Чӑваш Республикин Министрсен Кабинетне янӑ

УҪӐ ҪЫРУ

Хисеплӗ Алла Леонидовна тата Министрсен Кабинечӗн ытти тӳри-шари!

Ку ҫырӑва сирӗн пата ҫырма мана Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗ «Ирӗклӗх» пӗрлӗхе «Улӑп» палӑк пирки панӑ хурав хистерӗ. Палӑкӑн пӗлтерӗшне тепӗр хут ӗнентерсе тӑмӑп. Сӑмахӗ урӑххи пирки. Чӑвашлӑх ҫинчен.

«Ирӗклӗх» пӗрлӗхӗн хастарӗсем чӑн та лайӑх сӗнӳ панӑ — пирӗн хамӑрӑн тӑрӑхра чӑвашлӑха палӑртакан япаласене вӑйлӑрах аталантарамалла.

Малалла...

13 ноября 2015. Ко Дню Сеспеля

Митинг у майрасловского памятника поэту в Чебоксарах. Ведет председатель благотворительного Фонда Сеспеля народный поэт Валери Тургай. Дипломы нового образца - лауреатам международной премии художнику Владимиру Агееву, врачу Николаю Григорьеву, певцу Вячеславу Вахтеркину, строителю Валерию Гордееву. Продолжение праздника – на малой родине поэта.

... С 1959 года десятки раз побывал в Казаккасах... Доезжая до Шихазан на грузотакси, гурьбой сильзюнатцев и учащихся Канашского педучилища пешком шли до родной деревни Сеспеля.

Малалла...

Чӑваш Енре ҫынсем элитлӑ эрехпе наркӑмӑшланса вилни самай шӑв-шав ҫӗклерӗ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ те пуҫарчӗҫ. Пӗтӗмпе 900 ешчӗк ром туртса илнӗ, контрафактлӑ эрехе тата ӑҫта сутнине те тӗпчеҫҫӗ халӗ.

Ҫапла ҫав, этем пуймашкӑн ҫӑмӑл меслет шырать, «ҫӑмӑл» укҫа чылайӑшне илӗртет. Паллах, пакунлисем вилмеллех наркӑмӑшлӑ ром Чӑваш Ене ӑҫтан тата мӗнле майпа килнине тӗпчесе тӗрӗслӗхе тӑрӑ шыв ҫине кӑларӗҫ. Ҫакӑ паха — ешчӗксене туртса илнӗ, унсӑрӑн «хаклӑ йышши» ромпа миҫе ҫын наркӑмӑшланӗччӗ-ши?

Малалла...

Тораизмӑн кукӑр-макӑр сукмакӗсемпе пӑтрашса ларнӑ чухне, Конмин тепӗр цитати мана култарса вӗлерсе пӑрахрӗ.

Кашни чӑваш хӑй патша тени паян модӑра. (Agabazar кӑшт тӗпчени пекки тунӑччӗ-ха ҫак каларӑша - http://en.chuvash.org/blogs/comments/2014/2.html). Паллах, кашни ҫыннӑн хӑйне хӑй тытма пӗлмелле, анчах тӗрӗслӗхе хирӗҫ тӗрӗслехӗ пӗлнӗ пек катӑккӑн ҫырни сӳнтерейми пушар пек алхасма пуҫларӗ чӑвашра. Цивилизацийӗ, Месопотамийӗ ҫинчен, Санскритне пӗлмесӗр Сансксрит ҫинчен ҫырни, Египет чӗлхипе культтурине хисеплемесӗр, Лапракассинчи навус кучӗ хыҫӗнчен кусен чӗлхи чӑвашӑнах-иҫ, йӑлт пирӗнтен илнӗ тесе ухмаха пени - хммм.

Малалла...

Чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Чӑваш халӑх ӑс-хакӑлӗпе ӳнер академийӗн президенчӗ, Пӗтӗм тӗнчери пӑлхар пӗлӗвӗ тата ҫӗнетӳпе культура академийӗн пайташӗ Евгений Ерагин (Ешентей мӑчавӑр) 60 ҫул тултарать. Ҫавна май Николай Плотниковпа Геннадий Дегтярёв юбилярпа тӗл пулнӑ, унӑн пурнӑҫӗпе ӗҫӗ-хӗлӗн хӑш-пӗр енӗсем пирки ыйтса пӗлнӗ.

— Чылай ҫул Калайкасси вӑтам шкулӗнче ачасене тракторпа та мотоциклпа та ҫӳреме хӑнӑхтартӑр, чӑваш чӗлхипе литературине тата тӑван ен историйӗпе культурине вӗрентрӗр.

Малалла...

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Хӗвел сӑмахӑн авалхи хурми пирки шухӑшланӑ май ҫакна та калас килет. Вулакансем аставаҫҫӗ пулӗ, Тур Хейердал ҫулҫӳревҫӗ хӑйӗн интернациллӗ экипажӗпе малтанхи хут «Кон-тикки» ятлӑ папирусран тунӑ кимӗпе ишеве тухнӑччӗ. Кон-тикки — авалхи египтянсен сӑмахӗ, вӑл хӗвеллӗ ҫамрӑк патша (солнечный принц) тенине пӗлтерет иккен.

Малалла...

Сиам йӗкӗрӗшӗсем кӗлеткин пӗр-пӗр пайӗпе ҫыпҫӑнса ҫуралаҫҫӗ. Кун пек ҫынсем тӗнчере сайра тӗл пулаҫҫӗ. Пуҫӗсем пӗрлешсе ҫуралнисем питӗ сайра. Сиам йӗкӗрешсемпе кӑсӑкланса тӗнче тетелӗнче ку информацие шырарӑм. Акӑ мӗн куҫ тӗлне пулчӗ.

1. Энг тата Чанг Банкер йӗкӗреш. Вӗсем 1811 ҫулта ҫуралнӑ. Ячӗсем «сулахай» тата «сылтӑм» тесе куҫаҫҫӗ. Вӗсем кӑкӑрӗ тӗлӗнчен пӗрлешсе ҫуралнӑ. Арҫын ачасем кун ҫути курсанах тӗнче пӗтет тесе каланӑ. Анчах ку тӳрре тухман. Энг тата Чанг пирки вара тӗнчипех пӗлме пуҫланӑ.

Малалла...

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Миҫе Шупашкар ҫӗр ҫинче?

Шупашкар хули. Ӑна пурте пӗлетпӗр ӗнтӗ. Тутар республикинче те икӗ Шупашкар пур: Вырӑс Шупашкар ялӗ тата Чӑваш Шупашкар ялӗ. Чӑваш Шупашкар ялӗнче пирӗн паллӑ янташ, чӑвашсен малтанхи педагогӗсенчен пӗри, пултаруллӑ этнограф-тӗпчевҫи Никифор Охотников ҫуралса ӳснӗ.

Малалла...

Чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Шупашкарта Чӑваш халӑх ӑслӑлӑхӗпе ӳнерӗсен академийӗн йӑлана кӗнӗ Ҫулталӑк пухӑвӗ пулса иртет. Кӑҫал ӑна Академи президенчӗн Евгений Ерагинӑн 60 ҫулне халалласа ирттерме йышӑннӑ. Президент биографийӗ ЧНАНИ «Хыпарӗсенче», ытти журналсенче пичетленӗ. Е.Е.Ерагин, тӑлӑх ӳснӗ ача, салтакра пулнӑскер, Ялхуҫалӑх институтӗнче инженера вӗренсе тухрӗ те ялхуҫалӑхӗнче ӗҫлерӗ. Тӑван халӑх ӑс-халне пӗлес килнипе Чӑваш патшалӑх университетӗнче хӗрсе вӗренчӗ, ун хыҫҫӑн шкулта вӑрах тӑрӑшрӗ.

Малалла...

Ҫын укҫине шутлама хушмаҫҫӗ-ха. Ҫапах та ҫын укҫи пирки кӑштах калаҫса илер. Тӗрӗсрех, пуҫлӑхсен пирки. Тата тӗрӗсрех каласан, ҫавсем хӑйсем ертсе пыракан предприяти-организаци е муниципалитет мулне ӑҫта яни пирки.

«Правда ПФО» интернет-хаҫатра ҫак кунсенче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Чӑвашхлебопродукт» акционерсен обществи 3 миллион тенкӗ тӑракан урапа (Toyota Land Cruiser Prado Ic 150) илнипе Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗн регионти уйрӑмӗ кӑсӑкланнӑ.

Малалла...