Ĕçкĕ


Сысна уявĕ


Кĕрхи йĕпе-сапасем тапрансанах манăн пыр ярăнма пуçлать. Эх, шелмă, юмăçран та хаярскер вăл, ытла та катарине систерет.Хăшĕ-пĕрисем, пырĕ ярăнсан, тепрер икĕ-виçĕ сехетренех сыпмалли тупăнать имĕш. Кунашаллисене ăмсанмастăп. Сăмса вĕçĕнчине çерçи те курать, катарине вара... кунта çăхан сисĕмĕ кирлĕ.

Малтанхи хут пыр ярăнсан, эпĕ асаттерен тăрса юлнă хулăн та шĕвĕр вĕçлĕ çĕççе хăйăрма тытăнатăп. Тепĕр эрнерен уяв ситет: çĕр шăннă, юр та ӳкнĕ. Вăл кун эпĕ паяльнăй лампăна бензин яратăп (ку шĕвеке хăшпĕр шофёртан тепĕр шĕвек сыптарса малтанах тупса хума пулать). Хам вара тăтăшах урамри чӳречене пырса пăхатăп: кам ченме килет-ши?

Манăн сысна уявне Карачăм карчăкки пуçаркан. Вал яланах мана пустарать, ма тесен ун ни тăванĕ, ни пĕтенĕ, ни кӳрши, ни арши — йăлтах тӳр пилĕксем. То учитель, то врач, то бухгалтер... Папка та портфель кана йăтса утаççĕ, хресчен ĕçĕпе вара ни мăшик, ни пăшик. Кам патне каймалла, кама тархасламалла, мана пулмасан?

Мĕншĕн, тетĕр-и? Калам, эппин. Ăрачĕ пирĕн чаплă. Манăн атте пĕррехинче, тавлашса, перле тытнă хĕрĕх йĕкĕне кăкăрĕ умĕнче шат çеç хуçнă. Унпа тавлашаканни çакна çур литр эрех илсе панă, вăл вара çак тур шывне кĕленче тутинченех çăварне силленĕ. Ку атте пирки-ха. Мĕн вăл ĕлĕкхи çын? Вăл ахаль сăрапа та ӳсĕрĕлнĕ. Мана ураран ӳкрме «Московская особая водка» текенни виçĕ кĕленче кирлĕ. Тата мĕнле лару-тăрура-ха вăл. Енчен ĕçиччен çур кĕрепенкке услам çу персе лартрăм пулсан, унпа та ӳкместĕп. Леш ăпăр-тапăр «аншарлине» виçме хăнăхман. Çĕрулминчен тунине четверчĕпех яратăп. Халь сахăртан тума вĕренчĕç тата. Ку «особая» тенинчен те хаяр. Шеремет патшалăхĕ, епле кăна сахăр кăларса çитерет, хăшпĕр лаçсем эрех завочĕсемпе пĕрех ĕçлеççĕ.

Малалла

Кĕçĕн Кĕпер ялĕнче


Кĕçĕн Кĕпер ялĕнче

Матĕрне анкартинче

Улма йывăç айĕнче

Виç хĕрарăм лараççĕ.

Ялан маттур Матĕрне,

Манмалла мар Марине,

Кĕтмел çырли Кĕтерне

Ак çапла шут тăваççĕ:

 

«Кашни кунах сыпакан

Усал чунлă Лариван

Кăларса ярать тăнран

Пирĕн упăшкасене:

Ваçука та ĕçтерет,

Куçука та ӳсĕртет,

Кирука та илĕртет, —

Тек сĕнет шуйттан шывне.

 

Мĕн тăвар Ларивана,

Йĕркене пăсакана?

Тавай суд тăвар ăна,

Вара ĕçĕ те пĕтет.

Хамăр тимлĕ пулмасан,

Арçынсене пăхмасан,

Чарусăра чармасан

Ыран пире мĕн кĕтет?»

 

Улма йывăç авăнать,

Йыт пыршийĕ явăнать,

Виç хĕрарăм пухăнать

Тăн кĕртме Ларивана.

Айăплине чĕнтернĕ,

Кун йĕркине пĕлтернĕ,

Явап çинчен систернĕ, —

Акă лару пуçланать.

 

— Кала пире, Лариван,

Мĕншĕн çапла хăтланан:

Ĕçкĕпеле пăтратан

Кĕçĕн Кĕпер халăхне,

Ваçука та ĕçтерен,

Куçука та ӳсĕртен,

Кирука та илĕртен

Малалла