ҫил вӑйланӗ, ҫеккунтра 19 метр таран хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ. Каҫ валли ҫанталӑк палӑрмалла сивӗтӗ – термометр 16 градус кӑтартӗ. Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫитес эрне пуҫламӑшӗнче ҫӗрлесерен 20-25 градус пулӗ.
Юнкун ҫанталӑк «ҫемҫелӗ». Кӗҫнерникунран ҫил-тӑман вӗтерме, юр ҫума тытӑнӗ. Синоптиксем малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, нарӑс уйӑхӗ чи сивви пулма пултарӗ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерстви ыран асӑрханма ыйтать: кӑрлач уйӑхӗн 22-мӗшӗнче республикӑра хӑрушсӑрлӑхӑн «сарӑ» шайӗ пулнине палӑртнӑ.
Ыран Чӑваш Енре йӗпе юр, хушӑран ҫумӑр ҫӑвать, тӑрук сивӗтме пултарать. Хӑш-пӗр районта ҫил-тӑман вӗҫтерет.
Чӑваш Енри Гидрометцентр пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑрлачӑн 22-мӗшӗнче ҫил ҫеккунтра 11-16 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрет, сывлӑш температури ҫӗрле 4 градус сивӗрен пуҫласа 1 градус ӑшӑ пулӗ, кӑнтӑрла – 3 градус сивӗрен пуҫласа 2 градус таран ӑшӑ.
Палӑртмалла: синоптиксем ку эрнере ҫанталӑк сивӗтессе систереҫҫӗ. Эппин, чӑннипех те хӗллехи пек пулӗ.
Ҫулталӑк пуҫланчӗ кӑна-ха, синоптиксем вара пире кӑҫал мӗнле ҫанталӑк пулассипе паллаштарма хатӗр. Паллах, вӗсем калани 100 проценчӗпех тӳр килмесен те пултарать.
Кӑрлач уйӑхӗ ӑшӑ, юрлӑ пуласса пӗлтереҫҫӗ вӗсем. Кайран пире ӑшӑ ҫуркунне кӗтет, юр ытти чухнехинчен хӑвӑртрах ирӗлсе пӗтет. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал та, пӗлтӗрхи пекех, ейӳ сарӑлмӗ.
Ҫу уйӑхӗнче нӳрӗк ҫителӗксӗррине туйса илӗпӗр. Ҫӗртме уйӑхӗчченех ӑшӑ кунсем савӑнтарӗҫ. Ҫӗртмен 21-мӗшӗнче Уйӑх Хӗвеле хуплӗ. Ҫавӑнтанпа ҫанталӑк та улшӑнӗ, сивӗтӗ. Ҫурла уйӑхӗ те ӑшах килмӗ, уйӑхӑн пӗрремӗш ҫурринче ҫумӑрлӑ ҫанталӑк пулӗ.
Кӗркунне нормӑран сивӗрех тата типӗрех килмелле. Хӗл вара пӗлтӗрхи пек хӑйне кӗттермӗ, пӗрремӗш кунсенчех 25 градус таран сивӗтмелле.
Раштав уйӑхӗ хӗл пек пулмарӗ, ӗнер Шупашкарта пӗр тӑваткал метр ҫине 16 литр ҫумӑр ҫунӑ. Тӗрӗссипе вара ҫак вӑхӑтра 18 сантиметр ҫӳллӗш кӗртсем пулмалла. Хальлӗхе вара – 1 сантиметр ҫеҫ.
Сӑмах май, 2015 тата 2008 ҫулсенче те раштавӑн 25-мӗшӗнче юр пулман. 2006-2007 ҫулсенче вара хӗл нормӑран 7-9 градус сивӗрех пулнӑ. Шартлама сивӗ Кӑшарни хыҫҫӑн ҫеҫ иртсе кайнӑ.
Хальхинче кӑрлач уйӑхӗ мӗнле килӗ? Синоптиксем мӗн каланине итлер. Малтанхи кунсенче сивӗтет, ҫӗрлесерен 15-20 градус пулӗ, юр ытлах ҫумӗ. Кӑрлачӑн 7-13-мӗшӗсенче юр нумай ҫӑвӗ, ҫил-тӑман вӗҫтерӗ. Юр хулӑнӑшӗ 20 сантиметра ҫитмелле. Кӑрлачӑн 14-23-мӗшӗсенче эпир хӑнӑхнӑ хӗллехи ҫанталӑк тӑрӗ, атмосфера пусӑмӗ ӳснӗрен хӗвеллӗ ҫанталӑк савӑнтарӗ.
Кӑрлачӑн 25-27-мӗшӗсенче сывлӑш температури нормӑран пысӑкрах пулӗ, ҫапах ҫуркуннехи ҫанталӑк евӗрех пулмӗ. Уйӑх вӗҫӗнче тӑрук сивӗтмелле, ҫӗрлесерен 24 градус е ытларах сивӗ пулмалла. Юлашки икӗ ҫулта карлачра кун пек шартлама сивӗ пулман, термометр 22-23 градус ҫеҫ кӑтартнӑ.
Хальхинче синоптиксем мӗнпе савӑнтарӗҫ-ха? Шел те, лайӑхах хыпар ҫук, ҫитес кунсенче юр ҫумасть. Шуҫлак ҫулсем вара… тата шуҫлакланӗҫ.
Ыран республикӑри ҫурҫӗр районӗсенче каллех пӑрлӑ ҫумӑр ҫӑвӗ. Ҫавна май ҫулсем кӑна мар, йывӑҫсемпе ҫутӑ пралукӗсем те пӑрпа витӗнме пултарӗҫ. Юнкун сивӗтет, 7 градус тарана «минус» кӑтартӗ. Кӗҫнерникунпа шӑматкунччен 14 градус сивӗ пулӗ, хӗвел тухӗ. Анчах вӑл пӑра ирӗлтермӗ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, раштавӑн 29-мӗшӗнче ҫеҫ кӑштах юр ҫума пултарӗ.
Ӗнер каҫхине Чӑваш Енре ҫанталӑк япӑхланчӗ – ҫил вӑйланчӗ. Ҫил ҫеккунтра 16 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрнӗ. Ҫӗр ҫийӗнчен 700 метр ҫӳллӗшӗнче ҫеккунтра 45 сантиметр хӑвӑртлӑхпа вӗрнӗ. Ку самолетсене самай чӑрмав кӳнӗ.
Ӗнер каҫхине Шупашкар ҫийӗн «Победа» самолет вӗҫсе ҫӳренӗ, аэропорта анса ларайман. Ӗҫ-пуҫ йӗркеллех вӗҫленнӗ. Пӗр сехет те 15 минут кая юлса вӑл аэропорта анса ларнӑ.
Сӑмах май, синоптиксем ҫитес эрнере ҫанталӑк каллех ашӑтасса, ҫумӑр ҫӑвасса пӗлтереҫҫӗ.
Чӑваш Енре ҫанталӑк сивӗтрӗ. Паян ҫӗрле 15 градус таранах сивӗтӗ. Анчах кайран ҫанталӑк ӑшӑтма тытӑнӗ.
Ҫулсем ҫинче шуҫлак. Канмалли кунсенче ҫавӑн пекех пулӗ. Вырсарникун ҫӗрле пӑрлӑ ҫумӑр ҫӑвас хӑрушлӑх пур. Кун хыҫҫӑн каллех шуҫлак пулӗ. Ҫитес эрне варринче йӗпе юр, ҫумӑр ҫӑвӗ.
Раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче циклон Урал еннелле кайӗ, Скандинави енчен антициклон ҫывхарӗ – ҫанталӑк 25 градус таранах сивӗтӗ. Синоптиксем малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, тепӗр эрнерен юр хулӑнӑшӗ 10 сантиметр ҫитме пултарать.
Раштавӑн 1-мӗшӗнче ҫунӑ юр ирӗлсе пӗтнӗпе пӗрех ӗнтӗ. Темиҫе кун ӗнтӗ урамра ӑшӑ ҫанталӑк тӑрать. Анчах паян ҫӗрле ҫанталӑк тарук сивӗтет, 5-10 сивӗ пулать. Ҫитес кунсенче вырӑнӑн-вырӑнӑн термометр 15 градус таранах кӑтартӗ.
Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, сивӗ ҫанталӑк нумайлӑха пулмӗ. Тепӗр эрнеренех каллех ӑшӑтать, сывлӑш температури 2-4 градус таран ӑшӑнӗ, ҫумӑр ҫӑвӗ. Раштавӑн юлашки кунӗсенче сивӗтӗ, 15-20 градус пулӗ, юр ҫӑвӗ.
Кӑрлач уйӑхӗнче тинех юр самай ҫӑвӗ, 25-30 сантиметр таран ҫитӗ. Нарӑс вӗҫнелле юр хулӑнӑшӗ 40-45 сантиметра ҫитмелле (пӗлтӗрхинчен 15-20 сантиметр сахалрах). Кӑрлач уйӑхӗнче ҫанталӑк нормӑпа килӗшӳллӗн пулмалла, нарӑс вара каллех ӑшӑ.
Шартлама сивӗсем пулӗҫ-и? Синоптиксем малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑрлач уйӑхӗнче 27-28 градус таран сивӗтмелле.
+3.3 °C