Дмитрий Семкин (варринче)

Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн вырӑсла юрӑҫи Дмитрий Семкин чӑваш чӗлхиллӗ программа хатӗрленӗ. «Упрар юрӑ-кӗвӗ пуянлӑхне» концерт ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче пулӗ. Унта чӑваш композиторӗсен тенор валли хатӗрленӗ хайлавӗсем янӑрӗҫ.

«Чӑваш Ен» ПТРК пӗлтернӗ тӑрӑх, программӑна хатӗрленӗ чухне Дмитрий Семкинӑн хӑйӗн чӑвашла калаҫӑвне якатма тивнӗ. Артист каланӑ тӑрӑх, вӑл вырӑсларан чӑвашла май килне таран хӑйех куҫарать. Унӑн шухӑшӗпе чи кирли — пахалӑхлӑ калаҫу. Паллах, сӑвӑсенчи шухӑш та пӗлтерӗшлӗ.

Концертра Александр Васильвӑн, Анисим Асламасӑн, Геннадий Хирбюн тата ытти композиторӑн хайлавӗсем шӑранӗҫ.

Дмитрий Семкин — ЧР тава тивӗҫлӗ артисчӗ. Вӑл Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче 2002 ҫултанпа ӗҫлет. Унӑн репертуарӗнче вырӑс тата ют ҫӗршыв классикӗсен 200 ытла хайлавӗ, романссем, эстрада юррисем, вырӑс халӑх юррисем…

Чӑваш композиторӗн, ЧР тата РФ тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗн Анисим Васильевич Асламасӑн ятне, пултарулӑхне асра тытас, чӑваш наци ӳнерне пропагандӑлас, тӑван ен историне тӗпчес, ачасемпе ҫамрӑксен патриотлӑх туйӑмне аталантарас тӗллевпе Етӗрне районӗнче ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче чӑваш юрӑ-кӗввин «Хӗвел» конкурс-фестиваль иртӗ.

Фестивале ача-пӑча музыка шкулӗсен, ача-пӑча ӳнер шкулӗсен вӗренекенӗсемпе вӗрентекенӗсем, культура ҫурчӗн ушкӑнӗсем хутшӑнма пултарӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗсене номинацисенче палӑртӗҫ: инструмент юрри (баян, аккардеон, фортепиано), соло, инструмент ансамблӗсем (2 ҫынран пуҫласа).

Конкурс фестивале хутшӑнакансен чӑваш композиторӗн пӗр юррине юрламалла. Чӑваш халӑх юрри-ташшине улӑштарни те каять.

Пӗчӗк чух пиртен кашниех хӑвӑртрах ӳсме ӗмӗтленет. Аслисем калани те тӗрӗсӗн туйӑнмасть. Тепӗр тесен, тепӗр ашшӗ-амӑшне хӑйне те ашшӗ-амӑшӗ пулма вӗрентмелли куҫкӗрет.

Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче лартакан «Мымрёнок» юмах та эпир маларах калани пиркиех теме пулать. Килте ӑнланакан ҫукран пӗчӗк ача килтен тухса каять та виҫӗ хыр хушшинче ҫухалса каять. Унта вӑл Тӗклӗ тӗлӗнтермӗшпе тӗл пулать. Лешӗ хӑйӗн тусӗпе, Компьютерпа, пӗрле пулса ҫемьери ӑнланманлӑха татса пама пулӑшать.

Ку спектакле пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче мӗнпур амӑшӗпе аслашшӗ-кукамӑшӗ театрта тӳлевсӗрех курма пултарать. Пӗр пӗчӗк саманта кӑна шута илмелле. Укҫасӑр кӗрес тесен ачапа пымалла. Ҫулталӑкра пӗрре ҫапла майпа кайма май килекен ҫак парнене хӗрарӑмсем культура учрежденийӗ «Театра — аннепе» акци ирттернӗ май кайма тивӗҫеҫҫӗ. Ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗ тӗлне вара унта «Театра — акци» пулнӑччӗ.

Константин Горбатовӑн «Хӗллехи пейзажӗ»

Нарӑсӑн 28-мӗшӗнче 10.30 сехетре Наци библиотекинчи «Кӗмӗл ӗмӗр» галерейӑра «Тӑван ҫӗр пейзажӗсем» курав уҫӑлать.

Кӑҫал хушма пӗлӳ паракан учрежденисен ӳнер преподавателӗсен III республика курав конкурсне 58 ҫын хутшӑннӑ: Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Красноармейски, Муркаш, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Елчӗк районӗсенчи, Канаш, Куславкка, Ҫӗнӗ Шупашкар, Шупашкар хулисенчНарӑсӑн 28-мӗшӗнче 10:30 сехетре Наци вулавӑшӗнче «Кӗмӗл ӗмӗр» галерейӑра «Тӑван ҫӗр пейзажӗсем» курав уҫӑлать.

Кӑҫал хушма пӗлӳ паракан учрежденисен ӳнер преподавателӗсен III республика курав конкурсне 58 ҫын хутшӑннӑ: Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Красноармейски, Муркаш, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Елчӗк районӗсенчи, Канаш, Куславкка, Ҫӗнӗ Шупашкар, Шупашкар хулисенчи ӳнер шкулӗсенчен.

РФ тава тивӗҫлӗ ӳнерҫи Виктор Бритвин, Мари Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнерҫи Валерий Чеботкин, ЧР тава тивӗҫлӗ ӳнерҫи Андрей Антохин экспертсем пулнӑ. Наци вулавӑшӗнче Экспертсен канашӗн ларӑвӗ иртнӗ, унта 116 ӗҫрен чи лайӑххисене суйланӑ.

Пейзаж живопиҫӗ — сӑнав ӳнерӗнчи чи лирикӑллӑ, туйӑмлӑ жанр. Ӳнерҫӗ куравҫӑ курма пултарайман илеме уҫса кӑтартать.

Малалла...

Ҫӗнӗ Шупашкарта «Ой, икерчӗ, манӑн икерчӗ!» конкурс ирттерме шутланӑ. Вӑл ӗнертен пуҫласа нарӑсӑн 28-мӗшӗччен пырӗ.

Тупӑшӑва йӗркелени ытахальтен мар ӗнтӗ — ӗнертен (чӑваш йӑлипе Аслӑ Ҫӑварни нарӑсӑн 20-мӗшӗнчех пуҫланса-ха та...) Ҫӑварни эрни пуҫланчӗ-ҫке. Конкурса хулари суту-илӳ, обществӑлла апатлану предприятийӗсене тата усламҫӑсене хутшӑнтараҫҫӗ. Конкурсҫӑсен ӗҫне, икерчине, вунӑ тӗрлӗ номинаципе палӑртӗҫ. Хаклавсен шутне тата ӳстерме пултарасси пирки те пӗлтереҫҫӗ.

Аристарх Орлов-Шуҫӑм

Хальхи вӑхӑтра юбилей сӑмах питӗ «йӳнелчӗ». Республикӑри хаҫатсенчен пӗринче хастар хӗр пӗрчӗк 20 ҫул тултарнине те унта ӗҫлекен ҫамрӑк корреспондент «20 ҫулхи юбилей» тесе ҫырни куҫ тӗлне лекрӗ. Аристарх Орлов-Шуҫӑм композитор ҫуралнӑранпа кӑҫал чӑннипех те юбилей — 100 ҫул.

Ун пек ҫынсем ӗмӗрте пӗрре-иккӗ килнӗнех туйӑнать вара хӑш чух. Ҫӗрпӳ раойнӗнчи Ойкасси ялӗнче ҫуралнӑ ҫав ӑста композитор тата дирижер пулнӑ. Чӑваш Республикин ӳнерӗн тава тивӗҫлӗ деятелӗ, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ, Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ. Республикӑри профессилле тата хӑй тӗллӗн вӗреннӗ хор ушкӑнӗсене ертсе пынӑ. Ҫав шутра — патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ, телевиденипе радиовещани комитечӗн хорӗ, «Нарспи» ансамбль… Вӑл «Ҫӗмӗрт ҫеҫки ҫурӑлсан» музыка камичӗн, И. Максимов-Кошкинский либретти тӑрӑх ҫырнӑ «Шупашкарта» оперетта, Ф. Павловӑн «Ялта» драми тӑрӑх хайланӑ «Ҫӑлтӑр витӗр ҫул» опера тата ытти нумай хайлав авторӗ.

Орлов-Шуҫӑм ҫуралнӑранпа пӗр ӗмӗр ҫитнине халалланӑ уяв каҫӗ нарӑсӑн 27-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче 13 сехетре пуҫланать.

Малалла...

Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн сцени ҫинче 10 ҫул ӗнтӗ «Ирпе автан авӑтсан» спектакль пырать. Мария Ладо пьеси тӑрӑх калӑпланӑскере Раҫҫейри, Украинӑри тата ҫывӑх чикӗ леш енче те лартаҫҫӗ. Иртнӗ эрнерен пуҫласа ӑна чӑваш ҫамрӑкӗсен театрӗ вырӑсла, «Очень простая история» ятпа, лартма пуҫланӑ.

Спектакль пуҫламӑшне пӑхсан (вырӑслине епле лартнине калаймӑп, мӗншӗн тесен кайса курман) ача-пӑча спектакльне лекнӗнех туйӑнса каять. Ара, тӗрлӗ чӗрчун сиксе тухать те. Анчах темиҫе минутранах ку вӑл ансат хайлав маррине ӑнланса илетӗн. Унта пулса курнисем пӗри те тепри: «Мӗн вӗҫне ҫитичченех йӗрсе лартӑм», — тенине хама та темиҫе ҫынтан та илтме тӳр килчӗ. Пурне те ҫитсе курма сӗнес килет. Содержанине вара уҫса парас килмест. Пӗлсен пӑхма кӑсӑклӑ мар пек туйӑнать…

Анатолийпе Надежда Никитинсем

Пушӑн 20-мӗшӗнче Анатолийпе Надежда Никитинсем «Салют» культура керменӗнче «Эпӗ телейлӗ санпа юнашар» ятлӑ ҫӗнӗ диск тухнӑ ятпа питӗ пысӑк шоу-концерт ирттереҫҫӗ — пурне те пырса курма йыхравлаҫҫӗ!

Концерт 18 сехет ҫурӑра пуҫланӗ. «Янташ» ушкӑнсӑр пуҫне унта ытти чӑваш эстрада ҫӑлтӑрӗсем те хутшӑнӗҫ.

«Салют» Культура керменӗ Кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ микророайонта Энтузиастсен урамӗ, 36 ҫурт адреспа вырнаҫнӑ. Унта 19, 20 троллейбуссемпе, 2, 8, 22 автобуссемпе, 37,45, 46, 47, 49, 56, 60, 62, 325, 334 маршрутлӑ автобуссемпе ҫитме пулать.

Тунтикунран, нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнчен, Чӑваш Енре официаллӑ май Ҫӑварни пуҫланать. Ҫавна май республикӑра тӗрлӗ мероприяти ирттерӗҫ.

Нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Маяковский ячӗллӗ тӗп вулавӑш ӗҫченӗсем пурне те Ҫӑварнине йыхравлаҫҫӗ. Шупашкар хулинчи Мускав районӗн администрацийӗн сайтӗнчи пресс-релизра пӗлтернӗ тӑрӑх, уява «Наци йӑли-йӗркине хисеплетпӗр» проектпа килӗшӳллӗн ирттереҫҫӗ. Унӑн тӗллевӗ — ҫамрӑксене чӑваш халӑх йӑли-йӗркипе паллаштарасси, авал ку уява пирӗн несӗлсем еплерех уявланине аса илтересси.

Прграмма пуян. Вулавӑш ӗҫченӗсем йӗркелекен Ҫӑврнире чӑваш тата вырӑс халӑхӗсен юррисем янӑрӗҫ, тупмалли юмахсем пулӗҫ, «Нарспи» халӑх ансамблӗн солисчӗсем пултарулӑхне кӑтартӗҫ. Паллах, уяв икерчӗсӗр, Ҫӑварни карчӑкӗсӗр иртмӗ. Лешне хайхи, йӑлапа килӗшӳллӗн, ҫунтарӗҫ.

Уяв Шупашкарти Гузовский урамӗнчи 11-мӗш ҫурт умӗнче пулӗ, 13:00 сехетре пуҫланӗ.

Ҫӑварни тенӗрен, чӑвашсен йӑли-йӗркипе вӑл икӗ эрнерен тӑнӑ — хальхи кунталӑкпа пӑхсан кӗҫӗн ҫӑварни нарӑсӑн 13-мӗшӗнче пуҫланнӑ. Аслӑ ҫӑварни вара нарӑсӑн 20-мӗшӗнчен пуҫласа 26-мӗшччен пынӑ.

Малалла...

Чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче «Театр тӗс-сӗмӗ» курав уҫӑлать. Ӑна республикӑри театр ӗҫченӗсен союзӗ 70 ҫул тултарнине халалланӑ.

Курава асӑннӑ пӗрлешӳ членӗсен — паллӑ художниксен — ӗҫӗсене тӑратӗҫ. Ҫавсен шутӗнче Валентин Федоровӑн, Владимир Шведовӑн, Светлана Звереван, Надежда Васильеван, Ольга Юшкован, Владимир Карповӑн, Анатолий Розовӑн тата ыттисен ячӗсене асӑнса хӑварма пулать.

Хӑшӗсем пьеса спектаклӗн ҫурри кӑна, иккӗмӗш пайне пултаруллӑ художник туса ҫитерет тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ку шухӑшра чӑнни те ҫук мар-тӑр. Художник спектакле «стиль» кӗртнине шута илсен пушшех те. Тепӗр тесен, ҫӗр хут илтиччен пӗр хут курни аван-ҫке. Апла тӑк ӳркенмесӗрех курава ҫитсе килнине нимӗн те ҫитес ҫук.