И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче «Наследие» (чӑв. Еткер) этнокультура центрӗ уҫӑлнӑ, чӑвашла ӑна «Чӑваш еткерӗ» этнокультура центрӗ тесе ят панӑ. Асӑннӑ лапамра курав залӗ, ҫавӑн пекех мультимеди элеменчӗсемлӗ «Асам» зал, «Шевле» тата «Мерчен» пултарулӑх мастерскойӗсем ӗҫлеҫҫӗ.
Этнокультура центрне ӗнер, Ӑслӑлӑх кунӗнче, уҫнӑ. Унта республика Элтеперӗ Олег Николаев та пырса ҫитнӗ.
Центра хальхи вӑхӑтри технологисем тата ӑслӑлӑхри ҫӗнӗлӗхсем ҫине таянса уҫнӑ. Вӑл ҫамрӑксемпе ачасене тӑван халӑхӑн, ҫӗршывӑн тата республикӑн кун-ҫулӗпе тарӑнрах паллашма илӗртессе шанаҫҫӗ.
«Хӑйӗн тымарне сума сӑвакан, йӑли-йӗркине асра тытакан ҫын ҫеҫ малашлӑха ҫирӗппӗн талпӑнма пултарать», — тенӗ Олег Николаев.
Чӑваш наци музейӗнче чӑвашла тумланса сӑн ӳкерӗнме пулать. Кун пирки Телеграмри «Чувашия сегодня» (чӑв. Чӑваш Ен паян) каналта пӗлтернӗ.
Культура учрежденийӗн сайтӗнче пирӗн тӑван халӑхӑмӑрӑн историйӗпе культури тӗлӗнмелле пуяннине аса илтернӗ. Чӑн та, хушпупа тухья кирек епле хӗрарӑмпа хӗре те илем кӳрӗҫ. Арҫын вара чӑваш кӗпипе шупӑр тӑхӑнсан маттурланса кайӗ. Ун пек пӑхаттир чӑваш халапӗсенчи Улӑпӑн курӑнӗ.
Музей ӗҫченӗ вара чӑваш тумӗпе паллаштарӗ, сӑн ӳкерӗнме килӗшӳллӗ ҫипуҫ тупса парӗ.
Пушкӑртстанри пӗрисем «Асанне арчи» музей йӗркеленӗ.
Пишпӳлек районӗнчи Ситек ялӗнче пурӑнакан Иванпа Людмила Григорьевсем килтен киле ҫӳресе экспонатсем пухнӑ.
Музейра экспозицисене темиҫе пайран вырнаҫтарса тухнӑ. Григорьевсен кил картинче шыв арманӗ, тимӗрҫӗ станокӗ, лаша урапи, суха пуҫ, кивӗ вӗллесем килӗшӳллӗн курӑнаҫҫӗ.
Халӗ музей наци культура центре ҫаврӑннӑ. Унта «Ҫеҫпӗл» фольклор ушкӑнӗ те йӗркеленӗ иккен. Вӑл чӑваш чӗлхине, йӑли-йӗркине упраса хӑварас тӗлӗшпе пысӑк ӗҫ тӑвать тесе ӗнентерет «Хыпар» издательство ҫурчӗ.
Иркутск тӑрӑхӗнчи чӑвашсем кӑҫал тухӑҫ лайӑх пуласса юмӑҫ ярса пӗлнӗ. Кун пирки Телеграмри «Пуринче малтан. Ҫывӑрса юлмасан» каналта хыпарланӑ. Тухӑҫ епле пуласси пирки вара шарламан.
Масляногорскри шкулта чӑваш чӗлхи урокӗнче Надежда Фидикова педагог ачасене йӑла-йӗркепе паллаштарнӑ иккен. Ҫав шутра вӑл юмӑҫ пӑхни ҫинчен те каласа кӑтартнӑ. Каласа ҫеҫ мар, хӑйсем те юмӑҫ ярса пӑхнӑ. Ачасем юмӑҫ пӑхнӑ май пучах ҫыххинчен чи вӑрӑммисене туртса кӑларнӑ-мӗн.
Шупашкарти «Салют» культура керменӗнче кӑрлачӑн 14-мӗшӗнче «Рукодельница» (чӑв. Ал ӑсти) декоративлӑ прикладной ӳнер студийӗ ӗҫлеме тытӑннӑ. Чӑваш тӗррин вӑрттӑнлӑхӗпе проект ертӳҫи Светлана Андреева паллаштарнӑ.
Ӑсталӑх лаҫҫине пухӑннисем Светлана Викторовна пулӑшнипе тӗрлесе пӑхнӑ. Вӑл вӗсене пӗр материал тепрнчен мӗнпе уйрӑлса тӑни, вӑл е ку эреш мӗне пӗлтерни ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Пултарулӑх клубӗнчи тӗлпулусем кашни шӑматкунсерен 14 сехетрен 16 сехетчен пырӗҫ.
Светлана Андреева хулари 61-мӗш шкулта та ачасемпе заняти ирттерме ӗмӗтленет.
Шӑмӑршӑ районӗнчи Пуянкассинче Сурхури ирттерме шухӑш тытнӑ. Пуҫаруҫисем — вырӑнти культура ҫуртӗнче ӗҫлекенсем.
Авалхи йӑла-йӗркене пӑрахӑҫлас мар шухӑшпа ҫавсем тумланса ял тӑрӑх килтен-киле ҫӳренӗ. Ҫынсене савӑк кӑмӑ-туйӑм кӳрес тӗллевпе юрласа та кӑтартнӑ, ташласа та.
Ял ҫыннисем хӑйсене ҫапла сума сунӑшӑн, авалхи йӑла-йӗркене упраса хӑварас мар тесе тӑрӑшнӑшӑн маттур хӑварма тӑрӑшнӑшӑн тав тунӑ.
«Раштав ҫитсен ӗлӗк-авалтанпах Ҫветке чупнӑ. Килрен-киле ҫӳресе уявпа саламланӑ. Ырӑ йӑлана манӑҫтарас килмест», — тенӗ вырӑнти маттурсем.
Чӑваш Енри тата тепӗр тӑрӑхра 2023 ҫула чӑвашла ёлкӑпа кӗтсе илнӗ. Телеграмри @enteshsem каналта пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек ёлкӑна Хӗрлӗ Чутайӗнчи шкулта вырнаҫтарнӑ.
Маларах эпир Элӗк районӗнчи «Ҫӑлкуҫ» ача пахчинче ӗҫлекенсем ёлкӑна чӑвашла капӑрлатни пирки хыпарланӑччӗ, унтан тата Шупашкарти «Салют» культура керменӗнче ҫавӑн пек ёлка вырнаҫтарнине пӗлнӗччӗ.
Чӑвашла теттесемпе илемлетнӗ ёлкӑсем ыттисенчен нимпе те кая мар. Унтан та ытларах — илемлӗрех те.
Чӑваш наци музейӗн Чӑваш наци тӗррин шкулӗнче пӗрлехи ӑслӑлӑхпа методика центрӗ йӗркелеме йышӑннӑ. Вӑл хальхи вӑхӑтри ӑстасене тата чӑваш тӗррин йӑли-йӗркине упраса хӑварма тӑрӑшакансене тӗрӗ ӑсталӑхне вӗрентӗ, хальхи вӑхӑтри ҫипуҫра тата капӑрлӑхсенче тӗрӗпе усӑ курас модӑна йӗркелессипе ҫине тӑрӗ.
Чӑваш наци тӗррин шкулне преподаватель пулма халӑх ӳнерӗн ӑстисене, тӗрӗ художникӗсене, модельерсене йыхравласшӑн. Ҫав йышра ҫаксене асӑнса хӑварнӑ: Геннадий Иванов-Орков, Мария Готлиб, Николай Балтаев, Раиса Васильева, Светлана Константинова, Рина Ежергина, Ольга Голованева, Татьяна Петрова, Людмила Шуркина, Зинаида Маштанова, Любовь Вазюкова.
Шупашкарта чӑвашла калаҫакансен «Чӑн Чӑваш» клубӗн черетлӗ 34-мӗш тӗлпулӑвӗ иртнӗ.
Хальхинче чӑваш хастарӗсемпе Чӑваш Республикин ал ӗҫ ӑстисен гильдийӗн пайташӗ, чӑваш халӑх академикӗ Любовь Вазюкова тӗл пулнӑ.
Любовь Степановна хӑй тӗрлекен чӑваш тӗррин уйрӑмлӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Светлана Храмова кӑсӑклӑ вӑйӑ-конкурс ирттернӗ.
Тӗлпулу вӗҫӗнче хастарсем «12 УЙӐХ» премьерине курнӑ.
Клубӑн ҫитес тӗлпулӑвне ҫитес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 16-мӗшӗнче пуҫтарӑнӗҫ.
Ҫак кунсенче «Авалхи чӑваш ӗнем» ушкӑн валли кунталӑк, пурне те ӑнланмалла каласан — календарь, хатӗрлеме тиврӗ. Ҫак ӗҫпе аппаланнӑ хыҫҫӑн, тата чӑвашӑн пурнӑҫне сӑнанӑ хыҫҫӑн, пуҫра тӗвӗленнӗ шухӑшсене пӗлтерес килет.
Чӑвашӑн вӑл ҫук, ку ҫук, тенине эпӗ те, эсир те сахал мар илтнӗ пуль. Пире паянхи саманапа тан аталанса пыма чӑрмантаракан япаласенчен пӗри вӑл, ман шутпа — хамӑра ытла та ӗлӗкхипе тата авалхи япалапа ҫыхӑнтарма тӑрӑшни. Ҫавна пулах, ман шутпа, пирӗн чӑвашӑн чылай япала ҫук та. Ура хуракан япаласем тата та пур-ха вӗсем, анчах кунта ҫак япала пирки сӑмахласа илесшӗн.
Чӑвашлӑхшӑн тӑрӑшакансен чи юратнӑ сӑмахӗсенчен пӗри вӑл: «ҫӗнӗ йӑла шутласа кӑлармастпӑр, киввине манмастпӑр» текенни. Ваттисен сӑмахӗ те пур: «Авалхи йӑлана ан пӑрахӑр, ҫӗнӗрен йӑла ан кӑларӑр». Ҫакӑ вара, ман шутпа, чӑваша паянхи саманапа тан пыма ытла та чарса пырать. Машинӑри тормоз пекех. Ытла та ӗлӗкхипе пурӑнасшӑн.
Ку пурнӑҫӑн кашни кӗтесӗнче тӗл пулать тесен те йӑнӑш мар пуль. Цифрӑсене пирӗн темшӗн ӗлӗкхилле, карт ҫырӑвӗ пек ҫырас килет, миҫе ӗмӗр унтанпа иртмен пулин те халӗ те Атӑлҫи Пӑлхар вӑхӑчӗпе йӑпанса пурӑнатпӑр.
+19.3 °C