Уншӑн кӑна мар та, анчах кун пек май та пулнӑ. Халӑх пӗрлӗхӗн кунӗнче Елчӗкри историпе таврапӗлӳ музейӗнче Уҫӑ алӑксен кунӗ иртнӗ. Унта пынисем аваллӑх управҫин экспоначӗсемпе паллашнӑ, музей ӗҫченӗсем йӗркеленӗ викторинӑсемпе конкурссене хутшӑннӑ.
Музейри викторинӑна хутшӑннисен ҫӑпатана мӗнрен хатӗрленине пӗлнине кӑтартма тивнӗ. Кӑмӑл пуррисем ура тӑхӑнмалли ҫак пушмака тӑхӑнса пӑхнӑ, ӑна сырма вӗреннӗ. Пуҫа тӑхӑнмалли хатӗрсене те, кил-тӗрӗшре кирлӗ япала ятне те алӑри пилӗк пӳрнене евӗр пӗлнине кӑтартма тивнӗ. Юлашкинчен калани чӑвашсенне кӑна мар, хамӑрпа кӳршӗллӗ пурӑнакан ытти халӑхӑнне те пырса тивнӗ.
Каҫхине музей ӗҫченӗсем «Ӳнер каҫне» хутшӑннӑ. Ӑна районти культурӑпа кану центрӗнче йӗркеленӗ. Унта пынисене те музей ӗҫченӗсем ҫӑпата тӗрлӗ конкурса хутшӑнтарнӑ. Ачасем кӑна мар, аслисем те хаваспах вылянӑ. Кӑмӑл пуррисем наци ҫипуҫне тӑхӑнса асӑнмалӑх сӑн ӳкерӗннӗ.
Сӑнсем (13)
«Бурановские бабушки» фольклор ушкӑнӗ тата хрантсуссен юрӑҫи Мирей Матье пӗрлехи эстрада номерӗ хатӗрлеҫҫӗ. Ун пирки ТАСС информаци агентстви Удмурт Республикин Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Светлана Смирнова пӗлтерни тӑрӑх хыпарланӑ.
«Еврокурав» юрӑ конкурсӗнче темиҫе ҫул каялла ҫӗнтерсе ят ҫӗнсе илнӗ кинемейсем Мускавра Удмурт Республикин ҫулталӑкне уҫнӑ чух сцена ҫине тухӗҫ. Хӑйсем кӑна мар — Мирей Матье юрӑҫпа пӗрле хатӗрленӗ номерпе.
Удмурт Республикин Мускаври ҫулталӑкӗ раштавӑн 7-мӗшӗнче эстрада концерчӗпе уҫӑлӗ. Унта «Бурановские бабушки» ушкӑнсӑр пуҫне «Айкай» тата «Италмас» наци ансамблӗсем, ытти артист пулӗ.
Удмурт Республикин ҫулталӑкне 2015 ҫулта П.И. Чайковский 175 ҫул тултарнине тата Удмурт Республикин 95 ҫулхине халалланӑ.
Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинче ултӑ хӗлӗхлӗ гитарӑпа калакансен фестивалӗ иртнӗ. Ӑна Оксана Павлова гитаристкна тата педагога асӑнса тата вӑл ҫуралнӑранпа 50 ҫул ҫитнине халалласа йӗркеленӗ.
Оксана Павлована музыкантсен темиҫе ӑрӑвне вӗрентсе кӑларнӑ тесе ырлать республикӑн Культура министерстви. Унӑн вӗренекенӗсем паян Шупашкарти музыка училищинче, Шупашкарти культурӑпа ӳнер институтӗнче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче ӗҫлеҫҫӗ иккен.
Фестиваль темиҫе мероприятирен тӑнӑ. Пӗрремӗш пайӗнче Шупашкарти вӗренӳ заведенийӗсенче ӑс пухакансемпе унта ӗҫлекенсем концерт лартнӑ. Фестиваль ячӗпе йӗркеленӗскере юпан 15-мӗшӗнчех кӑтартнӑ-ха. Кайран, юпан 29-мӗшӗнче Хусанти Н.Г. Жиганов ячӗллӗ патшалӑх консерваторийӗн ҫамрӑк преподавателӗ, пӗтӗм тӗнчери конкурссен лауреачӗ Михаил Нагорнов мастер-класс ирттернӗ. Унта музыка шкулӗсенче вӗренекенсем тата музыка училищин 2-мӗш курс студентки Марина Галимова хутшӑннӑ.
Каҫхине Хусан ӑсти пӗчченех концерт кӑтартнӑ. Вӑл гитара музыкин тӗрлӗ тапхӑрти ҫеммине шӑрантарнӑ.
Ӗнер К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче асӑннӑ учрежденин илемлӗх ертӳҫин Валерий Яковлев лартнӑ спектакльсен эрни вӗҫленнӗ. Аса илтеретпӗр, ӑна СССР халӑх артисчӗ Валерий Николаевич 75 ҫул тултарнӑ ятпа йӗркеленӗ.
Паянхи куна илсен Валерий Яковлев Чӑваш драма театрне 53 ҫул халалланӑ. Ҫак вӑхӑтран 35 ҫул вӑл театрӑн илемлӗх ертӳҫи пулса ӗҫлет. Хӑй ӗҫлекен театрта вӑл 81 спектакль лартнӑ. Вӑл чӑваш, вырӑс тата ют ҫӗршыв авторӗсен пьесисем тӑрӑх хатӗрлесе куракан патне ҫитернӗ. Мускаври Аслӑ режиссер курсне пӗтернӗ хыҫҫӑн Амур ҫинчи Комсомольскра лартнӑ. Валерий Яковлев — 120 правительство концерчӗн авторӗ.
Фестивалӗн ҫиччӗмӗш кунӗ тӗлӗнмелле ӑшӑ иртнине пӗлтереҫҫӗ. Зал тулли халӑх пулнӑ-мӗн. Ытти кунхиллех «Салампи» спектакльти кӗвӗ янӑранӑ. Юбилей каҫне Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн «Нарспи» оперинчи сыпӑк уҫнӑ.
Оперӑпа балет театрӗсӗр пуҫне юбиляра саламлама пынӑ Истори архивӗн пуҫлӑхӗ Галина Ертмакова пынӑ. СССР халӑх артистне вӑл Яковлевсен генеаологи йывӑҫне парнеленӗ.
Сӑнсем (19)
Муркашри тури чӑвашсен музейӗнче шӑрҫаран япала ӑсталама вӗрентессипе мастер-класс ирттернӗ. Вырӑс чӗлхинче анлӑ усӑ куракан ҫак сӑмаха чӑвашла каласан, ку вӑл пӗр-пӗр ӗҫе хӑнӑхтарнине пӗлтерет-ха ӗнтӗ.
Лариса Смирнова ӑстаҫӑ палан сапакӗ ӑсталама хӑнӑхтарнӑ. Вӑл кашни утӑма тӗплӗн ӑнлантарнине пула темле наян та вӑрттӑнлӑха алла илейӗ.
Шӑрҫаран япала тӑвассипе Лариса Ильинична тивӗҫлӗ канвӑа тухнӑ хыҫҫӑн кӑсӑкланма тытӑннӑ. «Малтан кӑна йывӑррӑн туйӑнать? Куҫ хӑрать те ал тӑвать», — лӑплантарать иккен вӑл пӗлӗшӗсене. Лавккара тем тӗслӗ шӑрҫа та сутнине кура унран темле капӑр япала ӑсталама май пур.
Сӑнсем (6)
Чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Етӗрнере Анисим Асламас композитор ячӗпе регионсем хушшинчи «Сӑр ҫийӗн культура асамат кӗперӗ» наци культурин фестивалӗ иртнӗ. Музыкӑн тӗрлӗ жанрӗ тӗлӗшӗнчен пултаруллӑ ҫав композитор РСФСР тата Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ музыкӑпа сцена хайлавӗсем (опера, балет, муыкӑллӑ камит), вокалпа симфонии (поэма, оратории, кантата), симфони (симфони, увертюра, оркестрпа инструмент концерчӗсем), камерӑпа инструмент (квартет, тӗрлӗ инструмент валли пьесӑсем), вокал хайлавӗсем ҫырнӑ.
Фестивале Чӑваш Енри халӑх пултарулӑхӗн коллективӗсем кӑна мар, Чулхула облаҫӗнчи, Мари Элти, Тутарстанри ушкӑнсем хутшӑннӑ. Элӗк районӗнчи Владимир Терентьев ертсе пыракан «Ветеран» хор та унтан юлман. Вӗсем хорпа та юрланӑ, арҫын тата хӗрарӑмсен ансамблӗсем те уйрӑммӑн сцена ҫине тухнӑ, Валентина Корниловапа Николай Васильев солистсем те хӑйсен пултарулӑхне кӑтартнӑ.
Фестивале хутшӑнакансем валли анлӑ культура программи хатӗрленӗ, вӗсене районти ӳнер музейне илсе кайнӑ, Н.Д. Мордвинов халӑх артисчӗн музей-ҫурчӗпе паллаштарнӑ.
Канаш районӗнчи тӗрлӗ шкулти вӗрентекенсем пӗр тӗвве чӑмӑртанса хор йӗркеленӗ. Вӗсем халӗ ачасене вӗрентеҫҫӗ кӑна мар, ташлаҫҫӗ, юрлаҫҫӗ, концертсене те хутшӑнаҫҫӗ. Ҫӗнӗ ушкӑн ҫитӗнӳ тума та ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ. Вӗсем республикӑри учительсен хорӗсен конкурсӗнче «чӑваш юрри» номинацире ҫӗнтернӗ.
Акӑ Юрий Кириллов Ҫеҫпӗлти шкула 35 ҫул ытла ӗҫлет. Вӑл ачаранпах купӑс калать. Конкурс умӗн вӑл ыттисемпе пӗрле репетицине ҫӳренӗ, вокал юрлама, актер ӑсталӑхне хӑнӑхнӑ.
Хор кунашкал мероприятие пӗрремӗш хут хутшӑннӑ. Унта мӗнле юрӑпа хутшӑнасси пирки вӗрентекенсем пӗрле шухӑшланӑ. Республика шайӗнчи конкурсра ҫӗнтерни — вӗсемшӗн пысӑк ҫитӗнӳ. Вӗсем малашне те алӑ усса ларасшӑн мар — репетицисем ирттерсе пултарулӑх конкурсӗсене хутшӑнасшӑн.
Чӳк уйӑхӗн 3–4-мӗшӗсенче Чӑваш Енре «Ӳнер каҫӗ» иртмелле. Вӑл республикӑри мӗнпур патшалӑх музейне пӗрлештерӗ.
Мероприятие каҫхине йӗркеленӗ май темле ӗҫлӗ ҫын та ҫавӑн чухне музея ҫитме вӑхӑт тупассах тесе шанаҫҫӗ. Кӑҫалхи «Ӳнер каҫӗ» чи малтанах пултарулӑх каҫӗ пуласса шантараҫҫӗ. Унӑн девизне те шухӑшласа тупнӑ. «Хутшӑн тата ылмаш» ят панӑ ӑна.
Кӑҫалхи акцин тӗп тӗллевӗ республикӑра пурӑнакаснене хӑйсен ӗмӗтне пурнӑҫа кӗртме пулӑшасси теҫҫӗ. Республикӑри патшалӑх музейӗсене касан сӑвӑ ҫырма е портрет ӳкерме, Гамлета сӑнарлама е гитарӑпа выляма, фуэте ҫавӑрма е тӑмран пӗр-пӗр савӑт ӑсталама май туса парӗҫ.
Ҫынсен тӗрлӗ енлӗ пултарулӑхне уҫса пама Чӑваш наци музейӗн литература, музыка тата художество салонӗсӗем пулӑшӗҫ. Киносалонта «3D форматлӑ Шупашкар» фильм кӑтартӗҫ.
А.Г. Николаев летчик-космонавтӑн Мемориал комплексӗнче каҫхи тӳпене пӑхтарӗҫ.
Хут купӑс сасси кӳршӗ яла та илтӗнет. Шупашкар районӗнчи Тутаркасси ялӗнчи халӑх ку инструмента питӗ килӗштерет. Унта нумаях пулмасть «Выля, хут купӑс, янра, такмак — 2014» конкурс иртнӗ. Купӑсҫӑсен ӑсталӑхне курма 100 ытла ҫын пухӑннӑ.
Конкурса Шупашкарти И.Васильев, Г.Якимов, Л.Захаров, Н.Андреев, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Вениамин Смелов, Шупашкар районӗнчи Николай Николаев тата Валерий Никитин хутшӑннӑ. Купӑсҫӑсем ҫӗнтерӳҫӗ ятне ҫӗнсе илессишӗн тупӑшнӑ. Пурте чунтан купӑс каланӑ, ҫынсене савӑнтарнӑ. Залри халӑх купӑсҫӑсемпе пӗрле юрланӑ. Хӑшӗ-пӗри чӑтса тӑрайман — ташша тухнӑ.
Купӑсҫӑсен ӑсталӑхне жюри хакланӑ. Николай Николаев ҫӗнтерӳҫӗ ятне тивӗҫнӗ. «Хӑй тӗллӗн вӗреннӗ купӑсҫӑ» номинацире В.Смелов палӑрнӑ. И.Васильев «Купӑсҫӑ — виртуоз» номинацире ҫӗнтернӗ. Л.Захаров «Халӑх юррине чи лайӑх юрлакан» номинацире палӑрнӑ. Нина Федорова — «Такмак чи лайӑх калакан» ята тивӗҫнӗ.
Шупашкар хулин Мускав район администрацийӗ кӑҫалхи Культура ҫулталӑкӗ тӗрлӗ мероприятипе пуян пулнине пӗлтерет. Кӑҫал икӗ культура учрежденийӗ — Шупашкарти художество училищи тата Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищи — хӑйсен юбилейне палӑртнине аса илтерет.
Ӳнер ӗҫченӗсем хула ҫыннисем валли ҫӗнӗ проектсем хатӗрленине те палӑртнӑ. Асӑннӑ район администрацийӗпе «Ровесник» культура ҫурчӗ «Сывлӑх ташши» тата «Ача-пӑча Акатуйӗ» проектсем шухӑшласа кӑларнӑ. «Радуга» культурӑпа курав центрӗ «Пӗтӗм ҫемье валли халӑх теттисем» проекта пурнӑҫа кӗртет. Унта ачасем ашшӗ-амӑшӗпе пӗрле тӗрлӗ тетте, открытка тата ытти хатӗрлеҫҫӗ.
Нумаях пулмасть тата тепӗр ҫӗнӗлӗх хута янӑ. «Салют» культура керменӗнче «Европа театрӗ» проект пурнӑҫа кӗрет. Паян унта нимӗҫле тата хрантсусла лартнӑ спектакльсем кӑтартнӑ. Унта Шупашкарти шкулсенчи тата Елчӗкри вӑтам шкулти, Йӗпреҫри 1-мӗш вӑтам шкулти ачасем хутшӑннӑ-мӗн. Проектӑн партнерӗ — И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗ.
Сӑнсем (3)
-4.7 °C