Ӗнер пирӗн республикӑра, Ҫӗрпӳ районӗнчи Нӗрӗш Катек ялӗ патӗнчи ҫул ҫинче тӑр кӑнтӑрла пысӑк инкек пулнӑ.

Шупашкартан Вӑрмар районне хӗр илме каякан машина йӗпе асфальт ҫинче вылянса кайса хирӗҫ ҫул ҫине тухса кайнӑ. Унта вӑл Белоруҫран килекен «Скания» грузовикпа ҫапӑннӑ. Фура хӑй те кювета чӑмнӑ, анчах ҫаврӑнса ӳкмен. Хӗре лартма каякан 6 машинӑллӑ кортежран пӗринчи, малта пыракан «БМВ» маркӑллӑ машина ҫинчи 22-25 ҫулти виҫӗ каччӑран пӗри те. Ҫав шутра авланма шут тытни те, чӗрӗ юлайман. «Инкек сӑлтавне тӗпчеҫҫӗ», — тесе пӗлтернӗ республикӑн Шалти ӗҫсен министерствин пресс-сужбин хыпарӗнче.

Ҫӗнӗ Шупашкарта иртнӗ шӑматкун, юпан 5-мӗшӗнче, инкек пулса иртнӗ — 12 ҫулхи шкул ачи 7-мӗш хутран персе аннӑ. Турра шӗкӗр, чӗрӗ юлнӑ.

Ача епле май балконран ӳкнине хальлӗхе тӗпчевҫӗсем пӗлеймен-ха. Пӑтӑрмах каҫхи пулса иртнине ҫеҫ калама пултараҫҫӗ. Тӑнне ҫухатнӑ шкул ачине 1 хутлӑ ҫумхуралтӑ ҫинче тупнӑ иккен — вӑл пуҫ шӑммине ыраттарнӑ, пуҫ мимине сиенленӗ тата ытти енчен суранланнӑ. Хальхи вӑхӑтра ача пульницара реанимаци пайӗнче выртать.

Пӑтӑрмах тавра тӗпчев ӗҫне ирттереҫҫӗ. Шкул ачи йӗркеллӗ кил-йышра ӳсни паллӑ.

Паян Шупашкар хулин Мускав район сучӗ полицире ҫакӑнса вилнӗ ҫыннӑн ашшӗ-амӑшне кӑмӑл-сипет тӗлӗшӗнчен сиен кӳнине саплаштарма 400 пин тенкӗ шыраса илмелле тунӑ.

Пӗлтеретпӗр, иртнӗ ҫулхи утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче халӑх йышлӑ вырӑнта ӳсӗр пуҫпа ҫӳренӗшӗн арҫынна тытса пынӑ. Административлӑ йӗркене пӑсакансене хупса хунӑ камерӑна вырнаҫтарнӑскер ҫакӑнса вилнӗ.

Хӑйӗн тивӗҫне кирлӗ пек пурнӑҫласа ҫитерейменнипе ҫын вилнӗ тесе полицин 29 ҫулти капитанне тӗрмене хупмасӑр явап тыттарнӑ.

Сӑмах май, ывӑлӗ ҫакӑнса вилнисен ашшӗ-амӑшӗ малтанласа пӗр миллион тенкӗ таран ыйтнӑ-мӗн, анчах суд 400 пин тенкӗпе ҫырлахма йышӑннӑ.

Карачай-Черкиессин ИӖМ управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх ӗнер, авӑнӑн 11-мӗшӗнче, Домбай шырав-ҫӑлав отрячӗ Горалыкол ту каҫҫин 3 670 ҫӳлӗшӗнче Шупашкар ҫулҫӳревҫӗн виллине тупнӑ. Тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, арҫын сӑрт хысакӗнчен йӑтӑнса аннӑ иккен.

Аса илтеретпӗр, чӑваш ҫулҫӗревҫине авӑнӑн 3-мӗшӗнче шырама пуҫланӑ. Ҫурлан 24–31-мӗшсенче ҫулҫӳревҫӗн Домбай посёлок — Джамагат ту хушӑкӗ маршрут тӑрӑх иртмелле пулнӑ. Ҫакӑн хыҫҫӑн палӑртса хунӑ вӑхӑтра турист ҫыхӑнӑва тухман.

Авӑнӑн 6-мӗшӗнче вӑйлӑ юр ҫунине пула шырав-ҫӑлав ӗҫне вӑхӑтлӑха чарма тивнӗ. Авӑнӑн 10-мӗшӗнче 15 ҫын тата Ми-8 вертолет шырава ҫӗнӗрен пуҫарӑннӑ. 49 ҫулхи арҫына шырассипе Раҫҫей ИӖМ службинчен пурӗ 18 ҫын тата 2 техника единици хутшӑннӑ.

Ку инкек Омск облаҫӗнчи Пысӑк Уки ялӗ ҫывӑхӗнче сиксе тухнӑ пулнӑ. Чӑваш Республикинче пурӑнакан 31 ҫулхи арҫын асӑннӑ тӑрӑхра ытти ӗҫченсемпе пӗрле вӑрман каснӑ.

Авӑнӑн 5-мӗшӗнче, смена вӗҫленнӗ вӑхӑталла пирӗн ентеш хӑйне япӑх туйма пуҫланӑ. Пӗрлӗ ӗҫлекенсене вӑл кӑнтӑрлахи вӑхӑтра ӑна икӗ сӑвӑслан ҫыртни ҫинчен пӗлтернӗ. Хурт-кӑпшанкӑсене пула хавшанӑ арҫына тӳрех урапапа район пульницине илсе кайнӑ. Шел пулин те ентеш пурнӑҫне упраса хӑварма май лекмен, вӑл пульница ҫитмесӗрех ҫул ҫинче вилсе кайнӑ.

— Ҫирӗплетмен верси тӑрӑх арҫын анафилактика шокне пула вилсе кайма пултарнӑ. Чӑн сӑлтавӗ вара суд-медицина экспертизине ирттерсен паллӑ пулӗ, — пӗлтерет Омск облаҫри йӗрлев управленийӗн ӗҫченӗ Лариса Болдинова.

Паянхи кун ҫак ӗҫ-пуҫпа йӗрлев умӗнхи тӗрӗслеве ирттереҫҫӗ, ун тӑрӑх вара процессуллӑ йышӑнӑва ҫирӗплетӗҫ.

Кавказ тӑвӗсенче Шупашкар турисчӗ ҫухалнӑ иккен. Кун ҫинчен Карачай-Черкессиӗн ИӖМ управленийӗ пӗлтернӗ.

Ҫурлан 24–31-мӗшсенче ҫулҫӳревҫӗн Домбай посёлок — Джамагат ту хушӑкӗ маршрут тӑрӑх иртмелле пулнӑ. Ҫакӑн хыҫҫӑн палӑртса хунӑ вӑхӑтра турист ҫыхӑнӑва тухман.

Авӑнӑн 3-мӗшӗнче ИӖМ уйрӑм йышӗн 5 ҫынни ҫулҫӳревҫе шырама тухса кайнӑ. Вӗсем Домбай, Джамагат таврашӗсене, Лыкол тӑва тата Назалыкол ту каҫҫине тӗплен пӑхса тухнӑ, каҫ еннелле вара никама тупмасӑр базӑна таврӑннӑ.

Инкекрен хӑтаракансем паянхи кун та шырав ӗҫӗсене пурнӑҫлаҫҫӗ. Хальхинче вара шыракансен йышӗ пысӑкрах, Черкесскран вертолетпа тухнӑ 6 ҫынран тӑракан шырав-ҫӑлав отрячӗ ҫухалнӑ туриста шырама пуҫланӑ. Вӗсем вара Даут посёлок – Джалкауш – Назалыкол ку каҫҫи маршрутпа шырав ӗҫӗсене йӗркеленӗ.

Вӑрнар районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан хӗрарӑм ҫичӗ ҫулхи ывӑлне канӑҫ паман. Ӑна вӑл тем тӗрлӗ те нушалантарнӑ: мӑйӗнчен тытса пӑвнӑ, батарея пӑрӑхӗ ҫумне пуҫӗпе те ҫапнӑ, хӗллехи вӑхӑтрах урама ҫаран пуҫӑн, пальтосӑр-курткӑсӑр тата ҫаран уран урама кӑларса янӑ. Пӗчӗкскер амӑшӗн ҫав ялтах пурӑнакан тӑванӗ патне темиҫе хут та тарса кайнӑ. Тӗпчевҫӗсем хӗрарӑм ачаран иртнӗ ҫулхи юпа уйӑхӗнчен пуҫласа кӑҫалхи пуш уйӑхӗччен тӑрӑхласа пурӑннине ҫирӗплетсе панӑ. Хӑйӗн тыткаларӑшне ӗҫкӗҫ-хӗрарӑм ача кӗтмен пепке пулнипе ҫыхӑнтарнӑ иккен.

Хӗрарӑм пирки пуҫарнӑ ӗҫе халӗ прокуратура суда ярса панӑ. Халӗ пӗчӗк каччӑна хӗрарӑмӑн тӑванӗ усрава илнӗ.

Усал ҫак хыпар пирки йӗрке хуралҫисем патне ҫурлан 27-мӗшӗнче пӗлтернӗ. Тӗпчевҫӗсем малтаналса палӑртнӑ тӑрӑх Кивӗ Вӑрмар ялӗ патӗнче 50 ҫулти тракторист ҫӗре ҫум курӑксенчен кӑпкалатнӑ. Ҫавӑн чухне вӑл ана хӗррипе ҫаврӑнса илнӗ чух хӑйӗнчен икӗ ҫул аслӑрах агроном выртнине асӑрхать. Тӗпчевҫӗсем агроном хирте канса илес тесе выртма, тракторист ӑна асӑрхамасӑр таптаса кайма пултарнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Ӗнер, ҫурлан 28-мӗшӗнче, 11:14 сехетре М-7 «Мускав-Ӗпхӳ» ҫулӗ ҫинче, Ҫӗрпӳ районӗнчи Йӗкӗрвар ялӗ ҫывӑхӗнче хӑрушӑ ҫул-йӗр инкеке сиксе тухнӑ. Икӗ ҫӑмӑл урапа — вӗсенчен пӗри ҫул-йӗр хушсӑрлӑхне упраса пыракан патшалӑх инспекцийӗн ӗҫ урапи — пӗр-пӗринпе хытах ҫапӑннӑ.

Тухнӑ пӑтӑрмах ҫул-йӗр хурал службин икӗ ӗҫченӗн тата «Жигули» маркӑллӑ урапан рулӗ умӗнче ларакан арҫын пурнӑҫне татнӑ. Республикӑри СКР йӗрлев управленийӗнче палӑртнӑ тӑрӑх паянхи кун тухнӑ инкекӗн сӑлтавӗсене тӗпчеҫҫӗ, йӗрлев умӗнхи тӗрӗслеве ирттереҫҫӗ. Унсӑр пуҫне йӗрлев ӗҫченӗсем пӑтӑрмах тухнӑ вырӑна тӗплӗн тишкереҫҫӗ, медицина экспертизине ирттермӗ палӑртнӑ.

Шыв-шуртаа тухнӑ черетлӗ инкек ҫурлан 21-мӗшӗнче Тӑвай районӗнчи Ҫӗнӗ Пуянкасси ялӗнче пулса иртнӗ. 51 ҫулхи арҫын хӑйӗн ҫуралнӑ кунне пӗве хӗрринче юлташӗсемпе паллӑ тунӑ, яланхилле ӗнтӗ ҫырткаланӑсӑр пуҫне «хаяр» шӗвӗкне те сыпнӗ. Хыҫҫӑн вара менелникҫӑ шыва кӗме шут тытнӑ, юлташӗсем асӑрхаттарни те ӑна чарайман.

Ҫыран хӗрринче ҫуралнӑ кунне паллӑ тума юлнӑ арҫынсем юлташӗ шывра ҫухалнине тӳрех асӑрхаман. Пулӑшӳ кӳрме чупса ҫитнӗ ял вӑйпиттисем менеликҫӑна шывран вилнӗскерне туртса кӑларнӑ.