«Ясна» этно-экологиллӗ поселени ачасен «Пирӗн мӑн асаттесем» (выр. «Наши предки») ӳнер конкурсне ирттерет. Ӗҫсене ака уйӑхӗн 15-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ.
Ку ӑмӑртӑва 5–17 ҫулхи ачасемпе ҫамрӑксем хутшӑнма пултараҫҫӗ, ӳкерчӗке хуть те мӗнле меслетпе, хуть те мӗнле сӑрӑ хатӗрӗпе усӑ курса ӳкерме юрать. Конкурс темисем: мифсемпе халапсем, мӑн асаттесен тӗнче курӑмӗ, халӑх эпосӗн паттӑрӗсем, ӗмӗрсем витер пыракан мӑн асаттесен ӑс-хакӑлӗ.
Ӗҫсене Чӑваш наци вулавӑшне кайса памалла: Шупашкар, Ленин проспекчӗ, 15 ҫурт. Ыйтса пӗлмелли номерсем: 62-38-12, 8-927-665-72-92.
Ӑмӑртӑва хутшӑнакан ачасене «Авалхи чӑвашсен асамлӑ уҫланки» тӳлевсӗр экскурсине илсе кайӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗсене вара хаклӑ парнесем кӗтеҫҫӗ. Чи лайӑх ӗҫсене наци вулавӑшӗпе ӳнер музейӗнчи куравсенче кӑтартӗҫ. Конкурсӑн йӗрке-шывӗпе туллин кунта паллашма пулать.
Комсомольскинчи «Кӗтне» вӑй-хал культурипе спорт комплексӗ хута кайни иккӗмӗш ҫул ӗнтӗ. Ҫак кӗске вӑхӑтра миҫе ҫын унта пулса сывлӑхне ҫирӗплетмерӗ-ши?
Нумаях пулмасть Чӑваш Республикин вӑй-хал культурипе спорт министерствин анлӑ коллегийӗнче комплекссен 2012 ҫулхи ӗҫ-хӗлне сӳтсе явнӑ. Пӗтӗмлетӳ тунӑ хыҫҫӑн Комсомольскинчи «Кӗтне» ФСК смотр-конкурсра виҫҫӗмӗш вырӑна тухнине палӑртнӑ, хисеп хучӗпе чысланӑ. Ҫавӑн пекех 40 пин тенкӗлӗх сертификат парса наградӑланӑ. Яллӑ районсем хушшинче вара Каҫалсем — иккӗмӗшсем (малта — Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫ поселокӗнчи ВКСК).
«Ку пире малалла тата та лайӑхрах, тӑрӑшарах ӗҫлеме хавхалантарать», — терӗ ВКСК директорӗ Евгений Тихонов.
«Канаш ен пики» конкурсра ҫӗнтернӗ Ҫӗнӗ Шӗлттем хӗрӗ Алиса Чайникова иртнӗ шӑматкун республика шайӗнчи «Чӑваш пики» ӑмӑртура та хӑйне маттур кӑтартма пултарчӗ, «Чӑваш пики–2013» ята ҫӗнсе илчӗ.
Пушӑн 23-мӗшӗнче Яков Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче иртнӗ ӑмӑртӑва Алисӑсӑр пуҫне тата 13 хӗр хутшӑнчӗ, вӗсем Шупашкар, Канаш, Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенчен тата Елчӗк, Етӗрне, Йӗпреҫ, Комсомольски, Муркаш, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗрпӳ, Тӑвай, Улатӑр, Элӗк районӗсенчен пулчӗҫ.
Ӑмӑртури ытти чыславсем ҫак хӗрсене лекрӗҫ:
• Вице-Чӑваш пики–2013 — Лилия Петрова (Етӗрне районӗ);
• Куракансен кӑмалне кайнӑ пике — Екатерина Козлова (Муркаш районӗ);
• Ҫепӗҫ пике — Елена Рыжова (Канаш хули);
• Ӑс пике — Мария Шемякина (Йӗпреҫ районӗ);
• Хӳхӗм пике — Татьяна Константинова (Тӑвай районӗ);
• «Ю-ТВ» пики — Алиса Чайникова.
Чӑваш халӑх сайчӗ «Ӗмӗтсен ҫӑлкуҫӗ» (2011) тата «Ӑраскал ҫӑлтӑрӗ» (2012) литература ӑмӑртӑвне ярса панӑ хайлавсене кӗнекен кӑларасси пирки пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Яланхи пекех эпир ӑна ача-пӑча ӳкерчӗкӗсемпе илемлетес шухӑшлӑ.
Ӳнер ӑмӑртӑвне эпир кӗскен «Ҫӑлтӑрпа ҫӑлкуҫ сӑнарӗ» ят парас терӗмӗр — шкулта вӗренекен кашни ача унта хутшӑнма пултарать. Ӳкерчӗке кӑранташпа, гуашьпе тумалла, тӗс нумай пулмалла мар (хура-шурӑ пулсан та ҫитет). Ӑна кӗнекене кӗнӗ хайлав тӑрӑх ӳкермелле (хуть те хӑшне суйлама пулать). Ӗҫе кӑҫалхи ака уйӑхӗ вӗҫлениччен ярса памалла.
Ӑмӑртӑва хутшӑннӑшӑн электронлӑ ӗнентерӳ хучӗ ҫеҫ ярса пама пултаратпӑр. Вырӑн-тавраш палӑртмастпӑр — тивӗҫлӗ ӗҫ эпир хатӗрлекен кӗнекене кӗрӗ. Паллах, авторне кӗнеке те лекӗ.
Кӗнекене кӗмелли хайлавсен йышӗпе кунта паллашма пултаратӑр: http://docme.ru/fhx (pdf)
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче юр кӳлеписен конкурсӗ иртнӗ. Чи кӑсӑкли — Шӗнерпуҫ ял каччисем юртан танк ӑсталани.
Чӑннине аса илтерекен юр кӳлепене калӑплама Шупашкарти ҫыхӑну техникумӗнче вӗренекен Виталий Кириллов шухӑш тытнӑ. Ҫак ӗҫре ӑна унӑн юлташӗсем Сергей Шемаринпа Сергей Журавлев, ашшӗ Владимир Витальевич тата шӑллӗ Алексей пулӑшнӑ.
Юр танка ял ҫыннисем кӑна мар, кӳршӗ ялсенчен те курма килеҫҫӗ.
Сӑнсем (7)
Нарӑс уйӑхӗнче Хусанти федераллӑ (Атӑлҫи) университетра Атӑлҫи студенчӗсем хушшинче халӑх пултарулӑхӗн «Национальное достояние» I фестивалӗ иртрӗ. Унта Атӑл тӑрӑхӗнчи тӗрлӗ аслӑ шкулсенче вӗренекен 200 ытла студент хутшӑннӑ. Тӗрлӗ номинаципе ӑмӑртнӑ ҫамрӑксем хушшинче И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн чӑваш филологийӗпе культура факультетчӗн маттурӗсем те вӑй виҫрӗҫ. Пӗрремӗш курс студенчӗ Владислав Московцев (ерт. — И. И. Иванов доцент) «Илемлӗ сӑмах-соло» номинацире тупӑшса пӗрремӗш вырӑн, тӑваттӑмӗш курс студенчӗ Константин Рязанов «Вокал-соло» номинацире виҫҫӗмӗш вырӑн ҫӗнсе илме пултарчӗҫ.
Эпир пултаруллӑ студентсене пӗтӗм ӑшӑ кӑмӑлпа саламлатпӑр, пултарулӑхра, вӗренӳре татах та пысӑк ҫитӗнӳсем тума сунатпӑр.
Хӗрлӗ Чутайри вӑтам шкул залӗнче нарӑсӑн 20-мӗшӗнче вырӑнти вӗренӳ пайӗ ертсе пынипе «С любовью к России» (чӑв. «Раҫҫее юратса») ятлӑ юрӑҫсен конкурсӗ иртрӗ. Конкурса районти шкулсенчи вӗренекенсем хастар хутшӑнчӗҫ. Ҫамрӑк юрӑҫсем тӑван ҫӗршыв, тӑван ял, паттӑрлӑпа туслӑх, тӑванлӑх ҫинчен хывнӑ юрӑсене чуна тивмелле шӑрантарчӗҫ.
«Вокальный ансамбль» номинацире 1-мӗш вырӑна Хӗрлӗ Чутай, 2-мӗш вырӑна Атнар, 3-мӗш вырӑна — Питӗркасси шкулӗсенче вӗренекенсем мала тухрӗҫ.
«Соло вокал» номинацире малти вырӑна Шулю шкулӗн вӗренекенӗ Валерий Кудряшов ҫӗнсе илме пултарчӗ, Мишеркасси вӗренекенӗ Татьяна Васюкова 2-мӗш вырӑн йышӑнчӗ, 3-мӗш вырӑнта — Тури Ҫӗрпӳкасси шкулӗн вӗренекенӗ Ирина Романовӑпа Штанаш шкулӗнче ӑс пухакан Карина Парикова.
Уява хутшӑннӑ пур юрӑҫа та хисеп хучӗсем парса чысларӗҫ. Вырӑнти МО РОСТО (ДОСААФ) ертӳҫи Владимир Егоров ҫӗнтерӳҫӗсене Хисеп Хучӗпе тата парнесемпе чысларӗ.
Чӑваш халӑх сайчӗпе Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ ҫулсерен иртекен фантастикӑлла хайлавсем ӑмӑртӑвӗ пуҫланни пирки пӗлтереҫҫӗ. Кӑҫал вӑл, пӗлтӗрхи конкурсра ҫӗнтернисем суйланипе «Чӑваш йӑмри» ятлӑ пулӗ.
Хутшӑнакансен (11 ҫултан аслӑрах ачасем, 30 ҫултан кӗҫӗнрех ҫамрӑксем тата шкулта ӗҫлекенсем) кӑҫал хӑйсен хайлавне йӑмрапа ҫыхӑнтарса ҫырмалла пулӗ. Яланхи пекех хушма тема та пур — вӑл «авӑлхи паттӑрсем» ятлӑ.
Литература ӑмӑртӑвӗн пӗрремӗш тапхӑрӗ чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗччен тӑсӑлӗ — ку вӑхӑтра хутшӑнакансенчен эпир хайлавсем йышӑнатпӑр. Ҫӗнтерӳҫӗсене, яланхи пекех, раштавӑн 1-мӗшӗ тӗлне палӑртма шутлатпӑр. Конкурс положенийӗпе туллин кунта паллашма пулать.
«Чӑваш йӑмри» интернет конкурса ачасемпе ҫамрӑксене тата чӑваш чӗлхипе литературине, культурине вӗрентекенсене чӑваш халӑхӗн кун-ҫулӗпе кӑсӑклантарас, литература пултарулӑхне аталантарас, ҫутҫанталӑкри, тӑван тавралӑхра пулса иртекен чи кӑсӑк енсене илемлӗ литература мелӗсемпе уҫса пама хавхалантарас тӗллевпе йӗркеленӗ.
Кашни ачах ашшӗ-амӑшӗн ӑшшине туйма, телейлӗ ҫемьере ӳсме тивӗҫ. Элӗк районӗнче ҫывӑх ҫыннисемшӗн ытлашши пулса тӑнӑ тӗпренчӗксене хӑйсен хӳттине илнисем тата ҫемье ӑшшине парнелес тӗллевлисем сахалах мар.
Иртнӗ кунсенче, нарӑсӑн 8-мӗшӗнче, Шупашкарти «Салют» культура керменӗнче «Чӗререн ҫуралнӑ ҫемье» ятпа усрав ҫемьесен пултарулӑх конкурсӗ иртрӗ. Тӗрлӗ районсенчен пухӑннӑ ҫемьесене ЧР вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствин тӗп специалисчӗ С.Сыромолотова, Чӑваш Республикинчи ачасен прависене хӳтӗлессипе ӗҫлекен уполномоченнӑй В.Рафинов саламларӗҫ.
Элӗк районӗнчен асӑннӑ конкурса Элӗк салинчи Наталия Вячеславовна Николаева Даниил усрав ывӑлӗпе, Тенинчи Людмила Геннадьевна Васильева Настя тата Гриша ачисемпе, Анаткас Сурӑмри Ираида Анатольевна Павлова Аня, Анюта, Саша тӗпренчӗкӗсемпе хутшӑнчӗҫ. В.Рафинов Павловсен ҫемйине ачасене тивӗҫлӗ воспитани панӑшӑн Тав хучӗпе чысларӗ. Николаевсемпе Васильевсен ҫемйисем «Чӗререн ҫуралнӑ ҫемье» конкурса активлӑ хутшӑннӑшӑн свидетельствӑсене тивӗҫрӗҫ.
«Атӑлҫи Пӑлхар» историпе культура фончӗ пӗлтернӗ тӑрӑх вӗсем йӗркеленӗ «Чӑваш Ен кун-ҫулне ӳкеретӗп» ятпа ирттерекен ӳкерчӗксен ӑмӑртӑвӗ малалла пырать — пӗлтӗр ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче пуҫланнӑскер кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗччен пырать. Пурӗ пилӗк тема панӑ: Чӑваш-пӑлхар хайлалӑхӗнчи (мифологийӗнчи) юмахсемпе былинӑсем (сӑвӑллӑ юмахсем); чӑваш кун-ҫулне ҫутатса паракан «Нарспи» тата ытти этнокӗвӗсем; чӑваш-пӑлхар кун-ҫулӗнчи авалхи паттӑрлӑх; чӑваш тумӗпе эрешӗсем; чӑваш халӑх йӑлисем (чӳк, киремет).
Ҫавӑн пекех ҫак фонд «Авалхи пӑлхар цивилизацийӗ сӑнарлӑ ӳнерте» ятпа тепӗр ӳкерчӗксен ӑмартӑвне ирттерет. Унти тематикӑсем: Метте империйӗ, Атӑл паттӑр империйӗ, Купрат хаканӑн Аслӑ Пӑлхарӗ, Аспарух Танай ҫине куҫни тата Танай Пӑлхаристана йӗркелени, Купрат ханӑн Перещепинори вилтӑпри, Хасар хаканлӑхӗнчи Улӑп Илитверӗн сӑвар кнеҫлӗхӗ, Атӑлҫи Пӑлхарстан, Танай Пӑлхастан кун-ҫулӗпе культури, Ылтӑн Уртапа Хусан ханлӑхӗнчи пӑлхарсен кун-ҫулӗпе культури. Ку ӑмӑрту тӗнче шайӗнче иртмелле.
Ӳкерчӗксен конкурсне пур ӳсӗмрисем те хутшӑнма пултараҫҫӗ: ачасем те, ҫамрӑксем те, аслисем те.
+2.3 °C