Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑма унӑн банк счечӗ ҫинчен укҫа «сӑптӑрни» пирки ӗнентернӗ. Паллӑ ӗнтӗ: кун пек юмах ҫаптаракансем – ултавҫӑсем. Анчах хӗрарӑм кун пирки шутламан – суеҫӗсене 1,5 миллион тенкӗ куҫарса панӑ.
Юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче ҫакскер полици уйрӑмне ҫитнӗ. 33 ҫултискер каланӑ тӑрӑх, палламан ҫын ун патне шӑнкӑравланӑ, хӑйӗнпе хӑрушсӑрлӑх службин ӗҫченӗ тесе палллаштарнӑ. Хайхискер банк счечӗ ҫинчен такамсем укҫа вӑрлама хӑтланни пирки пӗлтернӗ. Унтан вӑл хӗрарӑма телефон ҫине ятарлӑ сарӑм лартма, ҫывӑхри банка кайса счет ҫинчен укҫине илме ӳкӗте кӗртнӗ. Ҫав укҫана арҫын ют счет ҫине хуртарнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 32 ҫулти хӗрарӑм ҫемйи арканасран хӑраса укҫа-тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ. ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл халӑх тетелӗнче ӑрӑмҫӑран пулӑшу ыйтнӑ. Хӗрарӑмӑн тахҫантанпах ҫие юлмасть-мӗн, ҫавӑнпа вӑл упӑшкине ҫухатма хӑрать.
Экстрасенс ӑна пулӑшма шантарнӑ. Анчах куншӑн вӑл укҫа ыйтнӑ. Малтанах экстрасенс пысӑках мар укҫа ыйтнӑ, унтан – тата нумайрах. Хӗрарӑмӑн укҫа нумай пулман, вӑл микрофинанс организацийӗсенче кивҫен илнӗ. Ҫапла майпа вӑл экстрасенса 384 пин тенкӗ куҫарса панӑ.
Хӑйне улталанине хӗрарӑм кайран тин ӑнланнӑ, кун пирки полицие пӗлтернӗ. Полицейскисем ултавҫа Ӗренпур облаҫӗнче тытса чарнӑ. Вӑл – унччен судпа айӑпланнӑ 22 ҫулти хӗрарӑм, Коми Республикинче пурӑнаканскер. Хайхискер айӑпне йышӑннӑ, тӑкакӑн пӗр пайне – 150 пин тенке – саплаштарнӑ.
Канашра пурӑнакан 43 ҫулти хӗрарӑм крипотвалюта илес тесе ултавҫӑсен аллине ҫакланнӑ. Вӑл вӗсене 1 миллион ытла тенкӗ куҫарса панӑ.
Хӗрарӑм полицейскисене акӑ мӗн каласа кӑтартнӑ: икӗ уйӑх каялла вӑл тӗнче тетелӗнче биткоина укҫа хывса ҫӑмӑллӑнах ӗҫлесе илме май пурри пирки вуласа пӗлнӗ. Хайхискер ҫавсемпе ҫыхӑннӑ, лешсем малтан 500 тенкӗ хывмаллине пӗлтернӗ. Анчах хӗрарӑмӑн ун чухлӗ укҫа пулман – вӑл кредит илнӗ.
Ку укҫана куҫарса панӑ хыҫҫӑн лешсем каллех шӑнкӑравланӑ: «раскрутка» тума тепӗр 520 пин кирлӗ-мӗн. Хӗрарӑм ку суммӑна та куҫарса панӑ. Анчах темӗн чухлӗ кӗтсен те тупӑш пирки никам та, нимӗн те шарламан. Ҫавӑн чухне тин хӗрарӑм ӑна шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнине ӑнланнӑ.
Пӗррехинче телевизор пӑхнӗ чухне Ҫӗмӗрле районӗнчи Ҫӗмӗрле ялӗнче пурӑнакан 69 ҫулти хӗрарӑм экстрасенс пулӑшу пани пирки пӗлтерӳ курнӑ. Хайхискер савни тупма шантарать-мӗн. Хӗрарӑм унта кӑтартнӑ номерпе шӑнкӑравланӑ.
Хайхи экстрасенс телефонпа калаҫнӑ чухнех сеанссем ирттернӗ. Анчах ку укҫаллӑ пулнӑ иккен. Хӗрарӑм ӑна укҫа куҫарса панӑ. Сахал мар: 60 пин тенкӗ.
Анчах 69 ҫулти кинемейӗн савни тупӑнман. Кун хыҫҫӑн тин вӑл ултав серепине ӑнланнӑ, полицие пулӑшу ыйтма кайнӑ.
ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енре пурӑнакансем ултавҫӑсен аллине лекнӗ тӗслӗх нумайланнӑ. Ҫавӑнпа йӗрке хуралҫисем асӑрхануллӑ пулма ыйтаҫҫӗ.
Чӑваш Енри усламҫа ултавҫӑсем шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнӑ. Хайхискер тимӗр бетон плитасем илме шутланӑ. Анчах ултавҫӑсен аллине лекнӗ. Кун пирки ЧР ШӖМӗ пӗлтерет.
Улатӑр хулинче пурӑнакан арҫын ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче тӗнче тетелӗнчи сайт урлӑ 13 тимӗр бетон плита саккас панӑ. Ҫав кун 11 сехетре вӑл 65 пин тенкӗ куҫарса панӑ. Анчах усламҫӑ, фирма ертӳҫи, тавара кӗтсе илеймен.
Кӑштахран плитасем сутнине кӑтартакан пӗлтерӳ те ҫухалнӑ, сайт хупӑннӑ. Ултавҫӑсен аллине лекнине ӑнлансан усламҫӑ полицие кайса заявлени ҫырнӑ.
Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗнче полицие Шупашкарта пурӑнакан 32 ҫулти хӗрарӑм пулӑшу ыйтма ҫитнӗ. Хайхискере ултавҫӑсем шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнӑ-мӗн.
Темиҫе кун каялла ун патне палламан ҫынсем шӑнкӑрлавланӑ та хӑйсемпе йӗрке хуралӗн органӗсен ӗҫченӗсем тесе паллаштарнӑ. Арҫын хӗрарӑм унччен БАДсем туяннипе туянманни пирки интересленнӗ. Хӗрарӑм чӑнах та туяннӑ иккен, анчах усси пулман имӗш.
Лешсем куншӑн компенсаци тӳлеме шантарнӑ. Анчах малтан комиссишӗн укҫа памалла-мӗн, кайран ӑна та тавӑрса парӗҫ. Хайхи ултавҫӑсем тӗрлӗ сӑлтав тупса хӗрарӑмран 250 пин тенкӗ сӑптӑрнӑ.
Пӗр кунра ултавҫӑсем Чӑваш Енре пурӑнакан виҫӗ ҫынна шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнӑ. Вӗсем пӗтӗмпе 105 пин тенкӗлӗх улталанӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 35 ҫулти арҫын вӑйлах шар курнӑ: вӑл 95 пин тенкӗ ҫухатнӑ. Ҫӗмӗрлере пурӑнакан 37-ри тата 38-ти икӗ ҫын вара 2 пин тата 8 пин тенкӗ ултавҫӑсене панӑ. Халӗ полицейскисем ултавӑҫем кам пулнине палӑртас тӗллевпе ӗҫлеҫҫӗ.
Ӗҫ-пуҫ вара ҫапларах пулса иртнӗ: ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ултавҫӑсем шанкӑравланӑ та хӑйсем банк ӗҫченӗ пулнине каланӑ. Вӗсем такам банк картти ҫинчен укҫа илме хӑтланнине ӑнлантарнӑ. Ҫавӑнпа хайхискерсем картта реквизичӗсене ыйтнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан ватӑ хӗрарӑма улталанӑ ҫынна полици шырать. Вӑл тивӗҫлӗ канури кинемее 400 пин тенкӗлӗх улталанӑ.
18-ти тата 40 ҫулти пек курӑнакан икӗ хӗрарӑм Эльгер урамӗнче пурӑнакан кинемей патне утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче пынӑ. Хайхискерсем 75 ҫулти хӗрарӑма укҫа реформи пуласси пирки юптарнӑ. Вӗсем ватӑскере хӑйӗн укҫи-тенкине упраса хӑварма пулӑшу сӗннӗ.
Ултавҫӑсем кинемейпе пӗрле банка кайса укҫи-тенкине илнӗ. Пӗтӗмпе – 400 пин тенке яхӑн. Укҫана лешсем хӑйсен кӗсйине чикнӗ. Ун вырӑнне вара хаҫатпа чӗркенӗ тӗрке тыттарнӑ. Унта вара «приколсен банкӗн» укҫи пулнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм ыйтӑма хутшӑннӑ та укҫасӑр тӑрса юлнӑ. Вӑл куншӑн парне илме шаннӑ та… Анчах ултавҫӑ аллине ҫакланнӑ.
43 ҫулти хӗрарӑм халӑх тетелӗнче виртуаллӑ ыйтӑм ирттерни пирки вуласа пӗлнӗ. Ӑна Раҫҫейри пӗр банк ирттерет-мӗн, куншӑн парне парать. Хӗрарӑм мӗнпур ыйтӑва хуравланӑ. Кун хыҫҫӑн вара банк карттин даннӑйӗсене те ярса панӑ. Ку кӑна мар, вӑл кодсене те пӗлтернӗ.
Паллах, нимӗнле парне те пулман. Хӗрарӑм счечӗ ҫинчен 15 пин тенкӗ ҫухалнӑ. Хӗрарӑм полицие кайса мӗн пулса иртнине каласа кӑтартнӑ. Йӗрке хуралҫисем ултавҫа тупса палӑртнӑ. Вӑл Ӗренпур облаҫӗнчен. Ӑна Чӑваш Ене илсе ҫитернӗ ӗнтӗ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Египетра ҫуралса ӳснӗ арҫын пуймалли ҫӑмӑл мел тупнӑ. Вӑл хӑйӗн ентешӗсене Чӑваш Енри аслӑ шкула вӗренме кӗртме шантарса укҫа илнӗ. Анчах кайран хайхискер йӗп те ҫип ҫухалнӑ.
Вӑл Египит ҫыннисене Чӑваш Ене чӗннӗ, лешсем самолетпа вӗҫсе килнӗ. Кайран вӗсене автобуспа Шупашкара илсе ҫитернӗ, малтан вырӑс чӗлхине вӗренмелле тесе общежитие вырнаҫтарнӑ. Арҫын ентешӗсенчен куншӑн 8 пин тенкӗ ыйтнӑ.
Лешсем ентешне шанса Чӑваш Енрех юлнӑ. Анчах аслӑ шкула кӗмешкӗн пулӑшма шантарнӑ арҫын тӑрук ҫухалнӑ. Египетран килнӗ ҫынсем вара ют хулара нимсӗр-мӗнсӗр тӑрса юлнӑ.
Анчах вӗренӗн те вӗҫӗ пур. Египет арҫыннине темеҫе ҫынна улталанӑ хыҫҫӑн полицейскисем Мускавра тытса чарнӑ. Хальлӗхе вӑл ҫынна улталанӑ 8 тӗслӗхе палӑртнӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (19.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 752 - 754 мм, 11 - 13 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Агаков Леонид Яковлевич, чӑваш ҫыравҫи, драматург, сатирик, театр критикӗ ҫуралнӑ. | ||
| Токарев Аверий Матвеевич, чӑваш кӗвӗҫи ҫуралнӑ. | ||
| Исаев Мӗтри, чӑваш ҫыравҫи, критикӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Урдаш Валентин Андреевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи вилнӗ. | ||
| Князев Иван Михайлович, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |