Шупашкарта Хӑйӑр кӳлепесен фестивалӗ ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче 16 сехетре уҫӑлӗ.
Аса илтерер: ун пек фестивале хулара темиҫе ҫул та ирттермен. Кӑҫал ӑна ҫӗнӗрен пуҫарма йышӑннӑ.
Фестивале уҫнӑ ҫӗре Чӑваш Енри, Красноярскри, Санкт-Петербургри, Ижевскри тата Тӗменти скульпторсем хутшӑнӗҫ.
Фестивалӗн илемлӗх ертӳҫи Андрей Молоков пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти юханшыв порчӗн территорийӗнче 15 скульптура пулӗ. Спискра – Андриян Николаев космонавт, Константин Иванов поэт, Надежда Павлова балерина.
Лапамра ачасем валли юмах лапамӗ те пулӗ.
Хӗрлӗ Чутайӗнче «Пехил» монументпа декораци скульптура композицине вырнаҫтарнине эпир унччен пӗлтернӗччӗ.
Ҫак эрнере вара, авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, скульптурӑна савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Унта тӳре-шара та пырса ҫитнӗ.
Арт-объектра чӑвашла тумланнӑ арҫынпа хӗрарӑм кӳлепине вырнаҫтарнӑ. Вӗсем — йӑла-йӗркене тытса тӑракансем. Арҫынпа хӗрарӑмӑн икӗ енче пурнӑҫ йывӑҫҫи, вӑл ҫичӗ ӑру ҫыхӑнӑвне палӑртать. Скульптура умне «Ēмēр сакки ҫинче ēмēр пēрле» арт-сак вырнаҫтарнӑ.
Скульптура 1,5 тонна таякан арт-бетонтан тӑрать. Унӑн ҫӳллӗшӗ — 2,80 метр.
Проект авторӗ —
Чӑваш Республикин культурӑн тав тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Вячеслав Андреев (Эткер).
Хӗрлӗ Чутайӗнче Вячеслав Эткер скульпторӑн «Пехил» монументпа декораци скульптура композицине вырнаҫтарнӑ. Тӑван халӑхӑмӑрӑн наци йӑли-йӗркине, несӗлӗмӗрсене сума сунине палӑртакан ҫав ӗҫпе Ҫӗнтерӗве 50 ҫул паркра паллашма пулать.
Вячеслав Эткер — Чӑваш Енри художниксен союзӗн членӗ, Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Ыттисем асӑрхаман эреветлӗхе витӗр куракан ҫак ӑстан йывӑсран касса тунӑ ытарайми илемлӗ ӗҫӗсем хамӑрӑн аваллӑхӑмӑра, эткерлӗхӗмӗре, тӑван халӑхӑмӑрӑн пуян культурине сума сума вӗрентеҫҫӗ.
Кунгурти ҫӗр хӑвӑлӗнчи собор кӳлепине Чӑваш Енри скульптор туса лартнӑ.
Пермь тӑрӑхӗнчи Кунгурти ҫӗр хӑвӑлне кӗрсе курма чылай ҫын ӗмӗтленет. Халӗ ҫав вырӑн тата та асамлӑрах.
3,5 метр ҫӳллӗш пӑр кӳлепене Алексей Исаев ӑста хӑйне пулӑшакан тепӗр ҫынпа хӑпартса лартнӑ. Ӗҫе каҫхине, 17 сехетрен пуҫласа 22 сехетчен, пурнӑҫлама тивнӗ. Ку вӑхӑтра туристсем ҫук-ҫке. Вырӑн хӗсӗк те тӑвӑр пирки ӗҫлеме ҫӑмӑлах пулман. Анчах тӗрлӗ кӳлепене ӑсталама маттур скульптор тар тӑкни сая кайман. Ҫӗр хӑвӑлӗнче бензин пӑчкӑпа ӗҫлеме юрамасть, ҫавӑнпа пӑра электропӑчкӑпа тата аккумуляторлӑ пӑчкӑпа касма тивнӗ.
Алексей пирки ҫакна палӑртмалла. Ҫартан таврӑнсан вӑл художество пӗлӗвне илнӗ. Ирӗклӗ художник пулса ҫӗршыв тӑрӑх чылай ҫӳренӗ. 11 ҫул каялла Кунгура кайсан унти вырӑнсене килӗштерсе пӑрахнӑ та халӗ те ҫавӑнтах пурӑнать. Пысӑк лаптӑк ҫӗр туяннӑ. Хӑйӗн юратнӑ ӗҫӗпе аппаланса пӑртан тата йывӑҫран кӳлепесем ӑсталать, ача-пӑча лапамӗсем тӑвать, культура паркӗсене илемлетет, ӳкерет.
Мускав облаҫӗнчи Подольск хулинчи Ӑрусен скверне пӑртан тӗрлӗ кӳлепе илем кӳрет. Унта юмахсенчи тӗрлӗ сӑнар пур.
«Ҫамрӑксен хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, «асамлӑхпа тулнӑ вырӑнта» Шарль Перро хайлавӗнчи пушмаклӑ Кушак та, Добрыня Никитичпа Горыныч Ҫӗлен те, Цокотуха-Шӑна та, Салтан патша та пур. Ҫав шутра чӑваш халӑх юмахӗнчи сӑнар – Уйӑх ҫинчи хӗр, пур.
Ӑна Комсомольски салинчи Андрей Молоков ӑсталанӑ иккен. Ентешӗмӗр ӗҫне пысӑка хурса хакланӑ. Андрей Молоков пӑр кӳлепесен «Ҫӗр планета юмахӗсем» конкурсӗнче I степеньлӗ лауреат пулса тӑнӑ.
Шупашкар хулинчи масарсенчен пӗринчен кӗлтӑвакан пирӗшти кӳлепи ҫухални ҫинчен йӗрке хуралҫисене 60 ҫулхи арҫын кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче евитленӗ. Пирӗшти мрамортан тунӑскер пулнӑ. Ӑна хулари ритуаллӑ пулӑшу кӳрекен компанисенчен пӗринче ӗҫлекен арҫын вӑрланӑ.
Скульптурӑна Шупашкар арҫынни 47 пин тенкӗ тӳлесе Мускаври компанисенчен пӗринче тутарнӑ. Пирӗштие масар ҫине 2015 ҫулта вырнаҫтарнӑ.
Полицейскисем вӑрра тӗрлӗ майпа шыранӑ, ҫав шутра скульптурӑна сутасси ҫинчен тӗнче тетелӗнче пӗлтерӳ вырнаҫтарма пултарассине те шута илнӗ. Пӗррехинче вӗсем халӑх ушкӑнсенчен пӗринчи роликра пирӗштие курнӑ. Видеороликӑн тӗп сӑнарӗсем ачасем пулнӑ-ха, вӗсен хыҫӗнчи пирӗшти курӑнса кайнӑ.
Пирӗштие Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 37 ҫулти арҫын (вӑл Шупашкарти ритуаллӑ службӑсенчен пӗринче ӗҫлет) вӑрланӑ иккен. Ӑна кӳлепе питӗ килӗшнӗ-мӗн те, илсе каяс тенӗ. Пӑтӑрмах тӗлӗшпе йӗрке хуралҫисем халӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Томскра иртнӗ пӑр скульптурӑсен «Хрустальный Томск–2016» (чӑв. Хрустальлӗ Томск—2016) фестивалӗнче Шупашкарти педагогсем виҫҫӗмӗш вырӑна тухнӑ.
Мероприятие кӑҫал ҫӗршывра йышӑннӑ Раҫҫей киновӗн ҫулталӑкне халалланӑ. Тематики те ҫавна кура ӳнерӗн ҫак енӗпех ҫыхӑннӑ. Конкурса хутшӑннисен Александр Роу совет режиссерӗн фильм-юмахӗсенчи сюжетсене кӑтартма тивнӗ. Паллӑ кинорежиссер ҫуралнӑранпа кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 110 ҫул ҫитнӗ. Унӑн паллӑрах ӗҫӗсен шутӗнче «Финист – ясный сокол», «Варвара-краса, длинная коса», «Морозко» ятлисене асӑнмалла.
Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн педагогӗсем — педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, инженерипе педагогика технологийӗсен кафедрин доценчӗ Алексей Казаков тата машиноведени кафедрин вӗренӳпе методика енӗпе ӗҫлекен специалисчӗ Андрей Кошкин – финалти тура лекнӗ. Вӗсен 1,5 метр ҫӳллӗшӗнчен тата 2 метр тӑршшӗнчен кая мар скульптура ӑсталама тивнӗ. «Конек-горбунок» фильм тӑрӑх хатӗрленӗ «В поисках молодости» (чӑв. Ҫамрӑклӑха шыраса) ӗҫпе вӗсем виҫҫӗмӗш вырӑна тухнӑ.
Раштавӑн 8-мӗшӗнче Эрмитажӑн шалти картишӗнче «Раштав симфонийӗ 2008» ятлӑ пӑр ҫинчи театр-конкурс иртӗ. 11 сехетре хӑйсен пултарулӑхне ҫамрӑккисем кӑтартӗҫ, 16 сехетрен пуҫласа вара — аслӑраххисем. 24 сехет хушши ку мероприяти иртӗ — чӑнласах та интересли унта нумай пулӗ. Раштавӑн 9-мӗшӗнче вара, каҫхи 17 сехетре жюри ӗҫсене пӑхса тухса ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртӗ.
Ку конкурса Чӑвашран килнӗ А. Молоков скультурӑҫӑ та хутшӑнӗ. Скульптурӑҫ каласа панӑ тӑрӑх вӑл лира ӑҫталама хатӗрленнӗ. Лира ӑшӗнче вара, Раштав палли, пӗчӗк ача выртӗ .
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: ЧҪИУ
-2.7 °C