Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче авӑн уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Креативлӑ индустри шкулӗ уҫӑлӗ. Унта республика Элтеперӗ, креативлӑ индустри енпе ӗҫлекен специалистсем, ашшӗ-амӑшӗпе ачисем хутшӑнӗҫ.
Шкулпа вулавӑш директорӗ Роза Лизакова паллаштарӗ. Хӑнасем виҫӗ студире пулса курӗҫ: дизайн, анимаци тата 3D-графика, фото-, видеопроизводство студийӗсенче.
Креативлӑ индустри шкулне «Придумано в России» (чӑв. Раҫҫейре шухӑшласа кӑларнӑ) федераци программипе килӗшӳллӗн уҫаҫҫӗ иккен. Укҫана Раҫҫейӗн тата республикӑн Культура министерствисем тата республика хыснинчен уйӑрса панӑ.
Вӑтам классенче вӗренекен шкул ачисен малашне обществознани предмечӗ пулмӗ.
«Авӑнӑн 1-мӗшӗнчен ачасене ҫӗнӗ программӑпа вӗрентме пуҫлӗҫ. 6-7-мӗш классен обществознани вуҫех пулмӗ. 8-9-мӗш классен урокӗсен шутне чакарӗҫ: 136 сехетрен 68 сехет юлӗ», — хыпарланӑ Телеграмри «Пуринчен малтан» каналта.
Обществознани вырӑнне ачасем истори вӗренӗҫ. Вӑтам классенче ҫавӑн пек урок хальхинчен 1,5 хут нумайрах пулӗ.
Чӑваш Республикин Вӗренӳ министерстви чӑваш чӗлхине шкулсенче вӗрентесси питех те аван пулса пынине пӗлтернӗ. Кун пек хурава Шупашкарти шкулсенчен пӗринче чӑваш чӗлхи учителӗнче ӗҫлекен Александр Степанов патне те ярса панӑ.
Александр Марсович пӗлтернӗ тӑрӑх, уйӑх ҫурӑ каялла республикӑри вӗрентекенсем тӳре-шара патне нумай чӗлхеллӗ классем (шкулсем) уҫасси тата вӗсенче чӑваш чӗлхине тарӑннӑн вӗрентесси пирки ҫырнӑ.
«Ну мӗнех, ку ҫырупа килӗшӳллӗн, чӑваш чӗлхипе ҫыхӑннӑ лару-тӑру питӗ аван», — кӑшт тӗлӗнсерех хыпарланӑ Александр Степанов хӑйӗн страницинче.
159 шкулта пуҫламӑш классенче вӗренекенсем пур предмета та (вырӑс чӗлхипе литература вулавӗсӗр, ют чӗлхесемсӗр пуҫне) чӑвашла вӗренеҫҫӗ иккен.
«Чӑннипе каласан, хамӑр республикӑшӑн «савӑнмалли» кӑна юлать. Паллах, ӗненес килет, кун ҫинчен ҫырура каланӑ, ӗҫлӗ ушкӑн хӑйӗн ӗҫне тивӗҫлӗ пурнӑҫласса шанатӑп», — пӗтӗмлетнӗ хастар вӗрентекен.
Чӑваш Енре чӑваш ачисен «Эткер» смени черетлӗ хутчен ӗҫлеме тытӑннӑ. Кун пирки Александр Степанов чӑваш чӗлхипе литературин вӗрентекенӗ «Контактра» халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
«Кӑҫал эпир ӑна Ирпипе, Ирина Диаровӑпа, 10-мӗш хут ирттеретпӗр. Тӗлӗнмелле!!! Тӗрлӗ регионта пурӑнакан чӑваш ачисем Шупашкарта пухӑнса пӗр-пӗринпе пӗр чӗлхе тупса «Чӑваш тӗнчине» туйма тытӑнӗҫ. Шанас килет паллах. Паянхи кун вӗсем пӗр-пӗринпе паллашрӗҫ, юрларӗҫ те ташларӗҫ, хӑйсен тӑван енӗ ҫинчен постер хатӗрлерӗҫ, ыттисене паллаштарчӗҫ», — каласа кӑтартнӑ хастар вӗрентекен хӑйӗн страницинче.
Чӑн та, питех те пӗлтерӗшлӗ ӗҫ туса ирттереҫҫӗ.
Авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен Шупашкарти шкулсенче апатлану хакӗ ӳсет. Хушӑва хула пуҫлӑхӗ Владимир Доброхотов алӑ пуснӑ.
1-4 классем валли ирхи апат 40-рен 49 тенке ҫитӗ, кӑнтӑрлахи – 90-ран 110 тенке.
5-11-мӗш классенче вӗренекенсем ирхи апатшӑн 50 мар, 61 тенкӗ тӳлеме тытӑнӗҫ. Кӑнтӑрлахи апатшӑн 100 тенкӗ вырӑнне 122 тенкӗ кӑларса хума тивӗ.
Палӑртмалла: пӗлтӗрхи вӗренӳ ҫулӗпе танлаштарсан, хаксем 49-74 процент ӳснӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти «Никольский» микрорайнти шкула авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне уҫма хатӗрленеҫҫӗ. Тӗп ӗҫсене вӗҫленӗ ӗнтӗ. Халӗ оборудование илсе килсе вырнаҫтараҫҫӗ.
Анчах куншӑн яваплӑ подрядчик графикрен самаях юлса пырать. Мӗншӗнне уҫӑмлатаҫҫӗ.
Шкул ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ тӗлне уҫӑлтӑр тесе объектри специалистсен шутне ӳстерме палартнӑ. Ҫав вӑхӑтрах документацие хатӗрлеҫҫӗ. Шкул строительстви мӗнле пынине тӳре-шара тӗрӗслесе тӑрать.
Тӑвай округӗнчи Енӗш Нӑрваш шкулӗнчи пӑтӑрмах пирки Чӑваш халах сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: унти юлашки шӑнкӑрав вӑхӑтӗнче 10-мӗш класра вӗренекен пӗр хӗрача тухса калаҫнӑ чухне ӑна директор тата хӑш-пӗр учитель кӳрентернине пӗлтернӗ. Видеона тӗнче тетелне вырнаҫтарнӑ хыҫҫӑн шкулта прокуратура тӗрӗслев пуҫарнӑ.
Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Александр Андреев пӑтӑрмах хыҫҫӑн республикӑн Вӗренӳ министерствине ҫыру ҫырнӑ. Унтисем ӑна хуравланӑ тӑрӑх, шкул директорӗ Раиса Иллариронова ӗҫрен пӑрахма ыйтса заявлени ҫырнӑ иккен, ҫӗртме уйӑхӗн 3-мӗшӗнчен вӑл директор пуканне пушатнӑ.
10-мӗш класс хӗрачипе тата унпа пӗр класра вӗренекенсемпе калаҫу ирттернӗ-мӗн. Шкулта вӗренме ачасене хӑтлӑ пултӑр тесе ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче те тӗрлӗ ӗҫ туса ирттересшӗн-мӗн.
Ҫӗрпӳ округӗнчи Чурачӑк шкулӗн директорне суд тунӑ, штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.
Суд палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл пӗр вӗрентекене ҫур ставкӑпа вожатӑя вырнаҫтарнӑ, анчах шалӑвне хӑйне парса тӑмалла тунӑ. Директор каланӑ тӑрӑх, укҫа шкул валлиех кайнӑ. Вӗрентекен те вожатӑйра ӗҫлемен тесен те юрать.
Ҫапла Ҫӗрпӳ округӗн хыснине 197 пин ытлалӑх тӑкак кӳнӗ. Директор тӑкака хӑйӗн ирӗкӗпе саплаштарнӑ, хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Суд ӑна 50 пин тенкӗ штарф тӳлеттермелле тунӑ.
Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкасси шкулӗнче чӑваш ачисем ҫеҫ мар, ытти наци ывӑл-хӗрӗ те пӗлӳ илет. Унти шкулта чӑваш чӗлхи вӗрентекенӗ пулса чылай ҫул тӑрӑшакан Алина Николаева халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ачасем «тӑрӑшаҫҫӗ, пултаруллӑ. Чӑваш чӗлхипе литература урокӗсенче пире пӗртте кичем пулман. Урӑхла пулма та пултараймасть!
Пирӗн кунта таджик та, вырӑс та, мӑкшӑ та пур, ҫапах та пурте чӑвашла вӗренме тӑрӑшатпӑр», — тесе хыпарланӑ. Унта сӑмах улттӑмӗш класран вӗренсе тухнӑ ачасем пирки пырать.
Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкасси шкулӗнче чӑваш ачисем ҫеҫ мар, ытти наци ывӑл-хӗрӗ те пӗлӳ илет. Унти шкулта чӑваш чӗлхи вӗрентекенӗ пулса чылай ҫул тӑрӑшакан Алина Николаева халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ачасем «тӑрӑшаҫҫӗ, пултаруллӑ. Чӑваш чӗлхипе литература урокӗсенче пире пӗртте кичем пулман. Урӑхла пулма та пултараймасть!
Пирӗн кунта таджик та, вырӑс та, мӑкшӑ та пур, ҫапах та пурте чӑвашла вӗренме тӑрӑшатпӑр», — тесе хыпарланӑ. Унта сӑмах улттӑмӗш класран вӗренсе тухнӑ ачасем пирки пырать.
-3.7 °C