Шупашкарта иртекен пӗтӗм тӗнчери кинофестиваль вӑхӑтӗнче кӑтартнӑ фильмсене хакласа ҫырнӑ куракансен конкурсӗ иртӗ.
Конкурса кино курма пынӑ кирек кам та хутшӑнаять. Кинорецензие е хаклава халӑх ушкӑнӗсенчи страницӑсенче #киноче2023, #чмкф2023, #чебоксарскиймеждународныйкинофестиваль2023 хештегсемпе вырнаҫтармаллла. Хаклавсене chmkf@mail.ru электрон почтӑпа ярса парсан та йышӑнӗҫ.
Чи маттур автора ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче кинофестиваль ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ чухне палӑртӗҫ.
Аса илтерер: кинофестиваль Шупашкарта ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнчен тытӑнса ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗ таран тӑсӑлӗ.
Марина Карягина тележурналист, поэт, сценарист, драматург ҫинчен Мускав режиссёрӗ ӳкернӗ фильма Шупашкарта кӑтартӗҫ.
Аса илтерер: Мускаври кино ҫуртӗнче чӑвашсен паллӑ ҫыравҫине, телертӳҫӗне тата кино ӑстине Марина Карягинӑна халалланӑ каҫ иртнине эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫав каҫ поэтӑн ҫӗнӗ кӗнекине хакланӑ, Марина Карягина ҫинчен «Встречное течение. Амфистроф» документлӑ фильм кӑтартнӑ. Ӑна Мускаври режиссёр Александр Куприн Раҫҫейӗн Культура министерствин саккасӗпе ӳкернӗ.
Ҫав фильма ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче 18 сехетре Шупашкарта, Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче, хӑтлама палӑртнӑ. Ҫав тӗллевпе пултарулӑх ушкӑнӗ Шупашкара килсе ҫитӗ.
Ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Ҫӗнтерӳ кунӗнче, Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремре уҫӑ тӳпе айӗнче кино кӑтартӗҫ. Фильмсем Совет Союзӗнче ӳкернисем пулӗҫ.
Пӗтӗмпе 10 кино кӑтартӗҫ. Мӗнлисене? Ҫынсем хӑйсем суйлӗҫ. Ҫавна май "Уҫӑ хула" порталта сасӑлав пуҫарнӑ. Унта 11 кинокартинӑна кӗртнӗ: «А зори здесь тихие», «Аты-баты шли солдаты», «Битва за Москву», «В бой идут одни старики», «Два капитана», «Женя, Женечка и „катюша“», «Кортик», «Летят журавли», «Мальчишки ехали на фронт», «Офицеры», «Солдат Иван Бровкин».
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче кино тӳлевсӗр кӑтартӗҫ. Ӑна культура учрежденийӗ «Ночь кино» (чӑв. Кино каҫӗ) пӗтӗм ҫӗршыври акцие хутшӑннӑ май йӗркелет.
«Ҫеҫпӗл» кинозалта кӗҫӗр, ҫурла уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, пысӑк экран ҫинче 2021-2022 ҫулсенчи ӑнӑҫлӑ кинопремьерӑсене кӑтартӗҫ. Вӗсене хамӑр ҫӗршыври ӑстасем ӳкернӗ.
18 сехетре квест иртӗ. 19 сехетре «Последний Богатырь: Посланник Тьмы» (6+) приключени, 21 сехетре «Пара из будущего» (12+) камит, 23 сехетре «Чемпион мира» (6+) драма кӑтартӗҫ. Тӳлевсӗрех!
Чӑваш Енре Ленин, Сталин, Крупская, Распутин сӑнлӑ ҫынсене шыраҫҫӗ. Ҫак тӗллевпе пирӗн тӑрӑха Андрей Кончаловский продюсер центрӗн пайташӗ Дмитрий Матвеев килсе ҫитнӗ.
Дмитрий Матвеев каланӑ тӑрӑх, паллӑ кинорежиссёр историлле пысӑк сериал ӳкерме пуҫлӗ. «Вӑл мана ХХ ӗмӗр пуҫламӑшӗнчи Раҫҫейри паллӑ ӗҫченсем евӗр сӑнлӑ ҫынсене тупма хушнӑ», – ӑнлантарса панӑ вӑл.
Кайран Дмитрий ытти региона тухса кайӗ. Проектпа «Народный кастинг» сайтра паллашма пулать.
Чӑваш каччи 1941. «Крылья над Берлином» ҫар драминче ӳкерӗннӗ. Фильм режиссёрӗ – Константин Буслов.
Ҫав ӗҫри летчиксенчен пӗрин сӑнарне Елчӗк районӗнчи Аслӑ Таяпа каччи Владимир Тяптушкин калӑпланӑ.
Владимир Тяптушкин Щепкин ячӗллӗ Аслӑ театр училищинчен вӗренсе тухнӑ. Халӗ вӑл Мускаври Пӗчӗк театрта ӗҫлет. Чӑваш каччи спектакльсенче вылять, кинора ӳкерӗнет.
«1941. Крылья над Берлином» фильма, сӑмах май каласан, кинотеатрсенче ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче кӑтартма тытӑнӗҫ.
Чӑваш Енре «Тӑван ятсем» проект малалла аталанать. Унӑн йӗркелӳҫисем паллӑ ентешӗмӗрсемпе ҫывӑхрах паллашма пулӑшаҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн телерадиокомпанийӗ пӗдлтернӗ тӑх, асӑннӑ проект йӗркелӳҫисем Шупашкарти 1-мӗш гимназинче ӑс пухакансемпе тӗл пулнӑ, чӑвагсен пӗрремӗш актрисин Тани Юнӑн пултарулӑхӗпе, унӑн кун-ҫулӗпе паллаштарнӑ.
Етрӗне районӗнче ҫуралса ӳснӗ Тани Юн «Сарпике», «Хура Юпа», «Апайка» кинофильмсенче ӳкерӗннӗ. Вӑл кинокартинӑсене Америкӑра, Египетра, Германире кӑтартнӑ.
Тани Юн мӑшӑрӗ — Чӑвашкиностудие йӗркеленӗ Иоаким Максимов-Кошкинский.
«Чӑвашкино» киностуди пуласлӑхне ӗнер Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗнче сӳтсе явнӑ. Чӑваш Енри кинематографи ыйтӑвне тишкерме йӗркеленӗ тӗлпулӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев, культура министрӗ Ольга Каликова тата цифра аталанӑвӗн министрӗ Кристина Майнина хутшӑннӑ. «Ҫавра сӗтеле» киностуди ӗҫченӗсем, Чӑваш Енри кинематографистсен союзӗн, обществӑлла ытти организаци хастарӗсене йыхравланӑ.
Элтепер ӗнентернӗ тӑрӑх, республикӑра «Чӑвашкинон» ӗҫ пахалӑхне, кӑтартулӑхне ӳстересшӗн. «Чӑвашкинон» тӗрлӗ пурлӑх пур, анчах унпа тухӑҫлӑ усӑ курмаҫҫӗ», — тенӗ Олег Николаев. «Аталанма уйрӑмах чӑрмантараканни — ӗҫ планӗ те ҫукки», — ҫапла каланӑ иккен республика ертӳҫи. Ҫак цитатӑна эпир «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайтӗнчен илтӗмӗр.
Республикӑн влаҫ оргнӗсен официаллӑ порталӗнче вара Кристина Майнина министр каланине те илсе кӑтартнӑ. Вӑл палӑртнӑ тӑрӑх, «пирӗн тӗллев – «Чӑвашкино» кӑларакан контент пахалӑхне лайӑхлатса Раҫҫей тата тӗнче шайне тухасси». Ҫавна валли вӑл профессионалсен туслӑ командине пухма шантарнӑ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, тӗлпулӑва хутшӑннисем кун пек шухӑшпа килӗшнӗ.
Марина Карягина тележурналистӑн, сценаристӑн режиссёр пулса хатӗрленӗ, куракан патне тӑватӑ чӗлхепе ҫитнӗ «Ҫӑлтӑр витӗр ҫул курӑнать» фильмӗ Стамбулта иртнӗ пӗтӗм тӗнчери кинофестивальте ҫӗнтернӗ.
Асӑннӑ ӗҫӗн операторӗсем – Сергей Мышев, Владимир Сергеев (йывӑр тӑпри ҫӑмӑл пултӑр), Виктор Степанов, Екатерина Янгалакова, монтажёрӗ – Карина Петрова, сасӑ режиссёрӗсем – Сергей Блинов, Владимир Неверов, продюсерӗ – Елена Егорова, директорӗ — Екатерина Канюка, куҫаруҫи — Надина Джавадова.
Чӑваш Енри ӗҫе тӗрлӗ ҫӗршыври 23 тӳре пысӑка хурса хакланӑ. Ҫапла вара фильм Пӗтӗм тӗнчери кинофестивальте иккӗмӗш вырӑна тухнӑ. «Ҫӑлтӑр витӗр ҫул курӑнать» фильм унччен те Пӗтӗм тӗнчери темиҫе фестивальте те сумлӑ вырӑна тухнӑ.
Сӑмах май каласан, юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Марина Карягинан ҫуралнӑ кунӗ пулчӗ. Вӑл кун Чӑваш телекуравӗн ҫуралнӑ кунӗпе пӗр килчӗ.
Ҫак кунсенче Молдавинче Чӑваш киновӗн кунӗсем иртеҫҫӗ. «Асам ахрӑмӗ» фестиваль ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пуҫланнӑ, вӑл ҫак уйӑхӑн 28-мӗшӗччен пырӗ.
Фестивале «Сохранение, изучение и развитие чувашского языка» (чӑв. Чӑваш чӗлхине упрасси, тӗпчесси тата аталантарасси) ҫумпрограммӑпа килӗшӳллӗн йӗркеленӗ.
«Чӑвашкинора» пӗлтернӗ тӑрӑх, чӑваш наци фильмӗсене Раҫҫей тулашӗнче 1927 ҫултанпа та кӑтартман.
Фестивале Гагаузи автономийӗнче уҫнӑ. Асӑннӑ тӑрӑхри Копчак ялӗнче ҫак кунсенче Тӗрӗк ҫамрӑкӗсен кунӗсем иртеҫҫӗ. Унта Раҫҫейри, Болгарири, Румынири, Голландинчи, Боснипе Герцеговинӑри, Ҫурҫӗр Македонири, Германири, Финляндинчи, Афганистанри, Иракри, Сиринчи, Кипрти, Казахстанри, Узбекистанри, Туркменистанри, Азербайджанри тата Турцинчи ҫамрӑксем пухӑннӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.04.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Петров Константин Константинович, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Смолин Анатолий Семёнович, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Ухли Владимир Васильевич, чӑваш ҫыравҫи, драматургӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |