«Тӗнче Пирӗштисем» куравра чӑваш букварӗллӗ хӗрачана курма май килӗ. Марина Тумаланова журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗн хальхи искусство центрӗнче «Тӗнче Пирӗштийӗсем» арт-проектӑн пуххинчи картинӑсен куравӗ уҫӑлӗ. Унта Раҫҫей, Аслӑ Британи, Македони, Хорвати, Беларуҫ, Украина, Итали, Сингапур, Канада, Инди художникӗсен ӗҫӗсемпе паллашма май пулӗ.
«Тӗнче Пирӗштийӗсем» проекта Юлия Иванова ҫамрӑк художник пуҫарса янӑ. Вӑл 1997 ҫӳлта йывӑр чирлесе ӳкнӗ хыҫҫӑн сываласса тухтӑрсем те ӗненмен иккен. Хӗрарӑм кашни кун Пирӗшти ӳкернӗ.
«Манӑн анне — чӑваш. Ҫавӑнпах картинӑсене Шупашкара илсе килме уйрӑмах хавас. Нумаях пулмасть Сочи художникӗ пӗр картина илсе килчӗ. Унта вӑл чӑваш букварӗ тытнӑ хӗрачана ӳкернӗ. Унӑн историне курав уҫнӑ чухне каласа кӑтартӑп», — пӗлтернӗ Марина Тумалановӑна Красноярскри чӑвашсен наци-культура автономийӗн пресс-ҫыруҫи, ҫав проектӑн директорӗ Олег Ровда.
Чӑваш хӗрӗ Полина Петухова кикбоксинг енӗпе иртнӗ «BESTFIGHTER» тӗнче кубокӗнче ҫӗнтерӳҫӗ ятне тивӗҫнӗ. Ӑмӑрту ҫӗртме уйӑхӗн 14-17-мӗшӗсенче Италире иртнӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн спорт министерстви хыпарлать.
Шупашкарта пурӑнакан Полина Петухова 52 килограмчченхи виҫе категорийӗнче вӑй виҫнӗ. И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче пӗлӳ илекен пике ҫурма финалта Словакин паллӑ спортсменкине Моника Хохликовӑна парӑнтарнӑ. Финал ӑмӑртӑвӗнче вара Раҫҫейӗн тепӗр спортсменкине Кристина Исмаиловӑна ҫӗнтернӗ.
Чӑваш Енӗн спорт министерствинче палӑртнӑ тӑрӑх, тӗнче кубокӗнче 42 ҫӗршыври 2 пин ытла спортсмен ӑмӑртнӑ. Арҫынсемпе хӗрарӑмсем, юниорсемпе юниоркӑсем икӗ виҫе категорийӗнче тупӑшнӑ.
Ку премие Италири окситан халӑхӗн (пурӗ вӗсем Пьемонт регионӗнче 200 пин ҫынна яхӑн) чи сумлӑ организацийӗ сахал йышлӑ тӗп нацисен чӗлхисене упраса хӑварас ӗҫри пултаруллӑ та сумлӑ деятельсене параҫҫӗ. Иртнӗ 10 ҫул хушшинче мӗн пур континетри 30 чӗлхе (этнос) ҫыннисене ҫак енсемпе хавхалантарнӑ: куҫару, музыка, кино, ҫамрӑксем, окситан чӗлхи, Италири сахал йышлӑ тӗп чӗлхе, «халӑхсен хушшинчи преми», ҫавӑн пекех черетсӗр премисем.
Алексей Леонтьевсӑр пуҫне, кӑҫалхи лауреатсем Мексикӑран (масатекс чӗлхи), Косовӑран (албан), Ирландирен (ирланд), Францирен (окситан), Испанирен (каталан тата баск), Италирен (словен). Тӗнчери чӗлхесене популяризациленӗшӗн Боб Хольмена (АПШ) черетсӗр премипе хавхалантарнӑ.
Алексей Леонтьев, «Хыпар» Издательство ҫуртне 23 ҫул ытла ертсе пынӑскер, «КИЛ» литература альманахӗн издателӗ тата тӗп редакторӗ, чӑвашсен пӗрремӗш хаҫачӗн историйӗпе унӑн никӗслевҫин Николай Никольский профессорӑн биографине тӗпчесе ҫырнӑ монографисен авторӗ, Раҫҫей Писательсен союзӗн членӗ, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӑслӑлӑх ӗҫтешӗ, — асӑннӑ премие (куҫару пултарулӑхӗшӗн) Раҫҫейре тивӗҫнӗ пӗрремӗш ҫыравҫӑ.
Паян биатлон енӗпе Тӗнче кубокӗн 6-мӗш тапхӑрӗ масс-стартпа вӗҫленчӗ. Маларах хӗрарӑмсем старта тухрӗҫ, хальтерех кӑна арҫынсем чупрӗҫ.
Италири Антхольц провинцийӗнче иртекен черетлӗ тапхӑрӑн юлашки ӑмӑртӑвне пирӗн ентешӗмӗр Татьяна Акимовӑ лекеймӗ тесе эпир паян ирпе пӗлтернӗччӗ те, анчах чӑваш биатлонистки унта ӑмӑртрӗ-ӑмӑртрех.
Аса илтерер, Тӗнче кубокӗнче топ-25-е лекнисем тата кубокӑн черетлӗ тапхӑрӗнче нумай очко пухнӑ 5 спортсмен ҫеҫ масс-стартра тупӑшайраҫҫӗ. Татьяна пӗтӗмӗшле зачетра 28-мӗш ҫеҫ пулин те малти виҫҫӗшӗ ӑмӑртманнине пула масс-старта лекрӗ. Анчах вӑл пӗрремӗш хут выртса пенӗ чухнех виҫӗ хутчен йӑнӑшса кая юлса кайрӗ. Кайран та ӑнмарӗ ӑна. Пӗрремӗш хут тӑрса пенӗ чух ҫеҫ пуринче те тӗл лектерчӗ вӑл. «Дистанцирен тухмалла ҫеҫ», — пӗр-икӗ хут ҫапла каларӗ Дмитрий Губерниев комментатор. Пирӗн ентешӗмӗр пӗрех парӑнмарӗ, пӗрремӗш пыракан спортсменкӑран 6 минут ытла юлнине, пуринчен кайран ҫитессине пӑхмасӑрах чӑн-чӑн спортсмен евӗр финиша чупрӗ.
Масс-стартра Раҫҫей хӗрӗсем пулнӑ икӗ спортсменка малти икӗ вырӑна йышӑннине палӑртма кӑмӑллӑ: Беларуҫри Дарья Домрачева — пӗремӗш, Антон Шипулин аппӑшӗ, икӗ ача амӑшӗ, Словак республикинче пурӑнакан Анастасия Кузьмина — иккӗмӗш.
Биатлона юратакансем ҫак кунсенче Италири Антхольц провинцийӗнче иртекен Тӗнче кубокӗн 6-мӗш тапхӑрне телеэкран умӗнчен пӑрӑнмасӑр пӑхаҫҫӗ. Ӗнер арҫын тата хӗрарӑм биатлонистсем пасьютра (старта спринт хыҫҫӑнхи кӑтарту тӑрӑх тӗрлӗ вӑхӑтра тухса пӗр-пӗрне хӑваласа ҫитмелле тупӑшни) ӑмӑртрӗҫ. Тӗнче кубокӗнче топ-25-е лекнисем тата кубокӑн черетлӗ тапхӑрӗнче нумай очко пухнӑ 5 спортсмен масс-стартра тупӑшаҫҫӗ.
Пирӗн ентешӗмӗр Татьяна Акимова та унта лекнӗ. Пенӗ чухне вӑл ӗнер пӗтӗмпе 5 хутчен тӗл лектереймерӗ, ҫав шутран иккӗшӗнче выртса пенӗ чух йӑнӑшрӗ. Тӗнче кубокӗн пӗтӗмӗшле зачетӗнче Татьяна Акимова 28-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Хӗрарӑмсен ӑмӑртӑвӗ 14 сехет те 20 минутра пуҫланӗ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Вӑрманкас Кӗҫтемӗр ялӗнче пурӑнакан Владимировсем сурӑх ҫӑмӗнчен ӑсталакан япаласене хамӑр ҫӗршыври тӗрлӗ регионта ҫеҫ мар, чикӗ леш енчен те хаваспах туянаҫҫӗ.
Пӗчӗк чухнех ал ӗҫне хӑнӑхнӑ Оксанӑран пуҫланнӑ ҫак чун киленӗҫӗ кӑштахран услама ҫаврӑннӑ. Тӗрлесе илемлетнӗ ҫӑматӑна кил хуҫи хӗрарӑмӗ тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницинче вырнаҫтарнӑ та Мускаври пӗр арҫын саккас пама шут тытнине пӗлтернӗ. Ҫапла пӗчӗккӗн-пӗчӗккӗн ытти хатӗре те ҫӑмран йӑвалама хӑнӑхса кайнӑ. Паян ку ӗҫе мӑшӑрӗ Владимир та, 15-ри Иван ывӑлӗ те хутшӑнать. Аслисене кура 7-ри Александр та усӑ кӳме тапаҫланать.
Владимировсен ҫӑмран ӑсталанӑ ҫӑматтине, тапочкине, калпакне, пальтоне, йытӑ-кушак валли тунӑ пӗчӗк пӳрте ыйтакансем Германире, Италинче, Францинче, Казахстанра, Туркменистанра ыйтакан тупӑннӑ. Францинче вырӑс чӗлхи вӗрентекен хӗрарӑм ҫӑматӑна сувенир вырӑнне туяннине пӗлтернӗ.
Ӗнер Шупашкарти 27-мӗш вӑтам шкулта ют ҫӗршыв ачисем пулнӑ. Вӗсем Америкӑран, Италирен тата Тайваньтен килнӗ. Хӑнасем культурӑсем хушшинчи диалог текен мероприятие хутшӑннӑ.
Аякран килнӗ тантӑшӗсене тӑван республикӑпа паллаштарма 27-мӗш шкул вӗренекенӗсем акӑлчан чӗлхипе хӑтлав хатӗрленӗ.
Тӗлпулу калаҫу шайӗнче иртнипех вӗҫленмен. Программӑра юрӑ-ташӑ та пулнӑ. Шупашкар ачисем аякран килнӗ яшсемпе хӗрупраҫсене чӑваш ташшине вӗрентнӗ. Шкул столовӑйӗнчи апата та хӑнасем валли кашни халӑхӑн хӑйӗн культури пулнине шута илсе хатӗрленӗ. Чӑваш тӗррин вӑрттӑнлӑхӗпе те Америкӑпа Тайваньтен тата Италирен килнӗ хӑнасене паллаштарнӑ.
«Ҫӗр пин юрӑ ҫӗршывӗнче» ятпа ирттернӗ культурӑсен хушшинчи диалога AFS программӑпа килӗшӳллӗн йӗркеленӗ.
Италири Пезаро хулинче илемлӗ гимнастикӑпа тӗнче чемпионачӗ пынине чылайӑшӗ кӑсӑклансах пӑхрӗ пулӗ. Ӗнер ӑмӑрту вӗҫленчӗ. Пирӗн гимнасткӑсем яланхиллех маттур пулчӗҫ. Тӗрлӗ енлӗ ӑмӑртура вӗсем куракан патне пуринчен кайран тухрӗҫ, анчах унччен хӑйсене аван кӑтартнӑ ушкӑнсене ним мар иртсе кайрӗҫ.
Маттур хӗрсен йышӗнче Шупашкарта ҫуралнӑ, халӗ Чулхулари олимп резервӗн училищинче вӗренекен Евгения Леванова та пуррине республикӑн Спорт министерстви пӗлтерет. 17-ри пике вуникке ҫитиччен Чӑваш Енӗн илемлӗ гимнастикӑн пӗрлештернӗ командин тӗп тренерӗ Ирина Штайнер патӗнче ҫак ӑсталӑха вӗреннӗ. Халӗ вӑл — Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ ушкӑнӗнче. Хӗрсене гимнастика ӑсталӑхне Ирина Винер-Усманова тренер вӗрентет.
Тӗнче чемпионатӗнче Раҫҫей команди сакӑр ылтӑн медальтен ҫиччӗшне ҫӗнсе илнӗ. Апла пулсан ҫак ҫитӗнӳре Шупашкарта ҫуралнӑ Евгения тӳпи те пур тесе хӑюллӑнах каламалла.
Нарӑс уйӑхӗн 27—28-мӗшӗсенче Сочи хулинче Пӗтӗм Раҫҫейри инвестици канашлӑвӗ (форумӗ) иртет. Унта пирӗн республика ертӳҫи Михаил Игнатьев та хутшӑнать.
ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗҫлӗ программӑра — федерацин влаҫ органӗсен ертӳҫисемпе, усламҫӑсемпе тӗл пулса калаҫасси. Паян Михаил Игнатьев «Ренова» компанисен ушкӑнӗн директорсен канашӗн ертӳҫипе Виктор Вексельбергпа курнӑҫмалла. Ҫав вӑхӑтра енсем Чӑваш Енре теплица комплексӗ тӑвасси ҫинчен меморандум пусасшӑн. Теплица ыйтӑвӗпе Римри Никколо Кузано ячӗллӗ университетпа килӗштерсе ӗҫлеме ӗмӗтленеҫҫӗ, ҫавна хутпах ҫирӗплетесшӗн.
Ыран инвестици форумӗн пленарлӑ ларӑвӗ иртмелле. Унта ҫӗршыв Правительствин Пуҫлӑхӗ Дмитрий Медведев хутшӑнмалла.
Ӗнер, нарӑсӑн 17-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Жэньминь жибао» хаҫатӑн телепроектне хутшӑннӑ. Ку кӑларӑм — тӗнчери чи пысӑк хаҫатсенчен пӗри. Унӑн тиражӗ — 3 миллиона яхӑн.
ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Китай хаҫатҫисем Михаил Игнатьевпа пирӗн тӑрӑхра Китай усламҫисемпе пӗрле хута яма пултаракан проектсем пирки калаҫнӑ. Туризма аталантарас ыйтӑва та хускатнӑ.
Михаил Васильевич инвестици хывма Чӑваш Ен ҫӗршыври чи хӑтлӑ ултӑ регион шутне кӗнине, вырӑнти Правительство инвесторсем валли лайӑх услови туса панине пӗтернӗ. Ют ҫӗршывсемпе ӗҫлес опыт пирки сӑмах хускатнӑ май Чӑваш Ене Япони, Испани, Итали тата ыттисем лайӑх енчен хакласа кунта производство уҫнине палӑртнӑ.
+2.3 °C