Паян Чӑваш Ене Дмитрий Медведев премьер-министр тата тӗрлӗ тӳре-шара ҫитнӗ. Правительство ҫуртӗнче Дмитрий Анатольевичпа Михаил Игнатьев ӗҫлӗ тӗлпулу ирттернӗ.
Тӗлпулура республикӑра тӗрлӗ программа мӗнле пурнӑҫланни пирки калаҫнӑ. Дмитрий Медведев чи пӗлтерӗшлӗ виҫӗ программа пулнине палӑртнӑ. Чӑваш Республикинче кивӗ, авариллӗ ҫуртсенчен ҫӗннине куҫарас ӗҫ мӗнле пырать? Шкул умӗнхи учрежденисене пырса тивекен программа мӗнле пурнӑҫланать? Ҫаксем канӑҫсӑрлантарнӑ премьер-министра.
Михаил Игнатьев ыйтӑва хуравланӑ май пӗлтӗр авариллӗ, кивӗ ҫуртран куҫарасси, нумай ачаллӑ ҫемьесене, тӑлӑхсене ҫурт-йӗр парасси пурнӑҫланса пынине палӑртнӑ. Авариллӗ ҫуртра пурӑнакансен 50 процентне ҫӗннипе тивӗҫтернӗ.
Ҫавӑн пекех Михаил Игнатьев 5 е ытларах ачаллӑ ҫемьесене ҫурт-йӗре лайӑхлатмашкӑн субсиди панине каланӑ. Ача пахчисем тӑвас енӗпе плана тултарнӑ. Халӗ шкулсем ҫине куҫмалла. Ҫитес вӑхӑтра 30 ытла шкула ҫӗнетме, 11 ҫӗнӗ шкул хута яма палӑртнине каланӑ вӑл.
Вилӗмсӗр классикӑмӑр Митта Ваҫлейӗ «Мухтав та пехил ӗмӗр-ӗмӗрне тарпа тӑварланнӑ ыраш ҫӑкӑрне» тенӗ пулсан, Татьяна Ильина журналист ҫӑкӑр пӗҫерекене сума суса кӗнеке кӑларнӑ. «Служение Хлебу: две судьбы. 1934-2014 годы» (чӑв. Ҫӑкӑра сума суни: икӗ шӑпа. 1934–2014 ҫулсем) ятлӑскере вӑл ҫур ӗмӗр ытла Шупашкарти 1-мӗш ҫӑкӑр савутӗнче тӑрӑшакан, 1985 ҫултанпа савута ертсе пыракан Елена Бадаевӑна халалланӑ.
Ҫӑкӑр пӗҫерес ӗҫре ҫур ӗмӗр ытла тӑрӑшнӑ вӑхӑтра Елена Игнатьевна хисеплӗ ятсене те пайтах тивӗҫнӗ. Вӑл — Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ апат-ҫимӗс индустрийӗн ӗҫченӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ промышленность ӗҫченӗ, Раҫҫейӗн хисеплӗ пекарӗ. Темиҫе созывра та ӑна республикӑн парламентне депутата суйланӑ.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче иртнӗ кӗнеке хӑтлавне кӑларӑм авторӗ тата унти тӗп герой кӑна май, республикӑн информаци политикин министрӗ Александр Иванов, ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Константин Никитин, чӑваш парламенчӗн депутачӗ Олег Князькин пуҫтарӑннӑ, кӗнекене тата Елена Бадаевана ырласа ӑшӑ сӑмах каланӑ.
Паян, пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, пирӗн республикӑна РФ Правительствин председателӗ Дмитрий Медведев килсе ҫитмелли пирки Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.
Аса илтеретпӗр, унта эпир премьер-министра кӗтсе илме хатӗрленсе Шупашкарти ӗҫпе тивӗҫтерекен центрта ҫине тӑрсах саксем сӑрлани, ҫурт йӗри-тавра юр тасатни, сӗтел-пукан улӑштарни пирки асӑнса хӑварнӑччӗ. Тата хула ҫыннисем Правительство ҫурчӗн кивӗ ҫуртне (унта хальхи вӑхӑтра юсав пырать) ӳкерчӗкпе карса хунине асӑрханине те ҫырнӑччӗ.
Чӑваш Ене Дмитрий Медведевпа ӗҫпе социаллӑ хӳтӗлев министрӗпе Максим Топилин кӑна мар (маларах эпир ҫавӑн пек пӗлтернӗччӗ), РФ Правительствин пуҫлӑхӗн ҫумӗпе Ольга Голодецпа вӗренӳ министрӗпе Дмитрий Ливанов тата ыттисем килсе ҫитнӗ. Шупашкарта Дмитрий Медведев ӗҫлӗхпе ҫыхӑннӑ темӑпа канашлу ирттермелле.
Шупашкарти ӗҫпе тивӗҫтерекен центра ҫине тӑрсах ҫӗнетни ахальтен пулман — программӑпа килӗшӳллӗн РФ премьер-министрӗ унта тата Шупашкарти электромеханика колледжӗнче пулнӑ.
Ҫуркунне юр кӑна мар, асфальт ҫул та ирӗлме тытӑнать. Республикӑри ҫул-йӗр шӑтӑк-путӑкланни кӑҫал уйрӑмах паллӑ. Ку ыйтӑва Шупашкар хула администрацийӗнче те сӳтсе явнӑ.
Ҫул-йӗр мӗншӗн ҫав тери япӑхланнӑ? Ҫакна малтанах сывлӑш температури тӑрук улшӑннипе ҫыхӑнтараҫҫӗ. Ҫавӑн пекех шыв юхмалли хатӗрсем ҫукки те кун патне илсе ҫитернӗ.
Тепӗр сӑлтав – ҫул ҫинче йывӑр тиевлӗ урапасем ҫӳрени. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков вӗсен виҫене пӑхӑнмаллине палӑртса каланӑ. Урапасем вара 20, 30 тонна илсе ҫӳреҫҫӗ. Паллах, асфальт вӗсене чӑтаймасть.
Шӑтӑк-путӑк нумаях пулмасть юсанӑ ҫулсем ҫинче нумайраххи паллӑ. Вӗсен гаранти пур, ҫавӑнпа подрядчиксен ӑна хӑйсен укҫи-тенкипе юсама тивет.
Прикладной тата регион политикин агентстви 2016 ҫулта отставкӑна яма пултаракан кӗпӗрнаттӑрсен рейтингне хатӗрленӗ. Тутарстан Элтеперӗн ку енӗпе чи лайӑх та тӑнӑҫлӑ лару-тӑру пулсан, Карели кӗпӗрнаттӑрӗ танлаштарӑмра чи аялта вырнаҫнӑ.
Рейтинга хатӗрленине РФ Патшалӑх Думин депутачӗсен, 38 регионта (ҫав шутра Чӑваш Енре те) вырӑнти парламентсен депутачӗсен, 6 тӑрӑхра кӗпӗрнаттӑрсен суйлавӗ ҫывхарнипе сӑлтавлаҫҫӗ.
Кӗпӗрнаттӑрсене 100 баллӑ тытӑмпа хакланӑ. Балӗ мӗн чухлӗ пысӑкрах, тӑнӑҫлӑхӗ ҫавӑн чухлӗ япӑхрах.
Отставкӑна ярас енчен чи пысӑк хӑрушлӑхлӑ йӗркене тӑхӑр регион пуҫлӑхӗ лекнӗ, пысӑк хӑрушлӑхлисене — вунпӗрӗн, 52-ӗн — вӑтам хӑрушлӑхра, 13-ӗн — пӗчӗк хӑрушлӑхра.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев 64,2 балл пухнӑ (вӑтаммисен йышӗнче). Чи пӗчӗк балл Тутарстан Элтеперӗн — 12,8. Чи пысӑкки, 100 балл, Карели ертӳҫин.
«Патшалӑх политикин тӗп тӗллевӗсенчен пӗри, паллӑ — чиновниксен шутне пӗчӗклетесси. Муниципалитет администрацийӗсенче ӗҫлекенсен шутне чакармалла. Ытларах пысӑк квалификациллӗ специалистсемпе ӗҫлесси ҫине тимлӗх уйӑрмалла», — тесе асӑрхаттарнӑ Михаил Игнатьев Элтепер республикӑн Министрсен Кабинечӗн паянхи ларӑвӗнче.
Унта Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Патшалӑх Канашне янӑ Ҫырӑва пурнӑҫлама республикӑн ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен Комплекслӑ ӗҫ планне йышӑннӑ. «Ӗҫ хучӗ социаллӑ политикӑна тухӑҫлӑ тытса пыма, экономикӑна вӑйлатма, бюджета шайлаштарма пулӑшӗ. Нумай ачаллӑ ҫемьесене патшалӑх пулӑшӑвӗпе тивӗҫтерме, халӑха пахалӑхлӑ медицина, вӗренӳ, ял тӑрӑхӗсенче культура учрежденийӗсене хута яма Чӑваш Енри ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансем умне тӗллев лартнӑ», — тесе пӗлтерет лару пирки Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ.
Ҫӗнӗ ҫул ячӗпе чӑвашла саламлани сахал тесе Чӑваш Енри наципе культура аталанӑвӗн «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ Шупашкар хула администрацине ҫыру янине эпир пӗлтернӗччӗ.
Аса илтеретпӗр, «Ирӗклӗхе» Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн экономика аталанӑвӗ тата финанс енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ М.Л. Семёнов ҫынсен шухӑшне тӗпе хурса чӑвашла май килнӗ ытларах саламлама тӑрӑшнине пӗлтернӗччӗ. Малашне ҫак енӗпе тата та ҫине тӑрас шухӑшлине асӑннӑччӗ ҫав ҫырура хулари ҫав тӳре-шара.
Шупашкар хула администрацийӗнче тӑрӑшакансем хӑйсен сӑмахне тытаҫҫӗ теме те юрать пулӗ. Иртнӗ шӑматкун Шупашкарта Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗ ячӗпе чӑвашла саламлакан афишӑсем тухнӑ. Кун пирки Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче ӗҫлекен Эктор Алос-И-Фонт ҫулталӑк каялла ун пеккисем пулман тесе ӗнентерет.
Ытларикун, календарьпе ҫуркунне ҫитнӗ кун, пирӗн тӑван республикӑна РФ Правительствин председателӗ Дмитрий Медведев килсе ҫитмелле. Пӗччен мар, Раҫҫей Федерацийӗн ӗҫпе социаллӑ хӳтӗлев министрӗпе Максим Топилинпа. Пысӑк пукансем йышӑнакан тӳре-шарана кӗтсе илме республикӑрисем хӗрсе кайсах хатӗрленеҫҫӗ.
Тӗслӗхрен, Шупашкарти ӗҫпе тивӗҫтерекен центрта тӑрӑшса ӗҫлеҫҫӗ. «Ҫыхӑнура» канашлу пӗлтернӗ тӑрӑх саксем сӑрлаҫҫӗ, ҫурт йӗри-тавра юр тасатаҫҫӗ, сӗтел-пукан улӑштараҫҫӗ тата ытти те. Ак, нумай пулмасть, хула ҫыннисем тепӗр пулӑм асӑрханӑ — Правительство ҫурчӗн кивӗ ҫуртне ӳкерчӗкпе карса хунӑ. Ҫапла май тулаш енчи йӑтӑнса аннӑ штукатурка вырӑнӗсене хупланӑ. Аса илтеретпӗр, Правительствӑн кивӗ ҫурчӗ хальхи вӑхӑтра юсавра.
Дмитрий Медведев унччен пирӗн тӑрӑха пӗлтӗр нарӑс уйӑхӗнче килсе кайсаччӗ. Ун чухне вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарта экономикӑна улӑштармалли майсем шыракан тата Раҫҫейӗн инновациллӗ аталанӑвне сӳтсе явакан РФ Президенчӗ ҫумӗнчи Канашӗн президиум ларӑвне хутшӑннӑччӗ, «Хӗвел» савута кайса курнӑччӗ.
Йӗпреҫ районӗнчи культура учрежденийӗсенчен пӗрне ертсе пыракан ҫынна нумаях пулмасть суд тенкелӗ ҫине лартнӑ.
2013 ҫулхи раштавӑн 31-мӗшӗнче вӑл хӑй ӗҫлекен учреждение район администрацийӗнче самай пысӑк пукан йышӑнакан тӳре-шаран иккӗмӗш сыпӑкри тӑванне илнӗ. «Хӗрарӑм культура учрежденийӗнче тӑрӑшмассине пӗлсе тӑрсах», — уҫӑмлатрӗҫ Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче. Тӳре-шара тӑванне муниципалитет предприятийӗн пуҫлӑхӗ хӑйне тӗкӗ паракан пултӑр тесе ӗҫе илнӗҫи тунӑ-мӗн. Кун пирки РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗ пӗлтерет.
2014 ҫулхи кӑрлачран пуҫласа пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗчченех тӳре-шара тӑванӗ хыснаран укҫа илсе пурӑннӑ. Ҫулталӑк ҫурӑра унӑн кӗсйине 83 пин тенкӗ ытларах кӗнӗ.
Ӗҫлемен ҫыннах укҫа тӳлесе пурӑннӑшӑн пуҫлӑха 30 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ. Суд йышӑнӑвӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха.
Чӑваш Ен Правительстви расхутсене пӗчӗклетес енӗпе ӗҫлет. Хальхинче укҫа-тенке патшалӑх служащийӗсен шалӑвне татса перекетлесшӗн.
Кӑҫал патшалӑх тытӑмӗнче вӑй хуракансен шалӑвӗ ӳсессе кӗтмелле мар. Кун пирки Чӑваш Ен Элтеперӗн администрацийӗн ертӳҫи Юрий Васильев ЧР Патшалӑх Канашӗн сессийӗнче каланӑ.
2013 ҫулта патшалӑх служащийӗсен ӗҫ укҫи 33866 тенкӗпе танлашнӑ. 2015 ҫулта вара вӗсем вӑтамран 32620 тенкӗ илнӗ. Экономикӑри йывӑр лару-тӑрӑва пула тата республикӑри ҫынсен вӑтам шалӑвне кура патшалӑх тытӑмӗнче ӗҫлекенсенне те ӗҫ укҫине пӗчӗклетмелле тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Кунсӑр пуҫне ҫитес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗччен патшалӑх тытӑмӗнче вӑй хуракансем ҫурт-йӗр туянмашкӑн субсиди илеймӗҫ. Депутатсем ку саккун проектне ырласа йышӑннӑ.
+26.3 °C