Чӑваш Енре суйлав комиссийӗсен кунӗ иртӗ. Ҫакӑн ҫинчен калакан хушӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев паян, ака уйӑхн 28-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Ӗҫлӗ хутра ҫапларах ҫырса хунӑ: «Суйлав правине тата Раҫҫей Федерацийӗн гражданӗсен референдумне хутшӑнас правӑна пурнӑҫа кӗртессинче Чӑваш Республикинчи суйлав комиссийӗсен тӳпине шута илсе Чӑваш Республикинче Суйлав комиссийӗсен кунне йӗркелес тата ӑна ҫулсерен утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнче ирттерес».
Хушӑва республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 1-10-мӗшӗсенче пирӗнтен, ӗҫлекен ҫынсенчен, хӑшӗсем канӗҫ. Кун пек йышӑнӑва ҫӗршыв Президенчӗ шайӗнче тунӑччӗ. Ҫав вӑхӑтрах теприсен вӑл вӑхӑтра та ӗҫлеме тивӗ. Сӑмахран, тухтӑрсен.
Канмалли тата уяв кунӗсенче амбулатори тата стационар пулӑшӑвне вӗсем ҫакӑн пек йӗркепе кӳрӗҫ: ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче ӗҫ кунӗ 1 сехет кӗскерех пулӗ; ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче – ӗҫлемелли мар уяв кунӗ; ҫу уйӑхӗн 2-мӗшӗнче – канмалли кун; ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗнче шӑматкунхи графикпа ӗҫлӗҫ; ҫу уйӑхӗн 4, 5, 6, 7-мӗшӗсенче – ӗҫ кунӗсем; ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче шӑматкунхи график пулӗ; ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче – ӗҫлемелли мар уяв кунӗ; ҫу уйӑхӗн 10-мӗшӗнче – канмалли кун.
Ҫу уйӑхӗн 1-10-мӗшӗсенче шкул ачисем те, студентсем те каникула кайӗҫ. Кун пирки РФ вӗренӳ министрӗн ҫумӗ Дмитрий Афанасьев тата ҫутӗҫ министрӗ Сергей Кравцов пӗлтернӗ.
Аслӑ шкулсенче каникул пирки хушу хатӗрлеҫҫӗ. Ҫапах канасси пирки аслӑ шкул ертӳлӗхӗ татӑклӑн калӗ.
Шкул ачисем те каникула кайма пултараҫҫӗ. Ҫутӗҫ министерстви ҫапла сӗннӗ. Ача пахчисенче дежурнӑй ушкӑнсем ҫеҫ ӗҫлӗҫ.
Аса илтерер: Владимир Путин президент ҫу уйӑхӗн 1-10-мӗшӗсенче канасси пирки хушу кӑларнӑ.
Пӗлтӗр кӑшӑлвируса пула Ҫӗнтерӳ парачӗ онлайн мелпе иртнӗччӗ. Кӑҫал уяв пулӗ, анчах ветерансемсӗр. Кун пири пӗлтернӗччӗ.
Мероприятие хутшӑнакансене пурне те анализ партарӗҫ, кӑшӑлвирус пуррипе ҫуккине тӗрӗслӗҫ. Анчах 65 ҫултан аслӑрах ҫынсене, вӑрҫӑ ветеранӗсене, тыл ӗҫченӗсене унта чӗнмӗҫ. Вӗсен парада телевизорпа курма тивӗ. Кӑҫал вӑл Республика лапамӗнче иртӗ.
Кӑшӑлвируса пула уяв салючӗ те ямӗҫ. Аса илтерер: вӑл пӗлтӗр те пулманччӗ.
РФ президенчӗ Владимир Путин ҫу уйӑхӗн 4-7-мӗшӗсенче ӗҫлеменни пирки хушу алӑ пуснӑ. Ҫапла майпа ҫу уйӑхӗн 1-11-мӗшӗсенче канмалли кунсем пулӗҫ.
Анчах ҫынсене ӗҫ укҫине мӗнле тӳлӗҫ? «Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна палӑртнӑ окладпа шутлӗҫ.
Хӑш-пӗр организаци ӗҫченӗсен ӗҫе тухма тивӗ /вӗсен ӗҫне татма юраманни шутланать пулсан/. Вӗсемшӗн палӑртнӑ кунсем ахаль ӗҫ кунӗсем пек пулӗҫ. Ҫавна май унашкаллисене ҫиелтен хушса тӳлемӗҫ. Ҫапла ӑнлантарнӑ «Раҫҫей хаҫачӗн» суд эксперчӗ.
Республикӑмӑр Элтеперӗ Олег Николаев Чӑваш чӗлхи кунӗпе саламланӑ.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, чӑваш халӑхне ҫутта кӑларнӑ Иван Яковлев ҫуралнӑ кун, эпир Чӑваш чӗлхи кунне паллӑ тӑватпӑр.
«Чӗлхе – халӑх культурин чи пысӑк пуянлӑхӗ, чӗрӗ еткерӗ, пирӗн ӑна типтерлӗн сыхласа упраса ӑруран ӑрӑва тӗрӗс-тӗкел куҫарса пымалла.
Республикӑра чӑваш чӗлхине сыхласа хӑварас тата малалла аталантарас тӗлӗшпе сахал мар тунӑ, хальхи вӑхӑт ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен ҫӗнӗ учебник туса хатӗрлемелли тӗллев те йӗркеллӗн пурнӑҫланать. Тӑван чӗлхемӗрӗн ят-сумне ӳстерсе пырас ӗҫе Чӑваш Енри культура учрежденийӗсемпе шкулсем тата ача сачӗсем чӑннипех те пысӑк тӳпе хываҫҫӗ», – тесе каланӑ саламра.
Пуйӑс-музей кӗҫех Шупашкара ҫитӗ. Тӑван ҫӗршывӑн вӑрҫине халалланӑ пуйӑс Раҫҫейӗпех ҫӳрет. Пирӗн пата вӑл ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ҫитсе чарӑнӗ.
Пуйӑс – Тӑван ҫӗршывӑн вӑрҫине халалланӑ хӑйне евӗр курав. Унта шкул ачисем, студентсем кайса курма пултараҫҫӗ. Куракансене 10 сехетрен пуҫласа 20 сехетчен йышӑнаҫҫӗ.
Сӑмах май, ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Шупашкарта Ҫӗнтерӳ парачӗ иртӗ. Репетици вӑхӑтӗне тӗп урамсемпе ҫӳрекен общество транспортне урӑх ҫулпа ярӗҫ. Парад кӑшӑлвируса пула ветерансемсӗр иртӗ.
Уншӑн пӗтӗм пурнӑҫ — балет, сцена тата театр. Ҫакӑн пек калаҫҫӗ Раҫҫей Федерацийӗн тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Ольга Серёгина пирки Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче.
Кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 7-мӗшӗнче вӑл, Чӑваш Ен Патшалӑх премийӗн лауреачӗ, балет сценин чӑн-чӑн ҫутӑ ҫӑлтӑрӗ, хӑйӗн юбилейне паллӑ тунине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: Ольга Витальевна 1975 ҫулта Ленинградри А.Я. Ваганова ячӗллӗ академи хореографи училищинчен вӗренсе тухнӑ. Ҫав ҫулах Шупашкарти оперӑпа театрӗн балет труппинче ӗҫлеме тытӑннӑ.
Ӗнер театрта артисткӑн юбилейне халалланӑ каҫ иртнӗ. Юбиляра Чӑваш Енри театр ӗҫченӗсен союзӗн ертӳҫи Сергей Павлов пултарулӑх пӗрлешӗвӗн Хисеп грамотипе чысланӑ. Тӑван театрӗн илемлӗх ертӳҫи Дмитрий Банаев чечек ҫыххи тыттарнӑ.
Шупашкар хулинче Ҫӗнтерӳ парадне ҫине тӑрсах хатӗрленеҫҫӗ. Асӑннӑ мероприяти вӑрҫӑ ветеранӗсемсӗр иртӗ, мӗншӗн тесен вӗсене халӑх йышлӑ ҫӗре пухса чирлеттересрен шикленеҫҫӗ. Ҫапах та хисеплӗ ҫынсене уяв туса памаллах. Ҫитменнине, ӑна тӳрӗ эфирта трансляцилеме шантараҫҫӗ.
Ака уйӑхӗн 22, 27-мӗшӗсенче тата ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Республика лапамӗнче парад репетицийӗ иртӗ. Ҫав кунсенче 13 сехет хыҫҫӑн хулари транспорта, ҫав шутра троллейбуссене те, урӑх ҫулпа ҫӳретӗҫ. Ку йӗрке репетици вӗҫлениччен пырӗ.
7, 15, 41, 44, 45, 54-мӗш маршрутпа хутлакан автобуссем Энгельс тата Ярославль урамӗсемпе ҫӳрӗҫ. 4-мӗш троллейбус Президент бульварӗпе Гладков урамне ҫити кайӗ. 1-мӗш троллейбус хулан Ҫурҫӗр-Хӗвеланӑҫ районӗнчен килнӗ чух Калинин урамӗпе, Мир тата Яковлев проспекчӗсемпе кайӗ. Ҫӗнӗ Кӑнтӑр районӗнчен таврӑннӑ чух Гагарин тата Фучик урамӗсемпе, Никольский проспекчӗпе, Гузовский урамӗпе ҫул тытӗ.
(Ҫулталӑкра пӗрре килекен Чӑваш чӗлхи кунӗ умӗн калани)
Чи малтанхи сӑмахшӑн – тав! Тавах!
П. Хусанкай. Ҫуралнӑ ҫӗр-шывра.
Хальхи тӑкӑс та пирчевлӗ пурнӑҫ саманчӗ: чӗлхемӗр ҫухаласси Пире Тивмен пек, таҫта аякра пулса пынӑ пек туйӑнать.
Л. Пӑртас.
Ялан телей пӗрчисене тӗрлӗ енчен асамлӑн ҫупӑрласа кӗтекен Этем Чунӗ-Кӑмӑлӗ — ирӗклӗхпе тулса ларнӑ пирӗн космос-галактика пекех — вӗҫӗ-хӗррисӗр. Ҫав шутласа илейми вӗҫсӗрлӗхре чӑвашлӑхӑн авалтанах килекен масмаклӑ-чӗнтӗрлӗ арки ҫине тараватлӑн ҫырса хунисем, пулнӑ шухӑшӑмӑрсене татах та малалла кармаштараҫҫӗ, пин-пин ҫӑлтӑрсем шӑтӑкланӑ тӳпере тӗппипех иртсе кайман астӑвӑм шӑплӑхӗпе пӗлсе усӑ курса, малалла хастарланса-патварланса утма хистекен хамӑрӑн ҫутӑ тивлет пулмаллине куллен аса илтереҫҫӗ, «Эх, мӗн ма юрататӑп-ши эпӗ тӑван халӑха? Чӗлхи, чӗлхи-ҫке эмел...» – тенӗччӗ Г.Н. Волков.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗ — чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӗ, ҫӗнӗ чӑваш ҫырулӑхне йӗркелекенӗ Иван Яковлевич Яковлев ҫуралнӑ кун.
-3.7 °C