В светлые майские дни, овеянные памятью о Победе 1945-го, мы много говорим о героях Великой Отечественной войны. Нередко разговор от военных лет незаметно переходит к довоенной поре. Вспоминается злополучный 1937 год, уничтоживший сотни высококлассных офицеров, в одночасье превратившихся во «врагов народа». В трагической истории предвоенной Чувашии особое место занимает личность чебоксарца Сергея Люминарского (1896-1938), после Гражданской войны руководившего частями особого назначения и центральным советом Чувашского Осоавиахима.
В этом году со дня рождения Сергея Александровича Люминарского (от латинского «люминаре» — нести свет) исполняется 120 лет.
Малалла...
Ҫӗнтерӳ– аслати саслӑ,
Ҫӗнтерӳ вӑл – ҫуркунне,
Ҫӗнтерӳ– кун-ҫул, пуласлӑх,
Упрать халӑх телейне.
Тӑван ҫӗршыв Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунне 71-мӗш хут паллӑ тӑвать. Ҫӗр ҫинче пысӑк, аслӑ уяв нумай. Анчах та пуринчен те чапли, пӗлтерӗшли вӑл — Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗ. Тӑван ҫӗршыва хӳтӗленӗ, тылра вӑй-халне шеллемесӗр ӗҫленӗ ветерансем умӗнче эпир паян ҫӗре ҫити пуҫ таятпӑр. Юнлӑ вӑрҫӑн ҫапӑҫу хирӗнче миллионшар салтак ирӗк пурнӑҫшӑн пуҫӗсене хунӑ.
Чӑваш Енре туризм пирки нумай калаҫаҫҫӗ. Туристсене мӗнпе илӗртмелле? Ҫӗнӗ ҫулхи чи ҫӳллӗ чӑрӑшпа-и? Унашкаллине вӗсем таҫта та курма пултарӗҫ. Ниҫта та ҫук япаласемпе илӗртмелле туристсене. Вӗсем Чӑваш Енре, паллах, пур.
Канаш районӗнчи Мӑкӑр ялӗ ҫывӑхӗнчи чукун ҫула чылай ҫын кайса курать, ун патӗнче сӑн ӳкерӗнет. Чӑннипех те интерслӗ вырӑн вӑл.
Вӑл ӑҫтан пулса кайни пирки икӗ верси пур. Пӗрне ӗненес тӗк, ӑна 1913-1917 ҫулсенче хута янӑ. Тепӗр верси вара ӑна иртнӗ ӗмӗрӗн 40-мӗш ҫулӗсенче вермахт ҫар служащийӗн тыткӑнри ҫынсем, нимӗҫ строителӗсем, тунине ҫирӗплетет.
Хальхи вӑхӑтри тӗнче шайӗнчи ҫӑлтӑрсен ламран лама пыракан йӑх-несӗлне «РБК стиль» портал тишкернӗ май вӗсенчен хӑшӗсем паллӑран та паллӑ тымартан тухнине палӑртать.
Франко Дзеффирелли Итали режиссерӗ Леонардо да Винчи живописец тата изобретатель йӑхӗнчен тухнӑ. Ку пӗтӗмлетӳ патне Алессандро Веццози тата Агнезе Сабато Итали историкӗсем ҫитсе тухнӑ. Вӗсем да Винчи ҫемйин генеалоги йывӑҫне 40 ҫул тишкернӗ хыҫҫӑн пӗтӗмлетнӗ. Художникӑн вил тӑприҫӗ XVI ӗмӗрте ҫухалнине пула Леонардо ДНК анализне тишкерме май килмен.
Эпир халӗ калакан пуянсем виҫӗ ҫӑлтӑрлӑ Мишленлӗ (ку паллӑна тивӗҫнинче апатланма питӗ хаклӑ) илнӗ ресторанта ир те, каҫ та ҫиме пултараҫҫӗ. Вӗсем, паллах, тӗрлӗ меню суйлаҫҫӗ. Ҫапах та пӗрпеклӗх те пур вӗсен: чылайӑшӗ гамбургер, фри ҫӗрулми, ҫиелтен шӑккӑлат сапнӑ мороженӑй юратать.
«РБК Стиль» миллионерсем мӗнпе апатланма кӑмӑлланине тишкернӗ те ҫакӑн пек пӗтӗмлетӳ патне ҫитсе тухнӑ.
Уоррен Баффет миллиардера Forbes журнал ҫӗр ҫинчи чи пуян ҫынсенчен виҫҫӗмӗш вырӑн панӑ.
Поэт и переводчик Владимир Иванович Николаев-Изачак (1938 года рождения), вернувшийся на склоне лет из дальних скитаний на свою малую родину, в поэтическом кругу Чувашии сразу стал заметной фигурой. Он автор более десятка оригинальных книг и четырех сборников переводов с чувашского. Его последние издания «Избранные произведения» в 3-х томах (2013-2014), сборник «Я живу, я дышу, я пишу» (2015) и «Собрание сочинений» на сайте «стихи.ру» отмечены восторженными откликами поклонников.
Владимир Изачак — русскоязычный чувашский поэт и драматург из Нижних Ачак Ядринского района Чувашии, земляк прославленного председателя колхоза Аркадия Айдака.
Мӑнкун ҫитсен темшӗн ачалӑх аса килет. Ун чухне пысӑк ҫак уяв асамлӑ пек туйӑнатчӗ. Темӗнле ырлӑх кӗтеттӗмӗрччӗ эпир ун чухне. Урамри вӗтӗр-шакӑрпа пухӑнса ҫерем ҫине выляма каяттӑмӑр, килтен илсе тухнӑ тутлӑ апат-ҫимӗҫпе пӗр-пӗрне хӑналаттӑмӑр. Пӗлместӗп мӗншӗн, анчах Мӑнкуна шутсӑр кӗтеттӗмччӗ.
Аслисем, атте-анне, тӑвансем, ҫак кун ир-ирех ҫӑмарта хӗрететчӗҫ. «Христос чӗрӗлнӗ!» ҫак сӑмахсемпе анне вӑратни халӗ те асрах. Ҫак кун хӗвел те ташласа тухатчӗ. Кӑҫал темшӗн ҫанталӑк лайӑхах пулмарӗ — Мӑнкун кӗркуннехи пек ҫумӑр ҫуни тахҫанах пулманччӗ.
Интернет сообщает, что тут и там, в глухих деревенских клубах и городских Дворцах культуры, в библиотеках, музеях, школах и на улицах проводятся необычные праздники – дни деревень, агадуи поселений и районов. В эпицентре подготовки этих мероприятий непременно фигурируют члены президиума Союза чувашских краеведов (СЧК) и руководитель комитета «Чувашская деревня» при ЧНК Эдуард Бахмисов.
Часто на сельских праздниках появляются их единомышленники – основатель и почетный председатель объединения краеведов Виталий Станьял, председатель СЧК Сергей Сорокин и лидер Фонда развития чувашской культуры «Сувар» Тимер Тяпкин.
23 апреля 2016 года в Чебоксарах состоялись 1-е Николаевские чтения, посвящённые памяти чувашского общественного и государственного деятеля, депутата Всероссийского Учредительного собрания (1917-1918), эсера, юриста, политического эмигранта Семёна Николаевича Николаева (1880-1976).
1-е Николаевские чтения организовали Землячество округи деревни Начар-Убеево (Красномайск) Батыревского района Чувашской Республики, Фонд Васьлея Митты, Чебоксарский центр культуры Тюркского мира, общество «Ирӗклӗх».
(Чӑваш ваттисен тӗп канашӗн ертӳҫи В.П.Станьял 2016 ҫулхи ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Куславкка районӗнчи Елчӗкри вӑтам шкулта тата Ҫӗрпӳри Культура Керменӗнче чӑваш чӗлхи ячӗпе каланӑ сӑмах)
Чӑваш чӗлхин кунӗсене 1926 ҫулта «Чӑваш чӗлхи ҫинчен» саккун йышӑнсан ирттерме пуҫланӑ. Вуласа пӑхӑр-ха ҫав 90 ҫулхи саккуна. Вӑл тӑван чӗлхене чӑнах та хисепе хурса ҫырнӑскер. Кайран ӑна лутӑркаса тӑкнӑ. 1990 ҫулхи Саккуна та ик ҫултан хырса хӗстерчӗҫ. Ку саккун тӗшшинчен Чӗлхе кунӗ кӑна юлчӗ пулмалла.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (15.08.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 14 - 16 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
Честь страшнее смерти, свет не ярче тьмы... (Памяти С.А. Люминарского)
Мӑн Этмен шкулӗнче Ҫӗнтерӳ кунне паллӑ тунӑ
Туристсене илӗртекен кӗпер
Патша йӑхӗнчи ҫӑлтӑрсем
1-ые Николаевские чтения – 2016
Чӗлхемӗр хастарлӑх кӗтет
+14.3 °C