Типӗ курӑка чӗртсе яма юраманни пирки вӗҫӗмех асӑрхаттараҫҫӗ пулин те ҫынсем ҫакна хӑлхана чикесшӗн мар. Ӗнер Улатӑр районӗпе иртекен чукун ҫул хӗррипе типӗ курӑка чӗртсе янӑ та ҫулӑм «Сӑрҫум» заповедника лекнӗ. Ҫулӑм алхасни пирки хыпар Инкеклӗ ӗҫсен министерствин ӗҫченӗсем патне 17 сехет те 25 минутра ҫитнӗ.
Пушара сӳнтерме пушарпа кӗрешекенсемсӗр пуҫне вӑрман хуҫалӑхӗсенчи ҫак енӗпе тӑрӑшакансем кар тӑнӑ. Ҫулӑм 2010 ҫулта пушар тухнӑ вырӑнсене ярса илнӗ. Пӗтӗмпе 10,5 гектара.
Халӗ пушар сӑлтавне палӑртассипе ҫине тӑраҫҫӗ. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, пуйӑс иртсе кайнӑ хыҫҫӑн вут хыпса илнӗ пуль тесе шухӑшлаҫҫӗ иккен.
Ку инкек Шупашкар районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан Николаевсен пуш уйӑхӗнче пулса иртнӗ. Пушарта тӑватӑ ачаллӑ ҫемье пӳртсӗр тӑрса юлнӑ. Шар курнисене епле пулӑшасси пирки Халӑха социаллӑ пулӑшу кӳрес енӗпе центр ӗҫченӗсем те пуҫ ватман мар. Вӗсем вырӑна та ҫитсе килнӗ. Сывлӑх сыхлав тата социаллӑ пулӑшу министерстви урлӑ пулӑшу илме кирлӗ хутсене хатӗрлесе панӑ. Кунсӑр пуҫне центр ӗҫченӗсем «Пӗрле пулӑшар» акци ирттерессине пӗлтернӗ.
Инкек курнисене пулӑшма килӗшнисенчен пӗрисем — Кӳкеҫри лицейра 5-мӗш класра вӗренекенсем. Вӗсем теттесем тата ачасен ҫипуҫне пухнӑ та класс ертӳҫипе Алексей Егоровпа пӗрле ҫав япаласене социаллӑ пулӑшу центрне пырса панӑ.
Вӑрмар районӗнче пӑтӑрмах пулнӑ. Ӗнер Кивӗ Вӑрмар ялӗнчи пӗр кил-хуҫалӑхра пушар тухнӑ, вите-сарай ҫунма тытӑннӑ.
Кӳршисем ҫийӗнчех сехӗрленнӗ, пушарнӑйне шӑнкӑравланӑ. Вӑйлӑ ҫулӑм кирпӗчрен купаланӑ, юнашар тӑракан хуралтӑсене ҫийӗнчех хыпса илнӗ. Пушарнӑйсем килнӗ хыҫҫӑн ҫулӑма 20 минутран сӳнтернӗ. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, пушарта килти 200 кайӑк ҫунса кайнӑ. Телее, пурӑнмалли ҫурта ҫулӑмрах сыхласа хӑварнӑ.
Экспертсен шухӑшӗпе — пушар электрооборудованипе тӗрӗс мар усӑ курнӑшӑн тухнӑ.
Иртнӗ талӑкра республикӑра виҫӗ пушар пулнӑ. Куславккара, сӑмахран, 56 ҫулти арҫыннӑн мунчи ҫунса кайнӑ. «Хура мунчана» хутнӑ хыҫҫӑн арҫын вута пӑхса тӑман иккен те ҫулӑм хыпса илнӗ. Ҫивитти айӗнчен тӗтӗм тухнине асӑрханӑ кӳршӗсем пушарпа кӗрешекенсене пӗлтернӗ. Ҫулӑма сӳнтерме ҫур сехет кирлӗ пулнӑ.
Шупашкарти Ленин районӗнчи нумай хутлӑ ҫуртсенчен пӗринче такамсем ача коляскине чӗртсе янӑ. Ҫулӑма асӑрханӑ ҫынсем часах пушар хуралне пӗлтернӗ. Инкеклӗ ӗҫсен министерствин ӗҫченӗсем икӗ минутрах персе ҫитнӗ.
Йӗпреҫ районӗнчи Пӑкӑянта вара ҫулӑм 10 ҫулхи хӗрачана пула сиксе тухнӑ. Вӑл хут тата пир-авӑр чӗртсе янӑ. Ҫавӑнтан хуралтӑ чӗрӗлсе кайнӑ.
Типӗ курӑк чӗртсе яракансем те тупӑнаҫҫӗ иккен. Пушарпа кӗрешекенсем иртнӗ талӑкра ун пек вырӑнсене 15 хут тухса кайнӑ.
Владимир Захарова наградана тивӗҫнӗ. Мӗншӗн? Ҫынсене пушарта ҫӑлнӑшӑн.
Елчӗк районӗнчи Элпуҫ ялӗнче пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Кооператив урамӗнчи ҫурт ҫунма тытӑннӑ. Унта вара 82 ҫулти арҫын тата унӑн 4, 5 ҫулсенчи мӑнукӗсем пулнӑ. Пӳрт ҫийӗн йӑсӑрланакан ҫӑра тӗтӗме ентешӗсем курнӑ. Владимр Захаровпа Алексей Алексеев хӑйсен пурнӑҫне шеллемесӗр ҫынӑннине ҫӑлма ыткӑннӑ. Пушар патне ҫитсен Владимир Захаров чӳречерен шала кӗнӗ, Алексей Алексеев урамра юлнӑ. Ҫак вӑхӑталла ачасем урама хӑйсем тӗллӗнех тухма ӗлкӗрнӗ.
Владимир Захаров 82 ҫулти старике тухма пулӑшнӑ, унтан пӳртри япаласене ҫӑлмашкӑн татах шала кӗнӗ. Документсене ҫеҫ ҫӑлма май килнӗ: ҫурт шалтан хӑвӑрт ҫунса пӗтнӗ.
Пушарнӑйсем килнӗ хыҫҫӑн ҫулӑм ҫур сехетрен сӳннӗ. Пушар ачасем шӑрпӑкпа вылянӑшӑн тухнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Пӗчӗкскерсем пӑлтӑрта кӑвайт чӗртнӗ-мӗн.
Владимир Захаров чӑн-чӑн паттӑр. Вӑл ҫулӑмран хӑраса шала кӗмен пулсан мӗн пулӗччӗ-ши? Тӗрӗссипе, Владимир Захаров фермерӑн биографийӗнче кунашкалли пӗрре кӑна мар. Темиҫе ҫул каялла вӑл ҫунакан пӳртрен ватӑ хӑрарӑма илсе тухнӑ.
Пуш уйахӗн 27-мӗшӗнче ир-ирех Канашри Павлов урамӗнчи пӗр йывӑҫ ҫурт ҫунма тытӑннӑ. Ҫулӑма чи малтанах Канашри медицина центрӗн хуралҫи асӑрханӑ. Центр шӑпах ҫунакан ҫурта хирӗҫ вырнаҫнӑ.
Пушарпа кӗрешекенсем ҫитиччен ҫурт ҫунса пӗтме тытӑннӑ, тӑррин пӗр пайӗ йӑтӑнса аннӑ. Стенасем ҫӗҫ ишӗлмен. Ҫулама сӳнтерсен пушарнӑйсем икӗ арҫын виллине тупнӑ. Иккӗшӗ те — бомж. ЧР Тӗпчев комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсен ятне-шывне тупса палӑртман. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, арҫынсем тетӗм-сӗрӗмпе наркӑмӑшланса вилнӗ. Халӗ тӗрӗслев пырать.
Ку ҫурт урӑх районта пурӑнакан ҫыннӑн. Вӑл хӑш чухне ҫурта тӗрӗсленӗ. Пӗррехинче унта бомжа асӑрханӑ. Урамра ҫанталӑк сивӗ пулнӑран кил хуҫи ӑна унта хӗл каҫма ирӗк панӑ. Хӑш чухне унта арҫыннӑн пӗлӗшӗсем пынӑ. Вӗсем те — килсӗр-ҫуртсӑррисем пулнӑ. Ҫурта ҫутӑ кӗртмен, газ пулман. Бомж ҫурта ҫутса, кӑмака хутса пурӑннӑ.
Следстви шухӑшӗпе пушар ҫулӑмпа асӑрхануллӑ пулманран тухнӑ. Кунта кӑмака айӑплӑ пулманни палӑрнӑ — инкек умӗн ӑна хутман имӗш.
Ӗнер, пушӑн 21-мӗшӗнче, Шупашкартан Мускава кайма тухнӑ пуйӑса чарса лартнӑ. Тепловозӑн иккӗмӗш секцийӗ шал енчен чӗрӗлсе кайнине Горьковски чукун ҫулӑн 9-мӗш посчӗ тӗлӗнче 18 сехет те 8 минутра асӑрханӑ та пуйӑса часрах чарса лартнӑ.
Вут хыпса илнине кура пӗрремӗш вакунти 25 пассажира тепӗр вакуна куҫарнӑ иккен. Ҫынсем шар курман, вӗсен хушшинче хӑранипе хуйханман тесе пӗлтереҫҫӗ. Ҫулӑма 40 минутра сӳнтернӗ. Юсавсӑр тепловоза йӗркеллипе ылмаштарнӑ хыҫҫӑн 19 сехет те 24 минутра пуйӑс хускалнӑ.
Инкек пулнӑ вырӑна Инкеклӗ ӗҫсен патшалӑх комитечӗн ертӳҫи Вениамин Петров пырса ҫитнӗ.
Ҫине-ҫинех… Мӗн пирки тетӗр-и? Каллех пушар пирки. Хальхинче пӑтӑрмах Етӗрне районӗнче пулнӑ.
Пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче 14.45 сехетре ҫӑлав службине пушар тухни пирки пӗлтернӗ. Етӗрне районӗнчи Мӑн Сӗнтӗр ялӗнче пурӑнакан 58 ҫулти ҫыннӑн вите-сарайӗ ҫунма тытӑннӑ.
Чи малтан вырӑнти пушар чаҫӗн ӗҫченӗсем тата хур курнӑ ҫыннӑн ентешӗсем ҫитнӗ. Вӗсем хыҫҫӑн — РФ ИӖМӗн пушарнӑйӗсем. Брандмейстерсем ҫулӑма тепӗр сехетрен сӳнтернӗ. Пушар сарай тӑррине тата ун ҫинчи утта тӗп тунӑ. Шел те, ҫухатусӑр пулман. Пушарта 12 сысна ҫунса кайнӑ.
Ҫулӑм мӗн сӑлтавпа тухнӑ-ха? Электрооборудование тӗрӗс мар тунӑран. Кабельсене йӗркене пӑхӑнмасӑр вырнаҫтарнӑ, лампӑсем ҫинче плафон пулман.
Республикӑра унта та кунта пушар алхасни пирки илтсен сехре хӑпать. Нарӑс уйӑхӗнче икӗ тӗслӗхре ачасем ҫунсе вилчӗҫ. Хӑрушӑ! Ҫулӑм — вӑйӑ мар ҫав. «Хӗрлӗ автан» пӗр ташлама тытӑнсан…
Хальхинче пушар Канаш хулинчи пасарта пулнӑ. Телее, ку тӗслӗхре ҫын хӗн курман. Пӑтӑрмах нарӑсӑн 27-мӗшӗнче 18:30 сехетре пулнӑ. Ҫулӑм тимӗртен тунӑ суту-илӳ киоскӗнче алхасма пуҫланӑ. Унта кӗпе-йӗм сутӑннӑ. Пушар тухнӑ чухне хуҫи вырӑнта пулман. Пасар та хупӑннӑ ӗнтӗ. Телее, кӳршӗ киоскри сутуҫӑ ӗҫӗнчен киле часах кайман. Тӗтӗм йӑсӑрланнине курсан пушарнӑйсене чӗннӗ.
Канашри пушар чаҫӗн ӗҫченӗсем вырӑна ҫитсен ҫулӑма икӗ минутранах сӳнтернӗ, пушара юнашарти киосксене куҫма май паман. Ҫулӑм мӗн сӑлтавпа тухнине те ҫийӗнчех тупса палӑртнӑ. Киоскра тӗн йӑли-йӗркине ирттернӗ хыҫҫӑн ҫуртана сӳнтермесӗр хӑварнӑ-мӗн.
Шӑрпӑк — вӑйӑ мар. Хамӑра та мӗн пӗчӗкрен ҫавӑн пек хӑратса ӳстернӗ. Ҫапах та пӗчӗккисем унпа вылянипе шар курнӑ тӗслӗхсем тӗл пулаҫҫӗ.
Юлашки тӗслӗхсенчен пӗри ӗнер Вӑрнар районӗнчи Ҫӗрпел ялӗнче пулса иртнӗ. Ҫулӑм тухни пирки хыпар пушар хуралҫисем патне каҫхи сакӑр сехет 40 минутра ҫитнӗ. Вӑл вӑхӑтра кил хуҫи арҫынни килте пулман — инҫете ӗҫлеме тухса кайнӑ. Амӑшӗ кӳршӗсем патне, юмаха курӑнать, кайнӑ. Виҫӗ пӗчӗк ачине хӗрарӑм тӑванӗпе пӑрахса хӑварнӑ. Анчах шӑпӑрлансене пӑхма хӑварнӑ арҫын та вӗсен патӗнчех ларман. Ирӗке тухнӑ ачасем верандӑра шӑрпӑкпа выляма тытӑннӑ, хут чӗртсе янӑ. Ҫулӑма курсан хӑраса тарса пӗтнӗ. Ҫӑлавҫӑсене кӳршӗсем чӗнсе илнӗ. Шӑнкӑрав хыҫҫӑн 5 минутра вырӑна персе ҫитнӗ пушар сӳнтерекенсем ҫулӑма сӳнтернӗ, йывӑҫ пӳрте ҫӑлса хӑварнӑ. Анчах веранда тата ун ҫывӑхӗнчи тепӗр ҫурт кӗлленме ӗлкӗрнӗ.
-0.7 °C