Республикӑра 2015 ҫул вӗҫӗнче 99 хаҫат тата 38 журнал тухса тӑнӑ. Халӗ, Роскомнадзор пӗлтернӗ тӑрӑх, 69 хаҫат тата 20 журнал тӑрса юлнӑ. Кунсӑр пуҫне 1 бюллетень, 1 сборник, 1 каталог пур.
Эппин, виҫӗ ҫулта республикӑра 50 яхӑн хаҫат-журнал пӗтнӗ. Электронлӑ МИХсен те лару-тӑру лайӑхах мар: вӗсем те чакнӑ. Паянхи кун тӗлне Чӑваш Енре 1 радиопрограмма, 11 радиоканал, 8 телеканал регистрациленнӗ. Тата икӗ информагентство пур.
Тетелти кӑларӑмсене Чӑваш Енри Роскомнадзор уйрӑмӗ урлӑ регистрациленмеҫҫӗ, ҫавна май вӗсем 2018 ҫул вӗҫӗ тӗле регистрациленнӗ 112 МИХсен списокне кӗмеҫҫӗ.
«Медиалоги» федераци информаципе аналитика компанийӗ Атӑлҫи федераци округӗнчи субъектсенчи тӗп хуласен пуҫлӑхӗсен медиатанлаштарӑмне хатӗрленӗ. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков унта виҫҫӗмӗш йӗркене йышӑннӑ.
2018 ҫулта Алексей Ладыковӑн медиаиндексӗ, 2017 ҫулхипе танлаштарсан, хӑпарнӑ: 4500 ытларах. Ҫапла майпа ку кӑтарту 39124-па танлашнӑ. Медиаиндекса шутланӑ чухне федераци тата регионти массӑллӑ информаци хатӗрӗсене тишкернӗ, вӗсенчи кӑтарту тӑрӑх медиатанлаштарӑм хатӗрленӗ.
Паян, кӑрлачӑн 12-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Sputnik информаци агентстви» холдингӑн «Россия сегодня» (чӑв. Раҫҫей паян) журналисчӗпе Асука Токуямӑпа тӗл пулнӑ. Элтеперпе калем ӑсти Чӑваш Енӗн Спорт министерствин олимп резервӗн 3-мӗш спорт шкулӗнче курнӑҫнӑ. Унта паян ЧР Пуҫлӑхӗн кубокне ҫӗнсе илессишӗн турнир тата Атӑлҫи округӗн чемпионачӗ иртнӗ.
Асука Токуяма пирӗн республикӑна медицина туризмӗн тӗллевӗпе килнӗ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, Чӑваш Енре тухтӑрсене лайӑх хатӗрлеҫҫӗ. Медицина пулӑшӑвне илме те пирӗн патра ҫӑмӑл тесе шухӑшлать Япони журналисчӗ.
Михаил Игнатьев хӑнана республикӑн социаллӑ экономика аталанӑвӗпе паллаштарнӑ, ял хуҫалӑхӗ сывлӑха сыхлас отраслӗсем ҫинчен каласа кӑтартнӑ, Японипе туслӑ ҫыхӑну тытма ӗмӗтленнине пӗлтернӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев журналистсене, полиграфи предприятийӗсемпе издательствӑсенче ӗҫлекенсене, пичетпе массӑллӑ информаци хатӗрӗсен ветеранӗсене професси уявӗсемпе – Раҫҫей тата Чӑваш пичечӗн кунӗсемпе — «чун-чӗререн» саламланӑ.
Вӗсене Элтепер «чи хӑватлӑ вӑйсенчен пӗринпе – сӑмах вӑйӗпе» хуҫаланнине палӑртнӑ.
Чӑваш халӑх поэчӗ Петӗр Хусанкай: «Эп сӑмах хӑватне ӗненетӗп», – тесе каланине аса илнӗ. Сӑмахпа вара амантма та, сиплеме те, ытти ҫын туйӑмӗпе шухӑшлавне витӗм кӳме те пулнине каланӑ. Халӑх-шухӑш кӑмӑлӗ журналистсем ӗҫе «мӗнлерех ӑсталӑхпа тата яваплӑхпа пурнӑҫланинчен» килнине палӑртнӑ. Республика ертӳҫи Чӑваш Енри журналистсем тӳрӗ кӑмӑлпа ӗҫлессе шанать.
Кирек мӗнле пичет кӑларӑмӗ те ҫулталӑка пӗтӗмлетме кӑмӑллать. Ҫавсенчен пӗри, тӗнче тетелӗнчи «Правда ПФО» хаҫат та, ун пеккине хатӗрленӗ. Алфавитри саспаллисен йӗркипе пухнӑскерте йӗплӗрех те тавлаштаракан самантсене асӑнса тухнӑ. Вӗсенчен пӗрне «Внучка года» (чӑв. Ҫулталӑк мӑнукӗ) ят панӑ.
Унта ҫырнӑ тӑрӑх, юмахри евӗр номинацире РФ Президенчӗн пресс-ҫыруҫин Дмитрий Песковӑн мӑнукне палӑртнӑ.
Хӗр пӗрчӗк амӑшӗпе Шупашкарта пурӑнать иккен. Ачан ашшӗ, Песковӑн ывӑлӗ, ун патне Мускавран килсе тӗрлӗ паллӑ вырӑна кӑтартса ҫӳрет иккен. Иртнӗ ҫул вӗҫӗнче Чӑваш Ен ертӳҫи Михаил Игнатьев пресс-ҫыруҫӑн ывӑлӗпе мӑнукне хӑнана чӗннӗ имӗш. Ачана Чӑваш Ен ертӳҫипе ҫивитти тӑрӑх ҫӳрени, Атӑл леш енче ҫунашкапа ярӑнни, Элтепер парнине тивӗҫни питех те килӗшнӗ иккен. Ҫакӑн пирки РФ Президенчӗн пресс-ҫыруҫин ывӑлӗ Инстаграмра фотоотчет пичетленӗ пулнӑ.
Тутарстанри Ҫӗпрел районӗнчи Алёшкин-Саплӑк ялӗнче иртнӗ Сергей Лекеров тата Адюковпа Павлов концерчӗ иртнӗ-мӗн. Кун пирки «Сувар» хаҫат «Киремет» пӗлтерни тӑрӑх ҫырса кӑтартнӑ.
«Каҫарӑр та, «концерт мар ку, укҫа сӗпӗрсе ҫӳрени кӑна», 100%!!! Ташлас текен ҫамрӑксене нумай кирлӗ мар, паллах, хӑть те мӗнле тринкки-тринкки пулсан та каять», — хурланӑ унта.
Концертра шӑрантарнӑ юрӑсенчен ҫурри ытла хӑйсен юррисем мар иккен. Фонограмма янӑратни те килӗшмен. Нимӗнле программа та пулман-мӗн. Кашни 2 юрӑ юрлать те: «Сирӗн умӑрта...» тесе сцена хыҫне кӗрсе кайнӑ.
Павлов юрлани те килӗшмен. «Ун пек кӑна хам та юрлаятӑп», — тесе ҫырнӑ концертра пулни.
Автор палӑртнӑ тӑрӑх, ҫынсене ҫав тери ухмах вырӑнне хуни тӗлӗнтернӗ те, ҫиллентернӗ те.
Кӑҫал «Советская Чувашия» тата «Грани» хаҫатсем 7,8 миллион тенкӗ субсиди илӗҫ. Ку постановление ЧР Правительствин председателӗ Иван Моторин 2018 ҫулхи раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
Кӑҫал «Советская Чувашия» хаҫат – 6,24 миллион тенкӗ, «Грани» 1,55 миллион тенкӗ субсидие тивӗҫӗҫ. Палӑртмалла: ҫак икӗ акционерсен обществи кашни ҫулах республикӑран пулӑшу илнӗ. 2016 тата 2017 ҫулсенче «Советская Чувашия» хаҫата 6,2 миллионшар тенкӗ панӑ, «Грани» хаҫата – 1,3 миллионшар тенкӗ. Пӗлтӗр вара вӗсем кӑштах ытларах субсиди илнӗ.
«Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫат кӑҫал пирӗнтен уйрӑлнӑ паллӑ ҫынсене аса илнӗ.
Вӗсенчен пӗри — Чӑваш Енри пӗрремӗш милиционер, профессора тухнӑ Валентин Милюткин. Сӑмах май каласан, вӑл — Шупашкар район ҫынни. 1935 ҫулта Иккасси ялӗнче ҫуралнӑ. Чӑваш Енӗн Верховнӑй Совечӗн председателӗ пулнӑ Эдурад Кубарев пуш уйӑхӗнче вилчӗ. Шупашкар хулин КПСС комитечӗн пӗрремӗш секретарӗ пулнӑ Константин Ефремова та аса илнӗ. Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн балет ӑсти Айдар Хисамутдинов, Олимп вӑййисен чемпионӗ Владимир Воронков, физкультурӑпа спорт министрӗ пулнӑ Сергей Шелтуков, футбол тренерӗ Владимир Соломаха, Иосиф Дмитриев-Трер режиссер, Чӑваш халӑх артисчӗ, Мускаври Пысӑк театр артисчӗ Максим Михайлов та текех ҫук ӗнтӗ...
Чӑваш Енри, тата тӗрӗсрех каласан, Шупашкарти Роза Максимова ятлӑ хӗр ТНТ телеканалпа кӑтартакан «Дом 2» (чӑв. Пӳрт 2) проека хутшӑнать. Анчах нумаях пулмасть ӑна унтан кӑларса ярас патне ҫитнӗ. Ҫакӑ черетлӗ сасӑлав хыҫҫӑн палӑрнӑ. Ун вӑхӑтӗнче чылайӑшӗ, пурӗ 19 ҫын, Роза Максимовӑна хирӗҫ пулнӑ.
Шупашкар хӗрне ҫапах та ӑннӑ. Ӑна иммунитет текеннине туртса кӑларма сӗннӗ те — Розӑна хайхи лекнӗ. Малтанах вӑл хӑйне панӑ ҫав мелпе усӑ курасшӑн та пулман. Анчах Ольга Бузова ертӳҫӗ ӑна иммунитет туртса кӑларма хистенӗ. Вӑл (хӳтлӗх) лексен те, лекмесен те пултарать. Шупашкар хӗрне Роза Максимовӑна, ав, ӗнерхи телекӑларӑмра ӑннӑ. Апла пулсан «Дом 2» хӑйне евӗр проекта вӑл малалла та хутшӑнӗ.
Раштав уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Иосиф Дмитриев-Трер режиссера асӑнма палӑртнӑ. Вӑл, аса илтерер, чӳк уйӑхӗн 19-мӗшӗнче йывӑр чире пула вилчӗ. Асӑну каҫӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче 18 сехетре пуҫланӗ. Кун пирки Николай Семенов режиссер «Контактра» пӗлтернӗ.
Иосиф Дмитриевӑн пултарулӑхӗ пирки Борис Чиндыков драматург тата ҫыравҫӑ «Хыпар» издательство ҫурчӗн «Тӑван Атӑл» журналӗн вулаканӗсене ҫак уйӑхри номерте пӗлтернӗ тӑрӑх, «ГИТИС пӗтернӗ пултаруллӑ ҫамрӑк режиссер валли академи драма театрӗнче вырӑн тупӑнмасть — вара вӑл самай вӑхӑт хушши Ача-пӑчапа ҫамрӑксен театрӗнче ӗҫлет, кунта Ф. Павловӑн «Ялта», Н. Терентьевӑн «Хӗрӗме калам — кинӗм илт», А. Чеховӑн «Чарлан» пьесисене хӑйӗнле, чӑваш сцени ҫинчен халиччен курма хӑнӑхманла лартать. 1980-мӗш ҫулсен варринелле вӑл театрта ӗҫленипе пӗрлех Шупашкарти музыка училищинче вӗрентме пуҫлать, сцена ҫинчи калаҫу, хускану вӑрттӑнлӑхӗсемпе пӗрлех чӑвашла пӗлмен ҫамрӑксене чӑваш чӗлхине вӗрентет. Ҫав вӑхӑталлах Чӑвашрадиопа ирсерен чӑвашла пӗлменнисем валли чӑваш чӗлхи урокӗсем йӗркелесе ертсе пырать, «Молодой коммунист» хаҫатра та унӑн чӑваш чӗлхи урокӗсем пичетленсе пыраҫҫӗ~~».
-12.7 °C