Низовые чуваши Казанской губернии. Фотография Г.Ф. Локке, 1869 г.

Продолжаем, так сказать, бороться, с представителями казанской исторической школы. Пример:

На стр. 793 в качестве одного из основных доказательств идентификации болгар и татар как одного этноса приводится документ второй половины XVI века «История о Казанском царстве».

Малалла...

Тӗнче тетелӗнчи калаҫусене тишкерме килӗштеретӗп. Вӗсене вуласан тепӗр МИХринчен ытларах хыпар пӗлме пулать.

Чӑваш халӑх сайчӗн администраторӗ Аҫтахар Плотников Фейсбукра «Чӑвашла калаҫма халӗ питӗ модно!» магнитик тусан мӗнлерех-ши тесе ыйту хускатнӑ. Кам мӗнле пулӗ те, магнитиксене эпӗ питӗ юрататӑп. Ҫӗнех мар манӑн холодильникӑм йӑлт ун пекки айӗнче ларать. Ют хуласене кайсан ывӑлӑма магнит туянса килме ыйтатӑп. Юрӗ, ку вӑл эпӗ тейӗпӗр. Тӗнче тетелӗнчисем Аҫтахар сӗнӗвне тӗрлӗрен йышӑннӑ.

Малалла...

Тӗлӗнетӗп хамӑн паллаканӑмсенчен. Ҫӗрпӳ районӗнчи пӗр ялта пурӑнаҫҫӗ вӗсем. Кӳршӗллӗ Вӑрмар районӗнчен киле кайса кӗнӗ арҫын Ҫӗрпӳрен инҫех мар ялта ҫемйипе пурӑнать. Арӑмӗ те манашкал чӑвашах. Хӑй те манашкал чӑвашах. Вырӑнти ял хуҫалӑх предприятийӗ ура ҫинче ҫирӗп тӑнӑ вӑхӑтра иккӗшӗ те унта ӗҫленӗ: пӗри — фермӑра, тепри — механизаторта. Хальхи вӑхӑтра иккӗшӗ те Ҫӗрпӗве кайса вырнаҫнӑ: пӗри — стройкӑна, тепри — урам шӑлма. Ҫаксен хӗрӗпе ывӑлӗ те Ҫӗрпӳри шкула ҫӳреҫҫӗ.

«Мӗнрен тӗлӗннӗ-ши ҫак статья авторӗ?

Малалла...

Паян ман пата Мирон Толи ярса панӑ открытка ҫитрӗ. «Раҫҫей Почтинче» ӗҫлекен шовинистсене пӗлме — ҫак конверт Швецинчен ман тӑван Лапсара чӑвашла ҫырнӑ адреспа чиперех ҫитнӗ! Никама та нимӗнле йывӑрлӑх та кӑтартман. Пӗр почтальонкӑн кӑна ӗнтӗ конверта ман пата ҫитерес тесе ҫак сивӗре ял тӑрӑх ҫӳреме тивнӗ. :) Анчах ку — унӑн ӗҫӗ, ӑна уншӑн укҫа тӳлеҫҫӗ (сахал-и, нумай-и — тепӗр ыйту).

Чӑн та, чи малтан, кӑштах иккеленӳ пурччӗ. Чӑвашла ҫырсан ҫитейӗ-ши? Пӗри Америкӑран кунта, Чӑваша, чӑвашла адреспа ҫырусем янине илтнӗ-ха эпӗ.

Малалла...

7 января 2016 года в Чебоксарах отпраздновали Сурхури.

Вот, что говорится о нём в Чувашской энциклопедии (в сокращении):

«Сурхури – в традиционном обрядовом календаре чувашей праздник, связанный с зимним солнцестоянием. Входит в круг новогодней обрядности. Представляет собой комплекс ритуальных действий – гаданий и благопожеланий на предстоящий год. Связан с земледельческой и животноводческой деятельностью. Главные участники – дети и молодёжь.

Малалла...

Кӑрлачӑн 7-мӗшӗнче Чӑваш наци культурин «Сӑвар» фончӗ йӑлана кӗнӗ тӑрӑх 15 хут Сурхури уявне ирттерчӗ. Унта чӑвашлӑха аталантаракан чылай ҫын пухӑнчӗ — ваттисем те, ҫамрӑккисем те пулчӗҫ. Эпир вара сире ҫак уявра янранӑ сӑмахсемпе тата юрӑсемпе паллаштарас тетпӗр.

Уяв пирки

Сурхури — авалхи чӑваш уявӗ. Ӗлӗкрех ӑна хӗлле кун ӳсме пуҫласан ирттернӗ. Сурхурие ытларах яш-кӗрӗм, ача-пӑча хутшӑннӑ. Сурхури ирттерме ятарласа пӗр киле пуҫтарӑннӑ. Килтен киле пуҫтарнӑ апат-ҫимӗҫрен, сӑраран, тӗрлӗ апатран сӗтелҫи майланӑ.

Малалла...

Тӗнчере тӗрлӗрен ҫынсем пурӑнаҫҫӗ. Хӑшӗ-пӗрин пирки тӗплӗнрех пӗлес килет-и?

1. Элизани да Крус Сильва Бразилире ҫуралнӑ. Вӑл сывӑ ҫитӗннӗ, анчах тантӑшӗсенчен ҫӳллӗрех пулнӑ. Элизани 203 сантиметр ҫӳллӗш ҫитӗннӗ. Вӑл – Бразилири чи ҫӳллӗ хӗр. Савни тупма ҫӑмӑл мар тетӗр-и? Элизани хитре каччӑпа виҫӗ ҫул тӗл пулать. Пӗлтӗр хӗре ҫураҫнӑ. Каччӑ 162 сантиметр ҫӳллӗш. Анчах юратура кӗлетке ҫӳллӗшӗ пӗлтерӗшлӗ мар.

2.

Малалла...

Сурхури… Темиҫе ҫул каялла ҫак уява пирӗн ялта анлӑ паллӑ тӑватчӗҫ. Шел те, халӗ ку уяв манӑҫса пырать. Эпир ача чухне ҫветке чупаттӑмӑр. Аслисем те тӗрлӗ тум тӑхӑнса килӗрен ҫӳресе пӑрҫа сапалатчӗҫ. Эх, интереслӗччӗ мӗн тери! Хӑшӗ-пӗри сурхури ачисене кӗртес мар тесе алӑка питӗретчӗ. Урамра тӗл пулнӑ ҫынсене юр ӑшне чӑмтараттӑмӑр. Пӗррехинче ҫветке супса чутах шар кураттӑмӑр. Ун чухнехи пӑтӑрмаха аса илме кӑмӑллӑ мар та, ҫапах каласа кӑтартам. Хамӑр урам ачисем пуҫтарӑнтӑмӑр та пит-куҫа капрон чӑлхапа хупласа, тӑлӑп-пальто, ҫӑмат тӑхӑнса килӗрен кайрӑмӑр.

Малалла...

На днях на Чувашском народном сайте была опубликована заметка о недостаточности фундаментальных научно-исторических исследований в Чувашии и значительных успехах ученых Татарстана. Как это часто бывает, неравнодушные люди стали обсуждать эту тему в группе сайта в Фейсбуке. Там я поднял тему, которая, думаю, волнует многих людей и решил этому посвятить отдельную заметку для сайта. Речь пойдет о неточностях использования исторических источников, которые ложатся в основу очень важных исторических выводов фундаментального характера.

Малалла...

Кашни ҫул пекех кӑҫалхи ҫулталӑкӑн ӗҫӗсене те пӗтӗмлетме вӑхӑт ҫитрӗ. Ҫулӗ ҫӑмӑл пулмарӗ пулин те нумай ӗҫ тума пултартӑмӑр.

Енчен те 2015 ҫулта эпир открыткӑсем кӑларса пӑхрӑмӑр пулсан, кӑҫал — чӑвашла укҫа конверчӗсене алла илес терӗмӗр. Ҫапла май вара тӑватӑ ҫӗнӗ вариант кӑлартӑмӑр (малтанхипе шутласан пиллӗк пулать). Вӗсен пӗтӗмӗшле тиражӗ — 3500. Енчен те малтанхисене алӑпа касса кӑларма тиветчӗ пулсан — ҫӗннисене халь эпир ятарлӑ станокпа хатӗрлетпӗр, ҫавна май вӗсем лавккарисенчен пӗрре те кая мар пулса пыраҫҫӗ.

Малалла...