Шӑрах ҫанталӑкра шывра путнӑ тӗслӗх нумайланать. Ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче те Шупашкарти пӗр пляжра чутах инкек пулман. Юрать, икӗ каччӑ ҫухалса кайман.

Шупашкарти 38-мӗш шкулта 10-мӗш класса куҫнӑ Михаил Крымов тата унӑн юлташӗ Евгений Порфирьев путакан арҫынна асӑрхасан ӑна ҫӑлма васканӑ. Ҫамрӑксем тӑнне ҫухатнӑ арҫынна ҫыран хӗррине хӑйсем ҫинче сӗтӗрсе тухнӑ тесен те юрать.

Паттӑрла ӗҫ арҫыннӑн пурнӑҫне ҫӑлнӑ. Ӑна ҫыран хӗррине илсе тухсан васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Кайран Михаил Крымов хӑйне йывӑр пулсан та путакана ҫыран хӗррине сӗтӗрнине каласа кӑтартнӑ.

Каччӑсем ишесси енӗпе тренировкӑсене ҫӳреҫҫӗ-мӗн. Ҫакӑ та вӗсене пулӑшнӑ. Анчах унран та ытларах — ҫын пурнӑҫне ҫӑлма талпӑнни паттӑрла ҫак ӗҫе тума хистенӗ.

Республика кунӗ ҫывхарас умӗн, ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Хӗрлӗ Чутай районӗнче паллӑ пулӑм пулнӑ. Вӑл уйрӑмах социаллӑ тӳлеве тивӗҫнӗ ҫынсен асӗнче чылайлӑха юлӗ.

Ҫак кун Хӗрлӗ Чутай тӑрӑхӗнче «Ялсен 2014–2017 ҫулсенчи тата 2020 ҫулчченхи аталанӑвӗ» федераци проекчӗпе килӗшӳллӗн ҫынсене ҫурт тумашкӑн е туянмашкӑн социаллӑ тӳлев панӑ.

Район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Башкиров савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура ҫамрӑк ҫемьесемпе специалистсене, ялта ӗҫлесе пурӑнакан ҫынсене саламланӑ, свидетельствӑсем панӑ.

Социаллӑ тӳлеве камсем тивӗҫнӗ-ха? И.Н.Лисаев фермер хуҫалӑхӗнче механизаторта ӗҫлекен Юрий Тибогайкина, «Нива» ЯХПКн хуралҫине Петр Данилова, «Коминтерн» ЯХПКн кассир бухгалтерне Наталия Егоровӑна, «Ирӗклӗх» колхозӑн ӗҫченне Ирина Ягодейкина тата вулавӑш ӗҫченне Вера Терентьевӑна панӑ. Александр Башкиров ҫамрӑксене свидетельство тыттарнӑ май ҫурт тӑвас ҫӗрте ӑнӑҫусем суннӑ.

Чӑваш Енре ӗҫе кӳлӗнекен фермерсене аталанмашкӑн грантсем валеҫсе панӑ. Ытларахӑшӗ ӑна пахча ҫимӗҫ лартса ӳстерме, выльӑх-чӗрлӗх ӗрчетме, фермӑсем хута яма тивӗҫнӗ.

Акӑ Канаш районӗнчи Ачча ялӗнчи Захаровсем хӑйсен фермине уҫма палӑртнӑ. Хӑйсем каланӑ тӑрӑх, вӗсен хальлӗхе выльӑх-чӗрлӗхе усрамалли вырӑн пур. Анчах вӗсем мӑйракаллӑ шултра выльӑх шутне ӳстерме палӑртнӑ. Кун валли ферма кирлӗ. Апат хатӗрлемешкӗн техника пур-мӗн.

Захаровсен 10 ене, пӑрусем. Вӗсем уйра кӗтӳре ҫӳреҫҫӗ. Татьяна Захарова ку ялтах ҫуралса ӳснӗ, ҫавӑнпа выльӑха мӗнле пӑхмаллине пӗлет. Пӗлтӗр вӑл фермер хуҫалӑхӗ йӗркелеме шутланӑ. Унӑн 110 гектар ҫӗр те пур. Ӗҫе пурнӑҫлама тӑванӗсем пулӑшаҫҫӗ.

Захаровсем пурӑна-киле ҫакна ӑнланнӑ: тупӑш тӑвас тесен ӗне нумайрах тытмалла.

Шупашкарта нумай функциллӗ тепӗр центр хута яма палӑртаҫҫӗ. Ӑна кӗске вӑхӑтра, ҫур ҫулта, туса пӗтермелле-мӗн.

Нумай функциллӗ центр Шупашкарти Калинин районӗнче кӑҫал кӗркунне уҫӑлмалла. Халӗ Эгер бульварӗнче техника ӗҫлет. 1500 тӑваткал метр лаптӑк ҫинче юпа уйӑхӗ тӗлне центр ҫӗкленмелле вӗт. Вӑл патшалӑх тата муниципалитет пулӑшӑвӗсене парӗ.

Подрядчик фундамент яма тытӑннӑ ӗнтӗ. Анчах ҫурта хӑпартса лартиччен нумай ӗҫлеме тивӗ. Фундамент блокӗсене, канализацие, ҫыхӑнӑва, ӑшӑ пӑрӑхӗсене ҫурлан 1-мӗшӗ валли хурса пӗтересшӗн.

Сӑмах май, халӗ Шупашкарта нумай функциллӗ икӗ центр ӗҫлет. Заявленисене 48 чӳречере ҫеҫ йышӑнаҫҫӗ. Ҫӗнӗ центр хута кайсан тепӗр 30 чӳрече хушӑнӗ.

Нумай функциллӗ центра тумашкӑн 75 миллион тенкӗ кирлӗ. Укҫана республика, федераци, хула хыснисенчен уйӑраҫҫӗ.

Хакас Республикинче пушар алхасни пирки телекуравсем нумай калаҫрӗҫ. Чӑваш Енре ҫунса кайнисене пулашас тӗллевпе укҫа-тенкӗ пухма тытӑннӑ. Кӑмӑл пуррисене унта хутшӑнма чӗнеҫҫӗ.

Ку ӗҫе ӗнер, ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, пуҫӑннӑ. Пухнӑ укҫана Хакасие ярса парӗҫ. Кӑна ЧР Строительство министерствин ларӑвӗнче йышӑннӑ. Укҫа пушар тӗп тунӑ вырӑна ҫӗнӗрен хута яма кайӗ.

Акцие предприятисем, организацисем, уйрӑм ҫынсем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Реквизитсем ҫаксем:

ХРОФ "Республика", ИНН/КПП 1901089888/190101 001,

р/с40703810337110000017

Хакасский РФ ОАО «Россельхозбанк» г. Абакан,

БИК 049514767,

К/с30101810700000000767.

Укҫа хывнӑ чухне «Добровольное пожертвование пострадавшим от «Огненной стихии» в республике Хакасия» тесе ҫырмалла. Налук илмеҫҫӗ.

Паянтан пуҫласа ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗччен Росреестрӑн Чӑваш Енри управленийӗ Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннисене, тыл ӗҫченӗсене, вӑрҫӑра вилнӗ салтак арӑмӗсене тата вӗсемпе пӗрле пынисене черетсӗр йышӑнассине пӗлтерет. Росреестрӑн тӗп аппарачӗ Шупашкарти Карл Маркс урамӗнчи 56-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ. Ҫынсене 109-мӗш пӳлӗмре йышӑнӗҫ.

Акци вӑхӑтӗнче Росреестрӑн ӗҫченӗсем салтак арӑмӗсем, вӑрҫӑ ветеранӗсемпе инваличӗсем патне киле пырсах пулӑшассине те пӗлтерет. Специалистсем хваттере, ҫурта, гаража е ҫӗре епле регистрацилессипе ҫыхӑннӑ кирек епле ыйтӑва та уҫӑмлатайӗҫ. Киле пыма ыйтса 62-45-43 номерпе шӑнкӑравламалла.

Енчен те ветерансем хӑйсен пeрлӑхне вӗсемсӗрех сутса ярасран шикленеҫҫӗ пулсан Росреестра ятарлӑ заявлени ҫырса пама пултараҫҫӗ. Ку пулӑшу тӳлевсӗр.

Чӑваш Енре «Авто-МотоДонор» акци иртет. Ака уйӑхӗн 24-мӗшӗччен республикӑра пурӑнакансене ҫул ҫинчи инкекре суранланнисене пулӑшмашкӑн юн пама чӗнеҫҫӗ.

Республикӑри юн илекен станцире авто- тата мотоклубсен пайташӗсене, профессионал водительсене, ҪҪХПИ ӗҫченӗсене тата пурне те, кӑмӑл пуррисене, кӗтеҫҫӗ.

Ака уйӑхӗн 24-мӗшӗччен донор пункчӗ Шупашкарти Пирогов урамӗнчи 9-мӗш ҫуртра ӗҫлӗ. Регистратурӑна 8(8352) 45-37-05 номерпе шӑнкӑравлама пулать. Юн илекен станцие пыракансен хӑйсемпе пӗрле паспорт пулмалла. Вӗсен Чӑваш Енре регистрацире ҫур ҫултан кая мар тӑмалла.

«Авто-МотоДонор» акцие республикӑра пӗр ҫул кӑна ирттермеҫҫӗ. Медицина ӗҫченӗсем юн паракан ҫыннӑн станцие тепӗр ҫур ҫултан пырса анализсем памаллине асӑрхаттараҫҫӗ. Ку вӗсен юнӗ хӑрушлӑх кӑларса тӑратманнине ҫирӗплетӗ. Ара, ӑна сипленмелли учрежденисене яраҫҫӗ-ҫке-ха.

Шупашкарта «Библиошефство» проект пуҫланнӑ. Хулари Маяковский ячӗллӗ тӗп вулавӑш ӗҫченӗсем хӑйсен вулаканӗсене килти фондпа пайланма сӗнеҫҫӗ. Ҫав кӗнекесене сипленмелли учрежденисене ӑсатаҫҫӗ.

Парнене чи малтанах Васкавлӑ медпулӑшу пульници йышӑннӑ. Вулавӑша ҫынсем чылай кӗнеке илсе килеҫҫӗ-мӗн. Хӑш чухне сӗтел те йӑтӑнать.

Тӗрлӗ жанрлӑ кӗнекесем илсе килеҫҫӗ вӗсем. Классика, детектив… Сайра тӗл пулакан кӗнекесене те илсе килеҫҫӗ. Светлана Березкина ку вулавӑшра чылай ҫул ӗҫленӗ. Вӑл проект пирки пӗлсен килти ҫӳлӗксене ухтарнӑ та чылай кӗнеке йӑтса килнӗ.

Халӗ Васкавлӑ медпулӑшу пульницинче хӑйсен мини-вулавӑшӗ пур. Пациентсемпе медицина ӗҫченӗсем кӗнекесем килессе чӑтӑмсӑррӑн кӗтеҫҫӗ.

Ав унта сипленекен Борис Васильев ҫав ҫӳлӗксем ҫинче хӑйне килӗшекен детективсемпе мелодрамӑсем тупнӑ, хаваспах вуланӑ.

Пульницӑсен кӗнеке фончӗсене кашни ҫын пуянлатма пултарать. Кӗнекесене Маяковский ячӗллӗ тӗп вулавӑша ҫеҫ илсе пымалла.

Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗ Владимир Путин Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене (ун пеккисем Чӑваш Республикинче 25 пин ытла ҫын) юбилейлӑ ҫӗнтерӳ ҫулӗпе пӗр хутчен укҫан парса хавхалантарма хушу кӑларнӑ. Кашнине ҫичшер пин тенкӗ параҫҫӗ. Ҫак тӳлеве илекенсем кашни районтах пур. Патӑрьел районӗнче, сӑмахран, 36 вӑрҫӑ ветеранӗпе 17 инвалид. Тӑлӑха юлнӑ вӑрҫӑ ветеранӗсемпе участниксен мӑшӑрӗсене те хавхалантару кӗтет.

1941 ҫулхи утӑн 22-мӗшӗнчен пуҫласа 1945 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗччен (6 уйӑхран кая мар) тылра хастар ӗҫленисене (Патӑрьел районӗнче ун пеккисем 941 ҫын) виҫшер пин тенкӗ параҫҫӗ.

Тӳлеве илес тесен ыйтупа тухма е хушма документсем хатӗрлеме кирлӗ мар. Пенси фончӗн уйрӑмӗ укҫана куҫарма пуҫӑннӑ. Ӑна ака уйӑхӗпе ҫу уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче ҫынсем патне ҫитерӗҫ.

Ку хыпара эпир пӗр-пӗр савута рекламӑлас тесе ҫырмастпӑр-ха. Сӑмахӗ — хамӑр ҫӗршывра кӑларакан автомобиль рынокне аталантарасси пирки пырать. Реклама тесе шухӑшласран машина ятне те калама тӑхтаса тӑрӑпӑр. Хамӑр ҫӗршыври автомобиль савучӗсенчен пӗрин Шупашкарти салонӗ машинӑна ҫӑмӑллӑхлӑ кредитпа туянма май пуррине пӗлтерет. Патшалӑх кредитӑн 9,33 процентне саплаштарать иккен.

Сӑмахран, банк кивҫене 14,83 процентлӑ ставкӑпа парать. Ҫав процентран 9,33 процентне субсидиленӗ хыҫҫӑн ҫыннӑн кредита 5,5 процентпа кӑна тӳлемелле.

Кредитпа туянас тесен машина хакӗн 20 процентӗнчен кая мар тӳлемелле. Кивҫене 6 уйӑхран тытӑнса 36 уйӑх таранлӑх параҫҫӗ.

Кирек епле кредит илес пулсан та паспорт тата тупӑша кӑтартакан справка ыйтаҫҫӗ. Кунта та ҫаплах.