Пӗтӗм тӗнчери педагог-художниксен союзне йӗркеленӗренпе 10 ҫу ҫитнине халаласа Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче педагог-художниксен форумӗ иртнӗ. Ӑна маларах асӑннӑ союзӑн республикӑри пӗрлешӗвӗ тата Шупашкарти ӳнер училищи (техникумӗ) йӗркеленӗ.
Мероприятие тӗрлӗ шайри 60 ытла педагог хушӑннӑ. Вӗсен йышӗнче — вӑтам шкулсенче ӗҫлекенсем, хушма пӗлӳ паракан учрежденисенче тӑрӑшакансем, вӑтам тата аслӑ пӗлӳ паракан заведенийӗсен преподавателӗсем.
Форума пуҫтарӑннисене Шупашкарти ӳнер училищин директорӗ Владимир Ануфриев тата Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗн директорӗ Роза Лизакова саламланӑ.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче «Театр – мой мир. Театр – манӑн тӗнче. Художник Станислав Кошкин» кӗнеке-альбома хӑтланӑ. Кӑларӑма Н. М. Кириллова пухса хатӗрленӗ. Ҫав кунах унта Станислав Кошкинӑн «Театр – мой мир» (чӑв. Театр — манӑн тӗнче) куравӗ уҫӑлнӑ.
Станислав Константинович — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗ, Раҫҫейри художниксен союзӗн пайташӗ. Авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче художник 75 ҫул тултарнӑ.
Станислав Кошкин Вӑрнар районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Вӑрман Кипек ялӗнче ҫуралнӑ. Хальхи вӑхӑтра вӑл Питӗр хулинче пурӑнать. Шупашкарти ӳнер училищинче тата Ленинградри патшалӑхӑн театр, музыка тата кинематографи институтӗнчен вӗренсе тухнӑ. Ленинградри ҫамрӑксен театрӗнче художник-постановщикра тата ытти хулара ӗҫленӗ.
Чӑваш Енри ҫамрӑк ӳнерҫӗ Ксения Кокель Раҫҫейпе Европӑри 30 ытла хулара 100 ытла граффити ӳкернӗ. Вӑл ачаранах ӳкерме юратнӑ. Ӑсталӑхне вӑл малтан Шупашкарти ӳнер училищинче, кайран И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче туптанӑ.
Хӗр урамри стенасем ҫине нумай ӳкерме ӗлкӗрнӗ.
Аса илтерер, авӑн уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Ксения Владимир хулинче иртнӗ стрит-арт ӳнер фестивальне хутшӑннӑччӗ. Ун чухне вӑл Асаткин урамӗнчи 31-мӗш ҫурт стени ҫине хӗре ӳкернӗ.
Шупашкарти Ӳнер музейӗнче Исаак Левитанӑн оригинал-ӗҫӗсемпе паллашма май килӗ.
Вӗсене пирӗн патӑмӑрта юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнчен пуҫласа раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗччен кайса курма май килӗ.
Тӗнче шедеврӗн оригиналӗсем Третьяков галерейинче упранаҫҫӗ. Шупашкара мӗнле ӗҫсене илсе килесси хальлӗхе паллӑ мар. Анчах вӗсем пӗр темӑпа — Атӑл юханшывӗпе — ҫыхӑннӑ.
Курав Шупашкарти Консантин Иванов урамӗнчи 4-мӗш ҫуртра ирхи 10 сехетрен пуҫласа 20 сехетчен ӗҫлӗ.
Шупашкарта электробудкӑсенчен ӳнер хайлавӗсем пулса тӑраҫҫӗ. Вӗсене ҫӗнӗ сӑн кӗртекенни — Юлия Прокопьева. Унӑн «Вӑййа тухнӑ хӗрсем» стрит-арчӗ ҫинчен эпир унччен каласа кӑтартнӑччӗ.
Хулари тӗрлӗ вырӑнта этно-муралсем хатӗрлеме Юлия ҫу уйӑхӗнче пуҫланӑ. Ҫав ӗҫе хӗр республика гранчӗн шучӗпе пурнӑҫлать. Унӑн «Чебоксары: добавь цвета!» (чӑв. Шупашкар: тӗс хуш) проекта республикӑн Экономика аталанӑвӗн министерствин тата Президент гранчӗсен фончӗн конкурсӗнче ҫӗнтернӗ.
Проектпа килӗшӳллӗн художникӑн 10 этно-мурал хатӗрлемелле. Вӗсенчен саккӑрӑшне паянхи кун тӗлне вӑл вӗҫленӗ. Ҫав шутра — «Гастелло урамӗ» чарӑну ҫывӑхӗнчи Нарспи, «Куҫ микрохирургийӗпе» юнашар «Хӗллехи ял», Гагарин урамӗнчи 49-мӗш ҫурт патӗнчи этно-автан.
Утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче чӑваш халӑх художникӗн Анатолий Силовӑн «Вихри цивилизации» (чӑв. Цивилизаци ҫил-тӑвӑлӗ) курав уҫӑлнӑ. Ӑна художникӑн 85 ҫулхи юбилейне халалланӑ.
Курава музей директорӗ Геннадий Козлов уҫнӑ. Вӑл залри ӳкерчӗксенче вӑрттӑн символ пуррине палӑртса хӑварнӑ. Портретсенче вара араб тӗнчин пайташӗсем, вырӑс, нимӗҫ, хрантсус ученӑйӗсем сӑнарланнӑ.
Сӑмах май каласан, Анатолий Силова «Иконописец Крылов Николай Иванович (1850-1900)» ылтӑн медальпе наградӑлама йышӑннӑ. Ку пирки Раҫҫейпе Палестина халӑхӗсен туслӑхӗн обществин культура комитечӗн наградӑсемпе ӗҫлекен комисси председателӗ Андрей Крылов академик видеоҫыхӑну мелӗпе пӗлтернӗ.
Чӑваш Енри паллӑ фабрика, «Паха тӗрӗ», кӑҫал пӗр ӗмӗрхи юбилейне паллӑ тӑвӗ.
Сумлӑ куна Чӑваш Респуликин Наци вулавӑшӗ те палӑртасшӑн. Фабрикӑн пӗр ӗмӗрхине тата Республика кунне халалласа вулавӑшра «Паха тӗрӗ» эрнине ирттерӗҫ. Вӑл ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшенчен тытӑнса ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗччен пырӗ. Асӑннӑ эрне «Кӗмӗл ӗмӗр» галерейӑри куравран пуҫӑнӗ. Ӑна ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче 16 сехетре уҫма палӑртса хунӑ.
Художество промыслисен «Паха тӗрӗ» фирми 1923 ҫулта хӑйӗн сулмаклӑ утӑмне тытӑннӑ. Ҫавӑнта РСФСР тава тивӗҫлӗ художникӗн Е.И. Ефремован (1914-2000) тӳпи те пысӑк. Фабрикӑра вӑл 1930-1980-мӗш ҫулсенче ӗҫленӗ, чӑваш тӗррине чӗртсе тӑратассипе тата аталантарссипе нумай тӑрӑшнӑ.
Шупашкарти «Каскад» суту-илӳ ҫурчӗ умӗнче ӳкерсе хунӑ Нарспи нумаях пулмасть ҫухалнине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: Нарспи сӑнӗ ҫухални ҫынсене тӗлӗнтернӗ ҫеҫ мар, кӑмӑлсӑрлантарнӑ та.
Граффитие мӗншӗн сӑрласа хунине каярах хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Денис Спирин халӗ Телеграмри хӑйӗн страницинче уҫӑмлатнӑччӗ. Вӑл ӑнлантарнӑ тӑрӑх, граффити кӗҫех хӑй вырӑнне таврӑнӗ, анчах вӑл ҫӗнелӗ. Ксения Кокель художник ҫӗнӗ эскиз хатӗрлесе ӗҫе пуҫӑннӑ ӗнтӗ.
Халӗ, чӑн та, «Каскад» суту-илӳ ҫурчӗ тӗлӗнче каллех Нарспи сӑнӗ пур.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Станислав Юхтарпа тӗлпулу иртӗ.
Станислав Юхтар — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗ, Раҫҫей художникӗсен союзӗн членӗ, Нестер Янкас тата Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ премисен лауреачӗ.
Станислав Юхтар – республикӑри паллӑ иллюстраторсенчен пӗри. Вӑл чӑваш ҫыравҫисен нумай кӗнекине хӑйӗн ӳкерчӗкӗсемпе илемлетнӗ.
Тӗлпулӑва вулавӑшра «Параллели: песни мудрости народов Поволжья» курав ӗҫленӗ май йӗркелеме йышӑннӑ.
Тӗлпулу искусство литературин секторӗнче ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 15 сехетре пуҫланӗ.
Чӑваш Республикин Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Виктор Артемьевӑн «С любовью к родной земле» (чӑв. Тӑван ҫӗре юратса) куравӗ усӑлнӑ. Экспозицире вырӑн тупнӑ ӗҫсенче ӗҫ ҫыннине, ял ҫыннине сӑнланӑ.
Халӑхсен туслӑхӗн ҫурчӗн ертӳҫи Юрий Токмаков Виктор Артемьевӑн ӗҫӗсене пысӑка хурса хакланӑ май вӗсем Республика кунӗ тӗлне лайӑх парне пулассине палӑртса хӑварнӑ.
Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, куравпа ҫамрӑксем те, ҫав шутра шкул ачисемпе студентсем, вӗсен преподавателӗсем паллашӗҫ.
Художник тивӗҫлӗ канура пулин те ӳкерме вӑл малтанхиллех юратать иккен.
+1.3 °C