Чӑваш Енри юрӑпа ташӑ ансамблӗ Испанири Бургос хулинче утӑ уйӑхӗн 11—15-мӗшӗсенче иртнӗ «Chiudad de Burgos» Пӗтӗм тӗнчери фольклор фестивальне хутшӑннӑ. Индири, Эквадорти, Мексикӑри, Чехинчи ансамбльсемпе пӗрле сцена ҫине тухнӑ чӑвашсене унти хаҫат ырласа ҫырнӑ.
«Фестиваль хулари чи кӗтнӗ культура пулӑмӗ пулса тӑрать. Чӑваш Енри динамикӑллӑ ташӑсем тӗнче культурине халалланӑ каҫа уҫрӗҫ.. Концертра Раҫҫейри чӑваш ушкӑнӗн Тухӑҫ Европӑри ташшисем уйрӑмах уйрӑлса тӑчӗҫ», – тесе ҫырнӑ Испанири Бургос хулинче тухса тӑракан «Diario de Burgos» хаҫат.
«Chiudad de Burgos» фестиваль кӑҫалхипе 41-мӗш хут иртнӗ. Чӑваш Енри патшалӑх академи юрӑпа ташӑ ансамблӗ унта иккӗмӗш хут кайнӑ. Унччен вӑл 1999 ҫулта Бургос сцени ҫинче куракана тыткӑнланӑ.
Асӑннӑ хулари фестиваль вӗҫленнӗ хыҫҫӑн ансамбль ҫав ҫӗршыври Португалете тата Баске хулисенчи фестивале хутшӑннӑ.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ирттернӗ канашлура ачасен ҫуллахи канӑвне епле йӗркеленине тишкернӗ. Ҫуллахи сменӑра канма 465 организаци хӑйӗн алӑкне уҫнӑ. Ҫу каҫипе 39 пин ача вӗсенче канӗ.
Чӑваш Енӗн ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Сергей Дмитриев канӑва йӗркелекенсем хӑрушсӑрлӑх ыйтӑвне те тимлӗх уйӑрнине ӗнентернӗ. ЧР вӗренӳ министрӗ Юрий Исаев та лару-тӑрӑва ырланӑ. Ку пӗтӗмлетӗве эпир Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ кӗске хыпар тӑрӑх тӑватпӑр.
Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ Улатӑрти «Янтарный» уйлӑхран Пӑрачкаври ача ҫуртӗнче ӳснӗ 15-ри пике тухса тарнине пӗлтернӗччӗ. Каярах ача чиперех тупӑннине, уйлӑхран ирӗклӗн тухса кайма пултарнӑ фактпа прокуратура тӗрӗслев ирттерсе яваплисен ячӗпе асӑрхаттару хучӗ ҫырнине те Чӑваш халӑх сайчӗ ҫырнӑччӗ.
Чӑваш наци музейӗнче ҫак уйӑхӑн 6-мӗшӗнче Асамат Балтаев ҫамрӑк художник-медальерӑн «Монетное искусство» (Манет ӳнерӗ) ятпа курав уҫӑлнӑ. Унта ӑна «Сувар» фонд президенчӗ Тимер Тяпкин Асамата малашне те ӑнӑҫу сунса Константин Иванов сӑнӗллӗ 1 тенкӗлӗх укҫа (ӑнӑ 1991 ҫулта кӑларнӑ) парнеленӗ.
Курава уҫма (вӑл ҫурла уйӑхӗн 6-мӗшӗччен ӗҫлӗ) искусствоведсем, скульпторсем, тӑванӗсемпе ҫывӑх ҫыннисем хутшӑннӑ.
Асамат Балтаев монета тата медальер пултарулӑхне Чехинчи Ниса ҫинчи Яблонец хулинче аслӑ шкулта туптанӑ. Вӑл — Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ художникӗн, скульпторӑн, гравировщикӑн Николай Балтаевӑн ывӑлӗ.
Пӗлтӗрхи кӗркунне Асамат Балтаев Ленинград блокадине Ҫӗнӗ Зеландири 5 долларлӑ укҫа ҫине куҫарнине эпир пӗлтернӗччӗ. Ку хыпара «Золотой червонец» (чӑв. Вунӑ тенкӗллӗх ылтӑн укҫа) ылтӑн нумизматика порталӗ ҫырнӑччӗ.
Ҫӗмӗрлери 18 ҫулти Авель Лукина альтернативлӑ граждан службине яма килӗшмен. Вӑл призывпа ҫар службине каяс вырӑнне альтернативлӑ майпа ҫар тивӗҫне пурнӑҫлас тенӗ, анчах призыв комиссийӗ каччӑн ыйтӑвне тивӗҫтермен, ракета ҫарне янӑ.
Яш «Свидетели Иеговых» ушкӑнра тӑнӑ. Ку йыш пирӗн ҫӗршывра экстремистла шутланать. Капла йышӑнӑва хӑй вӑхӑтӗнче РФ Аслӑ сучӗ кӑларнӑ.
Каччӑна альтернативлӑ службӑна мӗншӗн яма килӗшменни пирки Чӑваш Енӗн ҫар комиссаричӗн ӗҫченӗ Сергей Козюра ҫапларах ӑнлантарнӑ: «Ку вӑл — призыв комиссийӗн йышӑнӑвӗ. Ку — коллективлӑ орган, ӑна председатель пулса муниципалитет пӗрлешӗвӗн пуҫлӑхӗ ертсе пырать». Унтан Сергей Козюра суйлав комиссийӗн ӗҫ-хӗлне йӗркелекен саккун пур текелесе ӑнлантарнӑ.
Ку хыпара «Правда ПФО» интернет-хаҫат «Говорит Москва» портал ҫине таянса хыпарланӑ.
Шупашкарта «Амазони» этнокомплекса тӑвас сӑмах пуҫласа тухнӑранпа вӑхӑт самай иртрӗ. Кайран ӗҫ майӗпен вырӑнтан хускалчӗ. Комплексшӑн яваплисем проектпа федераци программине, «2011-2018 ҫулсенче РФ туризма аталантарасси» ятлине, лекрӗҫ, укҫана унтан та илейрӗҫ. «Шупашкара 500 ҫул» паркра ӗҫ хускални халӗ сисӗнет. Ҫак уйӑхӑн ҫурринче унта журналистсене илсе кайса кӑтартрӗҫ. Вӗсене ытти объектпа пӗрлех амазонкӑсен тӑватӑ кӳлепине вырнаҫтарнине кӑтартнӑччӗ.
Этнопаркри ӗҫсемпе паллашма ҫак кунсенче «Чеб ру» порталти журналистсем те кайнӑ. Вӗсен вичкӗн куҫӗ Халӑх паттӑрӗсен эпосӗнчи сӑнарсен аллейине хытах тишкернӗ. Амазонкӑсенчен пӗри ҫеҫ тухья тата чӑваш тӗрриллӗ тумтир тӑхӑннӑскер иккен. Пӗри аллине амантнӑ ҫын пек тытса тӑнӑн туйӑннӑ, тепри — урасӑр тейӗн...
Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Станъялти почта историйӗн музейне, вӑл М7 трассӑн 630-мӗш ҫухрӑмӗнче вырнаҫнӑ, уҫӗҫ.
Асӑннӑ районти «Тӑван Ен» хаҫатра пӗлтернӗ тӑрӑх, «хальхи вӑхӑтра 200 тӑваткал метр лаптӑклӑ музей ҫуртӗнче витринӑсем тата хатӗр-хӗтӗр вырнаҫтарнӑ. Кунсӑр пуҫне 8 экспозици конструкцийӗ: почта станцийӗ, тимӗрҫӗ, сӑра лаҫҫисем, хурал башни, платник эртелӗ, тӑм савӑт ӑсталӑхӗ, суту-илӳ лавкки, пир-авӑр мастерскойӗ йӗркеленӗ».
Музейри экспонатсене Шӑмӑршӑ районӗнчен, Буинскран ярса панӑ иккен. Станьял тӑрӑхӗнчи Владимир Деревьев музея кивӗ пукансем, шкапсем, патефон панӑ.
«Чӑваш керем» проекта Сергей Сорокин ятлӑ хастар пурнӑҫа кӗртме тӗллев лартнӑ. Унта «Чемен карти» этнокомплекс, сӑвар-пӑлхар-чӑваш культурин этнографи музейӗ, Ҫӗпӗр тракчӗн тата Стан Ял почта станцийӗн музейӗ, «Сувар» хӑна ҫурчӗн комплексӗ тата кӗрет.
Чӑваш Енӗн премьер-министрӗ пулнӑ Наталия Партасова пирӗн республикӑри усламҫӑсене хӳтӗлеме килӗшмен. «Трактор савучӗсем» концернта пуҫлӑхӑн ҫумӗ пулса тӑрӑшакан хӗрарӑм мӗншӗн унчченхи вырӑнтах, трактор кӑларакансем патӗнчех, юлас тенипе «Правда ПФо» интернет-хаҫат кӑсӑкланнӑ.
Наталия Партасова Чӑваш Енри усламҫӑсене хӳтӗлекен уполномоченнӑя ларӗ сӑмах вӑрттӑн-хӗрттӗн калаҫусенче сарӑлнӑ. Тӑватӑ уйӑх пушӑ тӑракан ҫак вакансие Чӑваш Енӗн экс-премьер-министрӗ йышӑнма килӗшмен.
«Омбудсмен должноҫне йышӑнма сӗнӳпе ман пата тухнӑ. Вӑл ыйтупа эпӗ Чӑваш Ен Элтеперӗпе Михаил Игнатьевпа та тӗл пулнӑ. Тӑван республикӑна манӑн питӗ таврӑнас килетчӗ. Анчах концернта пуҫланӑ проектсене ҫурма ҫулта хӑвармалла мар тесе ыйтрӗҫ. Пирӗн предприятисем халӗ аталанӑвӑн ҫӗнӗ тата питӗ яваплӑ тапхӑрӗнче», — каласа кӑтартнӑ вӑл Александр Белов журналиста.
Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн депутачӗн, Шупашкар хулинчи анлӑ сарӑлнӑ шӑл клиникисенчен пӗрин тӗп тухтӑрӗн Юрий Зоринӑн Фейсбукри тусӗсем вӑл скандинави мелӗпе ирсерен залив хӗррипе утса ҫӳренине аван пӗлеҫҫӗ. Темле ҫанталӑкра та тухтӑр ятарлӑ икӗ туя алла илсе урама тухать. Спорт тумтирне тӑхӑннӑскер юрлӑ-ҫумӑрлӑ е ӑшӑ-сивӗ ҫанталӑка пӑхмасӑрах уҫӑлса ҫӳрет.
Паян Юрий Зорин Т́ӑван радиора тата Чӑваш Енӗн Наци телевиденийӗнче харӑсах тӳрӗ эфира тухакан «Ирхи салам» кӑларӑмра пулнӑ. Унта та вӑл спорт тумӗпех пынӑ. «Кӑларӑм кӑсӑклӑ пулнине ӗненес килет — кӗске вӑхӑтра эпӗ сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗрки, стоматологи тата профлактика пирки усӑллӑ чылай канаш пама тӑрӑшрӑм», — тесе ҫырнӑ вӑл Фейсбукри хӑйӗн страницинче паян.
Юхмапа Пӑла тӑрӑхӗнче пурӑнакансен инфраструктурине аталантарма Чӑваш Ен Элтеперӗн гранчӗ тивӗҫнӗ. Укҫа парасси ҫинчен калакан хута районта иртнӗ Акатуй вӑхӑтӗнче савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура Михаил Игнатьев панӑ.
Ял хуҫалӑх продукцине туса илессипе Патӑрьел районӗ республикӑра иккӗмӗш вырӑнта. «Ҫулталӑк пуҫланнӑрапа ял хуҫалӑх предприятийӗсемпе фермер хуҫалӑхӗсенче сӗт суса илесси 20 процент ӳснӗ. Раҫҫей Федерацийӗн тата республикӑн программисене те хастар хутшӑнаҫҫӗ. Шӑпах ҫак тата ытти кӑтартусем района республикӑри хуласемпе районсем хушшинче виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑнма, Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ районӑн обществӑлла инфраструктурине аталантарма паракан Гранта (6 млн тенкӗ) ҫӗнсе илме пулӑшнӑ», — хыпарлать асӑннӑ тӑрӑхри «Авангард» хаҫат.
Тӗрлӗ шайри тӳре-шарана Раҫҫейри массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче асӑнни тӑрӑх «Медиалогия» компани рейтинг вӗҫӗмех хатӗрлет. Ҫу уйӑхӗнче чӑваш парламенчӗн спикерӗ Валерий Филимонов ака уйӑхӗнчинчен 7 йӗрке чакнӑ. Ака уйӑхӗнче ЧР Патшалӑх Канашӗн Ертӳҫи пуш уйӑхӗнчинчен 8 утӑм чакнӑ.
Танлаштарӑмра Питӗр спикерӗ Вячеслав Макаров, Мускаври Алексей Шапошников тата Крымри Владимир Константинов малти вырӑнсене йышӑннӑ. Чи сахал асӑнаканни — Мари Элти Юрий Минаков.
Маларах Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев нарӑс уйӑхӗнче 2 йӗрке ҫухатнине пӗлтернӗччӗ. Малтан вӑл 34-мӗш йӗркере пулнӑ тенӗччӗ вӑл хыпарта. Ун чухне МИХсем пуринчен ытла Мускав мэрне Сергей Собянина, Мускав облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрне Андрей Воробьева тата Тутарстан ертӳҫине Рустам Минниханова асӑннине пӗлтернӗччӗ.
-2.7 °C