Ҫӗртмен 12-мӗшӗнче Елчӗк районӗ те Акатуйра савӑннӑ. Ӑна вӗсем Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӗҫленнӗренпе 70 ҫул ҫитнине, Раҫҫейри Литература ҫулталӑкне, Чӑваш Енри Константин Иванов ҫулталӑкне, Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 95 ҫул ҫитнине тата Раҫҫей кунне халалланӑ. Уяв Елчӗкри «Ырсамай» паркӗнче кӗрленӗ.
Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх Акатуйра районти кашни ял тӑрӑхӗ хӑйӗн кӗтесне йӗркеленӗ, илемлетсе капӑрлатнӑ. Кашни кӗтес хӑнасене ҫӑкӑр тӑварпа кӗтсе илнӗ, шӑрттанпа хуплу тутанса пӑхма сӗннӗ. Унсӑр пуҫне кашни ял тӑрӑхӗ хӑйсен уйрӑмлӑхне, мӗнпе чапа тухнине палӑртма тӑрӑшнӑ.
Акатуйра тӗрлӗ мероприятисем пулнӑ: «Вула, Елчӗк ен!», «Кӗнеке урлӑ халӑхсен килӗшӗвӗ патне» курав, «Елчӗксем литература тӗпелӗнче» литература хӑна кӗтесӗ, «Елчӗк районӗн литература картти» тата ыттисем.
Уяв, паллах, тивӗҫлисене чысланисӗр, тӗрлӗ тӳре-шара тухса сӑмах каланисӗр, чаплӑ концертсӑр иртмен. Елчӗк районӗн официаллӑ сайчӗ Акатуй вӗтти-ваттине те кӑмӑла кайни пирки пӗлтерет.
Сӑнсем: 1 пай (57), 2 пай (28), 3 пай (74), 4 пай (53), 5 пай (83), 6 пай (31)
Шупашкар районӗнче те халӑх ҫуракине вӗҫленӗ ятпа Акатуя пухӑннӑ. Кӑҫал вӑл Кӗҫӗн Сӗнтӗр ялӗнче иртнӗ. Район ҫыннисем тата хӑнисем спортӑн тӗрлӗ тӗсӗнче вӑй виҫнӗ, апат-ҫимӗҫпе хӑналаннӑ, ташланӑ, юрланӑ. Пысӑках мар уҫланкӑра йывӑҫ хула йӗркеленӗ.
Акатуй ҫӗртмен 13-мӗшӗнче иртнӗ. Унта Шупашкар районӗн хисеплӗ ҫынни, ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑха пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев та ҫитнӗ. Михаил Васильевич тухса калаҫнӑ май халӑхӑн ҫитӗнӗвӗсем ҫинче чарӑнса тӑнӑ.
Районти чи лайӑх ӗҫченсене патшалӑх наградисемпе чысланӑ. Уявра парашют спорчӗпе ӑмӑртнӑ, кӗрешӳҫӗсем тупӑшнӑ.
Сӑнсем (16)
Ҫӗртмен 6-мӗшӗнче Вӑрмар районӗнчи Кивӗ Вӑрмар ялӗнче Акатуй иртнӗ. Халӑх «Урмарская» обществӑра ҫураки вӗҫленнине паллӑ тунӑ. Кайӑк-кӗшӗк фабрикин ӗҫченӗсем ӗҫе ӑнӑҫлӑ вӗҫленӗ.
Малтанах пурне те Вӑрмар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Константин Никитин саламланӑ. Вӑл ҫынсене малашне те ҫанӑ тавӑрса ӗҫлеме ӑнӑҫу суннӑ.
Районӑн социаллӑ экономика пурнӑҫне тӳпе хывнӑшӑн, чунпа парӑнса ӗҫленӗшӗн, общество пурнӑҫне хастар хутшӑннӑшӑн кайӑк-кӗшӗк фабрикин директорне Николай Петрова район администрацийӗн Хисеп хучӗпе чысланӑ.
Фабрикӑра кайӑк-кӗшӗке пӑхакан Николай Иванова та пысӑк кӑтартусемпе палӑрнӑшӑн Вӑрмар район администрацийӗн Хисеп хутне панӑ.
Уяв малалла концертпа тӑсӑлнӑ. Кивӗ вӑрмарсене ҫураки вӗҫленнӗ ятпа саламлама чӑваш эстрада артисчӗсем ҫитнӗ.
Сӑнсем (25)
Иртнӗ шӑматкун Вӑрнар районӗн ҫыннисем Акатуя пухӑннӑ. Унта «21-мӗш ӗмӗрти Кулибин» курав та ӗҫленӗ. Халӑх алӑпа тунӑ тракторсене курма пултарнӑ.
Конкурса 6 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсем — Хапӑсри Александр Фирсов, Вӑрнарти Рюрик Николаев, Упнерти Алистарь Иванов, Вӑрнарти Владимир Савельев, Малти Ишекри Григорий Лукин, Вӑрнарти Сергей Никитин. Вӗсем хӑйсем хатӗрленӗ техникӑна кӑтартнӑ. Хӑшӗ-пӗри курава темиҫе техника та илсе килнӗ. Рюрик Николаев ав хӑйех трактор, фреза, ҫӗрулми лартмалли тата кӑлармалли агрегат хатӗрленӗ. Александр Мефодьев трактор тата сухапуҫ пуҫтарнӑ.
Курава килнисем техникӑна ҫав кунах туянма та хирӗҫ пулман-мӗн. Жюри Кулибинсен ӗҫӗсене хакласа ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртнӑ. «Трактор техники» номинацире Александр Фирсов ҫӗнтернӗ. Иккӗмӗш вырӑна Рюрик Николаев тухнӑ, виҫҫӗмӗшне — Алистарь Иванов. Валерий Савельева ятарлӑ парнепе чысланӑ.
«Ял хуҫалӑх ураписем тата ӗҫ хатӗрӗсем» номинацире Рюрик Николаев мала тухнӑ. Григори Лукин — 2-мӗш, Сергей Никитин 3-мӗш вырӑнсене йышӑннӑ.
Ҫӗртмен 6-мӗшӗнче Элӗк районӗнче Акатуй иртнӗ. Элӗксене ҫурхи ӗҫсене вӗҫленӗ ятпа саламламашкӑн тӗрлӗ тӳре-шара ҫитнӗ.
Район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Куликов ҫуракине пӗтӗмлетнӗ. Малашне те ҫанӑ тавӑрса ӗҫлеме ӑнӑҫусем суннӑ.
«Раҫҫейри ял хуҫалӑх центрӗнче» ӗҫлекен Людмила Андреевӑна, «Новый путь» ЯХПКн тӗп бухгалтерне Алевтина Егоровӑна тата механизаторне Станислав Филиппова, Ульянов ячӗллӗ ЯХПК механизаторне Константин Порфирьева, район администрацийӗн ял хуҫалӑхӗпе экологи пайӗн пуҫлӑхне Анатолий Прохорова РФ Ял хуҫалӑх министерствин Хисеп грамотипе чысланӑ. «Новый путь» ЯХПКн водительне Валерий Васильева, машинист трактористне Николай Кузьмина, монтаж ӗҫӗсен мастерне Виталий Орлова, тӗп экономистне Светлана Андреевӑна ведомствӑн тав хучӗпе чысланӑ.
Маттуррисене чысланӑ хыҫҫӑн концерт пуҫланнӑ. Унтах алӗҫ куравӗсем ӗҫленӗ. Уявра пурте чӑваш наци апатне тутанма пултарнӑ.
Спорт лапамӗнче волейбол, бокс, шахмат, кире пуканне йӑтас енӗпе ӑмӑртусем иртнӗ.
Сӑнсем (98)
Вӑрнар районӗнчи Чӑрӑшкас Хирлеп ялӗнче ҫамрӑксене чӑвашсен йӑли-йӗркипе паллаштарма тӑрӑшаҫҫӗ. Ялти клубра унпа ҫыхӑннӑ тӗрлӗ мероприяти йӗркелеҫҫӗ.
Унта ҫара кайма хатӗрленекенсем чӑвашсен ӗлӗкхи йӑли-йӗркипе паллашаҫҫӗ, салтак юррисене юрлама, ташлама вӗренеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех сцена ҫинче салтака ӑсатнине евӗрлесе кӑтартаҫҫӗ. Халӗ вӗсем районти Акатуя хутшӑнма хатӗрленеҫҫӗ.
Шел те, халӗ чылай йӑла-йӗрке ӗлӗкхинчен уйрӑлса тӑрать. Салтака та халӗ унчченхи пек ӑсатмаҫҫӗ. Ӗлӗк салтак ялти кашни ҫурта кӗрсе тухнӑ, ӑна шурӑ алшӑлли ҫакса янӑ. Мӗн чухлӗ нумайрах вӑл — ҫавӑн чулӗ ҫӑмӑлрах пулӗ салтакра. Юлашкинчен салтак килӗнче сӗтел хушшине пухӑннӑ. Вӑрнарсем халӗ те салтак ӑсатнӑ чухне салтак пӑтти пӗҫереҫҫӗ иккен. Ҫав кун тӗлне сӑра та вӗретеҫҫӗ.
Ӗлӗк салтак ҫула пуҫтарӑнсан килтен ҫурӑмпа тухнӑ. Ашшӗ-амӑшӗ, тӑванӗсем сӗтел хушшинче ларса юлнӑ. Ку — салтака кӗтсе илнине пӗлтернӗ. Салтак ялтан тухсан е каҫӑ урлӑ каҫсан тимӗр укҫасем пенӗ.
Сӑнсем (11)
Элӗк районӗнчи Кӗҫӗн Тӑван ялӗнче чӑвашсен юрӑ уявне паллӑ тунӑ. «Хураҫтӳ» уявне паллӑ тума халӑх нумай пухӑннӑ.
Хураҫтӳ – юрӑ, ӗҫ, спорт, вӑйӑ уявӗ. Ӑна ҫураки вӗҫленсен Акатуй пек те уявлаҫҫӗ.
Мӗнпе ҫыхӑнна унӑн ячӗ? Вӑл Хураҫ ялӗнчи арӑмӗнчен тӑлӑха юлнӑ 60 ҫулти арҫынпа ҫыхӑннӑ. Вӑл Христос тӳпене хӑпарнӑ кун Юпшик Ялтӑрари вилсе чӗрӗлнӗ 18 ҫулти хӗрпе туй тума килӗшнӗ. Ҫавна май ярмӑрккӑна «Хураҫ туй» тенӗ.
Туй кунне Хураҫ ял халӑхне 5 пичке сӑра алтӑрпа ӗҫтернӗ. Туй питӗ лайӑх иртнӗ. Ҫавӑнпа уява «Хураҫтӳ» ят панӑ. Ҫапла ӑнлантарнӑ Элӗк районӗнчи Тавӑт ял тӑрӑхӗн администрацийӗнче.
Кун пирки вӑл ЮТВ телеканал хатӗрленӗ ҫӗнӗ передачӑра каланӑ. «Конгресс тӗпелӗ» ҫӗнӗ кӑларӑмӗн хӑни Валерий Леонидович Клементьев пулнӑ. Унччен вӑл чӑвашлӑх ӗҫӗнче ют ҫын мар пулнӑ. Сарӑту облаҫӗнчи хастар чӑвашсенчен пӗри шутланнӑ, Акатуй уявӗсене те ирттерес ӗҫе хутшӑннӑ. Геннадий Архипов чӗннипе Шупашкара таврӑннӑ хыҫҫӑн унта Акатуя урӑх ирттермен имӗш. Анчах ку ҫитменлӗхе кӑҫал пӗтересшӗн — ЧНК пулӑшнипе ҫак пысӑк уява Сарӑту облаҫӗнче ирттересшӗнех.
«Эпӗ Саратовра пурӑннӑ чухне те питӗ пысӑк Акатуйсем тӑваттӑмӑрччӗ. Кӑҫал… Сарӑту облаҫӗнче эп кайнӑранпа пулман унта. Акатуй ирттермен. Кӑҫал вӗсем ирттересшӗн. Паллах, вӗсене пулӑшас пулать», — тенӗ Валерий Клементьев интервьюра.
Ҫавӑн пекех ЧНК пӗрремӗш вице-президенчӗ Раҫҫейре тӗпленсе пурӑнакан тӑрӑхсенче ҫӗнӗ культурӑпа наци автономийӗсене йӗркелесси пирки сӑмах каланӑ. Ҫывӑх вӑхӑтра, тӗслӗхрен, унашкаллине Белгород облаҫӗнче туса хумалла. Культурӑпа наци автономийӗсем ҫук тӑрӑхсем тата та пур иккен, вӗсене йӗркелес тӗлӗшпе ЧНК хӑйӗн сӗнӗвӗсемпе пулӑшать.
Унсӑр пуҫне калаҫура Валерий Клементьевӑн ҫемьи пирки, унӑн бизнесӗ пирки, концертсем ирттересси пирки ыйтусем хускатнӑ.
Шупашкар районӗнче Акатуй ӑҫта ирттермелли пирки пуҫ ватаҫҫӗ. Ара, ҫулла ҫуна, хӗлле урапа хатӗрлеме хушаҫҫӗ-ҫке ваттисем. Шупашкар районӗнче те ҫавӑн пекрех шухӑшлаҫҫӗ, ака-суха уявне ҫитес ҫул ӑҫта ирттермеллине ҫӗнӗ ҫулчченех палӑртасшӑн.
Аса илтеретпӗр, халӗ ӑна район центрӗнче малтанхилле йӗркелеме пӑрахрӗҫ. Кашни ҫул пӗр-пӗр ял тӑрӑхне ҫитеҫҫӗ. Анчах кирек хӑшне те мар, ҫулталӑк хушшинче епле ӗҫленине кура. Кӑҫал Вӑрман Ҫӗктер ял тӑрӑхӗ лайӑхрах ӗҫлесе ҫак чыса тивӗҫнине палӑртнӑ.
Халӗ вырӑнтисем Вӑрман Ҫӗктер ял тӑрӑхӗнче хӑш тӗлтерех уявласси пирки пуҫ ватаҫҫӗ иккен. Яваплисем виҫӗ вариантран пӗрне суйлӗҫ: е Хыркассине, е Кӗҫӗн Сӗнтӗре, е Атӑл ҫыранӗ ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ «Виҫӗ юман» пахчаҫӑсен юлташлӑхӗ патӗнчи лапама.
Ҫурлан 18-мӗшӗнче, паян, Патӑрьел районне «Ӗренпурти наци культурин чӑваш автономийӗ» общество организацийӗ ҫитсе курнӑ.
Хӑнасене район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Глухов кӗтсе илнӗ. Ҫак общество организацийӗ кӑҫал «Акатуй — Сапантуй» уява хутшӑннӑ, Патӑрьел тӑрӑхӗнчи халӑхӑн культурипе, йӑлипе паллашнӑ. Паян вара хӑнасене Николай Глухов районӑн социаллӑ экономика аталанӑвӗ пирки каласа кӑтартнӑ, вырма ӗҫ-хӗлӗпе паллаштарнӑ.
Хӑнасем «Юрма» агрохолдинг ӗҫӗпе те паллашнӑ. Организацире 12 пин ытла сысна ӗрчӗтеҫҫӗ. Кӑҫал унта 1150 тонна аш-какай хатӗрленӗ. Ку пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, 30% ытларах.
Хӑнасем патӑрьелсен ӗҫне пысӑк хак парса малашне хутшӑнса ӗҫлемеллине палӑртнӑ.
+14.3 °C