Ҫӗртме уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Шупашкарта «Чебоксары-Арена» пӑр керменне официаллӑ майпа уҫӗҫ. Ҫавна май пысӑк концерт пулӗ, республикӑн тӗп хулине вырӑнти ҫӑлтӑрсемпе тӗнчипе паллӑ ҫынсем килӗҫ.
Мероприяти ҫӗртмен 3-мӗшӗнче 18 сехетре пуҫланӗ. Малтан официаллӑ пайӗ иртӗ. Пӑр керменне килнисем конькипе эрешлесе ярӑнакансене, хоккеистсене, шорт-трекерсене, эстрада ушкӑнӗсене, спортсменсен парадне курма пултарӗҫ.
Иккӗмӗш пайӗ тата интереслӗрех пуласса шантараҫҫӗ. «Алиса в Стране чудес на льду» пӑр шоуне тӗнчипе паллӑ фигуристсем хутшӑнӗҫ: Ирина Слуцкая тата Елена Бережная.
Унта билетпа ҫеҫ кӗртӗҫ. Вӗсене Шупашкарта «Ачасен тӗнчи» лавккара, «Мега Моллта», Суту-илӳ ҫуртӗнче 500 тенкӗпе туянма пулать.
Шупашкарта ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Хӗрлӗ тӳремре концерт иртӗ. Хальхинче Чӑваш Республикин тӗп хулине РФ тава тивӗҫлӗ артистки Вика Цыганова килӗ.
Иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче палӑрнӑ ҫӑлтӑр Шупашкар сцени ҫинче юрӑсем шӑрантарнӑ. Вика Цыганова эстрада тата патриотлӑх юррисен жанрӗнче ӗҫлет. Ӑна халӑх юрӑҫ пек кӑна мар пӗлет. Вика Цыганова ыркӑмӑллӑх ӗҫӗпе те тӑрӑшать.
Вика Цыганова шалти ҫарсен салтакӗсене, тӑлӑх ачасене, сусӑрсене концертсем кӑтартнӑ. Вӑлах Афганистанра ывӑлӗсене ҫухатнӑ амӑшӗсене пулӑшакан акцисене хутшӑннӑ. Цыганова Чечняра та пӗрре мар пулнӑ. Юлашки ҫулсенче вӑл Крыма пӗрре мар ҫитнӗ.
Шупашкарти Хӗрлӗ лапамра Вика Цыгановӑн концерчӗ 19 сехетре пуҫланӗ. Ӑна славян ҫырулӑхӗн тата культурин кунне халаллӗҫ. Уява ҫулсерен ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче паллӑ тӑваҫҫӗ.
Мускавра тӗнчипе паллӑ композиторӑн, Андрей Эшпайӑн, 90 ҫулхине халалланӑ концерт иртнӗ.
Андрей Яковлевич ятне Чӑваш Енре кӑна мар, ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнче сума суни пирки Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчелӗхӗ пӗлтерет.
Чӑн та, Эшпай оркестр валли, оркестрпа пӗрле уйрӑм каламалли инструментсем валли 9 симфонипе темиҫе сочинени, камерӑпа инструмент сочиненийӗсем, балетсем, опереттӑсем хайланӑ. Вӑл — 100 ытла романс авторӗ. Фильмсемпе спектакльсем валли миҫе кӗвӗ ҫырман-ши?
Андрей Эшпай ячӗ Чӑваш Енпе тачӑ ҫыхӑннӑ. Унӑн амӑшӗ — Анатолий Тогаев чӑваш композиторӗн тӑванӗ. Эшпай Сӗнтӗрвӑрринчи 1-мӗш вӑтам шкулта вӗреннӗ. Шкул тенкелӗ ҫинчен хӑй ирӗкӗпе фронта кайнӑ. Пулемет училищинче вӗреннӗ хыҫҫӑн 1-мӗш Белорусси фрончӗн йышӗнче ҫапӑҫнӑ.
Сӗнтӗрвӑррине Андрей Яковлевич хӑйӗн иккӗмӗш тӑван килӗ тесе калать-мӗн. Вырӑнтисем унта вӑл тӑтӑшах пырса ҫӳрени пирки пӗлтереҫҫӗ.
Ҫy уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, 18 сехет ҫypӑpa, Чӑваш наци конгресӗн вице-президенчӗ, Раҫҫей писательсен союзӗн пайташӗ пулнӑ филологи наукисен кандидатне Валентин Абрамова халалласа И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн культура керменӗнче асӑну кaҫӗ иртет. «Валентин Александрович Чӑваш наци конгресӗн пархатарлӑ ӗҫне чылай ҫул аталантарса пынӑ. Шел, шӑпа ӑна питӗ кӗcke ӗмӗp панӑ», — тесе ҫырнӑ ЧНК сайтӗнче. Аса илтеретпӗр, Валентин Абрамов 2012-мӗш ҫулта уйралса кайрӗ.
Валентин Абрамова аса илсе, ӑна хисеплесе те сума суса асӑну каҫне тус-юлташӗсем, унӑн вӗренекенӗсем, паллӑ юрӑҫсем пуҫтарӑнӗҫ: Валерий Клементьев, Сергей Павлов, Алексей Московский, Петр Ермолаев, Андрей Алексейпе Шадриковсем, Лариса Васильева, «Янташ» ушкӑн тата ыттисем.
Билет сутса пуҫтарнӑ укҫана концерта йӗркелекенсем пӗтӗмпех Валентин Александрович Абрамовӑн вил тӑприне тирпей-илем кӳмe тӑкаклас шухӑшлӑ.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 70 ҫул ҫитнине халалласа пирӗн республикӑра та паян анлӑ мероприятисем иртеҫҫӗ. Паллах, чи пуян программа паян, ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче пулӗ. Шупашкарти Республика лапамӗнче, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ умӗнче парад хыҫҫӑн уяв малалла тӑсӑлӗ.
Чӑваш наци конгресӗн хастарӗсем те аяккине юлмасси пирки ЧНКн пресс-служби пӗлтерет. Каҫкӳлӗм, вунҫичӗ сехетрен пуҫласа вунсакӑр сехетчен, театр умӗнчи сцена ҫинче конгресс йӗркеленӗ концерт программине курса савӑнма май пулӗ.
«Янра, юрӑ», «Пӗртӑван Малинасем» ушкӑнсем, Елена Османова, Валерий Клементьев, Алина Федоровапа тата Денис Пугач паллах кӑҫалхи «Кӗмӗл cacӑ» фестиваль-конкурс ҫӗнтерӳҫисем хула халӑхӗпе хӑнасене хӑйсен чи лайӑх юррисене парнелӗҫ.
Ака уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх филармонинче Чӑваш патшалӑх академи юрӑпа ташӑ ансамблӗ «Константин Ивановӑн тӑван тӑрӑхӗнчи юрӑсем» ятлӑ концерт лартасси пирки пӗлтернӗччӗ. Ӑна, паллах, чӑваш классикӗ ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалланӑ.
ЧР культура министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Альбина Алексеева та мероприятие килнӗ. Вӑл тухса калаҫнӑ май К.Ивановӑн вилӗмсӗр «Нарспи» поэми пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулнине палӑртнӑ.
Юрӑпа ташӑ ансамблӗ чӑваш халӑхӗн культурине аталантарас, упрас тӗлӗшпе чылай ӗҫ тӑвать. Альбина Алексеева ҫакнашкал пысӑк ӗҫшӗн министерствӑн хисеп хутне балетӑн пысӑк категориллӗ артистне Наталья Веренцовӑна тата ансамбль водительне Владимир Леонтьева панӑ.
Уяв программи питӗ пуян пулнӑ. Куракансем кӑмаллӑ юлнӑ.
Чӑн-чӑн ӑстасен пултарулӑхне хаклама пӗлекенсемшӗн ӗнер Чӑваш Енри концерт учрежденийӗсенчен пӗринче чӑннипех те сумлӑ ӑстасем пулнӑ. Ку вӑл — СССР халӑх артисчӗ Иосиф Кобзон. Совет тата Раҫҫей эстрадин мэтрӗ Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 70 ҫул ҫитнинен халалласа концертпа ҫӳрет иккен. Шупашкарта вӑл Трактор тӑвакансен культура керменӗн сцени ҫине тухнӑ.
Ӗнер 19 сехетре пуҫланнӑ концертра Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли те пулнӑ. Раҫҫей халӑх артисчӗ Морис Яклашкин профессор ертсе пыракан ушкӑн СССР халӑх артисчӗпе пӗрле куракан патне темиҫе хайлав ҫитернӗ.
Концертчен Иосиф Кобзонпа Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев курнӑҫни пирки эпир пӗлтертӗмӗр ӗнтӗ. Юрӑҫ А.Г. Николаев летчик-коммонавтӑн Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑлти мемориал комплексне те ҫитсе килнӗ.
Паян Чӑваш патшалӑх академи юрӑпа ташӑ ансамблӗ Константин Ивановӑн ҫулталӑкӗ ячӗпе концерта йыхравлать. «Константин Иванов тӑван ҫӗршывӗнчи юрӑсем» тесе ят панӑ программӑна чӑваш литературин никӗслевҫи ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалланӑ. Пысӑк концерт Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче 18 сехет те 30 минутра пуҫланать.
Юрӑпа ташӑ ансамбльне Раҫҫейре кӑна мар, чикӗ леш енче те пӗлеҫҫӗ. Ҫӗршыв тӑрӑх 75 ҫул ытла концертпа ҫӳрекен йыш Пӗтӗм Союзри тата Пӗтӗм Раҫҫейри смотрсен лауреачӗ пулнӑ, К.В. Иванов ячӗллӗ Патшалӑх премийӗн лауреачӗ ята та вӑл тивӗҫнӗ. Ансамбль ҫитмен кӗтес те юлман пуль! Гастрольпе вӑл тӑван ҫӗршывӑн вӑрҫи вӑхӑтӗнче те ҫӳренӗ. Юлашки 20 ҫулта ушкӑн ют ҫӗршывсем тӑрӑх ҫӳресе хӑй пултарулӑхне кӑтартать. Европӑра пурӑнакансем кӑна мар, Азипе Африкӑрисем те чӑваш ташӑҫисене пӗлеҫҫӗ.
Ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӑн Культура ҫуртӗнче Аслӑ Ҫӗнтерӗве 70 ҫул ҫитнине, Литературӑпа Константин Иванов ҫулталӑкне, вырӑс тата чӑваш ҫыравҫисемпе поэчӗсене юбилейӗсене халалланӑ чаплӑ гала-концерт иртрӗ. Ял тӑрӑхӗсен йӑлана кӗнӗ смотр-отчечӗсем вӑхӑтӗнче пултарулӑх ушкӑнӗсен чи лайӑх номерӗсене суйласа илнӗ, шӑпах ҫавсене курма халӑх йышлӑ пухӑннӑ та. Районти чи лайӑх хор, ташӑ, фольклор коллективӗсем хутшӑнчӗҫ гала-концерта. Пӗччен е иккӗн юрлакансем те, кулӑшла сценкӑсем кӑтартакансем те, сӑвӑ калакансем те пулчӗҫ. Вӗсене залта ларакансем тӑвӑллӑн алӑ ҫупса йышӑнчӗҫ.
Чи малтанах ачасен пултарулӑхӗ пирки каласа хӑварас килет. Ҫитӗнекен ӑру сцена ҫине тухни пурин кӑмӑлне те каять, ку хутӗнче те ачасен хорӗ шӑрантарнӑ юрӑсемпе, илемлӗ ташӑсемпе куракан кӑмӑллӑ юлчӗ. Штанаш, Пантьӑк, Хӗрлӗ Чутай, Кив Атикасси ял тӑрӑхӗсенчи фольклор ушкӑнӗсем чӑваш ташши-юррисемпе савӑнтарчӗҫ.
Штанашсен Константин Ивановӑн «Нарспи» поэмипе ҫыхӑнтарса лартса панӑ ӗлӗкхи чӑваш туйӗ, ташӑ-юрӑ композицийӗ куракансен кӑмӑлне кайрӗ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнче Аслӑ Ҫӗнтерӳ 70 ҫул тултарнӑ ятпа, Раҫҫейре Литература ҫулне, Чӑваш Республикинче Константин Васильевич Иванов ҫулталӑкне халалласа «Ҫуралнӑ ҫӗршывшӑн чӗремӗр юрлать» смотр-отчет пырать. Черетлӗ концерт-уяв Штанашра иртрӗ. Штанашри Культура ҫурчӗ ҫумӗнчи юрӑ-ташӑ ӑстисем пухӑннисене хӑйсен пултарулӑхӗпе паллаштарчӗҫ.
Штанашри халӑх артистсене яланах хавас, концерт курма таврари ялсенчи ҫынсем те ятарласа килнӗ. Вӗсене валак умӗнче тӑракан Сетнерпе Нарспи сӑнарӗсем кӗтсе илчӗҫ. Залӑн сылтӑм енче ҫӗрпӳрт, кунта вӑрҫа хутшӑннӑ фронтовиксен сӑнӗсем, вӗсен мӑнукӗн мӑнукӗсен вӑрҫӑ темипе ӑсталанӑ самолет-танк-корабль макечӗсем. Кӗнеке тусӗсем «Аслӑ Ҫӗнтерӳ 70 ҫул» тата «К.В. Иванов ҫулталӑкӗ» кӗнекесен куравӗпе паллашма пултарчӗҫ, кунтах вырӑнти ҫыравҫӑн кӗнекисем. Хӑнасем вырӑнти алӑстисен ӗҫӗсемпе паллашма пултарчӗҫ. Диана Майорова ӳкерме юратать, вӑл хӑй юратнӑ кӗнекери геройсене сӑнарланӑ. Вера Мажукова, Раиса Сидорова, Елизавета Никитина, Зоя Прокопьева, Светлана Ефремова тата Вера Парикова алӗҫ ӑстисем — вӗсен ӗҫӗсем тӗлӗнмеллипех тӗлӗнтереҫҫӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (22.11.2024 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, юр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, 2 - 4 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Абзалов Ринат Абзалович, биологи ӑслӑлӑхӗсен тухтӑрӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Владимир Николаевич, Чӑваш Республикин Вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин министрӗ ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |