Ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкарти стройкӑра 17-ри каччӑ вилнӗ. Ӗҫе вӑл вӑхӑтлӑх килӗшӳпе вырнаҫнӑ. Каччӑ балконти эвакуаци шӑтӑкне персе аннӑ. 9 метр ҫӳллӗшӗнчен ӳкнӗскер ҫавӑнтах вилсе кайнӑ.

2000 ҫулта ҫуралнӑ яш Шупашкарти Хӗвелтухӑҫ районӗнчи стройкӑра ӗҫленӗ. 16 хутлӑ пурӑнмалли ҫурта хӑпартнӑ ҫӗрте вӑл пулӑшакан рабочи пулса тӑрӑшнӑ.

Производствдӑри инкек сӑлтавне халӗ тӗпчевҫӗсем тӗрӗслеҫҫӗ. Вӗсем ҫамрӑк рабочин ҫӳллӗ хутра ӗҫлеме ирӗк пулнипе пулманнине, ӗҫ вырӑнӗ хӑрушсӑрлӑх нормине тивӗҫтернине шута илӗҫ. Патшалӑхӑн ӗҫ инспекцийӗн специалисчӗсем те стройкӑри тӑрӑма хак парӗҫ.

Строкӑри ӗҫ вилӗмпе вӗҫленнӗ инкек пирки РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн тӗпчевҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, халӗ тӗпчев малалла пырать.

Ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Чӑваш Енри следовательсем коллегин анлӑ ларӑвне пуҫтарӑннӑ. Унта РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗнче ӗҫлекенсем ҫеҫ мар, пакунлӑ ытти ҫын та пуҫтарӑннӑ. Республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев та коллегин анлӑ ларӑвӗнче пулнӑ, тухса калаҫнӑ.

Чӑваш Республикин прокурорӗ Василий Пословский республика ертӳҫине ырӑпа палӑртнӑ. ЧР Элтеперӗн пресс-служби кун пирки прокурора ҫапларах цитатӑланӑ: «Саккун тата право йӗркисен пӗтӗмлетӗвне пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн Чӑваш Республикинче лару-тӑру лайӑх пулнине, пур шайри влаҫ та, право йӗркине сыхлассипе пӗр-пӗринпе тухӑҫлӑ ӗҫленине ҫирӗплетеҫҫӗ. Республикӑра мӗнпур тытӑмра вӑй хуракансемпе пӗрле Чӑваш Республикн Пуҫлӑхӗ Михаил Васильевич Игнатьевӑн витӗмлӗхӗ ҫав тери пысӑк».

уйӑхӗн

Руководство ведомства ставит задачу по дальнейшему улучшению качества проведения следственных проверок. Александр Мигушов потребовал от сотрудников следственного управления скрупулезного подхода к каждому преступлению, совершенных в отношении несовершеннолетних. На особом контроле также должны быть дела коррупционной направленности, восстановление нарушенных прав работников по выплате заработной платы, налоговые преступления.

Малалла...

Шӑп та лӑп ҫулталӑк каялла, иртнӗ ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пулса иртнӗ ӑнланманлӑх вӗҫне пӑнчӑ лартнӑ темелле. Ҫапах та Ҫӗнӗ Шупашкарти суд йышӑнӑвӗ хальлӗхе вӑя кӗреймен-ха.

Ҫӗнӗ Шупашкарти пульницӑна пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнче васкавлӑ пулӑшу машинипе 56 ҫулти арҫынна илсе пынӑ. Васкавлӑ пулӑшурисем сылтӑм енчи пневмони тесе диагноз лартнӑ. Анчах пульницӑн йышӑну уйрӑмӗнче ӗҫлекен врач чирлӗ ҫынна вырттарма килӗшмен, килтех сипленме пулать тенӗ.

Васкавлӑ пулӑшу машинипе килнӗ этемӗ урӑхла май пулман: йышӑну уйрӑмӗнчи тухтӑр сӑмахне итлеме тивнӗ.

Амбулатори мелӗпе сипленме ӑсатнӑ пациент тепӗр кунне ӗмӗрлӗхе куҫ хупнӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти суд тухтӑрӑн ирӗклӗхне 1,5 ҫуллӑха чакарма йышӑннӑ. Ҫав вӑхӑтра унӑн тухтӑрта та ӗҫлеме юрамӗ.

Шупашкарти Мускав район прокуратури тӳлев илнӗ чух улталанӑ ӗҫе тӗпчессине тӗрӗслесе тӑрассине пӗлтерет.

Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, сусӑрсен обществисенчен пӗрне ертсе пынӑ пуҫлӑх ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса 15 миллион ытла тенкӗ субсиди илнӗ.Пӑтӑрмах 2014 ҫулхи ака уйӑхӗн 25—30-мӗшӗсенче пулнӑ.

Федераци хыснинчен килнӗ «кӗмӗл» предприятире 66 сусӑр валли ӗҫ вырӑнӗ туса пама тата 22 инвалида урӑх профессие алла илтерме каймалла пулнӑ. Вӑхӑт иртнӗ — укҫи те, ӗҫ вырӑнӗ те пулман.

Федераци хыснине 15 миллион тенкӗ ытла шар кӑтартнӑ пуҫлӑх тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тӗпчевҫӗсем малалла тӗпчеҫҫӗ. Ӑна вӗҫне ҫитерсен суда ярса парӗҫ. Прокуратура, маларах палӑртрӑмӑр ӗнтӗ, сусӑрсене ултаанӑ тагта хыснана тӑкак кӳнӗ пуҫлӑх ӗҫне тӗрӗслесе тӑрӗ.

Шупашкарти Мускав районӗнче пурӑнакан 28 ҫулти арҫын тухтӑр сывлӑхне сиен кӳнӗ. Уншӑн суд 10 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.

Кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ирхи вунӑ сехет тӗлӗнче вӑл васкавлӑ пулӑшу кӳрекен службӑн дежурствӑри врачне чышкӑпа ҫапнӑ. Чукмар пекех йывӑр пулнӑ курӑнать ҫамрӑк та вӑйпитти арҫын алли: тухтӑрӑн пуҫ мими чӗтреннӗ, икӗ шӑлӗ хускалнӑ. Ҫакӑ сывлӑха ҫӑмӑл сиен кӳни шутланние экспертиза ҫирӗплетнӗ. Ҫамрӑк арҫын амӑшӗпе тухтӑр патне пынӑ. Ҫавӑнта унпа шурӑ халатли хушшинче ӑнланманлӑх сиксе тухнӑ. Тӗпчевҫӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын тухтӑр консультацийӗпе кӑмӑлсӑрланнӑ.

Тухтӑра хӗненӗ ҫын ӗҫне суд пӑхса тухса йышӑну тунӑ. Анчах хальлӗхе вӑл саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха.

Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗпе ҫыхӑннӑ ку пӑтӑрмах иртнӗ ҫул вӗҫӗнче Шупашкарта пулса иртнӗччӗ. Следовательсем палӑртнӑ тӑрӑх, Юрий Шлепнев Шупашкарти ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнчи кафере 32 ҫулти арҫынпа хирӗҫсе кайнӑ. Хӗрӳленсе кайнӑ «халӑх тарҫи» ҫамрӑка хырӑмӗнчен чикнӗ. Шар курнӑ арҫынна пульницӑна илсе кайнӑ. Тухтӑрсем ӑна пулӑшу кӳнӗ.

Пуҫиле ӗҫе халӗ прокуратура ҫирӗплетсе Шупашкарӑн Мускав район судне ярса панӑ. Юрий Шлепнев ҫынна ятарласа ҫӑмӑл сиен кӳнӗ тесе палӑртнӑ. Депутат хай айӑпне йышӑнман, сывлӑха сиен кӳнипе те килӗшмен. Анчах ҫав каҫ «Товарищ» (чӑв. Юлташ) кафере пулнисем пӑтӑрмаха хайсен куҫӗпе курнӑ та, «халӑх тарҫи» темле тунсан та тӗпчевҫӗсем ӗненмен.

Правӑна сыхлакан органсенче тӑрӑшакансем хӑйсемпе кӑсӑкланма пуҫласан такам та шикленсе ӳкӗ. Ахаль ҫынсем кӑна мар, влаҫ тытӑмӗнчисен те сехри хӑпать. Ҫавӑнпа усӑ кураҫҫӗ те ултавҫӑсем. Юлашки вӑхӑтра вӗсем РФ Следстви комитечӗн тӗпчевҫисен ячӗпе пӗркенсе тепӗр ҫынсем патне шӑнкӑравлаҫҫӗ, вӗсем патне йышӑнӑва чӗнеҫҫӗ, пӗрле укҫа е парне чиксе пыма сӗнеҫҫӗ иккен.

Ҫынсен сехрине хӑртаканӗсем ытларах чухне - айӑплава тӗрмере ирттерекенсем е унтан тухнисем иккен.

Ӗненмелле мар ҫавӑн йышши шӑнкӑравлакан тупӑнсан маларах каланӑ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗ 02 номерпе шӑнкӑравласа систерме сӗнет. Управление пӗлтерме пулать: (8352) 62-02-98 номерпе ирхи 9-тан пуҫласа каҫхи 18 сехетчен, (8352) 62-46-58 номерпе талӑкӗпех ҫыхӑнма юрать.

Инкек иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗнче Куславкка районӗнче пулса иртнӗ. Унти Куснар ялӗнче пурӑнакан пӗр ҫемьере 44 ҫулти арҫын аптӑраса ӳкнӗ хыҫҫӑн унӑн арӑмӗ васкавлӑ пулӑшу кӳрекен тухтӑрсем патне шӑнкӑравланӑ. Анчах Куславкка район пульницин васкавлӑ пулӑшу паракан уйрӑмӗ ҫула тухма килӗшмен. Вӑхӑт ун чух кӑнтӑрла иртни 12 сехет те 30 минут пулнӑ. Арҫыннӑн сывлӑхӗ хавшасах пынине кура хӗрарӑм каҫхи ултӑ сехет тӗлӗнче шурӑ халатлисем патне тепӗр хутчен шӑнкӑравланӑ. Ку хутӗнче тухтӑрсем вырӑна ҫитнӗ, арҫынна пульницӑна илсе кайнӑ. Анчах унта вӑл ҫурҫӗр иртни 1 сехет те 10 минутра вилсе кайнӑ.

Ҫын пульницӑра вилни пирки тӗпчевҫӗсем професси тивӗҫне кирлӗ пек пурнӑҫламаннине пула ҫын вилнӗ тесе шухӑшланипе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, тӗпчев малалла пырать. Вилнӗ арҫыннӑн арӑмӗ шухӑшланӑ тӑрӑх, мӑшӑрӗ кантӑк тасатмалли хатӗр ӗҫнипе вилме пултарнӑ.

Чӑваш чӗлхин пултаруллӑ тӗпчевҫи, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ учителӗ И.П.Павлов (1928 — 2002) ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитрӗ.

Вӑл хӑй хыҫҫӑн 200 ытла тӗпчев ӗҫӗ хӑварнӑ. 1965 ҫулта пичетрен тухнӑ «Хальхи чӑваш литература чӗлхи» монографи тӑван чӗлхемӗр пирки ҫырнӑ чи тӗплӗ тӗпчев шутланать. Унтанпа 40 ҫул иртрӗ пулин те, ҫак классикӑлла хайлава ҫитекенни пулмарӗ. Пирӗн шкулсенче чӑваш чӗлхине 40 ҫула яхӑн Иван Павловӑн учебникӗсемпе вӗреннӗ, вӗсем пурӗ 30 кӑларӑмпа тухнӑ. 50-мӗш тата 80-мӗш ҫулсенче Иван Павлович хальхи Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн чӗлхе пайне ертсе пынӑ.

Чӑвашсен мухтавлӑ ывӑлне, сумлӑ тӗпчевҫе халалласа унӑн тӑван ҫӗршывӗнче — Чӑваш Республикинчи Элӗк районӗнче — ӑслӑлӑхпа парктика конференцийӗ иртрӗ. Ун ӗҫне ЧР вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин элчи Инесса Ядранская, районти вӗренӳ пуҫлӑхӗсем, гуманитари институчӗпе Чӑваш университечӗн ӑсчахӗсем, Элӗк вӗренекенӗсемпе вӗрентекенӗсем хутшӑнчӗҫ. Владимир Иванов, Николай Егоров, Виталий Родионов профессорсем уява хӑт кӗртрӗҫ.

Малалла...