Мускавра пирӗн тӑрӑхри ҫынсем тар тӑкнипе пӗрлех харсӑрланнипе те (хальхинче те ку сӑмаха паттӑрлӑх сӗмӗпе усӑ курма май килмест) палӑраҫҫӗ. Маларах Чӑвашри арҫын Мускаври хӗрарӑма вӑрланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Халӗ тата тепри усал шухӑшпа палӑрнӑ.
Ӗнер каҫхи тӑхӑр сехет тӗлӗсенче Сокольник районӗнчи шалти ӗҫсен пайне бензин ҫаратни пирки пӗлтернӗ. Ют ҫӗршывра кӑларнӑ урапапа заправкӑна каҫхи ултӑ сехетре пынӑ арҫын бака бензин янӑ та укҫа тӳлемесӗрех вӗҫтернӗ. Ӑна ҫӗркаҫах, тепрер сехетрен, тытса чарнӑ.
Безнин заправкинчен укҫа тӳлемесӗр тарнӑ этем Чӑваш Енри 35 ҫулти арҫын пулнӑ. Ун тӗлӗшпе йӗрке хуралҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, таҫта тухса кайма юрамасси пирки асӑрхаттарса хут ҫырнӑ.
Вандалсен черетлӗ ӗҫӗ. Шупашкарта каллех вӗсен хура ӗҫне асӑрханӑ. Хальхинче вӗсем общество транспорчӗн чарӑнӑвӗсене сиенлетнӗ.
Вандалсем чарӑнусенчи кантӑка ҫапса ҫӗмӗрнӗ. Павильонсене ака уйӑхӗн 12–18-мӗшӗсенче аркатнӑ. Эгер бульварӗнчи «Культура ҫурчӗ», Максим Горький проспектӗнчи «Культура паркӗ», Ленин проспектӗнчи «Наци вулавӑшӗ» чарӑнусенче пулнӑ ку.
Паллах, ҫитес вӑхӑтра чарӑнури кантӑксене ҫӗнӗрен лартӗҫ. Анчах вандалсен хура ӗҫӗ иртен-ҫӳрене пӑшӑрхантарать. Вӗсем ҫапла хӑтланнине курсан тӳрех шӑнкӑравласа пӗлтерме ыйтаҫҫӗ. Кун пек чухне 62-00-02, 002, 074 е 23-42-63 номерсемпе шӑнкӑравламалла.
Шупашкар хула адмистрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков троллейбус управленийӗнче пулнӑ, канашлу ирттернӗ, парка пӑхса тухнӑ.
Алексей Ладыков троллейбус управленийӗн дирекцийӗпе транспорт инфратытӑмне сӳтсе явнӑ. 205 ҫулта предприяти тӑкак курнӑ-мӗн. Сахал мар — темиҫе теҫетке миллион тенкӗ.
Тӑкак пассажирсем сахалланнипе, республика хыснинчен ӑна саплаштарма укҫа уйӑрманнипе ҫыхӑннӑ. Тата ҫӑмӑллӑхпа усӑ куракан пассажирсем те пур-ҫке-ха.
Предприяти ертӳлӗхӗ общество транспорчӗпе ҫӳремелли билет хакне 3 тенкӗ ӳстерме сӗннӗ. Анчах Алексей Ладыков хирӗҫленӗ: халӗ кун пек тума юраманнине, урӑх мел шырамаллине палӑртнӑ вӑл.
Ку ыйтӑва уҫӑмлатма ӗҫ ушкӑнне йӗркеленӗ. Унта хула администрацийӗн тата депутат корпусӗн ӗҫченӗсем кӗнӗ. Ку енӗпе вӗсем икӗ эрне ӗҫлӗҫ.
Шупашкар хулинчи ТЭЦ-2 патӗнчи транспорт чарӑнӑвӗн вырӑнӗ ҫуккишӗн асӑннӑ предприятире ӗҫлекенсем чунтан пӑшӑрханаҫҫӗ-мӗн. Кун пирки Ирина Романова ятлӑ ҫын тӗнче тетелӗсенчен пӗринче ҫырса хунӑ.
ТЭЦ-2 тӗлӗнчи чарӑну павильонне сӳтнӗ хыҫҫӑн ҫӗнӗрен вырнаҫтарманнишӗн Шупашкарти энергетиксен кӑмӑлсӑрланӑвӗн вӑйне амперметрпа виҫсе пӗтереймӗн тенӗ ҫав ҫын.
Чарӑнӑва ҫулталӑк каялла сӳтнӗ иккен те паян кун та туса лартман. «Светофор, ҫул урлӑ каҫмалли вырӑн, юр ҫине хунӑ асфальт пирки эпӗ шарламастӑп та», — тарӑхса ҫырать хайхи.
«Паян — ҫапла, хӗвел пӑхать. Ҫак кунсенче кӑна ҫумӑр самай ҫурӗ. Хӗл сасартӑк ҫӑва ҫаврӑннине кӗтмен ҫынсем сунчӑксӑрах тӑратчӗҫ. Вӗсене ҫумӑр витӗр йӗпетрӗ», — ӑнлантарать чарӑну мӗншӗн кирлине Ирина Романова.
Шупашкар пуҫлӑхӗсем патне ку ыйтупа сахал мар ҫырнине ӗнентерет, анчах чарӑнӑва хальлӗхе кӗтсе илеймен иккен-ха.
«Нумай та ыйтмастпӑр вӗт», — тет вӑл унтан. «Ҫав вӑхӑтрах савута агитаци материалне хутаҫӗ-хутаҫӗпе йӑтаҫҫӗ. Сӑнӗсем пӗрин тепринчен чипер. Ман обой илсе те тӑкакланмалла мар — ӗҫ пӳлӗмне ҫыпӑҫтарса тухма ҫитет», — чунтан тарӑхса шӑрҫаланӑ хула ҫынни.
Автобуссен маршрутне чакармалла, анчах кризислӑ лару-тӑру пулмалла мар. Муниципалитетсене «Чӑвашавтотрансран» асӑрхаттару килнӗ.
Анчах ЧР Транспорт министерстви унчченхи маршрутсемпех илсе ҫӳрессине ҫирӗплетет. Ҫапах маршутсене оптимизацилессине те хирӗҫлемеҫҫӗ вӗсем. Нумаях пулмасть 220-мӗш федераци саккунӗ вӑя кӗнӗ. Унпа килӗшӳллӗн, транспортпа илсе ҫӳрессишӗн муниципалитет яваплӑ. Эппин, ҫитес вӑхӑтра хула тата район пуҫлӑхӗсем маршрут карттисене пӑхса тухӗҫ. Хӑшӗ-пӗрине пӗрлештерӗҫ, теприсене хупӗҫ.
ЧР Транспорт министерстви ҫӑмӑллӑхпа усӑ курмаллине пӗтересшӗн мар. Анчах субсидие маниципалитет хыснинчен парӗҫ. Ҫӗнӗ маршрутсем еплӗ ӗҫлӗ? Вӑхӑт кӑтартӗ.
Шупашкарта икӗ троллейбуса пӑшалтан пенӗ. Халӗ ку ӗҫ тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттереҫҫӗ.
Официаллӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтернӗ тӑрӑх, ку пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче 23 сехет те 10 минут тӗлӗнче пулнӑ. «Николаев урамӗ» чарӑнура темӗнле ҫын 1-мӗш тата 2-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуссене пенӗ. Транспортӑн кантӑкӗ ҫурӑлса арканнӑ.
ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, мӗн пулни пирки татӑклӑн калама ҫук. Хальлӗхе пульӑсене те тупман.
Шупашкартан Сочине ҫулла самолетпа ҫитме май туса парассине маларах эпир пӗлтернӗччӗ.
Аса илтеретпӗр, рейса «Победа» авиакомпани уҫать. Сочине Boeing-737 самолет вӗҫӗ.
Маларахри хыпарта эпир рейса ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче уҫассине каланӑччӗ те халӗ ҫӗннине илтрӗмӗр. Рейссене ҫӗртмен 3-мӗшӗнчен уҫӗҫ. Самолетсем Шупашкартан (малтан эпир пӗлтернӗ пекех) эрнекунсерен хутлӗҫ. Адлерти аэропорта ҫитсе чарӑнакан самолет Чӑваш Енӗн тӗп хулинчен ирхи 4 сехет те 10 минутра хускалӗ. Сочире вӑл 6 сехет те 50 минутра пулӗ.
Тепӗр майлӑ каласан, ҫулла канмалли куна Сочире ним мар ирттерме май пулӗ. Билет хакӗ — 4999 тенкӗрен пуҫласа 7499 тенкӗччен.
Сӑмах май каласан, «Ижавиа» авиакомпани те ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен, Шупашкартан авиарейс уҫӗ. Вӑл пирӗн республикӑн тӗп хулине Крымпа ҫыхӑнтарассине эпир маларах хыпарланӑччӗ.
Паян, пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Шупашкарти Энгельс урамӗнче автобус ҫунса кайнӑ. Ӑна сфетофор симӗс ҫутасса кӗтнӗ чухне ҫулӑм ярса илнӗ.
Ку пӑтӑрмах асӑннӑ урамри 76-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче пулнӑ. Телее, ҫулӑм хыпса илнӗ чухне салонра пассажирсем пулман. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, водитель вӗсене вокзалта антарнӑ та таксопарка ҫул тытнӑ.
Хӑш-пӗр ҫӑлкуҫра ҫырнӑ тӑрӑх, ҫулӑм тухсан кондуктор унта пынӑ. Анчах сирпӗнсен ӑна айккинелле ывӑтнӑ. Водительпе кондуктор упӑшкипе арӑмӗ пулни пирки те ҫырнӑ тӗнче тетелӗнче.
Халӗ ҫулӑм ӑҫтан тухнине уҫӑмлатаҫҫӗ.
Етӗрне районӗнчи автотранспорт предприятийӗ унта ӗҫлекен ҫынна ӗҫ укҫи тӳлемест. Прокуратура кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттернӗ те ӗҫлекенсен правине пӑхӑнманнине тупса палӑртнӑ.
Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче предприяти ӗҫ укҫине пӗтӗмпе 1 миллион тенкӗ ытла тӳлеменни тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ. Ҫавна май район прокуратурин ӗҫченӗсем суда 85 заявлени ҫырнӑ.
Суд прокурор ыйтнине тивӗҫтернӗ. Етӗрне автотранспорчӗн предприятине ҫак йӗркесӗрлӗхе пӗтерме ыйтса представлени ҫырнӑ.
Халӗ таҫта та ҫитме пулать. Темле транспорт та ҫӳрет: автобус, пуйӑс, самолет… Шупашкарти аэропортран ҫулла Сочие те ҫитме май пулӗ.
Ку рейса «Победа» авиакомпани уҫать. Сочине Boeing737-800 самолет вӗҫӗ. Шупашкартан вӑл эрнекунсерен вӗҫӗ. Рейса ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче уҫӗҫ.
ДП 357 рейс эрнекун ҫурҫӗр иртни 45 минутра вӗҫсе кайӗ, Сочине 3 сехет те 10 минутра ҫитӗ. ДП 358 рейс вара эрнекун ирхи 4 сехетре тапранӗ те палӑртнӑ вырӑна 6 сехет те 50 минутра ҫитӗ.
Авиакомпани рейссене авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче хупӗ.
+2.3 °C