Аслӑрах ӑрурисем аван пӗлекен пӗр юрӑра ҫав йӗркесене виҫҫӗмӗш сӑпатра, нумайлӑ хисепре калатчӗҫ-ха. Эпир вара кӑшт ылмаштартӑмӑр. Ара, ӗлӗкрех «Ҫӗре — хресчене, савутсене — рабочисене» текен лозунгпа пурӑннӑ мар-и? Паян, ав, чылайӑшӗ — уйрӑм ҫын аллинче… Тепӗр тесен, пулинех. Чи кирли — налукне тӳлеччӗр те ӗҫлекенсене ан кӳрентерччӗр.
Ҫӗнӗ Шупашкарта тепӗр савут ҫӗклеме палӑртнӑ. Кун пирки «Химпром» акционерсен обществипе «Кематур Инжиниринг АБ» шведсен компанийӗ шывамӑш (водород) перекиҫӗ кӑларакан савут тӑвасси пирки алӑ пуснӑ иккен. Вӑл «Химпромӑн» лаптӑкӗнче хута каймалла. Ӑна 2015 ҫулта хута яма шухӑшлаҫҫӗ иккен. Унта ҫулталӑкне 50 пин тонна шывамӑш перекиҫӗ туса кӑларасшӑн.
Кӗҫнерникун, ҫӗртмен 20-мӗшӗнче, Красноармейски районӗнче «Траковская керамика» ҫӗнӗ савута уҫнӑ. Ӑна 2011 ҫулта тума пуҫланӑ пулнӑ. Савут пӗр ҫул хушшинче 60 миллион капӑрлату кирпӗчне кӑларма пултарӗ имӗш. Красноармейски районӗн администраци пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх ҫӗнӗ савута хута яма проект килешӗвӗпе 1,018 миллард тенкӗ уйӑрнӑ пулнӑ.
Инвестици проекчӗпе килӗшӳллӗн Красноармейски районӗнчи савут ҫӗнӗ 134 ӗҫ вырӑнӗпе тивӗҫтерӗ. Кунта ҫутӑ сарӑ тӗслӗ керамика кирпичрен пуҫласа тӗттӗм хӑмӑрли тӑранах кӑларма палӑртнӑ. Малалли тапхӑрта вара тӑм шакмак тата клинкер брусне кӑларма тытӑнӗ.
Чӑвашсен малашне комбайн таврашӗнчи терминологине ӑсталама тата вӗренме тивет пулас — пирӗн республикӑн тӗп хулине «Енисей» комбайна пуҫтармалли производствӑна куҫарасшӑн. «Тракторные заводы» (чӑв. «Трактор савучӗсем») ҫапла йышӑннӑ иккен.
Хальхи вӑхӑтра ҫак комбайнсене Красноярскра (чӑвашла Хӗрлӗ Ҫыр пулать) пуҫтараҫҫӗ, анчах та тӑкакӗсем пысӑккине пула унти производствӑна кӑҫалхи кӗр кунӗсем тӗлне хупасшӑн иккен.
Шупашкарта ҫӗнӗ савут «Промтрактор» лаптӑкӗнче вырнаҫӗ. Икӗ сменӑпа ӗҫлесе планпа ҫулсерен икӗ пин комбайн пуҫтарасшӑн.
Ҫӗмӗрле хулинче 2012 ҫулта 250 ҫын валли ҫӗнӗ ӗҫ вырӑнӗсем уҫӑлма кирлӗ — кунта трансформаторсем кӑларма тытӑнӗҫ. Ҫак предприятие уҫма Чӑваш Ен Элтепӗрӗ Михаил Игнатьев Ҫӗмӗрлене хӑй килсе ҫитнӗ.
Паянхи куна пулас савутра 14 ҫын ӗҫлет, ҫулталӑк вӗҫне вӗсен йышне 30 ҫитерме палӑртаҫҫӗ. Плана пурнӑҫланӑ май вӗсен шучӗ 250 ҫынна ҫитӗ. Савута Европа технологийӗсемпе усӑ курса йӗркеленӗ, ҫулталӑк тӑршшӗпе вӑл 1 млрд. тенкӗлӗх тавар кӑлармалла теҫҫӗ.
Красноармейски районӗнче ҫӗнӗ кирпӗч савучӗ пулмалла, вӑл Кайри Карӑкран инҫех мар, «Красноармейски–Шупашкар» автоҫул хӗрринче вырнаҫмалла. Ӑна «Тус» АХО тӑвать. Ҫулталӑкра 60 миллион кирпӗч кӑларма пултаракан савута никӗслесе хута яма пурӗ 1,1 миллион тенкӗ укҫа хывнӑ вӗсем. Пӗрремӗш кирпӗч 2013 ҫулта тухмалла.
Утӑн 14-мӗшӗнче савут территорийӗнче никӗс хывма тытӑнас умӗн, экскаватор пӗрремӗш кубла метр тӑпра кӑларса тиесе янӑ ятпа савӑнӑҫлӑ самант ятпа халӑх пухӑнчӗ. Митинга «Тус» акционер пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Н.Ф. Угаслов уҫрӗ, кунашкал савут Тутарстанрисӗр пуҫне пирӗнпе кӳршӗллӗ ытти республикӑсенче ҫуккине, Трак енри тӑм питӗ паха пулнине, кирпӗче Европӑри ҫӗршывсен технологийӗпе туса кӑларассине пӗлтерчӗ. Хӑйӗн сӑмахӗнче вӑл ҫӗнӗ предприяти шӑпипе Чӑваш Ен правительстви те интересленсе тӑнине палӑртрӗ.
Мӗнех, пӗрремеш утӑм пур — савут ӗҫлесе каясса кӗтмелле.
+0.3 °C