Шупашкарти яхта клубӗ патӗнче шывра ишсе ҫӳрекен хӑна ҫурчӗсене илсе пырса вырнаҫтарнӑ. Атӑл юханшывӗ ҫине вырнаҫтарнӑ ҫав ҫуртсене хаклама республика Элтеперӗ Олег Николаев та пырса ҫитнӗ.
«Шыв ҫинчи хӑна ҫурчӗсем республикӑра кирлӗ пулас пирки иккӗленместӗп. Ку ен аталанма пуҫлать ҫеҫ-ха. Хаусботсем пурри туристсене илӗртӗ, Чӑваш Енри ҫӗнӗ шыв маршручӗсене тӗпчеме пулӑшӗ», — тенӗ Олег Николаев.
Шыври хӑна ҫурчӗсене кирек кам та кайса курма пултарать.
Хаусбот-ҫуртсене Ҫӗмӗрлери ятарлӑ завочӗ туса кӑларнине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Ҫӗнӗ йышши продукцие туянас кӑмӑллисем халех пур иккен. Вӗсемпе пуричнен ытла Тутарстанпа Пушкӑртстанра кӑсӑкланаҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан Галина Кузьмина ҫӗтӗк-ҫатӑкран кавир ҫыхать. Ҫак ал ӗҫӗпе вӑл унчченех кӑсӑкланнӑ. Тӑватӑ ҫул каялла ватӑ ҫын суккӑрланса юлнӑ. Юратнӑ ӗҫе ватӑ ҫын пӗрех пӑрахман. Вӑхӑта ирттермелле кинемей халӗ те кавир ҫыхать.
Юлашки вӑхӑтра Галина Борисовнӑна Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрӗн социаллӑ ӗҫченӗ Лина Емельянова пулӑшса пырать.
Кавирсене ватӑ ҫын тӑванӗсемпе пӗлӗшӗсене парнелет.
Чӑваш Енӗн тӗп архитекторӗ – ЧР строительство министрӗ ҫумӗ Алена Протасевич ӗҫрен кайнӑ. Вӑл ӗҫрен кайни пирки хушӑва паян, ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Ку должноҫре вӑл виҫӗ ҫул ӗҫленӗ.
Алена Протасевич Строительство министерствине 2021 ҫулхи ҫӗрте уйӑхӗнче килнӗ. Уннчен вӑл Шупашкарти «Классика» тулли мар яваплӑ обществӑра архитекторта ӗҫленӗ.
Халӗ строительство министрӗ виҫӗ ҫум юлнӑ: Владимир Максимов, Екатерина Филиппова тата Алена Александрина.
Ултавҫӑсем пӗр талӑкра Чӑваш Енри икӗ тухтӑра улталанӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти врач патне больницӑри заведующи шӑнкӑравланӑ, вӑл ӑна право хуралӗн органӗсенчен шӑнкӑравлӗҫ тесе асӑрхаттарнӑ. Ют ҫын, чӑн та, шӑнкӑравланӑ. Ҫавӑнпа медицина ӗҫченӗ Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин ӗҫченӗпе пуплетӗп пуль тесех калаҫнӑ. Ҫав этем хушнипе арҫын тӗрлӗ банкри хӑйӗн укҫине, пурӗ 2 миллион тенкӗ ытла, тӗрлӗ банкомат урлӑ куҫарнӑ.
Шупашкарти медицина сестри вара ӗҫтешне пулӑшас тенӗ. Лешӗ укҫине интернет-биржӑна хунине пӗлтернӗ. Улитавҫӑсем лешне укҫана каялла илес тесен поручитель карттин реквизичӗ кирлӗ тесе ӗнентернӗ. Банк карттин ревизитне пӗлнӗ хыҫҫӑ ултавҫасем инҫеит ҫыхӑну мелӗпе медсестар ячӗпе 1,5 миллион тенкӗ ытла кредит илнӗ, укҫана хӑйсен счёчӗ ҫине куҫарнӑ.
Шупашкарта вӑйпитти арҫын тӑххӑрти ачана ҫаратнӑ. Вӑл унӑн 750 тенкине туртса илнӗ. Преступлени кӑҫалхи кӑрлач уйӑхенчех пулса иртнӗ-ха. Халӗ вӑйпиттие явап тытарнӑ.
Усал шухӑшлӑ арҫын хулари Уруков урамӗнчи лавккара пӗр ачана тавар туяннӑ хыҫҫӑн сутуҫӑ укҫа каялла панине асӑрханӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн вӑлм ача хыҫҫӑн йӗрлесе кайнӑ. Ача кӑшкӑрсан та, укҫана парасшӑн пулмасан та 750 тенке туртса илнӗ. Унпа лавккана эрех илме кайнӑ.
Судпа унччен темиҫе хутчен те айӑпланнӑ 33 ҫулти арҫынна кӗҫех тытса чарнӑ. Тӑкака вӑл саплаштарнӑ-ха. Ҫапах та суд ӑна пӗр ҫул ӗҫлесе юсанмалла, ӗҫ укҫин 10 процентне патшалӑха тытса юлмалла йышӑну кӑларнӑ.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи управляющи компанисем ҫынсене укҫа ытларах шутласа панӑ.
Вырӑнти прокуратура ҫурт-йӗр калӑпӑшне Роскадастрпа тата управляющи организацисен сведенийӗпе танлаштарса пӑхнӑ. Управляющи компанисем ҫурт-йӗре тытса тӑнине асӑннӑ калӑпӑш тӑрӑх шутласа параҫҫӗ-ҫке.
Тӗрӗслев управляющи компанисем хӑш-пӗр хваттерсен калӑпӑшне 0,1 тӑваткал метртан пуҫласа 2,4 тӑваткал метр таран ӳстерсе кӑтартнӑ иккен.
Тӗрӗслев тӑрӑх надзор органӗ 5 управляющи компани пуҫлӑхӗн ячӗпе асрхаттару хучӗсем шӑрҫаланӑ. Кӑлтӑка пӗтернине прокуратура тӗрӗслесе тӑрӗ.
Республика кунӗнче Шупашкара Пушкӑртстан Республикинчи Пишпӳлек районӗнчи «Асанне арчи» наци культура центрӗ ҫумӗнчи «Ҫеҫпӗл» фольклор коллективӗ килсе ҫитӗ. Унӑн ертӳҫи — Людмила Григорьева.
Фольклор коллективне 2020 ҫулта йӗркеленӗ. Ушкӑна ҫӳрекенсем халӑхӑмӑрӑн йӑли-йӗркине упраса хӑварассипе тӑрӑшаҫҫӗ. Вӗсем тӗрлӗ юрӑ-ташша, вӑййа аван пӗлеҫҫӗ, фольклор экспедицийӗсене хутшӑнаҫҫӗ. Коллектив репертуарӗнче — авалхи чӑваш халӑх юррисем.
«Ҫеҫпӗл» фольклор коллектив «Мӑнкун», «Питрав», «Сурхури», «Нартукан», «Улах», «Ниме», «Акатуй», «Ҫимӗк» этнокультура уявӗсене пӗрмай хутшӑнать.
Ҫертме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Республика кунӗнче, Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремре пӗтӗм чӑвашсен XII Акатуйӗ иртӗ. Ҫурхи ака-суха ӗҫӗ вӗҫленнине халалланӑ уява Чӑваш Енри тата ҫӗршывӑмӑрӑн тӑхӑр регионӗнчи чи лайӑх коллективсем килсе ҫитӗҫ. Уяв 17 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Программӑна вӑйӑ карти илемлетӗ, авалхи чӑваш халӑх юррисем янӑрӗс. Профессилле пултарулӑх коллективӗсем халӑхӑмӑрӑн авалхи йӑли-йӗркине кӑтартӗҫ. Ҫав шутра —Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ, Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ пулӗҫ.
Мускаври, Питӗрти, Пушкӑртстан, Мари Эл тата Тутарстан республикисенчи; Ленинград, Мурманск, Оренбург, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи коллективсем пулӗҫ.
Республика кунӗ пулнӑ май Шупашкарта Хӗрлӗ тӳремре эрех-сӑра сутмӗҫ. Ку ҫӗртме уйӑхӗн 23-24-мӗшӗсене пырса тивет. Эрех-сӑрана ирхи 10 сехетрен пуҫласа 22 сехетчен сутмӗҫ. Республикӑра уявсенче ҫакнашкал йӗркене пӑхӑнасси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ.
Республика кунӗнче, ҫӗртме уйӑхӗн 23-24-мӗшӗсенче, чылай мероприяти пулать. Йӑлана кӗнӗ «Руҫ маҫтӑрӗсем», «Раҫҫей ҫӑлкуҫӗсем», «Черчен чечексем», Пӗтӗм чӑвашсен Акатуйӗ...
Аса илтерер: ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Мускава Пӗтӗм чӑвашсен Акатуйӗ иртнӗ.
Банк ӗҫченӗсем 87-ри старике палламан ҫынсене укҫа куҫарса парассинчен хӑтарасшӑн пулнӑ – унпа калаҫнӑ, анчах ӳкӗте кӗртеймен.
Ултавҫӑсем старике ҫапла суйнӑ: укҫа палламан ҫынсен аллине ан лектӗр тесен ӑна «хӑрушсӑр счет» ҫине куҫармалла. Ватӑскер лешсем каланине икӗ эрне пурнӑҫланӑ. Вӑл банка пынӑ, кредит пайӗн ӗҫченӗсем сисчӗвленӗ, кун пирки полицейскисене те каланӑ. Анчах пенсионера никам та чарайман. Ултавҫӑсем ӑна ҫав тери вӑйлӑ ӗнентерсе лартнӑ.
Ҫапла старик темӗнле счетсем ҫине 2 миллион тенкӗ куҫарнӑ. Кредит илнӗ чухне вӑл укҫа дача тума тата ача кӗтекен мӑнукне пулӑшма кирлӗ тесе суйнӑ.
-0.7 °C