Ӗнер Муркаш районӗнче паллӑ историк, этнограф, тӗпчевҫӗ, «Хыпар» хаҫат никӗслевҫи Николай Никольский ҫуралнӑранпа 137 ҫул ҫитнине уявланӑ.
Чӑваш наци конгресӗн пресс-службин ертӳҫи Зоя Яковлева, сӑмах май, Николай Никольскийӗн ятне халӑх асӗнче упрас енӗпе ЧНК Президенчӗн ҫyмӗ Алексей Леонтьев сахал мар вӑй хунине палӑртать. А. Леонтьев Никольский ҫырса хӑварнӑ ӑслӑлӑх ӗҫӗсене кӗнекелесе кӑларнӑ, унӑн эткерлӗхне ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратма чылай тӑрӑшнӑ. «Халӗ паллӑ ӑсчах ҫуралнса ӳснӗ тӑрӑха, вӑл ҫуралнӑ Купӑрля ялне пырса кӗмe те питӗ кӑмӑллӑ. Ял варринчи кӳлӗ, Никольский ячӗллӗ парк, вӑл пурӑннӑ ҫурт тӗлӗсем хитре те илӗртӳллӗ», — палӑртать Зоя Яковлева.
Уява ирттерме Шупашкартан Муркаш тӑрӑхне ЧНК Президенчӗн ҫyмӗ Алексей Леонтьев, «Хыпар» хаҫат ӗҫченӗсем, Чӑваш халӑх ӳнерпе ӑслӑлӑх aкaдeмuкӗceм, тӗп хулари Никольский ячӗллӗ педколледжра вӗрентекенсемпе вӗренекенсем пырса ҫитнӗ. Вӗсене Никольскийӗн ентешӗсем ҫывӑх тӑванӗсене кӗтсе илнӗ пек йышӑннӑ. Вырӑнти тӳре-шара та хӑнасене хапӑл пулнӑ.
Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн Шупашкар районӗн хаҫачӗ «Тӑван ен» конкурс ирттернӗ. Унта «Вӗсен ячӗсене нихӑҫӑн та манмӗҫ» темӑпа сочинени ҫыртарнӑ. Палах, вӑл Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫипе ҫыхӑннӑ.
Хаҫат редакцийӗ конкурса пӗтӗмпе вырӑсла тата чӑвашла ҫырнӑ 15 сочинени килнине пӗлтерет. Ачасем ветерансем пирки ҫырнӑ ӗҫӗсене кирек мӗнле формӑпа та яма пултарнӑ: интервью, очерк, калав.
Редколлеги пӗрремӗш вырӑна Ҫӗньял Покровски шкулӗнчи Софья Яруткинӑна пама йышӑннӑ. Унӑн ӗҫӗ «Рейхстаг ҫинчи ят» ятлӑ. Вӑл аслашшӗ Виталий Яруткин пирки ҫырса кӑтартнӑ. Софья хаҫатран 500 тенкӗлӗх сертификата тивӗҫнӗ. Ҫапла вӑл хаҫат страницинче кирек кама та саламлама пултарӗ.
«Паян Чӑваш Енӗн обществӑпа политика пурнӑҫӗнче пӗчӗк мар пӗлтерӗшлӗ пулӑм пулса иртрӗ», — тесе ҫырнӑ ӗнер каҫхине хӑйӗн блогӗнче Александр Белов журналист.
Кӗске хыпара малалла тӑснӑ май автор «Журналист» пахча юлташлӑхӗнче отчетпа суйлав пухӑвӗ иртнине палӑртать. Юлташлӑх ертӳҫи пулма хӑй вӑхӑтӗнче «Чувашия» издательствӑпа полиграфи комплексӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ Валериан Павлова тепӗр хутчен ҫирӗплетнӗ-мӗн. Унтан блогер Валериан Павлов уйӑхри ӗҫ укҫине 100 тенкӗ ӳстересе парас тенине те хирӗҫленӗ-мӗн. Унтан блогер пурте пӗрле пулса пахча юлташлӑхне тирпейленине пӗлтернӗ.
Ҫапах та тӗп шухӑшӗ кунта урӑххи темелле-тӗр. Пухӑвӑн хупӑ пайӗнче уйрӑм хастарсем пахча юлташлӑхӗн «Плоды свободной журналистики (Ирӗклӗ журналистикӑн ҫимӗҫӗ) пичет кӑларӑмӗ кун ҫути кӑтартма йышӑннӑ пулать. Ӑна тӳлевсӗр майпа валеҫӗҫ. Кӑларӑмӑн тиражӗ 300 пин пулмалла-мӗн. Редколлегине «Советская Чувашия» хаҫат редакторӗ пулнӑ Африкан Соловьев, «Грани» хаҫат редакторӗ пулнӑ Александр Усов тата «Хыпар» хаҫат редакторӗ пулнӑ Алексей Леонтьев кӗмелле имӗш.
Ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче «Пирӗн пурнӑҫ» район хаҫачӗн редакцине пичет ӗҫӗн ветеранӗсем, штатра тӑман корреспондентсем пухӑнчӗҫ. Тӗлпулӑвӑн сӑлтавӗ район тӗкӗрӗн сумлӑ юбилейӗ пулчӗ — хаҫат 85 ҫул тултарчӗ. Аса илмелли, сỹтсе явмалли, тишкермелли чылай пулчӗ пухӑннисен.
Тӗрлӗ ҫулсенче тӗп редакторта тимленӗ Николай Павлович Барышниковпа Михаил Александрович Чемашкин, чылай ҫул хушши район хаҫатӗнче вӑй хунӑ Семен Егорович Ванюшин, Ираида Сергеевна Самылкина, Светлана Петровна Князькова асаилӳсен ҫӑмхине сỹтнӗ май салам сӑмахӗсене те каларӗҫ. Александр Петрович Трофимов, Геннадий Александрович Савельев, Светлана Вячеславовна Яруткина, Галина Вячеславовна Зотова, Валерий Константинович Романов, Анатолий Алексеевич Тихонов (Ӗмӗт), Матвей Семенович Кораков обществӑлла корреспондентсем те район хаҫатне вӑрӑм кун-ҫул сунса саламланӑ май малалла та райхаҫатпа туслӑ пулма шантарчӗҫ. Район хаҫачӗн тӗп редакторӗ Алина Оринова район хаҫачӗн аталанӑвӗнче пухӑннисен тỹпи пысӑк пулнине каларӗ, пурне те Тав ҫырӑвӗсем тата парнесем парса чысларӗ.
Ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗн хаҫачӗ «Пирӗн пурнӑҫ» 85 ҫул тултарнӑ.
1930-мӗш ҫулсенче вӑл «Коллективист» ятпа Етӗрнере тухса тӑнӑ. Ун хыҫҫӑн хаҫат ячӗ пӗрре мар улшӑннӑ: «Красночетаевец», «Путь Победы». «Пирӗн пурнӑҫ» ятпа 1991 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнчен тухма пуҫланӑ.
Паян район хаҫачӗ — обществӑпа политика хаҫачӗ, чӑвашла эрнере икӗ хут тухса тӑрать. Хӑш чухне вырӑсла статьясем те курӑнкалаҫҫӗ. Алина Оринова 2004 ҫултанпа редактор пуканне йышӑнать.
Каларӑм чылай наградӑна тивӗҫнӗ. 2014 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче хаҫатра ӗҫлекен Альбина Замуткина корреспондентӑн «Ҫемье телейӗ — ачасенче» проекчӗ ҫӗнтернӗ.
Район хаҫачӗ Совет тапхӑрӗнче «Искра» колхозра нумай тиражлӑ «Хӗлхем» хаҫат кӑларса тӑнӑ Иван Вазяковпа ҫыхӑну тытать. Вӑл Мишеркассинчи вӑтам шкулта таврапӗлӳ музейне йӗркелесе тытса пырать.
Етӗрне район хаҫачӗ 85 ҫул тултарнӑ. Юбилее хаҫатҫӑсем паян, акан 3-мӗшӗнче, палӑртӗҫ. Шӑп та лӑп 85 ҫул каялла хаҫат «Пирӗ юлташ» ятпа кун ҫути курнӑ. Кайран, самана хистенипе те пулӗ, ӑна «Колхозник юлташӗ» теме тытӑннӑ. Хаҫатӑн тиражӗ 1 пин пулнӑ. Пӗрремӗш редактор пулса Я. Ильин тӑрӑшнӑ.
Ҫул иртнӗҫемӗн ячӗ тата ылмашнӑ-ха. «Большевик» та пулса пӑхнӑ, «Коммунист» та, «Ӗҫ ялавӗ» те. Юлашкинчен асӑннипе вӑл 1962 ҫултанпа паянчченех пичетленет.
Ячӗ кирек епле пулсан та пичет кӑларӑмӗн тӗллевӗ — район пурнӑҫне ҫутатасси. Хаҫатӑн хальхи редакторӗ Светлана Трилинская кашни номере кӑсӑклӑ тума тӑрӑшнине ӗнентерет.
Етӑрне район хаҫачӗ хӑй вӑй панӑ ятсемпе те мӑнаҫланать. Чӑн та, каярах республикӑра ят-сум илнӗ журналистсем малтанласа унта вӑй хунине палӑртмалла. Вӗсен хушшинче «Советская Чувашия» хаҫата тӗп редактор пулса чылай ҫул ертсе пынӑ А. Соловьев, В. Романов фотожурналист, В. Железнов журналист ячӗсемех мӗне тӑраҫҫӗ.
Сӑнсем (24)
Нумаях пулмасть Пушкӑртстанри Пишпӳлек вулавӑшӗн чӑваш секторӗнче «Чӑваш халӑх пурнӑҫӗнчи «Урал сасси» хаҫатӑн пӗлтерӗшӗ» темӑпа «ҫавра сӗтел» иртнӗ. Унта Пишпӳлек районӗнчи чӑваш вулавӑшӗн ӗҫченӗсем‚ тӑван чӗлхе вӗрентекенсем‚ вырӑнти «Шурӑ хурӑн» халӑх фольклор ушкӑнне ҫӳрекенсем‚ «Ҫутӑ ҫул» район хаҫачӗн чӑваш дубляжӗн ӗҫченӗсем тата хаҫат вулакансем пухӑннӑ.
«Ҫавра сӗтеле» Пишпӳлек библиотекин Пушкӑртстан Республикинчи чӑваш халӑхӗпе ӗҫлекен секторӗн заведующийӗ Наталья Тарасова уҫнӑ. Вӑл кашни вулав ҫурчӗ «Урал сасси» хаҫата ҫырӑнса илсе ҫӗлесе пынине пӗлтернӗ. Чӑваш хаҫачӗ сентре ҫинче тусанланса выртмасть иккен‚ ӑна вулавҫӑсем ҫӗтӗлсе пӗтиччен тенӗ пекех алӑран ямаҫҫӗ. Ҫакӑн пирки Светлана Прокофьева автор "Урал сасси" хаҫатра пӗлтернӗ.
Наталья Петровна «ҫавра сӗтел» ӗҫне малалла тӑсса Пишпӳлек районӗнчи Чӑвашсен канашӗн ертӳҫине И.В. Никитина сӑмах панӑ.
— «Урал сасси» республикӑри чӑвашсен пурнӑҫӗпе‚ пултарулӑхӗпе паллаштарса тӑрать. Хамӑр тӑван чӗлхене‚ культурӑна‚ литературӑна аталантарас ӗҫре унӑн пӗлтерӗшӗ калама ҫук пысӑк.
Пушӑн 6-мӗшӗнче «Ял пурнӑҫӗ» Краснорамейски район хаҫачӗн пӗрремӗш номерӗ тухнӑранпа 80 ҫул ҫитнине уявланӑ. «Колхозник» ятпа тухнӑ пӗрремӗш номер Ҫӗрпӳри типографире 1200 экземплярпа пичетленнӗ. 1938 ҫулхи ҫӗртмен 25-мӗшӗнчен пуҫласа 1962 ҫулччен вӑл «Коммунизм ҫулӗпе» ятпа тухса тӑнӑ. 1966 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче «Ял пурнӑҫӗ» ятпа тухнӑ.
Хаҫат 80 ҫул хушши район пурнӑҫне тӗрлӗ енчен ҫутатма тӑрӑшать. Вӑрҫӑ ҫулӗсем, ял хуҫалӑхӗ йӗркеленни, перестройка… Йӑлтах хаҫат страницисенче ҫутатнӑ.
Район хаҫатӗнче журналистра ӗҫленӗ чылай ҫын каярах паллӑ ҫыравҫӑ, поэт пулса тӑнӑ е республика хаҫачӗсенче ӗҫлеме пуҫланӑ. Вӗсен йышӗнче — В.Харитонов, Г.Трофимов (Юмарт), Ю.Сементер, И.Степанов, Н.Дмитриев (Карай), Л.Семенов, Ф.Андреев.
Халӗ район хаҫӑчӗ чӑвашла эрнере икӗ хут тухса тӑрать. Шел те, юлашки вӑхӑтра унта вырӑсла статьясем те курӑнкалама пуҫларӗҫ. Министрсем панӑ интервьюсене чӑвашла куҫармасӑрах пичетлени пӗрре мар куҫ тӗлне пулчӗ. Тем тесен те, чӑваш хаҫачӗн йӑлтах чӑвашла тухса тӑмалла.
Хаҫата тӳре-шара саламлама килнӗ.
Нарӑсӑн 14-мӗшӗнче Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен «Канаш» хаҫачӗ 25 ҫулхи юбилей паллӑ тунӑ. Чӑваш Енрен унта информаци политикин министрӗ Александр Иванов тата Патшалӑх Канашӗн Председателӗн ҫумӗ Олег Мешков хутшӑннӑ.
Александр Иванов министр Чӑваш Енпе Чӗмпӗр облаҫне чылайранпа пыракан туслӑх ҫыхӑнтарнине палӑртнӑ. Енсем ятарлӑ килӗшӳ тусах суту-илӳпе экономика, ӑслӑлӑхпа техника, культурӑпа социаллӑ сфера енчен килӗштерсе ӗҫленине асӑннӑ вӑл.
Чӑваш Енӗн Информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствин Хисеп хучӗпе «Канашӑн» тӗп редакторӗн ҫумне Анатолий Дмитриева тата пичет кӑларӑмӗн штатра тӑман хастар корреспондентне, Шупашкарти «СВ-Пресс» издательство ушкӑнӗн пуҫлӑхне Александр Вражкина хакланӑ.
Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫи Владимир Сваев Чӑваш наци конгресӗн ячӗпе хаҫат журналисчӗсене Николай Ларионова, Нина Еграшкинана, Елена Мустаевана Хисеп хучӗсемпе чысланӑ.
Хаҫатӑн пӗрремӗш номерӗ 1989 ҫулхи раштавӑн 30-мӗшӗнче кун ҫути курнӑ. Ӑна кӗҫнерникунсерен чӑвашла кӑларса тӑраҫҫӗ.
Нарӑсӑн 14-мӗшӗнче Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен «Канаш» хаҫачӗ 25 ҫулхи юбилей паллӑ тунӑ. Чӑваш Енрен унта информаци политикин министрӗ Александр Иванов тата Патшалӑх Канашӗн Председателӗн ҫумӗ Олег Мешков хутшӑннӑ.
Александр Иванов министр Чӑваш Енпе Чӗмпӗр облаҫне чылайранпа пыракан туслӑх ҫыхӑнтарнине палӑртнӑ. Енсем ятарлӑ килӗшӳ тусах суту-илӳпе экономика, ӑслӑлӑхпа техника, культурӑпа социаллӑ сфера енчен килӗштерсе ӗҫленине асӑннӑ вӑл.
Чӑваш Енӗн Информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствин Хисеп хучӗпе «Канашӑн» тӗп редакторӗн ҫумне Анатолий Дмитриева тата пичет кӑларӑмӗн штатра тӑман хастар корреспондентне, Шупашкарти «СВ-Пресс» издательство ушкӑнӗн пуҫлӑхне Александр Вражкина хакланӑ.
Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫи Владимир Сваев Чӑваш наци конгресӗн ячӗпе хаҫат журналисчӗсене Николай Ларионова, Нина Еграшкинана, Елена Мустаевана Хисеп хучӗсемпе чысланӑ.
Хаҫатӑн пӗрремӗш номерӗ 1989 ҫулхи раштавӑн 30-мӗшӗнче кун ҫути курнӑ. Ӑна кӗҫнерникунсерен чӑвашла кӑларса тӑраҫҫӗ.
+15.3 °C