Ыран, нарӑсӑн 19-мӗшӗнче, Шупашкарти кашни ача-пӑча вулавӑшӗсенче «Чӗлхесен тӗнчинче» мероприяти иртӗ. Ӑна Пӗтӗм тӗнчери тӑван чӗлхе кунне халалласа ирттереҫҫӗ. Ку уява ЮНЕСКО пуҫарӑвӗпе тӗнчере 2000 ҫултан пуҫласа нарӑсӑн 21-мӗшӗнче палӑртаҫҫӗ.
Мероприяти вӑхӑтӗнче ачасем хушшинче вулавҫӑсен ӑмӑртӑвӗ иртӗ, ӑна К.Чуковский ячӗллӗ хулан тӗп ача-пӑча вулавӑшӗ йӗркеленӗ. Ӑмӑртӑва пурте хутшанма пултараҫҫӗ, ун пӗтӗмлетӗвне ҫав кунах пӗлтерӗҫ. Малти вырӑнсене йышӑннисене парнесемпе дипломсем кӗтеҫҫӗ.
Нумаях пулмасть Тури Сурӑм вулавӑшӗнче «Тӑван Ен тӗсӗсем» ятлӑ ача-пӑча ӳкерчӗкӗсен куравӗ иртрӗ. Вӗрентекенсем ачасене тӑван яла сӑнласа кӑтартма ыйтнӑ, ӳкерчӗксенче ялти пурнӑҫ килӗшнипе кӗлӗшменни курӑмлӑ пулмалла пулнӑ. Ку кӑна мар, ӳкерчӗксенче хӑйсем яла мӗнпе пулӑшма пултарнине кӑтартмалла пулнӑ.
Пурӗ 8 ача хутшӑннӑ, хӑйсен ӳкерчӗкӗсенче вӗсем тӑван яла, урама, ҫурта сӑнланӑ.
Хыпар ҫылкуҫӗ: Кӑшнаруй ял тӑрӑхӗн сайчӗ (Канаш районӗ)
Вӗренӳре мӗн чухлӗ йывӑртарах — ҫапӑҫура ҫавӑн чухлӗ ҫӑмӑлтарах теҫҫӗ. Эпир, ЧПУн чӑваш филологийӗпе культура факультечӗн 13-06 ушкӑн студенчӗсем, хамӑрӑн пулас профессипе ҫыхӑннӑ культурӑлла вырӑнсенче час-час пулма тӑрӑшатпӑр. Нумаях пулмасть акӑ эпир культурологи кафедрин аслӑ преподавателӗ Ф.И. Васильева ертсе пынипе Шупашкарти В.Маяковский ячӗллӗ библиотекӑра пулса куртӑмӑр. Вулавӑш пуҫлӑхӗ Вера Васильевна Ивченко пире библиотека ӗҫ-хӗлӗн уйрӑмлӑхӗсемпе паллаштарчӗ. ХХI ӗмӗрти библиотекӑра вӑй хураканӑн ӗҫӗ пӗрре те ҫӑмӑл мар мӗн: компьютер лайӑх пӗлмелле, тӗрлӗ карточкӑсем е документсем тунӑ чухне те хӑйӗн майӗ-мехелӗ пур. Вера Васильевна пире ҫакӑн пирки кӑсӑклӑ каласа ӑнлантарчӗ.
Авӑнӑн 2-мӗшӗнче Марфа Трубина ҫыравҫӑ ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитрӗ. Ку куна халалласа Куславкка районӗнчи чылай вулавӑшра ятарлӑ литература каҫӗсем, кӗнеке куравӗсем уҫӑлчӗҫ. Тӗрлемес ял вулавӑшӗнче ку кун «Трубина Мархви литература ӗҫӗнчи пултаруллӑхӗ» таврапӗлӳ урокӗ иртрӗ. Ӑна Л.Павлова вулавӑш заведующийӗ ирттерчӗ. Унсӑр пуҫне вулавӑшра «Трубина Мархви» кӗнеке куравӗпе те паллашрӗҫ. Унта вӗсем «Хӗллехи каҫсенче», «Ача чухнехи», тата ытти хайлава вуласа пӗлме пултарчӗҫ.
Марфа Трубина — чӑваш ҫыравҫи, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ вӗрентевҫи. Хайлавсене ытларах ачасем валли ҫырнӑ.
Вӑл 1888 ҫулхи авӑнӑн 2-мӗшӗнче Хусан кӗпернине кӗрекен Шупашкар уесӗнчи (халӗ Куславкка районӗ) Куснар ялӗнче ҫуралса ӳснӗ. 1903 ҫулта ял шкулне пӗтернӗ хыҫҫӑн Чӗмпӗр чӑваш шкулне вӗренме кӗнӗ. Ҫыравҫӑ ӗҫне вӑл ҫак шкулта пикеннӗ.
Канаш районне кӗрекен Сител ял вулавӑшӗ ҫулла та пушанмасть. «Ҫулла та кӗнекепе» конкурс малалла тӑсӑлать — пӗчӗк вулавҫӑсем кӗнеке вуласах тӑраҫҫӗ.
Ял ҫыннисемсӗр пуҫне вулавӑша тӑванӗсем патне килнисем те ҫӳреҫҫӗ — пурӗ 24-ӑн ҫырӑннӑ.
Вулавӑшра ачасем кӗнекепе хаҫатсем вуланисӗр пуҫне шашкӑлла та выляма пултараҫҫӗ. Кунта вӗсем валли ятарлӑ пӗчӗк турнирсем иртеҫҫӗ.
С.Т.Аксаков ячӗллӗ Чӗмпӗр обаҫӗнчи ҫамрӑксемпе ачасен вулавӑшӗ «Хӗрлӗ чечек» («Аленький цветочек») ятлӑ конкурс ирттерме палӑртнӑ.
Шӑнкӑртамти шкул вӗренекенӗсем ку ӑмӑртӑва сиктерсе хӑварас темерӗҫ, хутшӑнма шутларӗҫ.
Пурӗ виҫӗ номинаци:
* Юмах вулатпӑр;
* Юмах ҫыратпӑр;
* Юмаха илемлететпӗр.
Конкурса 2008 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче пӗтӗмлетӗҫ.
Хальхи вӑхӑт тӗнле пӗрремеш номинацине хӑйсен ӗҫӗсене пурӗ 5 ача ярса панӑ. 6 вӗренекен юмах ҫырнӑ. 8-мӗш класра вӗренекен Лейсен Ильясова «Планерка в лесу» ятпа юмаха эрешленӗ. Шӑнкӑртамри ача-пӑча вулавӑшне ҫӗнӗ ӗҫсем килсех тӑраҫҫӗ — вӗсене пурне те ӑмартӑва ярса параҫҫӗ.
Пурне те ӑнӑҫу сунатпӑр, пӗрремӗш вырӑнсене ҫӗнсе илессе шанатпӑр!
Чурачӑкри тӗслӗх вулавӑшра ҫӑмрӑксене наркотиксенчен сыхлас енӗпе «Пурнӑҫа тивӗҫлӗ ирттер — накротиксене хирӗҫлекен ҫамрӑксем ҫумне тӑр» ятлӑ ятарлӑ каҫ иртрӗ.
Мероприятире ҫамрӑксем пӗр-пӗринпе «Наркочару» ятлӑ плакатсен ӑмӑртӑвне ирттерчӗҫ. Унсӑр пуҫне вӗсен «Юлташ накротикпа ан явӑҫтӑр тесе эп ӑна мӗн каланӑ?» ыйту ҫине хуравламалла пулчӗ. Ӑмӑртура вӑя та кӑтартма тиврӗ — ҫамрӑксем кире пуканне йӑтрӗҫ, отжимани турӗҫ.
Мероприяти «Тивӗҫлӗ пурнӑҫ» (Право на жизнь) фильм пӑхнипе вӗҫленчӗ.
1995 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Раҫҫей Федерацийӗн президенчӗ 539№ Хушу кӑларса Пӗтӗм Раҫҫейри вулавӑшсен кунне йӗркеленӗ. 1996 ҫулта вара ку уява пӗрремӗш хут уявланӑ. Ку вулавӑшҫӑсен , библиографсен, кӗнекесене тӗпчекенсен уявӗ кӑна мар, ку уяв — пур кӗнеке юратакансен уявӗ.
XXI ӗмӗрхи вулавӑш — вуламалли вырӑн кӑна мар, информаци пухмалли, унпа паллашмалли вырӑн та. Хальхи вӑхӑтра вулавӑшсем ҫӗнӗ технологисемпе ӗҫлеме, вӗсене хута кертме пуҫлаҫҫӗ. Чӑваш Республика президенчӗн «Чӑваш Енре ял моделльлӗ вулавӑшсене йӗркелесси» Хушӑвӗ тӑрӑх паянхи кун тӗлне ҫӗнӗ технологисемпе ӗҫлекен вулавӑшсен шучӗ 500 ҫитнӗ. Раҫҫей Федерацийӗн Федераллӑ Пухӑвӗн Патшалӑх думин председателӗ Борис Грызлов «Московские новости» хаҫата интервью панӑ чухне Чӑваш Енра вулавӑшсене ҫӗнӗтни, вӗсем лайӑх шайра пулнине асӑннӑ.
Вулавӑшсенче ҫӗнӗ технологисене ялсен историйӗсене, йӑла-йӗркесене сыхласа хӑвармашкӑн анлӑн усӑ кураҫҫӗ. Ҫавӑн пекех вулавӑшсенче тӗрлӗ мероприятисем иртеҫҫӗ. Сӑмахран, депутатсемпе тӗл пулусем ирттереҫҫӗ. Вулавӑшсем хӑйсен сайчӗсене те уҫаҫҫӗ. Сайчӗсенче вара район кун-ҫулӗпе, паллӑ вырӑнӗсемпе паллаштараҫҫӗ, паллӑ ҫынсем ҫинчен каласа параҫҫӗ.
Ака уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Тӑвай район вулавӑшӗнче ача-пӑча кӗнекисен эрни уҫӑлнӑ. Ӑна Тӗнчери ача-пӑча кӗнеки кунне тата шкул ачисен канмалли кунӗсем пуҫланнӑ майпа уҫнӑ.
Пӗрремӗш кунӗнче вулавӑшри ача-пӑчасен кӗнекисен фондне кӑтартас енӗпе ӗҫленӗ, «Кулӑш, тумлам, урра!» тата «Ҫутҫанталӑк пурнӑҫне итлетпӗр» ятлӑ куравсем йӗркеленӗ. Вулавӑша килнисемпе кайӑксемпе чечексем ҫинчен пӗчӗк викторна ирттернӗ. Конкурсра Вьюник Алена, Лебедева Оля, Петрова Люда тата Петрова Кристина пӗлӗвӗсене лайӑх уҫса панӑ.
Паян Куславкка ача-пӑча вулавӑшӗнче савӑнӑҫлӑ мероприяти иртнӗ. Ара, ӑна йӗркеленӗренпе 60 ҫул иртнӗ-ҫке! Ҫавна уявласа иртернӗ те ӗнтӗ меропрятине. Кашни хӑнана вулавӑш ертӳҫи Цирулина Екатерина кӗтсе илчӗ, вулавӑшри ӗҫлекенсем те чаплӑ программа хатӗрленӗ.
Уявра Куславкка хула тӑрӑхӗн ертӳҫи Колумб Валентин Николаевич та пулнӑ. Ҫавӑн пекех хӑнасем хушшинче Хасанов Рифат Хафизовича (Куславкка администрацийӗн ӗҫӗсене ертсе пыракан), Ларионов Александр Павловича («Козловкамежрайгаз» филиалӑн ертӳҫи), Казакова Екатерина Георгиевнӑна (ача-пӑча кӗвӗ шкулӗн директорӗ), Солдатихина Марина Сергеевнӑна (Куславкка районӗн социаллӑ аталанӑвӗн тата архив ӗҫӗн пай начальникӗ), вулавӑш ӗҫӗн ветерансене курма май пулнӑ.
+23.3 °C