«Сӑр» автоҫулӗ ҫинче йывӑр тиевлӗ машинӑсене виҫмелли пункт вырнаҫтарнӑ. Вӑл — Муркаш районӗнчи Нискасси ялӗ тӗлӗнче. Хальлӗхе тытӑм сӑнавлӑ мелпе ӗҫлӗ, кайран, виҫӗ уйӑх иртсен, штатлӑ режим ҫине куҫӗ.

Машинӑсене автоматизациленӗ мелпе виҫекен пункт транспортӑн пӗтӗмӗшле виҫине, кашни тӗнӗлне тивекен йывӑрлӑха палӑртаҫҫӗ. Электрон информацие кӑтартакан табло ҫине пӑхсан водитель хӑйӗн машини епле тайнине курӗ. Тытӑм правӑна административлӑ майпа пӑснине шута илекен центра хӑех пӗлтерет.

Йывӑр тиевлӗ машинӑсене виҫмелли пӗрремӗш пункт «Шупашкар-Сурски» автомобиль ҫулӗ ҫинче Улатӑр районӗнче уҫӑлнӑ. Ӑна пӗлтӗр, ҫулталӑк вӗҫӗнче, вырнаҫтарнӑ.

Патшалӑхӑн ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекцийӗнче ӗҫлекенсем инкеке лекнӗ ҫынсене пулӑшни пирки хӑйсен Инстаграмри страницинче час-часах пӗлтереҫҫӗ. Паян та вӗсем ҫынна ырӑ тунӑ.

«Ҫул ҫинче фура ҫапса хӑварнипе вилесси хӑрушӑ», — тесе ҫырнӑ @gibdd21 пабликра. Ҫухату ҫыннӑн ҫемйине пысӑк хуйхӑ илсе ҫитерет. Хамӑр пирки шухӑшламасан та тӑвансемшӗн пӑшӑрханар.

Ҫуран ҫӳрекен пӗр ҫын федераци ҫулӗн хӗррипе утнӑ. Вӑл ҫула май транспорт ҫӳрекен енпе пынӑ. Ун ҫумӗнче машинӑсем аякран курӑнмалли нимле паллӑ та пулман. Ҫавӑншӑн ун тӗлӗшпе административлӑ протокол шӑрҫаланӑ. Ара, водительсене тӗттӗмре ҫынна асӑрхама йывӑр-ҫке.

Ҫуран ҫӳрекене пакунлисем Хусан енне каякан ҫула май машинӑпа лартса янӑ.

Патшалӑхӑн ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсем ҫул хӗрринче выртакан ҫынна пулӑшнӑ. «Пулӑшу кирлӗ ҫынсенчен пӑрӑнса ан иртӗр», — чӗнсе калаҫҫӗ вӗсем.

Патрульпе ҫула тухнӑ инспекторсем ҫул хӗрринчи тротуар ҫинче ҫын выртнине асӑрханӑ. Пакунли машинӑна чарнӑ та ҫуран ҫӳрекен патне пынӑ, мӗн пулнипе кӑсӑкланнӑ. Арҫын хӑй тӗллӗн утайманни палӑрнӑ.

Ҫав вӑхӑтра ҫулпа иртсе пыракан тепӗр машина та чарӑннӑ. Унӑн водителӗ васкавлӑ пулӑшу машинине чӗнсе илнӗ.

Инкеке лекнӗ ҫынна тухтӑрсем пульницӑна илсе кайнӑ.

Шупашкарти Кабель тата Машина тӑвакансен проезчӗсем хӗресленнӗ вырӑнта икӗ машина ҫапӑннӑ. Инкекӗ «ВАЗ-21140» автомобильсем лекнӗ.

Иккӗшӗ пӗр-пӗринпе ҫапӑннӑ хыҫҫӑн авари вырӑнне ҫул-йӗр инспекторӗсем пырса ҫитнӗ. Водительсем ҫул-йӗр правилине пӑсманнине, светофорӑн симӗс ҫутипе каҫнине ӗнентерме тапранса кайнӑ. Кашниех хӑй тӗрӗс тунӑ тесе тупӑшнӑ.

Машинӑсенчен пӗрин водителӗ пуҫне суранлантнӑ.

Водительсем иккӗшӗ те — Шупашкарта пурӑнаканскерсем. Иккӗшӗ те машинисене страхламан. Эрех ӗҫнипе ӗҫменнине тӗрӗсленӗ те — иккӗшӗ те урах пулнӑ.

Ӗнер, раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Шупашкарта арҫын ача машина айне лекнӗ. Инкек ирхи 8 сехет ҫитеспе хулари Чернышевский урамӗнче пулса иртнӗ.

14-ри яш ҫине «Рено Сценик» автомобиль пырса кӗнӗ. Ача ҫуран ҫӳрекенсем каҫмалли ҫулпа утнӑ.

«Ача суранланнӑ. Ӑна тухтӑрсем тӗрӗсленӗ, кайран ӑна килне янӑ. Водителе тӗрӗсленӗ те, вӑл урӑ пулни палӑрнӑ», — пӗлтернӗ Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн патшалӑх инспекцийӗн Чӑваш Енри управленийӗнче.

Ҫул урлӑ каҫнӑ каҫнӑ чухне питех те асӑрханмалла. Ҫуран ҫӳрекенсем каҫмалли вырӑн е светофор пулсан та тимлӗхе ҫухатмалла мар. Водительсен те, паллах, тимлӗхе ҫухатмалла мар тата ҫуран ҫӳрекенсене хисеплемелле пек те...

Ҫӗнӗ Шупашкарти икӗ шкула вӗренме ҫӳрекен ачасен машина ҫулӗпе ҫӳреме тивет. Кун пирки «Прo Гoрод» хаҫат хула ҫыннисем пӗлтернине кура хыпарлать.

Ачасен автомобиль ҫулӗпе утма тивнишӗн машинӑсем айӑплӑ. Тротуара вӗсем йышӑнаҫҫӗ иккен.

Ҫавӑн пек лару-тӑрӑва 14-мӗш тата 16-мӗш шкулсен ҫывӑхӗнче асӑрхама пулать. Асӑннӑ шкулсем Ельниково микрорайонӗнче вырнаҫнӑ. Тротуара машинӑсем халӗ, хӗлле, юр ҫунӑ хыҫҫӑн, ярса илнӗ иккен.

«Семенов урамӗнче тротуар туса парасса эпир вӑрах кӗтрӗмӗр. Анчах ачасен пӗрех ҫулпа утма тивет, мӗншӗн тесен машинӑсене тротуар ҫине лартаҫҫӗ», — пӗлтернӗ пӗр хӗрарӑм кӑларӑма.

Ҫӗнӗ Шупашкарта ӳсӗрле руль умне ларма юратакан арҫынна суд тунӑ. Вӑл унччен те ҫавӑн пек майпа пӑтӑрмаха ҫакланнӑ-ха. Хӗрӗнкӗ пуҫпа машина хускатса ҫула тухнӑ этеме колони-посление тӑватӑ уйӑхлӑха ӑсатӗҫ. Унсӑр пуҫне вӑл водитель правине ҫитес виҫӗ ҫулта алла тытса кураймӗ.

Арҫын ӳсӗрле руль умне ларнипе йӗрке хуралҫисен аллине икӗ хутчен ҫакланнӑ. Уншӑн ӑна икӗ хутчен суд тенкелӗ ҫине лартнӑ. Кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 30-мӗшӗнче арҫын каллех «Volkswagen Transporter» машинӑна хускатса Ҫӗнӗ Шупашкар тӑрӑх тухса кайнӑ. Кӑштахран ӑна хулари Винокуров урамӗнчи 44-мӗш ҫул патӗнче ҫул-йӗр инспекторӗсем асӑрханӑ.

Суд йышӑнӑвӗ ытла кӑра тесен айӑплин ваккачӗ республикӑн Аслӑ судне ҫитнӗ. Анчах унтисем те пӗрремӗш инстанцири суд йышӑнӑвне пӑрахӑҫламан.

Шупашкар хулинче ӗнер каҫхине икӗ машина ҫапӑннӑ. Сӑлтавӗ — пӗри теприне ҫул парас килменнинче. Кун пирки ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсем пӗлтернӗ.

Инкек Лапсар проездӗнче пулса иртнӗ. «ГАЗ-53» автомобиль водителӗ сулахай енне пӑрӑннӑ чух ҫул паман. Унпа «ВАЗ-2115» пырса тӑрӑннӑ. Инкекре аманакансем пулнӑ. Ҫӑмӑл машинӑн рульне тытса пыракан хӗрарӑм тата автомобильти хӗрарӑм-водитель аманнӑ.

Ҫул-йӗр инспекторӗсем асӑрханса ҫӳреме чӗнсе калаҫҫӗ. Васкакан вакка сикнӗ тесе калани тӗрӗсех ҫав. Ҫакна асра тытсан инкекрен пӑрӑнма май килӗ.

Кӑшӑлвирусран килте сипленекен ҫынсене пулӑшма республикӑра ятарлӑ центр йӗркеленине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: тухтӑрсен ӗҫне ҫӑмӑллатас тесе транспортпа тивӗҫтерме палӑртнӑччӗ. Ҫапла майпа вӗсем нумайрах пациента пулӑшайӗҫ.

Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн гаражӗнчи машинӑсене те тухтӑрсене уйӑрса пама йышӑннӑ. Автомобильсене водительсемпе пӗрлех уйӑрнӑ. Виҫӗ машинӑна Хулари клиника пульници валли уйӑрнӑ, тепӗр виҫҫӗшне — Шупашкарти Иккӗмӗш клиника пульницине, тӑваттӑшне — Шупашкарти ача-пӑча клиника пульницине.

Районсемпе ытти хулари медицина учрежденийӗсем те машинӑсемсӗр юлмӗҫ. Вӗсем валли 61 автомобиль уйӑрмалла. Автомобильсене муниципалитетсем те, предприятисем те памалла.

Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, каҫхи пилӗк сехет тӗлӗнче Етӗрне районӗнче ҫӑмӑл машина фурӑпа ҫапӑннӑ.

Инкек «М-7» федераци ҫулӗн 580-мӗш километрӗнче пулнӑ. «Хендай-Крета» автомобиль рулӗ умӗнче 62 ҫулти хӗрарӑм пулнӑ. Вӑл тепӗр машинӑран иртсе кайма юраман вырӑнта ҫул-йӗр правилине пӑснӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Хирӗҫ ҫул ҫине сиксе тухнӑ ҫӑмӑл машина малтан цистернӑллӑ «МАН» автомобильпе ҫапӑннӑ, унтан – «Хино-Рейнджер» автомобильпе. Йывӑр сурансене пула хӗрарӑм инкек вырӑнӗнчех вилсе кайнӑ. Груз турттаракан машинӑсен водителӗсене тӗрӗсленӗ те, вӗсем урах пулни палӑрнӑ.