Следстви комитечӗ тунӑ сӑн

Паян ирхи 7 сехет те 50 минутра Шупашкарти "Энергия" стадионта инкек пулнӑ. Унта ҫурт тӑррине юр антарма хӑпарнӑ арҫын сарӑмсӑр вилнӗ.

"Про Город" хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын иккӗмӗш хут тӑрринчи юра антарма пусма лартнӑ. Анчах хӑпарнӑ чухне тытӑнса тӑрайман, аялалла, цоколь хутри картлашка хушӑкне, ӳкнӗ. 56 ҫулти арҫын йывӑр сурансене пула ҫавӑнтах вилнӗ.

Вырӑна васкавлӑ медпулӑшу, йӗрке хуралҫисем ҫитнӗ. Шел, тухтӑрсем арҫынна нимпе те пулӑшайман. Йӗрке хралҫисем ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ. Тӗрӗслев хыҫҫӑн стадионта хӑрушсӑрлӑх техникишӗн, ӗҫ хӑрушсӑрлӑхӗшӗн яваплӑ ҫынна тупса палӑртӗҫ.

Ҫӑлав службин архивӗнчи сӑн

Арҫын тӑванӗсемпе вӑрҫӑнса кайнӑ та Атӑл тӑрӑх, пӑр ҫийӗн, утнӑ. Вӑл шӑнкӑравласан та телефонне тытман. Тӑванӗсем пӑшӑрханса ӳкнӗ, ҫавна май кун пирки ҫӑлавҫӑсене пӗлтернӗ.

Ҫӑлавҫӑсем патне ку шӑнкӑрав нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ҫитнӗ. Вӗсем аэрокимӗ ҫине ларса Атӑл тӑрӑх ҫав арҫынна шырама кайнӑ. Тӑванӗ каланӑ тӑрӑх, вӑл сад юлташлӑхӗ еннелле кайнӑ. Ҫӑлавҫӑсем те ҫав еннелле шырама ҫул тытнӑ.

Арҫынна часах тупнӑ. Ӑна ҫӑлав станцине илсе ҫитернӗ.

sovch.chuvashia.com сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк

Паянтан, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнчен, пуҫласа пирӗн республикӑра антителӑллӑ ҫынсене кьюар-код пама тытӑннӑ. Ку хыпар Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев кӑшӑлвирус сарӑлассине чарас енӗпе ӗҫлекен оперативлӑ штабӑн эрнекунхи ларӑвӗнче пӗлтернӗ.

Юн анализне Шупашкарти 16 лабораторире илеҫҫӗ-мӗн. Республика ертӳҫи вӗсене анализ хакне ӳстерсе ямалла марри пирки чӗнсе каланӑ.

Юн панӑ хыҫҫӑн 2-3 кунран Патшалӑх пулӑшӑвӗсен порталӗнче кьюар-код пулӗ. Тепӗр майлӑ каласан, кьюар-кода кӑшӑлвируспа чирлеменнисемпе вакцинаци туманнисем те илееҫҫӗ. Чи кирли — антитела пурри.

Документа ултӑ уйӑхлӑха параҫҫӗ.

shigsosh-batyr.edu21.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Паян, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, — Тӑван чӗлхесен кунӗ. Ҫавна май Фейсбукра Леонид Пэленич хӑйӗн шухӑшне ҫыпрса пӗлтернӗ. Тӗрӗсрех палӑртсан, чун ыратӑвне темелле-тӗр.

«Паян пур чӑвашӑн кӑмӑла ҫӗклемелли кун. Пурте тенӗ пекех пӗлетпӗр ӗнтӗ, паян пӗтӗм тӗнчери тӑван чӗлхесен кунӗ. Ҫав хушӑрах ҫак йӑпануллӑ самантра темле савӑк туйӑмсем пур пулин те, те тӗнчери лару-тӑрӑва пула, те «мӗн юлать-ши тата эпӗр кайсан?», — шухӑша пула темле салхулӑх чӗпӗтет чуна... «Каласан — ҫынна йывӑр, каламасан — хуна йывӑр». Эпир мар, тӑван халӑх каланӑ! Тӗнчене чӗлхе тытса тӑрать тетпӗр пулсан, кӑштах малалла ҫырма та тивет пулӗ.

Юрӗ. Маларах каланӑ шӑпаллӑ шухӑш ҫаврӑнӑлӑхне илес пулсассӑн, чи малтан ҫапах та пирӗншӗн те ку уяв лайӑх самант пулнине палӑртмаллах. Эпир те хамӑр тӑван чӗлхепе калаҫнине, пурӑннине, юрласа-ташласа савӑннине тепӗр хут ҫак ҫӗрпе пӗлӗт хушшинчи тӗнчене чӑннипех (курмӑш-илтмӗш пуррисем те ҫук мар пулӗ!) пӗлтерме пултаратпӑр. Ӑнланатпӑр-ха, ӑна юратни кӑна ҫителӗксӗр, ҫине тӑрсах сыхласа хӑварма, аталантарма тӑрӑшмалла. Пӗтӗмпех хамӑртан килет. Ҫак шухӑш кашни чӑвашӑн юнри-чунри-чӗрери малашнехи талпӑнӑвӗ пулмаллах тесе калассӑм килет!

Малалла...

sovch.chuvashia.com сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк

Ҫак кунсенче Донбасра йывӑр лару-тӑру пулнине эпир пурте пӗлетпӗр ӗнтӗ. Унти хирӗҫ-тӑрӑва пула ҫынсем Раҫҫее пысӑк йышпа тарса килеҫҫӗ. Официаллӑ массӑллӑ информаци хатӗрӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, ачасемпе хӗрарӑмсене Раҫҫее куҫса кайма Донецкпа Луганск республикисен ертӳҫисем хӑйсем ыйтнӑ. Хӗрарӑмсемпе ачасем, ватӑ ҫынсем Ростов облаҫне тарса килеҫҫӗ, унтан пирӗн ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗ тӑрӑх саланаҫҫӗ.

«Советская Чувашия» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, Донбасран тарса килнисен пӗр ушкӑнӗ ыран, нарӑс уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, Чӑваш Ене килсе ҫитӗ. Вӗсене икӗ санаторие вырнаҫтарӗҫ, вӑй питтисене ӗҫпе тивӗҫтерӗҫ.

2014 ҫулта пирӗн тӑрӑха Донецкри тата Луганскри 400-е яхӑн ҫын куҫса килнӗ, вӗсенчен чылайӑшӗ каялла кайнӑ. Чӑваш Енре пурӑнма 5 ҫемье тӑрса юлнӑ.

Чӑваш Ене Донбасран тарса килекенсене «Лесная сказка» ача-пӑча санаторине тата «Надежда» санаторие вырнаҫтарӗҫ.

© shutterstock.com

Антарктидӑра хӑш-пӗр ӳсентӑран тӗсӗсем хӑвӑрт сарӑлнине асӑрханӑ, ҫакӑ полярлӑ экосистемӑсенче улшӑнусем пулса иртни ҫинчен пӗлтерет.

Ӑсчахсем Кӑнтӑр Оркней утравсен шутне кӗрекен Сигни утравӗ ҫинче ҫинче тӗпчев ирттернӗ те антарктика луговикӗ (Deschampsia antarctica) тата кито колобантусӗ (Colobanthus quitensis) 1960 ҫултанпа 2009 ҫул хушшинче 5 хут хӑвӑртрах сарӑлма тытӑннӑ тытӑннӑ. Ҫакна утрав ҫинче вӗсене таптаса ҫӳрекен тюленьсем сахалланнипе сӑлтавлаҫҫӗ.

2009 ҫулпа 2018 ҫул хушшинче ҫанталӑ ӑшӑннине пула ӳсентӑрансен сарӑлас хӑвӑртлӑхӗ 10 хута ҫитнӗ.

Ӑсчахсем палӑртнӑ тӑрӑх, Антарктида экосистеминче климатӑн кирек мӗнле улшӑнӑвӗ те тӳрех палӑрать — ӳсентӑран вӑйлӑрах сарӑлма пуҫласси пирки малтанах шухӑшланӑ, анчах калӑпӑшӗ ҫавӑн пекех пулӗ тесе шутламан. Ҫитес вуншар ҫул хушшинче ҫанталӑк ӑшӑнса пынине пула нумай лаптӑк пӑртан ирӗке тухӗ.

Сигни утравӗнчи тӗпчевсем кӑтартнӑ тӑрӑх ҫакӑн пек пуласлӑх пӗтӗм континента та кӗтме пултарать. Курӑк таврашӗ сарӑлнинче япӑххи нимӗн те ҫук пек туйӑнать пулин те вырӑнти ӳсентӑран тӗсӗсем инвазивлисемпе тупӑшма пултарайманнине асра тытмалла.

Малалла...

Катмандури пӑлхавсем

Непал ҫыннисем тулаш пулӑшу кӳрекен Millennium Challenge Corporation американ агентствипе вӗсен правительстви килӗштерсе ӗҫленине хирӗҫлесе митингсене тухнӑ. Маларах асӑннӑ агентство ҫӗршыва, уйрӑммӑн илсен, ҫулсем тума тата электропередача линийӗсене хывма, 500 млн доллар уйӑрма шантарнӑ.

Вырӑнти ҫынсем ҫакӑн пек юлташлӑха хирӗҫ тӑнӑ. Вӗсен шухӑшӗпе, ку Америка инвестицийӗсене пӑхӑнса ӗҫлесси патне илсе ҫитерӗ.

Вырсарникун Катманду полицийӗ демонстрантсене хӑваласа яма куҫҫуль кӑларакан газпа тата шывпа усӑ курнӑ. Reuters пӗлтернӗ тӑрӑх, темиҫен аманнӑ.

Аса илтеретпӗр, организаци Непала пулӑшу уйӑрасси пирки 2017 ҫултах ҫирӗплетнӗ. Тинтерех ҫак документа Непал парламентне ратификацилеме пани пирки пӗлтернӗ. Правительство планӗсемпе килӗшӳллӗн, ҫӗршывра 300 ҫухрӑм тӑршшӗ электропередача линийӗсем, ҫавӑн пекех ҫулсем тума палӑртнӑ. Ҫав вӑхӑтрах ҫӗршыв влаҫӗсем ҫак укҫана уйӑрни вӗсене нимӗнле хушма условисене те пӑхӑнма ыйтман тесе шантараҫҫӗ. Палӑртнӑ программӑна пурнӑҫлани вара ҫӗршыври 80% таран ҫыннӑн пурнӑҫне лайӑхлатма май парӗ.

Фейсбукри Валерий Шигашев страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗксем

Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Ҫӗмӗрле хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Валерий Шигашев хулари пӗр ҫуртпа ҫыхӑннӑ пӑтӑрмах пирки Фейсбукра пӗлтернӗ.

Кивӗ ҫуртсенчен пӗрин ҫивиттийӗнче ҫӗрле юр йӑтӑнса аннӑ та ҫурта кӗмелли вырӑнти ҫивиттие тата вӗри шыв тытӑмне сиенленӗ. Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ ҫв ҫуртра пурӑнакансемпе тата ҫурта тытса тӑракан управляющи компанин директорӗпе Микаэл Гурбановпа тӗл пулнӑ. Вырӑнтисем кӑлтӑка ҫийӗнчех пӗтернӗ-ха, анчах, Валерий Шигашев калашле, ыйтусем юлнӑ.

Темиҫе хваттерлӗ йывӑҫ ҫурт кивӗ. Управляющи компани ӑна тытса тӑма пайталлӑ маррине пӗлтернӗ. Унтан та ытларах — компани панкурата тухать, ҫурта ҫӗнӗ управляющи компанин тытса тӑма тивӗ. Кивӗ ҫуртсене никам та тытса тӑрасшӑн мар. Ку ыйтӑва хулара паян канашлу ирттерсе сӳтсе явма палӑртнӑ.

24 пинмӗш билета туяннӑ Ева Хорта чыслаҫҫӗ

Чӑваш Ен Пушкин карттипе билет сутас енӗпе Раҫҫейре ҫиччӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Кун пирки влаҫ органӗсен порталӗ пӗлтерет.

Республикӑри культура учрежденийӗсем Пушкин карттипе билет сутса пӗтӗмпе 45 миллион тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. Пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнченпе республикӑра 125 пин билет сутнӑ. Пӗр билет хакӗ вӑтамран 360 тенкӗпе танлашнӑ. Вырӑс драма театрне илес тӗк, вӑл ҫӗршывра Пушкин карттипе билет сутас енӗпе лидер. Унта ку таранччен карттӑпа 24 пин ытла билет туяннӑ.

Аса илтерер: Пушкин карттипе 14-22 ҫулсенчи ҫамрӑксем усӑ курма пултараҫҫӗ. Ку программа пӗлтӗр авӑнӑн 1-мӗшӗнче пурнӑҫланма тытӑннӑ. Ун чухне 3 пин тенкӗ хурса панӑ. Кӑҫал вара Пушкин картти ҫинче - 5 пин тенкӗ. Ку укҫана культура мероприятийӗсене кайса ҫеҫ тӑкаклама пулать.

cheb.ru сайтри сӑн

«Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» политика партийӗн хастарӗсем нарӑс уйӑхӗн 19-мӗшӗнче вырӑнти лидерне суйланӑ. Аса илтерер: ку должноҫе унччен И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн наука енӗпе ӗҫлекен проректорӗ Евгений Кадышев йышӑннӑ пулнӑ.

Единороссем хальхинче урӑх лидера суйланӑ. Ку пукана Шупашкар хулин пуҫлӑхне Олег Кортунова пама йышӑннӑ. Сӑмах май, вӑл Евгений Кадышевӑн вырӑнне иккӗмӗш хут йышӑнать. Унччен Кадышев Шупашкар мэрӗ пулнӑ, Кортунов 2020 ҫулхи юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ун вырӑнне ларнӑ.