Паян Шупашкарти Мускав районӗн судӗнче Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Евгений Андреев тӗлӗшпе пуҫарнӑ ӗҫпе прени иртнӗ. Ӑна бизнес-партнерне вӗлерме саккас панӑшӑн айӑпласшӑн.
Патшалӑх айӑплавҫи ҫынна вӗлерме саккас панӑ депутата ҫирӗп режимлӑ колоние 13,5 ҫуллӑха ӑсатма йышӑнать, унӑн подельникне – 14 ҫуллӑха. Ӗҫе присяжныйсен сучӗ кӑрлачӑн 21-мӗшӗнче пӑхса тухнӑ, унӑн пӗтӗмлетӗвӗ: айӑплӑ. Приговора ыран 15 сехетре вулӗҫ.
Сӑмах май, пӗлтӗр пуш уйӑхӗнче суд Андреев айӑплӑ мар тесе йышӑннӑ, анчах патшалӑх айӑплавҫи кунпа килӗшмен, ӗҫе тепӗр хутчен пӑхса тухма янӑ. Приговора пӑрахӑҫламалли сӑлтав пулнӑ: присяжныйсенчен пӗри ашшӗ судпа айӑпланни пирки пӗлтермен.
«ДепутатКлуб» порталта РФ Патшалӑх Думине суйланнӑ депутатсен ӗҫ-хӗлне тишкернӗ. Усӑллӑ 50 парламентари йышне (ӑна кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче хатӗрленӗ) Чӑваш Енрен икӗ депутат ҫеҫ кӗрейнӗ.
Танлаштарӑма хатӗрлекенӗсем — Дмитрий Гусев тата Алексей Мартынов политологсем. Мускавра вӗсем парламентарисен уссине палӑртакан саккӑрмӗш интеграллӑ рейтинг йӗркеленӗ. ТОП-50 танлаштарӑма «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗ Анатолий Аксаков тата «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин пайташӗ Алена Аршинова лекнӗ. Анатолий Аксаков — ҫӳлтен виҫҫӗмӗш йӗркере, Алена Аршинова — 14-мӗшӗнче.
Танлаштарӑма хатӗрленӗ чухне парламентарисен массӑллӑ информаци хатӗрӗсенчи хастарлӑхне те шута илнӗ. Экспертсем каланӑ тӑрӑх, хӑшӗсен ячӗ-шывӗ МИХсенче янӑранипех ҫырлахнӑ, теприсем, Анатолий Аксаков пеккисем, чӑннипех те ӗҫленӗ.
Кӑрлач уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Ҫӗньял ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ тата депутатсем Илпеш ҫывӑхӗнчи ҫӗре урӑх категорие куҫарас ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Кун хыҫҫӑн «Про Город» хаҫата пӗр хӗрарӑм акӑ мӗн пӗлтернӗ: вӑл мероприятири хӗвӗшӳре пуҫ мимине чӗтрентернӗ.
Депутатсем Илпеш ҫывӑхӗнчи ҫӗре промышленноҫ категорине куҫарма хирӗҫ пулнишӗн сасӑланӑ. Ларӑва ял ҫыннисем те хутшӑннӑ. Вӗсем депутатсем йышӑнӑва сӑмах вӗҫҫӗн ҫеҫ тӑвасран шикленнӗ, ҫакна хут ҫине ҫырса ҫирӗплетмесӗр «халӑх тарҫисене» клубран кӑларса ярасшӑн пулман. Ҫапла майпа клубра хӗвӗшӳ тухнӑ. «Ку бунтра эпӗ шар куртӑм, пуҫ мимине чӗтретрӗм, амантӑм», - пӗлтернӗ ларӑва хутшӑннӑ Лилия Говорова.
Пуҫлӑх тата депутатсем полицейскисем пулӑшнипе ҫеҫ клубран тухайнӑ. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, йышӑнӑва прокуратура тӗрӗслевӗ хыҫҫӑн ҫеҫ хут ҫинче ҫирӗплетме пултараҫҫӗ.
Ӗнер Шупашкар районӗнче халӑх итлевӗ иртнӗ. Унта Илпеш ялӗпе юнашар логистика центрне тӑвас ыйтӑва пӑхса тухнӑ. Анчах халӑх ҫакна хирӗҫ пулнине палӑртнӑ. Ҫынсене акӑ мӗн шиклентерет: логистика центрӗ тӑвас сӑлтавпа влаҫри ҫынсем ҫав ҫӗр лаптӑкне Китай Иинвесторӗсене парасшӑн.
Пухӑва нумай ҫын килнӗ. «Развитие» (чӑв. «Аталанау») тулли мар яваплӑ общество докладчикне сӑмах чӗнме те паман-мӗн. Шупашкар районӗн пуҫлӑхӗ Владимир Дмитриев халӑха проект пирки тӗплӗнрех каласа парасшӑн пулнӑ, анчах халӑх ӑна сутӑнчӑк тесе каланӑ. Унта та кунта ӑна отставкӑна ямалли пирки илтӗннӗ.
Палӑртмалла: халӑх итлевӗ хыҫҫӑн 7 кун иртсен вырӑнти депутатсен логистика центрӗ валли ҫӗр уйӑрассине сасӑласа палӑртмалла. Мӗнле йышӑну тӑвӗҫ вӗсем? Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн паллӑ пулӗ.
Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Петр Мишин тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, ӑна тытса чарнӑ. Вӑл Шупашкарти хула строительствипе хуҫалӑх техникумӗн директорӗ те. Ӑна укҫа тӑкакланӑшӑн, должноҫӗпе ытлашши усӑ курнӑшӑн айӑпласшӑн.
Следстви шутланӑ тӑрӑх, кӑҫал авӑн уйӑхӗнче директор техникумӑн профсоюз организацине 340 пин тенкӗ куҫарма хушу панӑ, ку нухратпа культура мероприятийӗсем ирттермелле пулнӑ-мӗн. Анчах пуҫлӑх ку укҫапа путевка туянса канса килнӗ. «Ку укҫапа вӑл хӑй пӗлнӗ пек усӑ курнӑ, Словение каймашкӑн 346 пин тенкӗ тӑракан путевка туяннӑ, унта вӑл мӑшӑрӗпе каннӑ», - ҫапла пӗлтернӗ Следстви комитечӗ.
Ҫавӑн пекех директор пӗлтӗр авӑн тата раштав уйӑхӗсенче пӗр организаципе юсавпа строительство ӗҫӗсем тума килӗшӳ алӑ пуснӑ. Пӗтӗмӗшле сумма – 1,3 миллион ытла тенкӗ. Анчах подрядчик ӗҫе пурнӑҫламан, ун вырӑнне студентсем ӗҫленӗ – ку практика пулнӑ-мӗн. Подрядчик счечӗ ҫине вара килӗшӳре кӑтартнӑ сумма куҫнӑ.
Ӗнер, раштавӑн 19-мӗшӗнче, Шупашкар хулинчи Депутатсен пухӑвӗ чӗрӗк ӗмӗрхине савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уявларӗ. Ҫав ятпа ирттернӗ пухӑва Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн хӑтлӑ залне пуҫтарӑнчӗҫ.
Тухса калаҫакансем тӗрлӗ созывра депутат пулнисем вӑл е ку енӗпе тунӑ ӗҫсене палӑртрӗҫ. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та, Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн Председателӗ Альбина Егорова та, РФ Паташлӑх Думин депутачӗ Леонид Черкесов та, Шупашкар хулин сити-менеджерӗ Алексей Ладыков та депутатсене ырларӗҫ.
Кирек епле уяври пекех наградӑсем те пулчӗҫ. Шупашкар хула пуҫлӑхне — Депутатсен пухӑвӗн председательне Евгений Кадышева Михаил Игнатьев орден медалӗпех чысларӗ. Республика ертӳҫи ӗнер алӑ пуснӑ хушупа килӗшӳллӗн Евгений Кадышев «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медальне тивӗҫнӗ.
2020 ҫулхи раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен чи пӗчӗк ӗҫ укҫин виҫи ӳсӗ – РФ Патшалӑх Думи ҫакна виҫҫӗмӗш вулавра йышӑннӑ.
Депутатсем чи пӗчӗк шалу виҫи мӗн чухлӗ ӳсессине палӑртнӑ – 7,5 процент. Документра пулӑртнӑ тӑрӑх, ҫитес ҫултан ку виҫе 12 пин те 130 тенкӗпе танлашӗ. Ҫапла майпа вӑл 850 тенкӗ ӳсӗ. Палӑртмалла: халӗ чи пӗчӗк ӗҫ укҫин виҫи 11 пин те 280 тенкӗпе танлашать.
Паян, раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Олег Николаев ҫур ӗмӗрхи юбилейне уявлать.
Вӑл Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Чурпай районӗнче ҫуралнӑ. Малтан Шупашкарти строительство техникумӗнче, унтан И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче экономиста вӗреннӗ. Хӑй вӑхӑтӗнче Германире стажировкӑра пулнӑ. Пӗр ӗҫрен те пӑрӑнман вӑл: водитель те пулнӑ. хӑрушсӑрлӑх службин специалисчӗ те, техник-строитель те, тӗп бухгалтер та. Директор ҫумӗ, Пӗчӗк бизнесӑн лизинг компанийӗн пуҫлӑхӗ, Чӑваш Ен Экономика министерствинче предпринимательствӑна аталантаракан департамент ертӳҫи, министр ҫумӗ пулса, каярах банк тытӑмӗнче тӑрӑшнӑ.
Хӗрлӗ Чутай чӑвашне РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Анатолий Аксаков Фейсбукра саламланӑ.
Улатӑрти хастарсем хулана Мӑкшӑ Республикипе пӗрлештересси пирки калаҫма тытӑннӑ. Кун пирки «Известия Мордовии» хаҫатра ҫырнӑ.
Хастарсем ҫакна темиҫе сӑлтавпа ӑнлантарнӑ. Чи пӗрремӗшӗ – Улатӑр Шупашкартан 200 ҫухрӑмра вырнаҫнӑ, Саранскран вара – 150 ҫухрӑмра. Статьяра палӑртнӑ тӑрӑх, юлашки 5 ҫулта 5 мэр улшӑннӑ, хула лайӑх енне аталанман. Тӗслӗхрен, ҫӗнӗ ача пахчисем ҫӗклес вырӑнне «Солнышко» ятлине хупнӑ. Кӳршӗ республикӑра вара пач тепӗр май: шкулсем, ача пахчисем, спорт керменӗсем, ытти учреждени ҫӗкленеҫҫӗ. Улатӑрти стадиона чылай ҫул юсаман, ку ыйтӑва вара тахҫанах ҫӗкленӗ.
Улатӑрсене япӑх ҫулсем те пӑшӑрхантараҫҫӗ. Кунти чи лайӑх ҫулсем Мӑкшӑ Республикинчи чи япӑх ҫулсемпе танлашаҫҫӗ-мӗн. Хулара ҫӳп-ҫап контейнерӗсем сахал пулнӑран пӗлтӗр ӑпӑр-тапӑр сапаланса выртнӑ иккен. Хастарсем контейнерсем ларттарнӑ, анчах вӗсем те кивӗ тата ҫӗтӗк-ҫатӑк.
Вырӑнти тӳре-шара вара халӑх шухӑшне витӗм кӳресшӗн. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, Мӑкшӑ Республикин патшалӑх парӑмӗ пысӑк. Анчах хастарсене ку та хӑратман – Чӑваш Енӗн те парӑм пур. Хастарсем палӑртнӑ тӑрӑх, Улатӑрта пысӑк улшӑнусем ҫук.
Тутарстан ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ, халӗ Чӑваш Енре ӗҫлесе пурӑнакан Николай Угаслова «Красноармейски районӗн хисеплӗ ҫынни» хисеплӗ ят пама йышӑннӑ.
Ҫак ыйтӑва асӑннӑ районти Депутатсен пухӑвӗн ҫак эрнери ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ. Ларӑва Красноармейски район пуҫлӑхӗ — Депутатсен пухӑвӗн ертӳҫи Валерий Петров ертсе пынӑ.
Николай Угаслов Красноармейски районӗн пурнӑҫӗн аталанӑвне хастар хутшӑнать тесе пӗлтереҫҫӗ вырӑнтисем. Угаслов пулӑшнипе Красноармейскинче, Мӑн Шетмӗре тата Алманчӑкра чиркӳсем тӑваҫҫӗ. Шкулсемпе ача пахчисенче котельнӑйсем тума стройматериал уйӑрнӑ. Ҫул-йӗр тума та, культура мероприятийӗсене ирттерме те Николай Угаслов пулӑшать иккен. Ҫавна шута илсе вырӑнти тӳре-шарапа депутатсем ӑна хавхалантарма йышӑннӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (13.07.2025 15:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 25 - 27 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Александров Михаил Александрович, паллӑ авиаконструктор ҫуралнӑ. | ||
| Патман Николай Кириллович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Абужаров Анатолий Ильич, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ вӑрманҫи ҫуралнӑ. | ||
| Золотов Арсений Иванович, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |