Чӑваш Енре халӑх пурнӑҫ шайне лайӑхлатасси ҫинчен хушу кӑларма хатӗрленнине тунтикун Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: ҫавӑн пирки Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе ирттернӗ канашлура пӗлтернӗччӗ. Ун чухне Михаил Васильевич ӗҫлӗ хута йӗркелесе ҫитермеллине палӑртнӑччӗ. Паян вара Элтепер хушӑва алӑ пуснӑ. Ҫӗнӗрен йышӑннӑ документ сывлӑх сыхлавне, вӗрентӗве, культурӑна, спорта, общество инфраструктурине пырса тивӗ. Михаил Игнатьев Элтепер хушӑвне пурнӑҫлама ҫитес ҫул республика хыснинчен 3,4 миллиард тенкӗ уйӑрӗҫ. Хушӑва пурнӑҫа кӗртессишӗн Чӑваш Ен Правительстви тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсем яваплӑ.
Шупашкара Мускав хирургӗ Евгений Зорин килнӗ. Вӑл хырӑмлӑха резекци тумалли операципе ӑсталӑх класӗ ирттернӗ. Ку операци мӑнтӑр ҫынсене кирлӗ, вӗсем начарланаймаҫҫӗ пулсан вӑл шӑпах пулӑшӗ.
Пирӗн республикӑра ку таранччен кунашкал операци туман-ха. Ку – пӗрремӗш. Пӗр хӗрарӑм мӑнтӑр, ниепле те начарланайман. Тухтӑрсем ӑна кунашкал операци ирттерме сеннӗ, вӑл килӗшнӗ. Евгений Зорин Шупашкар пульницинче кунашкал икӗ операци тунӑ.
Хырӑмлӑха резекци туни мӗн-ха вӑл? Хирург хырӑмлӑхран 1 сантиметр диаметрлӑ ҫӳхе ҫанӑ тӑвать, хырӑмлӑх 10 миллилитр ҫеҫ тӑрса юлать, ыттине касаҫҫӗ. Ҫапла майпа пациент сахалрах ҫиме тытӑнать, начаранать.
«Республикӑн синкер медицини тата васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗ» хысна учрежденийӗнче пӗлтерне тӑрӑх, васкавлӑ пулӑшу номерӗпе теприсем шӳтлесе те шӑнкӑравлаҫҫӗ.
Тӗрӗссипе, тухтӑрсен выляса ларма вӑхӑт ҫук. Иртнӗ эрнере, авӑн уйӑхӗн 16-22-мӗшӗсенче, диспетчерсем 10 пин ытла шӑнкӑрав йышӑннӑ. Васкавлӑ пулӑшу машини 5720 пациент патне тухса кайнӑ. 3209 ҫынна пульницӑна вырттарма илсе кайнӑ. Кая юлмасӑр пулӑшмалла тӗслӗхсем те пулаҫҫӗ. Иртнӗ эрнере ун пеккисем 5 процент тупӑннӑ.
Диспетчер ыйтӑвне тӗрӗс те уҫӑмлӑн хуравлама сӗнеҫҫӗ. Апла тусан васкавлӑ пулӑшу машини вырӑна хӑвӑртрах тухса кайӗ. Ӑҫта пымаллине те йӗркеллӗ ӑнлантарма ыйтаҫҫӗ. Ҫын урамра пулсан хушма ориентирсене кӑтартма сӗнеҫҫӗ.
Чӑваш Енре халӑх пурнӑҫ шайне лайӑхлатасси ҫинчен хушу кӑларма хатӗрленеҫҫӗ. Ҫакӑн пирки паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе ирттернӗ канашлура пӗлтернӗ.
Ҫӗнӗрен йышӑнма палӑртнӑ документ сывлӑх сыхлавне, вӗрентӗве, культурӑна, спорта, общество инфраструктурине пырса тивӗ.
2020 ҫулта сывлӑх сыхлавне хушма укҫа 1 млрд тенкӗ яма палӑртаҫҫӗ. Вӑл тухтӑр ҫурчӗсен пурлӑхпа техника никӗсне ҫӗнетме кайӗ.
Республикӑри шкулсене ҫитес пилӗк ҫулта тӗпрен юсасшӑн. Отрасле 2020 ҫулта 1,2 миллиард тенкӗ хушма укҫа кайӗ.
Муниципалитетсен архивӗсем, вулавӑшсем, культурӑпа кану учрежденийӗсем валли 500 миллион тенкӗ уйӑрасшӑн. Спорт лапамӗсене тума тата юсаса ҫӗнетме те палӑртнӑ. Ун валли килес ҫул 500 миллион тенкӗ пӑхса хӑварасшӑн.
Ял ҫыннисене паха шывпа тивӗҫтерме килес ҫул 200 миллион тенкӗ уйӑрасшӑн.
Шурашкарта пурӑнакан 28 ҫулти мотоциклист хапха алӑкне пырса ҫапӑннӑ. «Сузуки» мотоцикл рулӗ умне ларнӑ чух ҫамрӑк арҫын мотошлем тӑхӑнман.
Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, инкек ӗнер, авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, 17 сехет те 35 минутра пулнӑ. Мотоциклист Атӑлӑн Шупашкарти Мускав районӗнчи ҫыранӗнче вырнаҫнӑ яхтӑсен клубӗ патӗнчен иртнӗ. Малтан вӑл 24-ри Шупашкар хӗрӗ ҫине пырса кӗнӗ. Унтан мотоцикл ҫултан пӑрӑнса кайса хапха алӑкне пырса ҫапӑннӑ. Сурана пула мотоциклист та, унӑн пассажирӗ те (Мари Элти 26-ри хӗрарӑм) вырӑнтах вилнӗ. Сӑмах май, пассажир та мотошлем тӑхӑнман. Инкеке лекнӗ ҫуран ҫӳрекен ҫав териех аманман. Унӑн сывлӑхӗ аптӑрамасть тесе ӗнентернӗ тухтӑрсем.
«Сывлӑх сыхлавӗ» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн кӑҫал пирӗн республикӑна мобильлӗ 16 фельдшерпа акушер пункчӗ килнӗ. Вӗсенчен саккӑрӑшӗ утӑ уйӑхӗнче ҫитнӗ. Ҫак кунсенче республикӑна таиа тепӗр 8 ФАП килнӗ. Ҫавӑн валли федераци хыснинчен 55 миллион тенкӗ уйӑрнӑ тесе пӗлтерет Чӑваш.Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви.
Пӗлтӗр пирӗн республика туяннӑ пилӗк мобильлӗ ФАПпа пӗрлех Чӑваш Енре куҫса ҫӳрекен 21 феььдшерпа акушер пункчӗ ӗҫлӗ. Вӗсем кашни районта пӗрер пулӗҫ. Кунсӑр пуҫне тата ҫулталӑк вӗҫлениччен куҫса ҫӳрекен маммограф тата флюорограф илсе килӗҫ.
Урапа ҫинчи ФАПсем сахал йышлӑ ялсене ҫитӗҫ. Вӗсем пулӑшнипе ялта пурӑнакан 33 пин ҫынна тухтӑрсем тӗрӗслӗҫ тесе шантараҫҫӗ ЧР Сывлӑх сыхлав министерствинче.
Чӑваш Енре Глаукома центрӗ уҫасшӑн. Ҫакӑн пирки ӗнер, авӑн уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Республикӑн клиника офтальмологи пуььницинче сӑмах хускатнӑ. Сывлӑх сиплев учрежденийӗнче глаукома диагнозӗллӗ пациентсем валли уҫнӑ шкулӑн черетлӗ занятийӗ иртнӗ.
Мероприятие пуььницӑн тӗп врачӗ, ЧР Сывлӑх сыхлав министерствин штатра тӑман тӗп специалисчӗ-офтальмологӗ Дмитрий Арсютов уҫнӑ. Вӑл ӗнентернӗ тӑрӑх, республикӑра глаукомӑпа чирлисен реестрне йӗркеленӗ. Ҫывӑх вӑхӑтра Глаукома центрне уҫасшӑн. Унта чирлисем ҫулталӑкра сахалтан та пӗр хут тӗрӗсленейӗҫ.
«Глаукома — куҫӑн хӑрушӑ чирӗсенчен пӗри. Вӑл суккӑрлатма пултарать. Пирӗн пульницӑра ӗҫлекенсем ҫав чирпе аптӑракансемпе кунсерен тӗл пулаҫҫӗ. Чи кирли — пациентсемпе вӗсен ҫывӑх ҫыннисене глаукомӑн аталанӑвне чарса лартма май пуррине ӑнлантарасси», — тенӗ Дмитрий Арсютов.
Чӑваш Енре «Плавание для всех» (чӑв. Пурин валли ишев) программӑна пурнӑҫа кӗртесшӗннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев Мускавра Пӗтӗм Раҫҫейри ишев федерацийӗн вице-президенчӗпе Игорь Горинпа тӗл пулнӑччӗ. Унта ишме хӑнӑхтарас тӗлӗшпе ведомствӑсем хушшинче программа йышӑнасси пирки калаҫнӑччӗ. Федераци шайӗнчи программа тӗрлӗ ӳсӗмрисене тата халӑхӑн тӗрлӗ социаллӑ сийне пырса тивмелле.
Ӗнер Чӑваш Ен Сывлӑх сыхлав министерствинче ведомствӑсем хушшинчи канашлу пулса иртнӗ. Унта ишмелли бассейнсенче медицина пӳлӗмӗсем уҫас ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Унта Владимир Викторов министр тата ытти тӳре-шара хутшӑннӑ.
Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Выҫлинче ҫӗнӗ ФАП хута кайнӑ. Фельдшерпа акушер пунктне паян савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ.
Паян республикӑра Пӗрлехи информаци кунӗ иртнӗ май асӑннӑ района Шупашкартан пырса ҫитнӗ тӳре-шара та хӗрлӗ хӑю касма хутшӑннӑ. Патшалӑхӑн конкурентлӑ политика тата тариф службин ертӳҫи Марина Кадилова, Йӗпреҫ район пуҫлӑхӗ Александр Яковлев, Йӗпреҫ район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Сергей Горбунов, Хурамал ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Дмитрий Петров, Йӗпреҫ район пульницин тӗп врачӗ Наталья Мясникова, ял ҫыннисем хутшӑннӑ.
Вӗсем вырӑнтисем малашне хӑтлӑ ФАПра тухтӑр пулӑшӑвӗ илме пултарассине каланӑ. Ял ҫыннисем те ҫӗнӗ тухтӑр ҫурчӗшӗн савӑннӑнине палӑртнӑ, ӑна уҫнӑшӑн тав тӑвакансем те тупӑннӑ.
Мотоблок темле пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ транспорт мар-ха. Апла пулин те ун умне ларнӑ чух асӑрхануллӑ пулмалла.
Авӑн уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Красноармейски районӗнче мотоблокпа пыракан арҫын инкеке лекнӗ. Ун пирки ШӖМӗн Красноармейски районӗнчи полици уйрӑмне тухтӑрсем пӗлтернӗ. Васкавлӑ пуьюлӑшу уйрӑмне арҫын ҫул-йӗр ҫинчи инкеке пула лекнӗ.
Арҫын каҫхи пилӗк сехет тӗлӗнче «Шупашкар –.Сурски – Шӑпӑрлӑвар» ҫулпа пынӑ. «Нева» мотоблок прицеппа пулнӑ. Ҫул айккипе пыраканскерӗн транспорчӗ ҫаврӑнса ӳкнӗ. Руль умне лариччен кӑшт маларах эрех ӗҫнине арҫын тунман.
Хӗрарӑмсем те руль умне ӳсӗрле ларнине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах _ /news/23063.html|пӗлтернӗччӗ__. Аса илтерер:
Вӑрнар районӗнче пурӑнакан 46 ҫулти хӗрарӑм ҫул-йӗр инспекторӗсенчен тарма хӑтланса пульницӑна лекнӗ.
+2.3 °C