Паян Шупашкара Ҫӗнтерӳ пуйӑсӗ ҫитнӗ. Вӑл кунта нумаях пулмӗ, паянах, 16 сехетре, тапранса малалла кайӗ.

«Ҫӗнтерӳ пуйӑсӗ» сайтра пӗлтернӗ тӑрӑх, Хусанта, Шупашкарта тата Муромра куҫса ҫӳрекен музея шкул ачисем тата студентсем ҫеҫ кӗме пултарни пирки пӗлтернӗ. Ушкӑнсене вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин управленийӗн органӗсен йӗркелемелле.

Паян экспозиципе ЧР Элтеперӗ Олег Николаев та паллашнӑ. Унпа пӗрле транспорт министрӗ Владимир Осипов, журналистсем пулнӑ. Паян пуйӑс патӗнче черет пулнӑ. Ушкӑнсене 12-шер ҫын кӗртнӗ.

Пуйӑса лекес тесен маларах ҫырӑнмалла пулнӑ.

Ӗҫтӑвком пайташӗсем

Ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Ульяновскри Наци ялӗнчи „Чӑвашсен кил-ҫурчӗ“ комплексра Ульяновск облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн 6-мӗш отчетпа суйлав конференцийӗ иртрӗ. Пандемине пула пысӑк, нумай ҫын пухса мероприятисене ирттерме юраманнипе, конференци иртмелли вырӑн лаптӑкӗ пысӑк пулманнипе Роспотребнадзор 50 ҫынран ытла пухӑнма хушман. Конференцие УОЧНКАн районсенчи уйрӑмӗсенчен суйласа янӑ 36 делегат тата чӗннӗ хӑнасем килсе ҫитрӗҫ: область правительствинче шалти политика управленийӗн пуҫлӑхӗ Александр Костомаров, наци ӗҫӗсене тата тӗнсем хушшинчи ҫыхӑнусене йӗркелесе пыракан упрпавлени пуҫлӑхӗ Сергей Паховский, искусствӑпа культура политикин министрӗн ҫумӗ Алена Корчагина, Ульяновск Хула Думин председателӗ И.В. Ножечкин, Чӑнлӑ, Мелекесс, Ҫинкӗл районӗсен администрацийӗсен глависем Г.М. Мулянов. С.А. Сандрюков, М.Н. Самаркин тата Тереньга район пуҫлӑхӗ П. Иванов, ЧНК вице-президенчӗ В.Г. Тяпкин.

Малтан чӗннӗ хӑнасем салам сӑмахӗсем каларӗҫ: Александр Костомаров Ульяновск область губернаторӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑха пурнӑҫлакан Алексей Русских ятӗнчен саламларӗ, чӑвашсем регионта чи йышлӑ халӑхсенчен пӗри пулнине, экономикӑри тӗрлӗ тытӑмра тивӗҫлипе вӑй хунине каларӗ, ырӑ ӗҫсемшӗн пурне те тав турӗ.

Малалла...

Паян республикӑн кӑнтӑр енче, Улатӑр районӗнче, ҫӗре юр витнӗ. Ҫурҫӗр енчен унашкалли пулман. Кӗҫех пире 10 куна тӑсӑлакан канмалли кунсем кӗтеҫҫӗ. Ҫанталӑк мӗнпе савӑнтарӗ?

Ҫу уйӑхӗнчи ҫанталӑка СуперУйӑх витӗм кӳрӗ. Тепрехинче вӑл ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Ҫӗр патне ҫывхарӗ. Ку уйӑхӑн иккӗмӗш пайӗнче ҫанталӑк каллех улшӑнса тӑрассине пӗлтерет. Ҫапах хальхи пек сивӗ пулмӗ.

Уйӑх варринче типӗ те ӑшӑ ҫанталӑк тӑрӗ, ҫуллахи пек 25 градусах ҫитӗ. Ҫу уйӑхӗн пӗрремӗш кунӗсенчех ӑшӑтма тытӑнӗ. Анчах ҫиллӗрех пулӗ, ҫумӑр ҫукалӗ. Сывлӑш температури 20 градуса ҫитӗ.

Ҫавра сӗтелте. Наци вулавӑшӗ тунӑ сӑн

Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗнче паян чӑваш чӗлхи тавра ҫавра сӗтел иртрӗ. Ӑна наци вулавӑшӗн ӗҫченӗсем ҫӗнӗ чӑваш ҫырулӑхне йӗркеленӗренпе 150 ҫул ҫитнӗ май йӗркеленӗ.

Ҫавра сӗтелте сӳтсе явнӑ тӗп ыйтусенчен пӗри — компьютерта тата смартфонра чӑвашла ҫырнӑ чухне чиксе тухакан йывӑрлӑхсем. Уйрӑмах пухӑннӑ халӑха тӗрлӗ учрежденисенче тӗрлӗрен майсемпе усӑ курса ҫырни канӑҫ памасть. «Чӑваш шрифчӗсемпе» усӑ курса ҫырнисем пурин те вуланмаҫҫӗ, теприсен «ӳ» вырӑнне икӗ пӑнчӑлли тухать тата ытти те.

Уйрӑмах смартфонсем ҫинче чӑвашла ҫырма йывӑрри пирки калаҫрӗҫ. «Яндекс.Клавиатура», «GBoard» йышши сарӑмсем пур пулин те вӗсем ҫинчен халӗ те пурте пӗлмеҫҫӗ. Play.Market-ра вырнаҫнӑ ытти тӗрлӗрен сарӑмсем те чылай йывӑрлӑх кӳреҫҫӗ — хӑшӗ-пӗри чӑвашла ҫырма май парать пулин те, анчах пур саспаллине те пичетлеме май памаҫҫӗ иккен.

Ҫавра сӗтелте сӳтсе явнӑ хыҫҫӑн тӳре-шара патне ҫырупа тухма йышӑнчӗҫ. Унта чӑвашла ҫырас меле стандартизацилеме, тӗрлӗ учрежденисене хальхи меслетсем ҫине куҫарас ӗҫре тата чӑвашла сарӑмсене операци системисене хушас ӗҫре пулӑшма ыйтса ҫырӗҫ.

news-111.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Енре суйлав комиссийӗсен кунӗ иртӗ. Ҫакӑн ҫинчен калакан хушӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев паян, ака уйӑхн 28-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.

Ӗҫлӗ хутра ҫапларах ҫырса хунӑ: «Суйлав правине тата Раҫҫей Федерацийӗн гражданӗсен референдумне хутшӑнас правӑна пурнӑҫа кӗртессинче Чӑваш Республикинчи суйлав комиссийӗсен тӳпине шута илсе Чӑваш Республикинче Суйлав комиссийӗсен кунне йӗркелес тата ӑна ҫулсерен утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнче ирттерес».

Хушӑва республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ.

Ҫу уйӑхӗн 1-10-мӗшӗсенче пирӗнтен, ӗҫлекен ҫынсенчен, хӑшӗсем канӗҫ. Кун пек йышӑнӑва ҫӗршыв Президенчӗ шайӗнче тунӑччӗ. Ҫав вӑхӑтрах теприсен вӑл вӑхӑтра та ӗҫлеме тивӗ. Сӑмахран, тухтӑрсен.

Канмалли тата уяв кунӗсенче амбулатори тата стационар пулӑшӑвне вӗсем ҫакӑн пек йӗркепе кӳрӗҫ: ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче ӗҫ кунӗ 1 сехет кӗскерех пулӗ; ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче – ӗҫлемелли мар уяв кунӗ; ҫу уйӑхӗн 2-мӗшӗнче – канмалли кун; ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗнче шӑматкунхи графикпа ӗҫлӗҫ; ҫу уйӑхӗн 4, 5, 6, 7-мӗшӗсенче – ӗҫ кунӗсем; ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче шӑматкунхи график пулӗ; ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче – ӗҫлемелли мар уяв кунӗ; ҫу уйӑхӗн 10-мӗшӗнче – канмалли кун.

«Звезда» телеканал Чӑваш Республикин тӗп хулипе паллаштаракан кӑларӑм хатӗрленӗ. Телепередачӑна эфира ҫул уйӑхӗн 1-мӗшӗнче кӑларӗҫ.

Канмалли кунсене асра юлмалла ирттерес тесен ӑҫта кайма пулать? Ик кунлӑх ҫулҫӳревпе ӑҫта ҫитсен аван? Чи кӑсӑклине кӗске вӑхӑтра курса мӗнле ӗлкӗрмелле? Ҫак ыйтусен хуравне «Круиз-Контроль» проект ертӳҫи Юлия Розенберг шыранӑ. Телекуравҫӑсене вӑл чи кӑсӑклӑ маршрутсемпе паллаштарӗ, ҫитсе курма тӑракан паллӑ вырӑн ҫинчен каласа кӑтартӗ, ӑҫта апатланма тата ҫӗр каҫма май пуррине те пӗлтерӗ.

Телеканал икӗ хулара ӳкернӗ: кӳршӗллӗ Мари Элӑн тӗп хулинче Йошкар-Олара тата пирӗн шурӑ Шупашкарӑмӑрта.

Программӑна ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче «Звезда» телеканалӑн эфирӗнче, 10 сехет те 10 минутра, кӑтартӗҫ.

Чӑваш Ен вулавӑшӗнче илемлӗ вулакансен СССР халӑх артистки Вера Кузьмина ячӗллӗ регионсен хушшинчи конкурсне пӗтӗмлетнӗ. Мероприятие Чӑваш халӑх артистки Анна Кутузова, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Наталья Сергеева (вӑл К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче режиссерта ӗҫлет), Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артисчӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Владимир Григорьев, асӑннӑ театрти Алевтина Семенова артист, Пукане театрӗн артисчӗ Ольга Тарасова, Алексей Шадриков юрӑҫ, Светлана Асамат поэт хутшӑннӑ.

Конкурса икӗ турпа ирттернӗ, вӑл пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнчех пуҫланнӑ, пуш уйӑхӗччен пынӑ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвне хутшӑннисен пултарулӑхне ҫулне кура 5 ушкӑнра тата поэзипе проза номинацисене уйӑрса хакланӑ.

Вера Кузьминан тӗп парнине Элӗк районӗнчи Мӑн Вылӑри Дарья Сорокина тивӗҫнӗ.

nversia.ru сайтри сӑн

Паян ҫӗрле Шупашкарти пӗр ҫурт подъездӗнче ватӑ арҫын виллине тупнӑ. Ӑна ҫынсем асӑрханӑ.

Ку инкек Пролетари урамӗнчи 4-мӗш ҫуртра, ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче, пулнӑ. Подъездра арҫын хускалмасӑр выртнине ҫынсем асӑрханӑ та кун пирки полицие пӗлтернӗ. Вырӑна йӗрке хуралҫисем, следовательсем ҫитнӗ.

Ҫакӑ паллӑ: арҫын 80 ҫулта пулнӑ. Халӗ РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви органӗсем кун тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Ҫакӑн хыҫҫӑн тин арҫын мӗншӗн вилнине палӑртӗҫ. Ведомство ӑна пусмӑрласа вӗлернӗ йӗр пуррине палӑртман.

Мускаври артист Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене чавнисене хисеплесе опера хатӗрлес шухӑшлӑ. Кун пирки ӑна Чӑваш Республикинчи симфони капеллин илемлӗх ертӳҫи Морис Яклашкин сӗннӗ иккен. Ҫапла пӗлтернӗ Раҫҫей халӑх артисчӗ, П.И. Чайковский ячӗллӗ Мускаври патшалӑх консерваторийӗн кафедрин заведующийӗ, Мускаври патшалӑх филармонийӗн илемлӗх ертӳҫи Александр Чайковский паян, ака уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗпе Олег Николаевпа ЧР Правительство ҫуртӗнче тӗл пулсан.

Енсем Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене тунисене хисеплесе опера хатӗрлес ыйтӑва сӳтсе явнӑ. «Чӑваш Енре эпӗ иккӗмӗш кун. Ҫак вӑхӑтра нумай ҫынпа тӗл пулса калаҫма, кирлӗ информацие пӗлме ма килчӗ. Хӳтӗлев чиккисене чавма хутшӑннӑ ҫынсем пирӗн хушӑмӑрта пурри уйрӑмах аван. Вӑл спектакль еплерех пуласине эпӗ ӑнланма пуҫларӑм. Унта нумай пӗчӗк эпизод, тӗрлӗ истори пултарас килет», — тенӗ вӑл.

Композитор спектакле чӑваш юррисене те кӗртме палӑртать.