ЧР Патшалӑх Канашӗнче укҫа илсе тӑракан должноҫсене оппозици партийӗсем шутланакансен пайташӗсем лекменнине эпир маларах пӗлтернӗччӗ.
Чӳк уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ виҫҫӗмӗш сессийӗн пӗрремӗш тапхӑрӗнче республика прокурорӗн ҫумӗ Александр Григорьев чӑваш парламентӗнчи укҫа тӳлекен должноҫсене камсене валеҫнине тишкернӗ.
Аса илтеретпӗр, профессилле майпа ӗҫлекенсен пуканӗ «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташӗсене кӑна лекни, сӑмахран, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партире тӑракан Игорь Молякова малтанах, хысна проектне сӳтсе явнӑ чухнех, тӗлӗнтернӗ-мӗн.
Паянхи сессире комитетӑн укҫа илсе тӑракан должноҫри пайташӗсене палӑртассине сӳтсе явнӑ. Ҫавӑн чухне Валерий Филимонов спикер Игорь Молякова вӑл РФ Этем правине хӳтӗлекен уполномоченнӑй ячӗпе ҫыру нумай ҫырнине, ҫавӑ омбудсмена килӗшменнине пӗлтернӗ.
Паян Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ виҫҫӗмӗш сессийӗн пӗрремӗш тапхӑрӗ ӗҫленӗ. Унта республика прокурорӗн ҫумӗ Александр Григорьев чӑваш парламентӗнчи укҫа тӳлекен должноҫсене камсене валеҫнине тишкернине пӗлтернӗ. Ӑна надзор органӗ «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫатра ҫырнӑ хыҫҫӑн хакланӑ-мӗн.
ЧР Патшалӑх Канашӗнче укҫа илсе тӑракан должноҫсене оппозици партийӗсем шутланакансен пайташӗсем лекмен иккен. Профессилле майпа ӗҫлекенсен пуканӗ «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташӗсене кӑна лекни, сӑмахран, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партире тӑракан Игорь Молякова малтанах, хысна проектне сӳтсе явнӑ чухнех, тӗлӗнтернӗ.
Чӑн та, парламентӑн спикерне, унӑн ҫумӗсене, комитетсен ертӳҫисене ЧР Патшлаӑх Канашӗнчи «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» фракци пайташӗсене кӑна суйланӑ. Ҫав вӑхӑтрах федераци тата регионти саккунсем вӑл вырӑнсенчен виҫҫӗшӗнчен кая парламентри ытти парти пайташӗсем йышӑнмаллине каланӑ. «Урӑхла туни хальхи вӑхӑтри саккуна пӑсни пулать», — ӑнлантарнӑ депутатсене республика прокурорӗн ҫумӗ. Унсӑр пуҫне ку вӑл парламента суйланнӑ ытти парти депутачӗсен правине хӗсни пӗлтерет, уҫӑмлатнӑ пакунлӑ ҫын.
Раҫҫейӗн Патшалӑх Думине депутата суйланма кандидат евӗр регистрациленнӗ Александр Капитонов суйлавра Канашри пӗр мандатлӑ округпа тӗлӗнмелле лайӑх кӑтартупа палӑрнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. «Партия Роста» (чӑв. Ӳсӗм партийӗ) текен партин республикӑри уйрӑмне ертсе пыраканскере Раҫҫейӗн бизнес хӳтӗлевҫи Борис Титов хавхалантарса пычӗ, мӗншӗн тесен шӑпах вӑл асӑннӑ парти ертӳҫи шутланать. «Партия роста» РФ Патшалӑх Думинче 7-10 процент таран пухас ӗмӗтлине Борис Титов Шупашкара килсен пытарманччӗ.
Ҫак кунсенче Александр Капитонов пульницӑна лекнине пӗлтӗмӗр. Кун пирки Александр Белов журналист хыпарлать. Сиплев ҫуртне вӑл Мускава парти ыйтӑвӗсемпе кайса килнӗ хыҫҫӑн лекнӗ пулать.
Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗн пайташӗсене суйлама кандидатурӑсем йышӑнаҫҫӗ. Кун пек йышӑнӑва республикӑн Элтеперӗ ячӗпе ярса памалла. Унта кандидатӑн ятне-шывне, хӑҫан ҫуралнине, ӑҫта пурӑннине, ӑҫта кам пулса ӗҫленине тата ыттине кӑтартмалла. Суйлав комиссийӗн пайташӗ пулас шухӑшлӑ ҫыннӑн хӑй аллипе ыйтса ҫырни те кирлӗ.
Кандидатсене общество пӗрлешӗвӗсем, политика партийӗсем тӑратнӑ чух вӗсен хӑйсене регистрациленине ӗнентерекен свидетельство тата устав копийӗ кирлӗ.
Документсене юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнчен тытӑнса чӳк уйӑхӗн 8-мӗшӗ таран йышӑнаҫҫӗ. Хутсене Шупашкарти Президент бульварӗнчи 10-мӗш ҫуртри 11.01 пӳлӗме ҫитермелле. Ӗҫ вӑхӑчӗ — ирхи сакӑр сехетрен пуҫласа 17 сехетчен. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ +7 (8352) 39-35-69.
Чӑваш Енрен Патшалӑх Думине пирӗн республикӑран пилӗк ҫын лекнине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтернӗччӗ. Пӗр мандатлӑ округсемпе «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗ Анатолий Аксаков тата «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташӗ Леонид Черкесов суйланнӑччӗ. Парти списокӗсемпе Патшалӑх Думине пирӗн республикӑран Валентин Шурчанов коммунист, Олег Николаев («Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» пайташӗ) тата Алена Аршинова («Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» пайташӗ) кайрӗҫ.
Нумаях пулмасть ҫӗршывӑн ҫиччӗмӗш созыври парламенчӗ комитетсене тата вӗсен йышне палӑртнӑ. 26 комитетра Чӑвашран суйланнисем валли те вырӑн тупӑннӑ.
Малтанхи созывра экономика комитетне ертсе пынӑ Анатолий Аксакова хальхинче финанс рынокӗпе ӗҫлекеннине шаннӑ. Валентин Шурчанова хысна тата налук енӗпе ӗҫлекен комитет ертӳҫин ҫумне ҫирӗплетнӗ. Асӑннӑ комитета Олег Николаева та кӗртнӗ. Леонид Черкесов — федераци йӗркелӗвӗ тата вырӑнти хӑйтытӑмлӑх енӗпе ӗҫлекен комитет пайташӗ, Алена Аршинова — вӗренӳ енӗпе ӗҫлекеннин йышӗнче. Аса илтерер, маларах Алена Аршинова ҫав комитет ертӳҫин ҫумӗ пулса пурӑннӑччӗ.
Авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче ЧР Патшалӑх Канашӗн улттӑмӗш созыври депутатсен ларӑвӗ иртнӗ. Унта вӗсем РФ Федераци Канашӗн элчине те суйланӑ. Хальхинче те «Пӗрлхлӗ Раҫҫей» партинчен Вадим Николаев суйланнӑ.
Уншӑн 42 депутат сасӑланӑ. Вӑл унччен те сенатор пулнӑ. Ку тивӗҫе вӑл пӗлтӗрхи ҫӗртме уйӑхӗнчен пурнӑҫланӑ.
Аса илтерер: депутатсен мандачӗ ытларах – «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫейӗн». Вӗсем — 36-ӑн. КПРФ тата ЛДПР валли 3 вырӑн уйӑрнӑ. «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫейӗн» — иккӗ.
Ку пӑтӑрмах Чӑваш Енӗн улттӑмӗш созыври Патшалӑх Канашӗн пӗрремӗш сессийӗ вӑхӑтӗнче ӗнер пулса иртнӗ.
Сесси пынӑ вӑхӑтра, кун йӗркинчи тӗп ыйтусене пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн депутатсене сӑмах парсан, трибуна умне «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗ Игорь Моляков тухнӑ. Вӑл калаҫнӑ вӑхӑтра муниципалитетсен пуҫлӑхӗсем харӑс тӑрса тухса утнӑ. Ҫак самантра ҫӗнӗ спикер Валерий Филимонов сӑмах та шарламан.
Оппозици шутланакан маларах асӑннӑ ҫав парти пайташӗ Сергей Семенов кӑна Игорь Моляков политика хӳтӗлесе сӑмах илнӗ. Вӑл ЧР Элтепер Администрацийӗн ертӳҫи Юрий Васильевич ячӗпе чӗнсе каланӑ май ҫынсене партие кура уйӑрмалла маррине, пурте социаллӑ пурнӑҫпа экономика ыйтӑвӗсене татасшӑн ҫуннине палӑртса хӑварнӑ.
Чӑваш парламенчӗн спикерӗ пулма Патшалӑх Канашӗн сессийнче паян Валерий Филимонова суйланине эпир маларах пӗлтертӗмӗр-ха. «Фармация» предприяти пуҫлӑхӗнче нумай ҫул ӗҫленӗ ҫак ҫынпа калаҫма-хутшӑнма тивнисем ун пирки ыррине кӑна каланине палӑртмалла. Анчах хальхинче сӑмахӑмӑр ун пирки мар.
Патшалӑх Канашӗн пӗрремӗш сессине, спикера суйличчен, ҫулпа чи аслӑ депутата ертсе пыма шанаҫҫӗ. Ҫапла ку чыса 70 ҫулхи Елена Бадаева, вӑл Шупашкарти 1-мӗш ҫӑкӑр савутне ертсе пырать, тивӗҫрӗ. Анчах парламент ертӳҫине палӑртмалли сасӑлав процедуринче вӑл кӑштах пӑтрашӑнса илнине пула сасӑлава икӗ хутчен ирттерчӗ.
Спикер пулма сӗннӗ пӗртен-пӗр кандидатшӑн, Валерий Филимоновшӑн, пӗрремӗш хутӗнче 37-ӗн сасӑларӗҫ, иккӗмӗшӗнче — хӗрӗхӗн.
Паян Чӑваш Республикин улттӑмӗш созыври Патшалӑх Канашӗн пӗрремӗш сессийӗ иртет. Унти чи пӗлтерӗшлӗ те кӑсӑклӑ ыйтусенчен пӗри спикера суйласси пулчӗ.
Парламента ертсе пыма Валерий Филимонова лартма пултарассине Чӑваш халӑх сайчӗ ӗнерех пӗлтернӗччӗ. Чӑн та, паян ку должноҫе ӑна шанса пачӗҫ. Спикер кандидатурине «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти тӑратнӑ.
«Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин Патшалӑх Канашӗнчи фракцийӗн пайташӗ Игорь Моляков унчченхи созыври ертӳҫӗнех, Юрий Поповах, хӑварма сӗнчӗ те, анчах Ю. Попов хӑйӗн кандидатурине илессине, унччен ку должноҫе ӑна Чӑваш Ен Элтеперӗ сӗннине, анчах вӑл килӗшменнине палӑртрӗ.
Ҫапла вара депутатсенчен хӗрӗхӗшӗ спикер пулма сӗннӗ пӗртен пӗр кандидатшӑн, республикӑри «Фармация» предприяти пуҫлӑхӗшӗн Валерий Филимоновшӑн, сасӑларӗ.
Чӑваш Енри ачасен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫленӗ Вячеслав Рафинов малашне ку тивӗҫе пурнӑҫламассине эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, Вячеслав Викторович шӑпӑрлансемшӗн чупса ҫӳресе ывӑннишӗн мар, республикӑн Патшалӑх Канашне депутата суйланнишӗн пӗчӗккисен хӳтӗлевҫин пуканне пушатӗ.
Чӑваш Енӗн правительствинче паян иртнӗ канашлура Михаил Игнатьев ачасене Этем правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑй та хӳтте илейрессине палӑртнӑ. Ҫӗршывра Ачасен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑй должноҫне пӗтерес юхӑм пур иккен.
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырни тӑрӑх хакласан, пирӗн патра ҫак икӗ хӳтӗлевҫӗ аппаратне пӗрлештерес шухӑш сисӗнет.
Этем правине хӳтӗлессипе хальхи вӑхӑтра Юрий Кручинин ӗҫлет.
+16.3 °C