Юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче 17 сехет те 59 минутра Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Ҫутпылӑх ялӗ ҫывӑхӗнче сурӑхсен кӗтӗвӗ машина айне лекнӗ. Ҫакӑ регистратор ҫине лекнӗ.
Регистраторпа пыракан водитель ҫулпа чупакан сурӑхсене асӑрханӑ. Хирӗҫ килекен машина водителӗ вара курса ӗлкӗреймен. Вӑл сурӑхсем ҫине кӗрсе кайнӑ. Темиҫе выльӑх вилнӗ.
Сурӑхсем ҫул ҫинче мӗн тунӑ? Вӗсене кам кӑларса янӑ? Паллӑ мар.
Вырсарникун пӗр хӗрарӑм ветеринарсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Унӑн Маша ятлӑ ӗни суранланнӑ иккен.
5 ҫулти ӗне хапха умӗнче хыҫкаланса тӑнӑ та тӑрук мӗкӗрсе янӑ. Куҫне алӑк ҫӑрин тимӗр пайӗ кӗрсе ларнӑ иккен.
Ветеринар часах килнӗ. Тимӗр куҫ хупанки ҫине тӑрӑннӑ, ҫавна май куҫӗ хӗрелнӗ, шыҫӑннӑ, куҫҫулӗ юхнӑ. Ветеринар тимӗре кӑларса сурана кирлӗ хатӗр-хӗтӗрпе сӗрнӗ. Кӗҫех ӗнен куҫӗ тӳрленме пуҫланӑ.
Канаш муниципаллӑ округӗнчи Ҫӗнӗ Ахпӳрт ялӗнче урнӑ чир тупса палӑртнипе карантин пулнине ҫирӗплетнӗ.
Патшалӑх ветеринари служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак ялта ӗне урнӑ чирпе аптӑрани палӑрнӑ. Кайран выльӑх вилнӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗне урнӑ чире тилӗрен ертнӗ.
Халӗ ҫак территорире чӗрчунсене вакцинаци тӑваҫҫӗ. Карантин вӑхӑчӗ тухиччен ҫак тӑрӑха килме юрамасть.
Утӑ уйӑхӗн вӗҫӗнче Ҫӗрпӳре пурӑнакан хӗрарӑм ӗнине уйра вӗренпе кӑкарнӑ. Ӑна пӑхма пынӑ та хайхискер – выльӑх ҫук. Хӗрарӑм ӑна такам вӑрланӑ тесе шутланӑ, ҫавӑнпа полицие ҫул тытнӑ.
Виталий Иванов участковӑй пӑлханса ӳкнӗ хӗрарӑма тимлӗ итленӗ, лӑплантарма хӑтланнӑ. Вӑл водительпе пӗрле ҫумӑр витӗр ӗнене шырама кайнӑ та ӑна юханшыв хӗрринче тупнӑ. Вӗсем ӑна хуҫи патне илсе кайнӑ.
Хӗрарӑм ҫав тери савӑннипе полицейскисене тав туса ЧР шалти ӗҫсен министрӗ ячӗпе тав хучӗ ҫырнӑ.
Канаш районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан фермер тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
2019 ҫулта ҫав ҫамрӑк арҫын мӑйракаллӑ шултра выльӑх туянма тесе патшалӑхран 3 миллион тенкӗ грант илнӗ.
Нумаях пулмасть пакунлисем фермер отчёт валли суя документсем тӑратнине тупса палӑртнӑ. Улталаса арҫын 250 пин тенке вӑрланӑ-мӗн.
Йӗрке хуралҫисем тата Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерствин ӗҫченӗсем вырӑна тухса тӗрӗсленӗ те нимле ферма та курман.
Халӗ ял ҫынни тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 15-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе килӗшӳллӗн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Кивӗ Тутайкассинче Ҫӗпӗр мурӗпе чирленӗ вӑкӑра пусни пирки хыпарласах тӑнӑччӗ. Юлашки хыпар инфекциллӗ какая Шупашкар районӗнче Явӑш ялӗнче пурӑнакансем туянни пирки пулнӑччӗ.
Ҫав ҫынсем мӗн чухлӗ аш туяннине палӑртнӑ: 50 килограмм. Ҫав хуҫалӑхра дезинфекци тунӑ.
Кивӗ Тутайкассинче вара хальлӗхе карантин. Унта тислӗке ҫунтараҫҫӗ. Ҫӗпӗр мурӗпе чирленӗ ҫынсен хуҫалӑхӗнче тепӗр вӑкӑр тата пӗчӗкрех выльӑхсем пур. Вӗсем сывах пулнине палӑртнӑ.
Ҫӗрпӳ районӗнче Кивӗ Тутайкасси ҫыннисем Ҫӗпӗр мурӗпе чирлени ҫинчен хыпарласах тӑратпӑр. Ҫак кунсенсе пуснӑ вӑкӑр какайне камсем туяннине палӑртнӑ. Вӗсем - Шупашкар районӗнчи Явӑш ялӗнче пурӑнакансем.
Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри тата Чӗмпӗр облаҫӗнчи управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнче инфекциллӗ какая крематорире ҫунтарса янӑ. Аш упраннӑ вырӑна дезинфекци тунӑ. Явӑшра Ҫӗпӗр мурӗпе чирлеме пултаракан выльӑх ҫуккине палӑртнӑ. Ҫаксене шута илсе ку ялта карантин тесе йышӑнман.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Кивӗ Тутайкассинче упӑшкипе арӑмӗ Ҫӗпӗр мурӗпе чирленине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: вӗсем килте вӑкӑр пуснӑ хыҫҫӑн чирленӗ.
Асӑннӑ пӑтӑрмах хыҫҫӑн РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри тӗпчевҫисем пуҫиле ӗс пуҫарнӑ. Кил хуҫи вӑкӑра Ҫӗпӗр мурӗнчен вакцинацилемен пулнӑ. Выльӑх-чӗрлӗхе вӑл ветеринара та кӑтартман.
Ветеринари правилисене пӑснӑшӑн Кивӗ Тутайкасси арҫынни тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 249-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫе маллала тӗпчеҫҫӗ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи икӗ ҫын Ҫӗпӗр язвипе чирлени пирки пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр: унта арӑмӗпе упӑшки вӑкӑр пуснӑ чухне суранланнӑ. Выльӑх вара чирлӗ пулнӑ. Арҫынпа хӗрарӑм хӑйсене япӑх туйма пуҫласан пульницӑна кайнӑ. Унччен вара вӗсем 500 килограмм какая сутса ӗлкӗрнӗ. Хӑйсем каланӑ тӑрӑх, чикансене сутнӑ. Лешсем халӗ ӑҫта пулни паллӑ мар. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, вӑкӑр лавккаран туяннӑ апата пула чирлеме пултарнӑ.
Республика ертӳлӗхӗ лару-тӑрӑва сӑнаса тӑрать. Арҫынпа хӗрарӑм Кивӗ Тутайкасси ялӗнчен. Вӗсем хӑйсене йӗркеллӗ туяҫҫӗ. Ялта вара карантин пулнине палӑртнӑ. Специалистсем республикӑри выльӑха тӗрӗслеҫҫӗ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи «Коминтерн» ял хуҫалӑх производство кооперативӗнче ӗнесем юрӑ-кӗвӗ итлесе сӗт антараҫҫӗ.
Василий Сорокин сӗт залӗн операторӗнче 3 ҫул ӗҫлет. Кашни ир ӗҫе килет те вӑл юрӑ-кӗвӗ ярать. Вӑл тӗнче тетелӗнче ӗнесем юрӑ итлесе сет нумайрах антарни пирки вуласа пӗлнӗ.
Василий ытларах хӑй килӗштерекен юрӑсене ярать: «Кино» ушкӑнӗн юррисене, чӑваш юррисене. Хӑш чухне ӗнесене «Тӑван радио» итлеттерет.
+18.3 °C