18 ҫулти икӗ каччӑ ҫӗрле Атӑл урлӑ каҫнӑ та каялла таврӑнмалли ҫула тупайман. Ку кӑна мар-ха, вӗсене йытӑсем хӑратнӑ.
Каччӑсем ҫухалса кайсан полицие шӑнкӑравланӑ. Виҫӗ полицейски вӗсене шырама кайнӑ. Вӗсем ҫамрӑксене Атӑлӑн сулахай ҫыранӗнчен инҫех мар тупнӑ. Хӑйсем шӑнса кӳтнӗ, йӗпеннӗ, мӗншӗн тесен ҫул шыраса кӗртсем тӑрӑх ашнӑ.
Халӗ каччӑсен пурнӑҫӗпе сывлӑхӗ хӑрушлӑхра мар. Полицейскисем вӗсене киле таврӑнма пулӑшнӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче 19 сехетре ҫӑлавпа шырав пульчӗ ҫине хыпар ҫитнӗ: Атӑл леш енчи «Прометей» кану бази ҫывӑхӗнче арҫын ҫухалса кайнӑ.
Ҫӑлавҫӑсем вырӑна тӳрех тухнӑ. Пӗрисем юрҫӳренпе кайнӑ, тепӗр ушкӑн ҫынсене шырамалли ятарлӑ хатӗрпе каярахпа ҫитнӗ.
Ҫанталӑк сивӗ тӑрать те питӗ хӑрамалла. Шӑнса кӳтесси те инҫех мар-ҫке-ха. Юрать-ха, ҫухалнӑ арҫынна часах тупнӑ. Ӑна полици ӗҫченӗсем патне илсе ҫитернӗ. Арҫынна тухтӑрсене сывлӑхне тӗрӗслеттерме сӗннӗ. Анчах вӑл васкавлӑ медпулӑшу чӗнтерме хирӗҫ пулнӑ.
Шӑматкун Атӑл леш енче йӗлтӗрпе ярӑнакан хӗрарӑма пулӑшу кирлӗ пулнӑ. Вӑл «Чӑваш Ен» санатори ҫывӑхӗнче ярӑннӑ.
Республикӑри шыравпа ҫӑлав служби пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм йӗлтӗрпе ярӑннӑ чухне ӳкнӗ те сылтӑм урине хуҫнӑ. Хайхискер хӑй тӗллӗн утайман та.
Хӗрарӑм ҫӑлавҫӑсем патне шӑнкӑравланӑ. Вӗсем ун патне «Тайга» юрҫӳренпе ҫитнӗ. Ҫӑлавҫӑсем хӗрарӑма хӑйсен транспорчӗпе Шупашкара илсе ҫитернӗ, васкавлӑ медпулӑшу пульницине леҫнӗ.
Ӗнер, кӑрлач уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Атӑл леш енчи кану базинче пушар алхаснӑ. Юрать-ха, инкекре ҫынсем шар курман, ҫав вӑхӑтра унта канакансем пулман.
Пушар Октябрьски поселокӗнчи кану базинче кӑнтӑрла иртни 2 сехетсенче пулнӑ. Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, унта йывӑҫ ҫурт ҫуннӑ. Пушарнӑйсем ҫулӑма кӳршӗ пӳртсене куҫма паман, пушара сӳнтернӗ.
Аса илтерер: Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн, кӑрлачӑн 1-мӗшӗнче ирхи 5 сехет иртсен, Вӑрмар районӗнчи Урнар ялӗнче пушар тухнӑ. Унта, шел те, 6 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Ҫав шутра – 3 ача.
Чӑваш Енри ҫӑлавҫӑсем Атӑл тӗпӗнчен арҫын виллине туртса кӑларнӑ. Вӑл раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ҫухалнӑ. Ҫавӑнтанпах ӑна шыранӑ. Кун пирки Инкеклӗ ӗҫсен министерствин управленийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ.
Куславкка арҫынни пулла раштавӑн 7-мӗшӗнче каҫ енне тухса кайнӑ. 37-рискер пулӑ тытса сутса пурӑннӑ. Ку енӗпе вӑл профессионал пулнӑ.
Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх инкек хӑрушсӑрлӑх мерисене пӑхӑнмаран сиксе тухнӑ. Пулӑҫ шыв ҫинче шӑнмасӑр юлнӑ вырӑна лекнӗ пуль теҫҫӗ. Пӑр ҫийӗн вӑл мотобуксировщикпа пынӑ.
Арҫын виллине тата унӑн техникине водолазсем раштав уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Атӑл тӗпӗнче тупнӑ.
Паян, хӗллен пӗрремӗш кунӗнче, Шупашкарта иртен-ҫӳрен ҫын пӑр айне анса кайнӑ пулӑҫа ҫӑлнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ каласа кӑтартнӑ.
Арҫын Атӑл ҫинче пулӑ тытса ларнӑ. Хайхискер кӑнтӑрла, 12 сехет ҫурӑра, ӑнсӑртран пӑр айне анса кайнӑ. 70 ҫулти арҫынпа мӗн пуласси пирки шутлама та хӑрушӑ.
Пулӑҫ кӑшкӑрашнине илтсен иртсе каякан ҫын пулӑшма васканӑ. Вӑл ӑна шывран туртса кӑларма пултарнӑ. Вырӑна васкавлӑ медпулӑшу машини ҫитнӗ. Пӑр айне анса кайнӑ арҫынна пульницӑна илсе кайнӑ.
«OCEAN-TV» телеканалӑн ӳкерӳ ушкӑнӗ 2018 ҫулта мӑнаҫлӑ Атӑл тӑрӑхӗнчи регинонсене ӳкернӗ. Ку юханшыва темиҫе субъект та хӑйӗн теме пӑхать те пулӗ. Эпир те, чӑвашсем, ун хӗрринче вырнаҫнӑ май хамӑрӑн тесе хӑюллӑнах калама пултаратпӑр. Паллӑ ӗнтӗ, мӑнаҫланни кӑна мар, упрама та пӗлмелле.
«OCEAN-TV» телеканал Атӑлҫи регионсен историне, культурине, йӑли-йӗркине халалланӑ документлӑ кӑларӑмсен ярӑмне хатӗрленӗ. 11-мӗш сери этнографилле. Ҫулҫӳрев Шупашкар ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ «Сувар» паркра пуҫланнӑ. Унтан телекурав ӗҫченӗсем «Ясна» этнопаркра пулнӑ. Фильм ӳкерекенсене Шупашкарти Сӑра тата Трактор музейӗсем те килӗшнӗ.
«Хам ӗмӗрте эпӗ нумай музейре пулнӑ. Анчах Трактор историйӗн музейӗ пеккисем ҫук», — тенӗ проект ертӳҫи тата авторӗ Владимир Плешаков.
«Великие реки России. Волга (Чебоксары)» серие ӗнер, чӳк уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, 22 сехет те 30 минутра, тата паян, 14 сехет те 30 минутра, кӑтартнӑ.
Шупашкарта 19 ҫулти каччӑна шырани пирки пӗлтернӗччӗ. Ӑна тӑванӗсем юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнченпе тупаймаҫҫӗ. Видеокамерӑна пӑхсан вӑл юлашки хутчен алкомаркета кӗнине палӑрнӑ. Каччӑ «Волжский» микрорайонта пурӑннӑ.
Эрех туяннӑ хыҫҫӑн каччӑ телефонне сӳнтернӗ, тусӗсем те вӑл ӑҫтине пӗлмен. Ҫӑлавҫӑсемпе водолазсем Атӑлта та шыранӑ ӑна. Ҫывӑх тӑванӗсем, нимеҫӗсем те каччӑна тупма тӑрӑшнӑ.
19-ти ҫамрӑка тупнӑ. Шел те, вӑл чӗрӗ мар. Унӑн виллине хӑй пурӑнакан ҫуртрах кӳршӗ подъездра техника хутӗнче тупнӑ. Следовательсем криминал ҫуккине пӗлтереҫҫӗ.
Атӑл тӑрӑх пӑрахутсем ҫӳреме чарӑнӗҫ. Ҫакӑн пек йышӑнӑва Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков ӗнер алӑ пуснӑ, ӑна паян хула администрацийӗн сайтӗнче пичетленӗ.
Ӗҫлӗ хутра палӑртнӑ тӑрӑх, юханшыв навигацине тунтикун, авӑн уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, чарса лартӗҫ.
Пассажирсене пӑрахутпа «Шупашкар – Йӑлӑм – Шупашкар» тата «Шупашкар-Сулахай ҫыранти пляж» маршрутпа турттарма пуҫласси ҫинчен калакан йышӑнура ҫуллахи навигаци ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче пуҫланассине каланӑччӗ.
Кӑҫал пляжсене официаллӑ майпа уҫманран пӑрахутсем пӗр вӑхӑтра Сосновкӑна ҫеҫ хутланӑ, каярах юханшыв траснпорчӗ Атӑлӑн сулахай ҫыранне ҫӳреме тытӑннӑ.
Халӑха уҫӑлма Атӑл тӑрӑх илсе каякан рейссене Шупашкарти юханшыв порчӗ халех чарса лартмӗ. Вӗсем ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче уҫӑлнӑччӗ.
Ӑмӑр ҫанталӑкра кӑмпа нумай тухать. Анчах вӑрмана кайсан асӑрханулӑх пирки манмалла мар. Кӑмпана кайса ҫухалса кайни пирки шӑнкӑравсем килме пуҫланӑ.
Нумаях пулмасть, ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, вӑрманта ҫынсем ҫухалнӑ. Кун пирки вӗсем ҫӑлавҫӑсене пӗлтернӗ.
Ҫав кун Атӑл леш енче Астраханка кӳлли патӗнче виҫӗ ҫын ҫӗтсе кайнӑ. Икӗ хӗрарӑмпа пӗр арҫын кӑмпа татма кайнӑ, анчах каялла килме ҫул тупайман.
Ҫӑлавҫӑсем вӗсене шырама кайнӑ. Вӗсем ҫитиччен лешсем хӑйсемех ҫул ҫине тухнӑ, машини патне ҫитнӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (31.03.2025 15:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 757 - 759 мм, 14 - 16 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ишетер Федосия Дмитриевна, чӑваш тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Садай Владимир Леонтьевич, чӑваш ҫыравҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Воробьёв Алексей Александрович, чӑваш сӑвӑҫи вилнӗ. | ||
| Спиридонов Моисей Спиридонович, чӑваш живописецӗ, графикӗ вилнӗ. | ||
| Афанасьев Алексей Андриянович, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи, тӑлмачӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |