Мурманск хулинче пурӑнакан Александр Иванов Шупашкар хулине куҫса килесшӗн. Вӑл Чӑваш Ен тӗп хулине вырӑнтисем епле хакланине пӗлесшӗн пулнӑ. Шупашкарсене хулана хаклама тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче ыйтнӑ.
Мурманскра ҫуралнӑ арҫын кунтисем Шупашкара хурланинчен тӗлӗннӗ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫавсем урӑх регионӗсенче пулса курман. Шупашкар хитреленсе пынине те вӗсем асӑрхасшӑн мар. Мурманскра хӗвеллӗ кунсем сахал. Хӗвелпе хӗртӗнме те май ҫукрах. Ҫынсем ытларах чух пусӑрӑнчӑк кӑмӑлпа ҫӳреҫҫӗ.
Александр Иванов Чӑваш Енре ача чухне пулкаланӑ. Унӑн асламӑшӗ (тен, кукамӑшӗ-ши? «Бабушка» тенӗ) кунта пурӑннӑ иккен. Ял Мурманскран 2500 километрта, Чӑваш Енри Улатӑр районӗнчи, вырнаҫнӑ.
Шупашкарта икӗ ача ашшӗне, 29 ҫулти арҫынна, пӗр эрне ытла шырани пирки пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: вӑл чӳк уйӑхӗн 28-мӗшӗнче килтен тухса кайнӑ та таврӑнман. Арӑмӗ ун патне шӑнкӑравланӑ, мессенджерсенче ҫырнӑ, анчах лешӗ хуравламан. Тӑванӗсем кун пирки полицие пӗлтернӗ, арҫынна нимеҫӗсем те шыранӑ.
Арҫынна раштав уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, паян, тупнӑ. Шел те, вӑл чӗрӗ мар. Унӑн виллине ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче тупнӑ. Следовательсем кун тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатма судпа медицина экспертизи ирттерме палӑртнӑ.
Арҫыннӑн арӑмӗ тата икӗ пӗчӗк ачи тӑлӑха юлнӑ.
Шупашкарта Ҫӗнӗ ҫул умӗн «Ачана – юратнӑ тетте» ыркӑмӑллӑх акцийӗ ирттересси йӑлара. Кӑҫал вӑл раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗнче пуҫланнӑ.
Тӑлӑх, ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ ачасене Ҫӗнӗ ҫул уявӗнче асамлӑх парнелес килет-и? Эппин, акцие хутшӑнса ырӑ ӗҫ тӑвӑр, шӑпӑрлансене теттесем парнелӗр.
Акци пирки тӗплӗнрех пӗлес килсен Шупашкар хулин Мускав районӗн администрацине шӑнкӑравласа пӗлӗр. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ: 23-52-18, 23-52-33, 23-52-29.
«Снежная королева» юмаха ача чухне чылайӑшӗ вуланӑ, телевизорпа та курнӑ. Унти тӗп сӑнар, хӗрача, Герда ятлӑ. Халӗ унашкал ятлӑ хӗрача Шупашкарта та пур.
Нумаях пулмасть тӗп хулара ашшӗ-амӑшӗ тин ҫуралнӑ пепкине Герда тесе ҫыртарнӑ. Хула администрацийӗн ЗАГС пайӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, унашкал ят тахҫантанпах пулман.
Палӑртмалла: ку ят пирӗн пата Скандинави ҫӗршывӗсенчен килнӗ. Куҫарсан вӑл «хӑватлӑ копье» тенине пӗлтерет.
Шупашкарти 31-мӗш шкул малашне Святослав Федоров офтальмолог ячӗпе хисепленӗ. Постановление хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков алӑ пуснӑ.
Святослав Федоров Гелмгольц ячӗллӗ куҫ чирӗсен патшалӑх институчӗн Шупашкарти филиалӗн клиника уйрӑмне ертсе пыма 1958 ҫулта килнӗ. 1960 ҫулта вӑл кунта искусственнӑй хрусталика куҫарса лартассипе пӗрремӗш операци ирттернӗ. Анчах революци экспериментне тӗрлӗрен йышӑннӑ, Святослав Федоров Шупашкартан кайнӑ.
Палӑртмалла: Шупашкарти «Куҫ микрохирургийӗ» тата пӗр урам Святослав Федоров ячӗпе хисепленет.
Паян ир-ирех, ҫур ҫӗр иртни 3 сехет те 40 минутра, Шупашкарти Чапаев урамӗнчи 5-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш корпусӗнчи пӗр хваттерте пушар тухнӑ. Ҫулӑм залра алхасма тытӑннӑ, сӗтел-пукана ярса илнӗ.
Ҫав самантра килте хваттере тара илнӗ хӗрарӑм, унӑн 3-ри ачи тата иккӗмӗш сыпакри йӑмӑкӗ пулнӑ. Ҫулӑм тухнине курсан вӗсем ӑна хӑйсем тӗллӗн сӳнтереймен, урама тухсан пушарнӑйсене чӗннӗ.
Пушара сӳнтернӗ чухне подъездран 5 ҫынна урама кӑларнӑ. Тӑваттӑмӗш хутра пурӑнакан 1 ҫулти ачана тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ. Сӗрӗмпе наркӑмӑшланнӑскере пульницӑна илсе кайнӑ.
Пушар розеткӑран тухнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Унта тӳрех темиҫе прибора чикнӗ-мӗн, ҫав шутра – гирлянда та.
Шупашкарти ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче пурӑнакан Гузель пӑшӑрханса ӳкнӗ – упӑшки пӗр эрне ӗнтӗ килте ҫук. Вӑл ӑна шыраса тупасшӑн, «Про Город» хаҫатран пулӑшу ыйтнӑ.
Икӗ ача ашшӗ, 29 ҫулти Альберт Шамсутдинов, чӳк уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ирхине 8 сехет ҫитеспе ӗҫе тухса кайнӑ. «Ҫав кун телефонӗ ҫине шӑнкӑрав каятчӗ, мессенджерсем ҫине ҫырусем ҫитетчӗҫ. Вырсарникун, раштавӑн 1-мӗшӗнче, телефонӗ ҫине шӑнкӑрав кайма пӑрахрӗ», - каласа кӑтартнӑ арӑмӗ.
Шамсутдиновсен ачисем 5-ре тата 1,5 ҫулта. Мӑшӑрӗ полицие кайса заявлени ҫырнӑ, халӗ ӑна полицейскисем те шыраҫҫӗ.
Килтен кайнӑ чухне Альберт хура калпак, хура куртка, хура шӑлавар, хура кроссовка тӑхӑннӑ пулнӑ.
Город-россии.рф сайтра ҫӗршыври чи илемлӗ хулана суйлас тӗллевпе хӗрӳ сасӑлав пырать. Вӑл вӗҫлениччен пӗр уйӑхран та катӑкрах юлнӑ. Ҫакна палӑртма кӑмӑллӑ: паянхи кун тӗлне Шупашкар пӗрремӗш вырӑнта пырать. Уншӑн 258 пин ытла ҫын сасӑланӑ. Иккӗмӗш вырӑнта – Нальчик, виҫҫӗмӗшӗнче – Курск.
«Раҫҫей хули. Наци суйлавӗ» проект сасӑлавӗ 2012 ҫултанпа иртет. 2013 ҫулта Шупашкар сасӑлавра пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ. Хальхинче те унӑн чи илемлӗ хула пулас шанчӑк пысӑк. Эппин, васкӑр!
Сасӑлав раштав уйӑхӗн 30-мӗшӗччен пырать, ҫав кун 15 сехетре вӗҫленет. Сасӑлава ҫак каҫӑпа хутшӑнмалла: http://xn----etbdra6aacodma.xn--p1ai/.
Сайт туса панӑ та укҫа тӳлемен. Шупашкарти организацисенчен пӗрин ертӳҫи ҫавӑн пек хӑтланнӑ. Хӑйӗн патӗнче ӗҫленӗ ҫынсенчен пӗрне вӑл ӗҫ укҫи тӳлемесӗр тарӑхтарнӑ. Лешӗ аптӑраса тӑман. Йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ.
2017 ҫулхи утӑ уйӑхӗнчен пуҫласа 2018 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗччен шалу парӑмӗ 100 пинтен иртнӗ. Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, пуҫлӑхӑн укҫа тӳлеме тупри пулнӑ.
Саккуна пӑснӑ пуҫлӑх тӗлӗшпе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри органӗсем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӗҫ укҫине ик уйӑх ытла тӳлемесен РФ Пуҫиле кодексӗн 145.1 статйин 2-мӗш пайӗпе килӗшӳллӗн явап тыттарма юрать.
Сайт тӑвакан тата ӑна сарас енӗпе ӗҫлекен организаци пуҫлӑхӗ тӗпчевҫӗсем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ хыҫҫӑн шалӑва йӑпӑр-япӑр тӳлесе татнӑ.
Роспотребнадзор пӗлтернӗ тӑрӑх, пневмонипе чирлекенсен йышӗ нумайланнӑ. ОРВИпе аптӑракан та чылай. Ку эрнере ку чирпе нушаланакан 5600 тӗслӗхе шута илнӗ. Иртнӗ эрнерипе танлаштарсан, 20 процент ытларах. 100 ҫынна пульницӑна вырттарнӑ, вӗсенчен ытларахӑшӗ – ачасем.
Пульницӑна пневмонипе чирлекенсем те нумаййӑн пыраҫҫӗ. Ку чирпе аптӑракансен йышӗ ытти ҫулсенчен 1,4 хут нумайрах. Чӳк уйӑхӗнче 600 ҫынна «пневмони» диагноз лартнӑ. Ытларахӑшӗ – аслӑ ӳсӗмрисем.
ОРВИпе чирлекенсен йышӗ нумайланнине кура республикӑри тӑватӑ шкулти (Шупашкарти – 1, Ҫӗнӗ Шупашкарти 3 шкул пирки сӑмах) тӑватӑ класра карантин пулнине палӑртнӑ.
+14.3 °C