Чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӗмпӗрте Чӑваш культурин кунӗ иртнӗ. Ӑна Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ. Кӑшӑлвируса пула куракансене залӑн 1/3 пайӗ чухлӗ ҫеҫ пухма ирӗк панӑ.
Фойере Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллин камерлӑ оркестрӗ чӑваш композиторӗсен произведенийӗсемпе кӗтсе илнӗ. Уявпа саламлама Чӗмпӗр облаҫӗнчи искусствӑпа культура политикин министрӗ Евгения Сидорова пырса ҫитнӗ. Чӑваш уявӗсене йӗркелесе ирттерме май тупнӑшӑн вырӑнти чӑвашсен автономийӗн ертӳҫи Олег Мустаева тав тунӑ.
Уява Чӑваш Енри «Ҫавал», «Ҫеҫпӗл», «Nota g» ушкӑнсем хутшӑннӑ.
Эстонире пурӑнакан хастар чӑваш, Ираида Захарова, Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енрен аякри ҫӗршывра тӗлӗнмелле самант пулса иртнӗ.
Кӗркуннен юлашки кунӗсем ӑшӑ пулнипе усӑ курса Таллинри Чӑваш культурин музейӗн пуҫарӑвне пурнӑҫлама май килнӗ. Ку пуҫару тӗрлӗ халӑхсен «Лира» пӗрлешӗвӗ тата Нарвӑри чӑвашсен «Нарспи» ушкӑнӗ пӗр шухӑшлӑ пулнӑран пулса иртнӗ. Иртнӗ вырсарникун, чӳк уйӑхӗн 15–мӗшӗнче, «Лира» ҫурчӗн картышӗнче чӑвашсем пуҫтарӑннӑ. Эстони ҫӗрӗ ҫинче Юман тата Ҫӑка ӳсме тытӑннӑ. Ҫав пулӑма халалласа чӑваш апат-ҫимӗҫне хатӗрленӗ, юрӑсем юрланӑ, вайӑри пекех картана тӑрса ташӑсем ташланӑ.
Ку йывӑҫсене лартакансем пӗтӗм чӑвашсен ваттисене, Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе Ен 100 ҫул ҫитнине тата Эстонире пурӑнакан пӗтӗм чӑвашсене халаланӑ.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ «Царская невеста» (чӑв. «Патша хӗрӗ») спектаклӗ «Онегин» наци опера премин лауреачӗ пулса тӑнӑ. Вӑл «Пулӑм» номинацире ҫӗнтернӗ.
Сӗнтерӳҫӗсене Питӗрти Михайловский театрӗнче чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче чысланӑ. Наградӑна спектакль режиссерне-постановщикне Сергей Шепелева тыттарнӑ.
Спектакле РФ Культура министрествин гранчӗпе лартнӑ, ӑна вырӑссен паллӑ композиторӗ Николай Андреевич Римский-Корсаков ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалланӑ. Ку постановкӑпа пӗлтӗр Шупашкарта иртнӗ Пӗтӗм тӗнчери М.Д.Михайлов ячӗллӗ опера фестивальне уҫнӑ.
Чӑваш Республикинчи Ҫеҫпӗл Мишши фончӗ 2020 ҫулшӑн преми кама парассине палӑртнине Чӑваш халӑх сайчӗ юпа уйӑхӗнче пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: сумлӑ премие «Чӑваш Ен» патшалӑх телерадиокомпанийӗнчи телекӑларӑмсен ертӳҫи, сценарисен авторӗ, режиссер пулса нумай ҫул тухӑҫлӑ ӗҫлесе халӑха паха телефильмсемпе передачӑсем парнелекен, Ҫеҫпӗл Мишшин пултарулӑхне халӑх хушшине сарас тӗлӗшпе нумай вӑй хуракан Марина Карягина тата «Ҫеҫпӗл Мишши фончӗпе Чӑваш Республикинчи ытти обществӑлла пӗрлӗхсене нумай ҫул ҫине тӑрса пулӑшнӑшӑн, Чӑваш Енри литературӑпа культурӑна аталантарма пулӑшакан ыркӑмӑлӑх юхӑмне меценат пулса хастар хутшӑннӑшӑн» Анатолий Шагаров нотариус тивӗҫнӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче чӳк уйӑхӗн 13-мӗшнче «Тӗрӗслӗх ҫутаттӑр Ҫеҫпӗлӗн ятне» фильм хӑтлавӗ иртнӗ. Унта Марина Карягинӑпа Анатолий Шагарова премипе чысланӑ.
Паян, чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Надежда Кириллова юбилейне паллӑ тӑвать. Вӑл 1960 ҫулта Йӗпреҫ районӗнчи Чӑрӑшкасси ялӗнче ҫуралнӑ.
Надежда Кириллова Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ театр училищинчен вӗренсе тухнӑ. 1983 ҫулта вӑл К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Унта 2014 ҫулччен ӗҫленӗ. Ҫав вӑхӑтра вӑл тӗрлӗ сӑнар калӑпланӑ. 2013 ҫулта Питӗрти театр ӳнерӗн академийӗнчен вӗренсе тухнӑ.
Паян Надежда Кириллова республикӑра иртекен пултарулӑх мероприятийӗсене, конкурссене хастар хутшӑнать.
Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче чӑваш юррин «Кӗмӗл сасӑ-2020» фестиваль-конкурсӗ иртнӗ.
Ҫӗршыв шайӗнчи пултарулӑх ӑмӑртӑвне Пушкӑрт, Тутарстан республикисенчи, Чӗмпӗр облаҫӗнчи, Питӗр хулипе Ленинград облаҫӗнчи, Тӗмен тӑрӑхӗнчи тата Чӑваш Енри ӑстасем хутшӑннӑ.
Гран-прие Пушкӑртстанран килнӗ Анастасия Иванова тивӗҫнӗ. Ӑна тухья парнеленӗ тата 15 пин тенкӗ парса хавхалантарнӑ. Пӗрремӗш вырӑна Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи Кристина Никитина ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗш вырӑна – Ленинград тӑрӑхӗнчи Роман Арсентьев, виҫҫӗмӗш вырӑна – Элӗк каччи Сергей Иванов тата Тутарстан пики Валерия Юманова.
Ушкӑнпа юрлакансене уйрӑммӑн хакланӑ. Пӗрремӗш вырӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти «Шевле» ансамбль ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗшне – Муркаш районӗнчи Илемпи Ивановӑпа Алена Дмитриева дуэчӗ.
Наталья Яклашкина дирижер «CA MAESTOSO» пӗтӗм тӗнчери музыка конкурсӗнче гран-прие тивӗҫнӗ.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗ юпа уйӑхӗн 20-мӗшӗнчен пуҫласа чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗччен пынӑ. Ун пек конкурса кӑҫал пуҫласа ирттернӗ. Кӑшӑлвирус тени канӑҫӑрлантаракан саманара пултарулӑх тупӑшӑвне инҫет ҫыхӑну мелӗпе йӗркеленӗ. Йӗркелӳ комитечӗн тата тӳресен председателӗ Борис Тараканов академик, профессор пулнӑ.
Наталья Яклашкина – Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллин дирижерӗ, Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Пушкӑртстанри Пелепей хулинчи «Илем» чӑваш халӑх ансамблӗн ертӳҫине Нина Никитинӑна Пушкӑртстанри «Сарпике» чӑваш хӗрарӑмӗсен Канашӗн Пелепей хулипе районӗнчи уйрӑмӗ (ертӳҫи - Л.С. Федорова) тата Пелепей хулинчи «Илем» чӑваш халӑх ансамблӗ юбилейпе саламлаҫҫӗ.
Нина Константиновна – Пушкӑрт Республикин вӗрентӳ ӗҫӗн отличникӗ, Раҫҫей Федерацийӗн хисеплӗ вӗрентӳ ӗҫченӗ.
Нина Никитина хӑй вӑхӑтӗнче медицина сестрине вӗренсе тухнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарта операци сестринче ӗҫленӗ. Качча кайса ача ҫуратнӑ хыҫҫӑн пепкене ача пахчине вырнаҫтарас тесе ҫавӑнта ӗҫе кайса кӗнӗ. Кайран Пелепей хулине куҫса кайнӑ.
Чӑваш хӗрарӑмӗ тӗрлӗ конкурса та хастар хутшӑнать.
Ҫулталӑк вӗҫлениччен Шупашкарти Хусанкай ячӗллӗ культура керменне юсаса ҫӗнетӗҫ. Ӗҫе раштав уйӑхӗн 30-мӗшӗччен вӗҫлемелле.
Халӗ унта юсав ӗҫӗсем пыраҫҫӗ ӗнтӗ. Подрядчик тӗп алӑк патӗнчи стенана ҫӗнетет. Ҫавӑн пекех фасада юсаҫҫӗ. Хальлӗхе тӳре-шаран ыйтусем ҫук, ӗҫсен ҫуррине вӗҫленӗ. Объекта Шупашкар хула администрцийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков ҫитсе курнӑ, ӗҫпе кӑмӑллӑ юлнӑ.
«Премьер» тулли мар яваплӑ общество юсав ӗҫӗсене пурнӑҫлама 57,5 млн тенкӗлӗх клӗшӳ алӑ пуснӑ.
Раштав уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Шупашкарта кӗслеҫӗсен фестивалӗ иртет. Кӑшӑлвируса пула ӑна онлайн тата офлайн форматпа йӗркелеҫҫӗ.
Кӑҫал фестиваль Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халаллӗҫ. Палӑртмалла: ӑна пӗрремӗш хут 16 ҫул каялла ирттернӗ.
Фестиваль савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӑлӗ, унтан пултарлӑх ушкӑнӗсем концерт кӑтартӗҫ, ӑсталӑх класӗсем иртӗҫ. Ҫавӑн пекех курав тата ҫавра сӗтел йӗркелӗҫ. Вӗсенче кӗслене кӑна мар, халӑхӑн ытти инструментне те сӳтсе явӗҫ.
-0.7 °C