Кĕрт йытти
— Эс вара, ĕлĕкхине аса илсе, упăшкасăр тунсăхлакан хĕрарăма йăпатма васканă. Çапла-и?
— Çук, ун пек мар, — тунма тиврĕ арçыннăн. Инкеке лекрĕ пулсан та тĕрĕсçине тĕпĕ-йĕрĕпе каласа тăрас çук-ха вăл. Нюра патне эрнере пĕрре кĕрсе тухма тытăннине те нихăçан систерес çук. Хĕрарăма хăй çулăхрĕ, ун çумне çыпçăнчĕ. тееймĕн, паллах, Нюра унпа тĕл пулсан пăрăнса утма васкаманни, кăмăллăн калаçни, çурчĕ умне çитиччен юнашар утма именменни илĕртрĕ ăна. «Хăнана чĕнмĕн-и?» — терĕ те Нестăр, хĕрарăм хирĕçлемерĕ. Малтанлăха чей ĕçнипе çырлахрĕç вĕсем, тепрехинче тутлă эрех кĕленчи пушăтрĕç тĕ çемçе вырăн çине выртса ĕлĕкхине асаилчĕç. «Ма кĕтсе илмĕрĕн эсĕ мана çартан таврăнасса? Сăмах патăн вĕт», — хĕрарăма айăпласа ыйтрĕ арçын. «Хăв мана ун чухне нимĕн те шантарса каламарăн та... — ӳпкелешнĕн хуравларĕ Нюра. — Хăвах каламанччĕ-и-ха эп сан пĕрремĕш те, юлашки те мар тесе?» «Çаплах каланă-и?» — чăнласах астумастъ Нестăр. «Каларăн çав. Унсăр пуçне... ăслă арçын шăтăк шăрçана качча илмест терĕн. Хăв вара ĕмĕрепе шăтăк шăрçа шыраса çӳрен. Мана та эсех пăсса хăвартăн...» — кăмăлсăрланчĕ хĕрарăм. «Эп сана мăшкăлламан вĕт», — тӳрре тухма васкарĕ Нестăр. «Ытлашши павраса вырт-ха. Тĕртетĕп те сирпĕтетĕп ак çумран, — хăйĕн çылăхне йышăнас килмерĕ Нюрăн — Киле те тек кĕртместĕп». «Юрĕ-çке, юрĕ, лăплан, — хĕрарăма ыталаса кăкăрĕпе пусарчĕ арçын. — Канлĕ санпа, питĕ канлĕ. Эрнере пĕрре кĕрсе çӳрĕп сан пата. Кичем вĕт пĕччен. Хирĕç мар пуль?»
— Ăнланмастăп, эсир темиçе эрне каялла ăнсăртран тĕл пулнă та, паян сĕтел çине çав хут килсе выртнă, — каллех тетрадь листине илсе ăна кутăн-пуçăн çавăркаласа пăхрĕ Лена. — Мĕн чăмласа тăран эс? Мĕн тунă эс вăл хĕрарăма? Ма чĕнет вăл сана?
— Пĕлместĕп. Ĕнер вĕсем патне кĕрсе тухнăччĕ эп, — аранах хал çитерчĕ арçын вăрттăнлăхне пĕлтерме. — Лавккара куртăмăр та пĕр-пĕрне, ячĕшĕн кĕрсе тухма чĕнчĕ. Эп, ухмаххи, шутласа тăмарăм, интересшĕн кĕрсе курам терĕм. Хăнана пуш алăпа каймастăн вĕт, çур литр туянтăм.
— Вара? — чăтăмлăхĕ пĕтрĕ Ленăн.
— Ну, мĕн ĕнтĕ... Ларатпăр çапла ĕçсе кухньăра. Такам хваттер алăкне тултан шаккарĕ. Хытах шаккать, чарăнмасть. Нюра шăтăкран пырса пăхрĕ те чĕтресе ӳкрĕ: «Упăшка», — тет. Мускавран тепĕр икĕ кунтан таврăнмаллискер маларах çитнĕ иккен.
— Çав кирлĕ те сире, — ылханса илчĕ Лена. — Тупнă улах лармалли.
— Мĕн улахĕ унта? Интересшĕн çеç кĕнĕ эп, — тарăхтарать Нестăра арăмĕ йĕкĕлтешни.
— Çапла ĕнтĕ. Пĕтĕм пурнăçу та сан интересшĕн çеç вĕт.
Ытти чухне пулсан арçын арăмне хăр-хар кăна кăшкăрса пăрахĕччĕ. Кăшкăрма кăна-и? Итлесе тăмастчĕ ăна. Итлеме те мар — сăмах та пуçлас çукчĕ. Халĕ те иккĕленме пуçларĕ: вăрттăнлăхне уçса парса кăлăхах хушша кĕртмерĕ-ши Ленăна? Нюра çырăвне кăтартса йăнăш тумарĕ-ши? Хăйĕнех татса памалла марччĕ-ши пăтăрмаха? Çухалса кайрĕ çав, канашласа пăхма никам тупăнманран çапла пулса тухрĕ.
Лена унран упăшки сĕнӳ-канаш çеç мар, пулăшу та кĕтнине ăнланчĕ. Анчах арçынна шеллес шухăшлă мар вăл: ку таранччен Нестăр мĕн тăвас килнĕ, çавна тунă, арăмĕн кăмăлне шута илмĕн, вăл хирĕç çăвар уçма тăрсан усал сăмахпа пӳлсе хунă, алă çĕклесси те пулкаланă. Тăруках çуначĕ усăнчĕ «ăмăрт кайăкăн», меллĕ самантпа усă курса вырăна лартмалла мар-ши аскăнчăка? Упăшкине тăрă шыв çине кăларма вăхăт çитмерĕ-ши?
— Атя-ха, савниçĕм, тумлан-ха, çитсе килер, — хывăнма чарăнчĕ Лена. — Ахальтен чĕнес çук-ха сана. — Унтан, тăрук тавçăрса, тĕлĕннĕн ыйтрĕ: — Итле-ха, ку çыру пирĕн пата мĕнле лекнĕ? Кам килсе панă ăна?
— Нюра хăй пулас... — хăюсăртараххăн хуравларĕ арçын. — Почта ешчĕкне ярса хăварнă.
— Ăçтан пĕлет вара вăл пирĕн тĕле?
— Хамăр балкона тĕллесе кăтартнăччĕ эп ăна... Урамра тĕл пулсан... — Ĕнентермеллех ăнлантараймарĕ Нестăр.
Иккĕленнĕçем иккĕленмелли тупăнса пырать хĕрарăмшăн.
— Хамăр хваттере те çавăтса килмен-и-ха эс ăна? Эп çук чухне. Эсир ăнсăртран пĕр-икĕ хут кăна тĕл пулнипех çырлахман курăнать, — Лена упăшкине хăй хыççăн илĕртнĕн тумланма пикенчĕ. Хушса хучĕ: — Тăр, тăр, тумлан! Çавăтса кай еркĕнӳ патне.
— Нимле еркĕн те мар. Каларăм-иç... — Ирĕксĕртен тенĕ пек вырăнтан хускалчĕ Нестăр.
* * *
Чылайранпа çавăтăнса утман Ленăпа Нестăр. Çавăтăнма мар, мăшăрĕпе юнашар та утас килмест хĕрарăмăн, анчах ăçта кайса кĕрĕн, шухăш тытнă тăк — çитсе килмелле кирлĕ çĕре. Килне, тен, пĕчченех таврăнма тивĕ, халĕ вара упăшкинчен тăват-пилĕк утăм юларах пырать. Чĕннĕ хваттер алакĕ умне çитсен тин Нестăрпа çуммăн пырса тăчĕ. Çул тăршшĕпе пĕртен-пĕрре сăмах хушрĕ Лена:
— Мĕншĕн эсир, хĕрарăмун упăшкипе иксĕр, мĕн калаçмаллине ĕнерех калаçман?
— Курман эп ăна. Нюра балконран сикме хушрĕ те... — пытарса тăраймаре Нестăр.
— Балконран? Эс çавăн пек хăравçă-и? Манпа çеç пит паттăр иккен, — чăннипех тĕлĕнчĕ Лена.
«Хăнасен» нумай кĕтме тивмере, яр уçăлчĕ те алăк — кил хуçи курăнса кайрĕ.
Хытса тăчĕ Нестăр:
— Гена?
— Эс-и? — тĕлĕнсе пăхрĕ кил хуçи. — Мĕн çăмăлпа вара?
Анчах пĕр-пĕрне алă памарĕç вĕсем. Шарламасăр тăчĕç пĕр хушă пĕлеççĕ-иç пĕр-пĕрне. Иккĕшне паллашма ăнсăртран, çур çул каялла, тӳр килнĕччĕ: Нестăр ĕçтешĕсен кĕрекине лекнĕччĕ вĕсем темле майпа.
— Акă, — кĕсйинчен Нюра çырнă йыхрав хутне кăларса кăтартрĕ Нестăр.
— А-а-а... Эсĕ иккен ман арăм çумне çулăхаканни. Пуçанасем эппин эпир санпа. Ну маттур та! Кĕр-ха! — хуçаланса калаçма тытăнчĕ Гена. — Такама кĕтсен те сана кĕтменччĕ. Шутларăм çав ахаль ал мар, милици алли тесе. Ахаль çын ун пек пултараяс çук.
Лена арçынсем сăмахпа перкелешнине итленĕ май куç айĕн кил хуçине тĕпчесе пăхрĕ: «Ман упăшкаран нимпе те катăк мар. Хул-çурăмĕ çавнашкалах, çӳллĕшĕпе те пĕрешкелех. Сăнĕпе чипертерех те... Мĕн çитмест-ши вара арăмне? Мĕнпе юрайман ăна?»
— Кĕр, кĕр! — çине тăрсах чĕнчĕ Гена. Нестăр арăмне куçĕпе сиввĕн виçелесе илчĕ. — Ку мĕнле катемпи сан? Мĕн тума сĕтĕрсе килтĕн?
— Эп мар... Хăй... Арăм... — тӳрре тухнăн хуравларĕ Нестăр.
— Вĕçтер кунтан! Хĕрарăмсем кирлĕ мар пире, — Ленăна хăвалама пăхрĕ кил хуçи, тĕртсе яма та хатĕр.
Ленăна ку килĕшмерĕ, икĕ арçын хушшине чăмса ыттисенчен маларах хваттере кĕрсе тăчĕ вăл. Ун хыççăн упăшки те темиçе утăм ярса пусрĕ.
— Ĕнер кунта эс хуçаланнă эппин. Ку сукмака тахçанах такăрлатнă курăнать. Ырă курнă ман арăмпа, кайран тăн кĕртсе хăварнă. Паллами тунă вĕт эс ăна, — Гена унччен хатĕрлесе хунă сăмахĕсене пăхмасăр сăвă каланăн, куçĕсене хаяррăн çиçтерсе шакăртаттарчĕ. — Хăвăн арăмна пӳрнепе тĕкĕнместĕн пулĕ-ха, çыннăнне мăшкăлласа, хĕнесе çӳрен!
— Хĕнесе? — ăнкарса илеймерĕ Нестăр.
— Мантăн та-и? — чĕрре кĕрсе пычĕ Гена. Унтан пысăк пӳлĕм еннелле пуçне пăрса кăшкăрчĕ: — А ну, тух-ха кунта, катемпи хăраххи!
Пӳлĕм алăкĕ ерипен-ерипен уçăлчĕ те, шалтан халат уртса янă хĕрарăм кăштăртатса тухрĕ. Ăна курсан Лена ахлатса ячĕ: хĕрарăмăн пичĕ шыçса тухнă, вырăн-вырăнпа мăкăль. Гена арăмĕ патне тап-тап утса пычĕ те ун çинчи халата карт туртса пилĕкĕ таран антарса лартрĕ.
— Ак ку тата мĕн? Сан ĕçӳ мар-и? Пăх, савăн! — арăмне Нестăр еннелле тĕксе ячĕ вăл. — На, илсе кай, пурăн икĕ арăмпа савăнса!
Хăйне арăмĕ умĕнчех мăшкăллама пикенни хытах тиврĕ Нестăр чунне, чĕнмесĕр.. тăма чăтăмлăхĕ тек çитмерĕ ун:
— Эс мана кам вырăнне хуран? Айван тетĕн-им? Пӳрнепе те тĕкĕнмен эп сан арăмна.
— Мĕн тунă апла эс кунта? — парăнма шутламарĕ кил хуçи.
— Ним те туман. Ларнă çеç эпир.
— Нимĕн те пулман терĕм-иç, — сас пачĕ чĕмсер Нюра.
— Сана кам ирĕк панă çăвар уçма? Шăп тăр! — чышкине чăмăртаса арăмне юнарĕ Гена. Унтан каллех Нестăр çине сиксе ӳкрĕ. — Эс мар тетĕн... Апла тăк кам хĕненĕ ăна? Эс ăна хĕнесе пĕтернĕ те тухса тарнă.
— Тĕкĕнмен эп ăна! — сасне хăпартрĕ Нестăр та.
— Çавăнпа балконран сиксе тартăн-и?
Нестăр хальхинче хирĕç тавăраймарĕ. Гена вара пуçтахланса пычĕ:
— Эп сана тупаймастăп терĕн-и? Нюра пĕтĕмпех каласа пачĕ. Эс ăна хĕненине те, мăшкăлланине те.
— Мĕ-ĕ-ĕн? Мăшкăлланине? — тӳсĕмĕ пĕтрĕ Нестăрăн, сылтăм чышкине чăмăртаса кил хуçи патне пырса тăчĕ вăл, сулахай аллипе ăна кăкăрĕнчен ярса тытрĕ. — Нуккă тепре кала-ха!
Лена чупса пырса икĕ арçын хушшине хĕсĕнсе кĕрсе тăчĕ.
— Ан çап, Нестăр, ан çап, — ӳкĕтлеме тытăнчĕ упăшкине. — Эс айăплă, эс айăплă. Ан çап.
— Ай-уй, эс тата кам майлă? Сан упăшку ман арăмпа асса пурăнать, эс вара, катăк, ăна хӳтĕлен. Иксĕмĕрĕн пĕр шухăшлă пулса тăн кĕртмелле вĕсене, иккĕшне те тавăрмалла. Ăнланмастăн-и çавна? — Лена çине сиксе ӳкрĕ Гена. — Тасал кунтан! Тухса вăркăн! — Хытах тĕртсе ячĕ хĕрарăма. Лена упăшкин уринчен такăнчĕ те стенана пырса çапăнчĕ.
— Кам хушнă сана ман арăма тĕкĕнме? — Хытăрах ярса тытрĕ Нестăр кил хуçине.
— Манăнне — юрать, санăнне — юрамасть! Çапла-и? — шăлĕсене шатăртаттарса илчĕ Гена. — А ну яр-ха! Атту...
— Мĕн атту?
— Яр тетĕп! — Хытах тĕртрĕ Гена Нестăра.
Анчах Нестăр аллине вĕçертмерĕ, хăйне ют çынна тĕкĕнтерме хăнăхманскер сисмерĕ те кӳрентерекене чăмăрĕпе тӳнклеттерчĕ.
— Ай! — теме çеç ĕлкĕрчĕ кил хуçи. Çурăлса кайнă тутинчен юн юхса анчĕ. — Ле-е-екрĕн!.. — Юртан купаласа пăрпа шăнтса тунă кĕлеткелле хытса ларнă арăмĕ çине тепĕр хут сиксе ӳкрĕ: — Мĕн тĕлĕрсе тăран? Саншăн патак çимелле-и ман? Эп сире... — Вирхĕнсе тухса кайрĕ тулалла.
Лена Нюра патне пычĕ. Шеллесе пăхрĕ хĕрарăма, хĕрхенсе ыйтрĕ:
— Кам каплах амантса пĕтернĕ сана? Нестăрах-и?
— Çук... — аран-аран çăварне уçрĕ хĕрарăм.
— Апла пулсан ма чĕнтертĕн ăна?
— Гена хушрĕ...
— Вăл хĕнерĕ-и сана?
— Аха... Çĕрĕпе... Çара кут кăларса ярас вĕçне çитерчĕ. Кайран... кайран... — ӳлесе макăрса ячĕ. — Ирхине... милицие хут кайса партарчĕ. Унтан сирĕн пата ячĕ...
— Акă мĕнле иккен... — Итленĕ май Лена Нюрăна ăшĕнче тиркеме те ĕлкĕрчĕ: «Мĕн тупнă ун çумĕнче ман арçын? Ни пичĕ, ни кучĕ... Манран чипертерех хĕрарăм тупнă пулсан татаччĕ... Мĕскĕн...» Паçăрах ыйтас тенине асаилсех кайрĕ: — Пирĕн тĕле ăçтан пĕлетĕн вара эс? Унччен те пулса курнă-и?
Шухăшсем
Прочитал от и до...
Your website, chuvash...
What if your website chuvash...
Your website, chuvash...
Elegir el mejor financiamiento inmediato...
Are you making the most of the potential...
What if your website chuvash...
Чăн чăнах та, сатира туйăмĕ Л...
Чăн чăнах та, сатира туйăмĕ Л...
Your website, chuvash...