Раҫҫейре Ҫамрӑксен кунне ҫулсерен ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче паллӑ тӑваҫҫӗ. Ҫак куна яш-хӗр кӑна мар, аслӑ ӳсӗмрисем те, ваттисем те уявлаҫҫӗ. Ара, вӗсем те ҫамрӑк пулнӑ-ҫке-ха.
Историе илес тӗк, Ҫамрӑксен кунне 1958 ҫултанпа ҫӗртме уйӑхӗн юлашки вырсарникунӗнче паллӑ тунӑ. Совет Союзӗ аркансан 1993 ҫулхи ҫӗртмен 24-мӗшӗнче Раҫҫейӗн пӗрремӗш президенчӗ Борис Ельцин Ҫамрӑксен кунне ҫӗртмен 27-мӗшӗнче уявламалли пирки алӑ пуснӑ. Анчах чылайӑшӗ ҫакна пӑхмасӑр уява ҫӗртмен юлашки вырсарникунӗнче паллӑ тунӑ.
Малалла...
Ҫӗртме-утӑ уйӑхӗ – хӗрӳ вӑхӑт. Ял халӑхӗ пӗр канмасӑр тенӗ пек выльӑх-чӗрлӗхе хӗл каҫармалӑх утӑ хатӗрлет. Ирхине е каҫ кӳлӗм пахчана тухсан сӑпса ройӗ килнӗн туйӑнать. Унта та кунта утӑ ҫулни илтӗнет. Ӗлӗкрех анкартинче ҫава сасси илтӗннӗ пулсан халӗ газон ҫулмалли хатӗрсем нӑрлаттараҫҫӗ, мотоблоксем кӗрлеҫҫӗ. Мӗнех тейӗн, ял халӑхӗн пурнӑҫӗ ҫӑмӑллансах пырать.
Ӗҫӗ ҫӑмӑлланах пырать-ха, ӗҫлес кӑмӑллисем вара сахалланаҫҫӗ. Темиҫе ҫул каялла кӑна уй-хирте ӗне кӑкармалӑх вырӑн ҫукчӗ — ҫынсем ӗнисене ир-ирех ӑмӑртмалла тенӗ пек ҫавӑтса тухнӑ.
Ку ыйту тавра мӗн чухлӗ ҫын пуҫ ватнине татса калаймастӑп та, анчах ӑслисемех хӑйсене айван тесе чунӗсене шӗкӗ евӗр кӑшлани пирки иккӗленместӗп.
Хам ӑслӑ мартан-ши е урӑх сӑлтава пула-ши ӑслӑ ҫынсене каҫса каясла хисеплетӗп. Шел те, сахал пӗлетӗп ун пеккисене. Вӗсемпе вара ӗҫлеме те кӑмӑллӑ, ытти лару-тӑрура та лайӑх. Вӗсен тӗп уйрӑмлӑхӗ — хӑйсем ӑслине палӑртманни. Ӗҫре те, ытти чухне те. Тата ҫав ҫынсен тӗп уйрӑмлӑхӗ — айваннисене те айван теменни, ӑна-кӑна тӗшмӗртекеннисене вара хавхалантарма-ҫунатлантарма пӗлни.
Перед празднованием Дня Республики и Всечувашского Акатуя Чувашский национальный конгресс провел очередное заседание Большого совета. Первым вопросом в повестке значилось обсуждение проблем сохранения и развития чувашского языка.
Президент ЧНК, депутат Госсовета республики Николай Угаслов смело решился обсудить этот сложный вопрос и огласил широкий спектр намеченных планов, предложений, советов, просьб. Заместитель министра культуры Чувашии Вячеслав Оринов охарактеризовал положение родного языка в учреждениях культуры, в библиотеках, театрах.
Ҫӗртмен 23-мӗшӗнче Чӑваш наци конгресӗн Мӑн Канашӗн пайташӗсем ҫулталӑка пӗрре иртекен ларӑва пуҫтарӑннине Чӑваш халӑх сайтӗнче Аҫтахар Плотников пӗлтернӗччӗ.
Унта пӑхса тухнӑ ыйтусем тата вӑл е ку темӑпа кам мӗн тухса калаҫни пирки конгресс сайтӗнче анлӑ информаци шайӗнче кӑна хыпарланӑ та, кам тата мӗн пирки тавлашни-тупӑшнине, кам тата мӗн сӗннине йӑлтах ӑнланма йывӑртарах. Ҫак сайт администраторӗ тата маларах асӑннӑ статья авторӗ Мӑн Канаш ларӑвӗн йышӑнӑвӗпе ЧНК сайтӗнче каярах паллаштарма шантарчӗ-ха.
Ҫак статьяна, пӗлсех тӑратӑп, теприсем кӑмӑлсӑрланса йышӑнӗҫ. Анчах чунра пуррине уҫмасӑр чӑтаймастӑп.
Чуна ыраттармалла ҫак калаҫу темиҫе кун каялла пулса иртрӗ. Ҫав самантра паллаканӑмпа чӑвашлӑх ыйтӑвӗ патне те пырса тухрӑмӑр. Тӗрӗсрех, чӑваш чӗлхине тата чӑвашлӑха аталантарма тата упрама кам тата епле тӑрӑшни тавра пулчӗ кӗске калаҫӑвӑмӑр. Тата тӗрӗсрех каласан, тавлашу.
Статья ятне "Чӑваш-чӑваш тенипе чӑваш пулайӑпӑр-и?" тесе ахальтен памарӑм.
Чӑн та, мӗн-ха, вӑл чӑвашлӑх?
Халӑх хутлӑхӗнче чӑваш чӗлхипе, уйрӑмах ҫыруллӑ чӗлхепе, усӑ курни пирки
Паллӑ ӗнтӗ, паянхи куна халӑх хутлӑхӗнче (усламҫӑсем, тӗрлӗ кантурсемпе организацисем хӑйсен ӗҫӗнче) чӑваш чӗлхипе усӑ курманнипе пӗрех. Ку вӑл тӗрлӗ сӑлтавсемпе ҫыхӑннӑ, пӗр сӑмахпа каласан — чӑваш чӗлхин статусӗ питӗ пӗчӗк шайра, нумай ҫыншӑн ун кирлӗлӗхӗ ҫукпа пӗрех.
Ҫак ӗҫре усламҫӑсен ак мӗн пӗлмелле: вӑйра тӑракан саккунлӑхпа килӗшӳллӗн кашни чӑвашӑн пур информацие хӑй тӑван чӗлхипе илме ирӗк, право, пур.
30 лет назад (8.12.1986 г.) под руководством профессора Уфимского Нефтяного Института, доктора технических наук, Академика Инженерной Академии Наук РБ, горячего патриота своего народа А.А.Кондратьева чуваши РБ объединились в Общество чувашской культуры. Впоследствии народ назвал эту дату днём возрождения чувашского народа в РБ.
Вскоре, при участии ряда активистов, был организован фольклорно-этнографический ансамбль «Нарспи», начала выходить республиканская газета на чувашском языке «Урал Сасси» («Голос Урала»), на республиканском телевидении начались передачи на чувашском языке «Ендешсем» («Земляки»), был осуществлён ряд других значимых мероприятий.
Раҫҫейри пур шкулта 4 класс хыҫҫӑн ачасен вӗренӳ шайне тӗрӗслес тӗллевпе Раҫҫей Федерацин вӗрентӳ тата ӑслӑлӑх министерстви хушнипе «Математика», «Пирӗн тавралӑх», «Вырӑс чӗлхи» предмечӗсемпе Пӗтӗм Раҫҫейри тӗрӗслев ӗҫӗсене ирттерме тытӑннӑ. Тӗрӗслев ӗҫӗсен материалӗсене Мускав хатӗрлет. Ку ӗҫе паянхи куна шкул ачисем вырӑсла кӑна ҫырма пултараҫҫӗ. Малтан ОГЭ, ГИА, ЕГЭ туса хучӗҫ, халь тата 4 класс хыҫҫӑн та.
Ҫав вӑхӑтрах, официаллӑ, чӑвашсен республикӑмӑрти йышӗ — 68%, Чӑваш Республикинче пуҫламӑш пӗлӗве ачасем чӑвашла 277 шкулта, тутарла — 16 шкулта, ирҫелле — 3 шкулта илеҫҫӗ!
18 июня 2016 года в посёлке Фёдоровский Аксубаевского района Республики Татарстан состоялся праздник «День деревни». (Мероприятие прошло через два дня после народного праздника Симек некрещеных чувашей Нижнего Закамья.) В Дне деревни участвовали не только жители посёлка, но и его уроженцы, специально приехавшие на свою родину из Набережных Челнов, Чистополя, Альметьевска, Нурлата и других городов, а также из Новочебоксарска Чувашской Республики.
Поселение основано в 1921 году.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (01.05.2024 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 752 - 754 мм, 9 - 11 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
Ҫамрӑксем ӳпкелешмеҫҫӗ
Айван ҫын мӗншӗн хӑй айванне пӗлмест?
Большой совет ЧНК: топтание вокруг да около
Чӑваш чӗлхишӗн кар тӑрар!
О проблемах чувашского народа в Республике Башкортостан и об отношении к ним чиновников
День чувашской деревни в Татарстане
+12.5 °C